SKKN Một số kinh nghiệm bước đầu về việc tổ chức tự đánh giá chất lượng giáo dục ở Trường THCS Phong Thủy

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ KINH NGHIỆM BƯỚC 
ĐẦU VỀ VIỆC TỔ CHỨC TỰ ĐÁNH 
GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở 
TRƯỜNG THCS PHONG THỦY 
A. PHẦN MỞ ĐẦU 
I.Lý do chọn đề tài: 
Năm học 2012-2013 vừa qua, Phòng GD-ĐT Lệ Thủy và Sở GD-ĐT 
Quảng Bình đã đưa trường THCS Phong Thủy chúng tôi là một trong hai 
trường của khối THCS trong huyện vào kế hoạch tổ chức KĐCLGD. Đến 
19/3/2013 Phòng Khảo thí KĐCL - Sở GD&ĐT Quảng Bình đã tổ chức đánh 
giá ngoài. Kết quả trường chúng tôi được đánh giá đạt cấp độ III (cấp độ cao 
nhất). Đây thực sự là một thành quả đáng tự hào của cán bộ giáo viên học sinh 
toàn trường, địa phương, nhân dân xã Phong Thủy. 
Trong quá trình thực hiện công việc đó, chúng tôi đã bước đầu hình 
thành được một số kinh nghiệm về tổ chức tự đánh giá chất lượng GD. Để cho 
việc kiểm định lần sau trở nên thuận lợi nhanh chóng và hiệu quả đạt chất 
lượng cao hơn, chúng tôi tự thấy cần phải tổng kết lại những công việc của 
mình vừa qua thành kinh nghiệm để cho lần TĐG chu kỳ sau được thuận tiện, 
cũng như các CSGD khác chuẩn bị tham gia đánh giá có thể tham khảo. Đó là 
lý do chúng tôi lựa chọn đề tài này. 
II.Sơ lược lịch sử vấn đề và điểm mới của đề tài: 
1.Tổng quan về việc tự đánh giá chất lượng nhà trường: 
Kiểm định chất lượng giáo dục(KĐCLGD) là hoạt động đánh giá cơ sở 
giáo dục (CSGD) bao gồm tự đánh(TĐG) giá và đánh giá ngoài để xác định 
mức độ CSGD đáp ứng tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục(TCĐGCLGD) 
và việc công nhận CSGD đạt TCĐGCLGD của cơ quan quản lý nhà nước. Qua 
đó, CSGD, cơ quan quản lý giáo dục nhận thấy được những điểm mạnh, điểm 
yếu để từ đó có kế hoạch đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo 
dục. Đó là một việc làm rất cần thiết. 
Tự đánh giá của CSGD là khâu đầu tiên trong quy trình kiểm định chất 
lượng giáo dục. Đó là quá trình nhà trường tự tổ chức kiểm tra đánh giá, tự 
xem xét, dựa trên cơ sở các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng do Bộ GD&ĐT ban 
hành. Nội dung của quá trình đó là tự xem xét, tự đánh giá về hiện trạng và 
hiệu quả các hoạt động giáo dục. Mục đích nhằm giúp nhà trường tự nhận biết 
được thực trạng chất lượng, hiệu quả giáo dục, nhân lực, cơ sở vật chất của 
trường đang ở cấp độ nào, uy tín, vị thế của nhà trường đối với cha mẹ học 
sinh, địa phương, nhân dân và với ngành đạt được đến đâu. Từ đó, có kế hoạch 
đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng các tiêu chí 
GD. 
2.Những chủ trương chỉ đạo và văn bản liên quan đến công việc đánh giá, 
KĐCLDG: 
Công tác KĐCLGD ở nước ta được khởi động từ năm 2008, đến năm 
2009 mới được triển khai từng bước đến các bậc học trong tỉnh. Trong những 
năm qua, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT đã tăng cường chỉ đạo 
công tác KĐCLGD đối với các CSGD nhằm nhanh chóng tạo bước chuyển 
biến tích cực về chất lượng giáo dục ở các trường học. Nhiều văn bản hướng 
dẫn chỉ đạo, đôn đốc triển khai đã được ban hành đó là: Chỉ thị số 46/2008/CT-
BGDĐT ngày 05/8/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc tăng 
cường công tác đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục; Quyết định số 
80/2008/QĐ-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và 
Đào tạo ban hành Quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường 
trung học phổ thông; Quyết định số 83/2008/QĐ-BGDĐT ngày 31/12/2008 của 
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy định về quy trình và chu kỳ 
kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục phổ thông; Thông tư số 12/2009/TT-
BGDĐT ngày 12/5/2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Quy định về 
tiêu chuẩn đánh giá.chất lượng giáo dục trường trung học cơ sở; Công văn số 
1421/SGDĐT-KTKĐCLGD ngày 25/8/2009 của Giám đốc Sở GD&ĐT v/v tập 
huấn công tác tự đánh giá cơ sở giáo dục phổ thông; CV 7880/BGD& DT- 
KDCL- H­íng dÉn tù ®¸nh gi¸; Công văn số 1299/SGDĐT-KTKĐCLGD ngày 
12/9/2011;CV 1747/QĐ-SGD-ĐT ngày 15/11/2011; CV 1900/QĐ-SGD-ĐT 
ngày 11/12/2011; CV 124/ SGD-ĐT ngày 01/02/2012; CV 821/ SGDĐT-
KTKĐCLGD ngày 03/5/201; CV 2027/ SGDĐT-KTKĐCLGD ngày 
08/10/2012. Ngày 23 tháng 11 năm 2012, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã 
ban hành Thông tư số 42/2012/TT-BGDĐT quy định về tiêu chuẩn đánh giá 
chất lượng giáo dục và quy trình, chu kỳ kiểm định chất lượng giáo dục cơ sở 
giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên (mới nhất)... 
Hàng năm SGD-ĐT chỉ mới tổ chức KĐCLGD mỗi huyện thị mỗi cấp 
học từ 1-2 trường. Như vậy vấn đề ĐGCLGD là một việc làm còn rất mới đối 
với các CSGD của huyện cũng như toàn tỉnh. 
Thời gian qua, trường THCS Phong Thủy đã trải qua 2 lần TĐG, 1 lần 
KĐCLGD. Trường chúng tôi đã hoàn thành với kết quả đạt được khá tốt, làm 
cho trường chúng tôi tiếp tục có những chuyển biến tích cực về mọi mặt công 
tác. Chúng tôi đã và đang rút kinh nghiệm để tiếp tục phát triển. 
3.Điểm mới của đề tài: 
Như trên đã trình bày, bởi đây là vấn đề mới được triển khai trong vài ba 
năm nay, các CSGD bước đầu đang tiếp cận, thực hiện và tiếp tục chuẩn bị 
tham gia đánh giá. Cho nên, việc đúc rút kinh nghiệm đang là vấn đề cần thiết 
đặt ra, để một mặt thực hiện tốt công việc quản lý nhà trường hàng ngày, mặt 
khác là để chuẩn bị cho việc TĐG, KĐCLGD lần sau được chu đáo, đầy đủ, có 
hiệu quả hơn mà lại tiết kiệm thời gian, công sức hơn. Đó là mong muốn của 
chúng tôi. Nhưng, trên thực tế, chưa thấy có ai phổ biến kinh nghiệm về công 
việc này, nên đề tài: MỘT SỐ KINH NGHIỆM BƯỚC ĐẦU VỀ VIỆC TỔ 
CHỨC TỰ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC của trường chúng tôi 
đang là vấn đề còn rất mới và khá cấp thiết đối với các CSGD. 
III. Mục đích, giới hạn phạm vi nghiên cứu, áp dụng của đề tài: 
1. Mục đích nghiên cứu: 
Trong quá trình thực hiện, sau khi hoàn thành việc KĐCLGD chúng tôi 
đã tổ chức sơ kết, tổng hợp những ưu điểm tồn tại đã qua và rút ra một số kinh 
nghiệm để tiếp tục chẩn chỉnh các hoạt động hàng ngày của trường và đặc biệt 
là chuẩn bị từ xa, đầy đủ, chu đáo cho chu kỳ kiểm định sắp tới của trường 
được thuận lợi, đạt hiệu quả cao, mà đảm bảo tiết kiệm sức lực của toàn đội 
ngũ. Mặt khác, cũng qua việc đúc rút kinh nghiệm này, ở một mức độ nào đó 
giúp cho các CSGD khác đang và sẽ chuẩn bị KĐCLGD có thể tìm thấy ở đây 
ít nhiều điều bổ ích. Bởi đây là một công việc còn rất mới đối với các trường 
học hiện nay. Đó là tất cả mục đích và sự mong muốn của chúng tôi. 
2. Giới hạn phạm vi nghiên cứu và áp dụng của đề tài: 
Trong khuôn khổ kinh nghiệm này bản thân tôi chỉ đề cập đến một số 
kinh nghiệm về công tác tự đánh giá chất lượng giáo dục ở trường THCS 
Phong Thủy của chúng tôi để chuẩn bị cho việc KĐCLGD của cấp trên trong 
thời gian qua. Các đồng nghiệp ở các CSGD, đặc biệt là ở cấp THCS có thể tìm 
thấy ở đây một số điều bổ ích khi tiến hành công tác TĐG, chuẩn bị cho việc 
tham gia đánh giá ngoài theo TT 42 hiện nay. 
B.PHẦN NỘI DUNG 
B.1.THỰC TRẠNG NHÀ TRƯỜNG VÀ VIỆC TRIỂN KHAI CÔNG TÁC 
KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THCS PHONG 
THỦY 
1.Những thuận lợi cơ bản: 
Trường THCS Phong Thủy ra đời từ năm 1964. Từ đó đến nay, trường đã 
qua một chặng đường phát triển 49 năm. Có thể nói, với 49 năm xây dựng và 
phát triển, Trường THCS Phong Thủy đã có một bề dày thành tích đáng trân 
trọng trong việc thực hiện nhiệm giáo dục, trở thành địa chỉ tin cậy cho học 
sinh, phụ huynh và xã hội. Với nhiều năm phấn đấu, trường Trung học cơ sở 
Phong Thủy đã được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính Phủ Phan Văn 
Khải về thành tích dạy tốt, học tập tốt, xây dựng trường khang trang. Hiện tại, 
trường đã và đang khẳng định được vị thế của mình, tiếp tục vươn lên quyết 
tâm phấn đấu đạt chất lượng giáo dục ở mức cao, bền vững để xứng đáng là 
điểm sáng về chất lượng giáo dục toàn diện của huyện, tỉnh. 
Trong thời gian đánh giá kiểm định chất lượng 5 năm gần đây, đội ngũ 
cán bộ quản lý, cốt cán nhà trường khá ổn định. Điều đó, đã tạo cho việc tổ chức 
triển khai kế hoạch TĐG và việc thu thập các minh chứng khá thuận lợi, liên tục, 
có hệ thống. 
Nhà trường đã có ý thức triển khai đầy đủ, toàn diện các mục tiêu, nhiệm 
vụ, các phong trào thi đua hàng năm. Những nội dung kế hoạch triển khai đó cơ 
bản đáp ứng các yêu cầu, tiêu chí của các chuẩn trong thông tư quy định. Qua 
hàng năm đã tổ chức sơ, tổng kết các hoạt động kịp thời, lưu trữ khá đầy đủ. 
Hồ sơ của trường đầy đủ, có hệ thống từ nhiều năm nay, đặc biệt là 6 năm 
gần đây. 
Phòng GD đã cung cấp các văn bản hướng dẫn và tổ chức tập huấn, chỉ 
đạo hoạt động đánh giá CLGD kịp thời. 
Trước khi tổ chức KĐCLGD, trường đã hoàn thành việc xây dựng CSVC 
đạt CQG và đã được cấp bằng công nhận trường đạt CQG bậc THCS (11/2012). 
CSVC nhà trường qua đó đã được nâng cấp một bước, các loại hồ sơ chuẩn bị 
cho việc kiểm tra CQG đó đều cũng là những loại hồ sơ cần thiết, quan trọng 
đáp ứng một phần cho KĐCLGD lần này. 
2.Những khó khăn ban đầu: 
Khối lượng hồ sơ, công việc, số liệu cần tập hợp đánh giá chất lượng 
trong thời gian dài đến 5 năm, trong khi vừa phải thực hiện kế hoạch TĐG, 
chuẩn bị cho việc KĐCL của cấp trên, trường đồng thời phải hoàn thành công 
việc quản lý, giảng dạy thường xuyên đòi hỏi toàn trường bỏ ra nhiều công sức, 
tranh thủ thời gian mới có thể hoàn thành cùng một lúc. 
Một số loại hồ sơ liên quan từ nhiều năm trước đây (khi chưa có chủ 
trương KĐCLGD) vì nhiều lý do mà còn nằm rải rác trong cá nhân giáo viên, 
các tổ chức trong nhà trường không thể ngày một, ngày hai mà tập hợp được 
thành hệ thống, đầy đủ theo các yêu cầu của các chuẩn đề ra. 
 Quy trình thực hiện việc TĐG với khối lượng, số lượng hồ sơ văn bản, 
văn kiện báo cáo cần tập hợp rất nhiều, theo yêu cầu rất cao, quy định chặt chẽ, 
đòi hỏi nhà trường, đội ngũ phải xem xét, thực hiện, xử lý, đánh giá, trình bày 
tiêu tốn rất nhiều công sức, thời gian. (Quy mô cả về không gian, thời gian, khối 
lượng công việc, lực lượng huy động, số lượng hồ sơ còn lớn hơn nhiều so với 
yêu cầu của kiểm tra đạt CQG). 
KĐCL là một việc làm còn mới, hệ thống văn bản của các cấp cũng có 
nhiều thay đổi, điều chỉnh nên không khỏi ảnh hưởng