SKKN Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở Trường Tiểu học Âu Cơ

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO 
CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở 
TRƯỜNG TIỂU HỌC ÂU CƠ 
phần i 
Lí do chọn đề tài 
 Đất nước ta đang trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá và thực 
hiện mục tiêu: “Nâng cao dân trí - Đào tạo nhân lực - Bồi dưỡng nhân tài”. 
Muốn thực hiện tốt nhiệm vụ này thì đất nước phải có một đội ngũ những người 
có trình độ văn hoá cao, chuyên môn nghiệp vụ tốt, tay nghề vững vàng. Trong 
nhà trường nói chung, trường tiểu học nói riêng, đội ngũ giáo viên là một tập thể 
có vai trò cực kì quan trọng, quyết định sự thành bại của mỗi một nhà trường. 
Nó ảnh hưởng trực tiếp rất lớn tới việc thực hiện mục tiêu, chất lượng của công 
tác giáo dục.Có nhiều hình thức dạy học khác nhau: giáo dục từ xa, giáo dục 
bằng băng hình, cho dù đạt hiệu quả tới đâu thì hình thức giáo dục qua hình ảnh 
trực tiếp của người thầy vẫn là một phương pháp không thể thiếu được đối với 
học sinh bậc Tiểu học và nó mang lại hiệu quả cao nhất. Sở dĩ như vậy là vì giáo 
dục không đơn thuần là việc truyền thụ tri thức mà còn là truyền thụ cách giao 
tiếp người - người để hình thành và hoàn thiện nhân cách. Do vậy, chất lượng 
của giáo viên ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng của giáo dục. Một nhà trường có 
tập thể giáo viên đoàn kết, nhất trí cao, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, vững 
vàng về tư tưởng, trong sáng về phẩm chất thì chất lượng giáo dục không thể 
thấp kém và ngược lại. Đây chính là cái đích của công tác xây dựng đội ngũ giáo 
viên trong trường học. 
Thực tiễn giáo dục nói chung và giáo dục tiểu học nói riêng nhiều năm 
qua cho thấy: năng lực sư phạm của giáo viên tiểu học còn nhiều bất cập. Sự bất 
cập rất đa dạng: cả về tri thức chuyên môn lẫn phương pháp và kĩ năng sư phạm; 
cả về khả năng tổ chức, quản lí quá trình dạy học - giáo dục lẫn năng lực giao 
tiếp ứng xử sư phạm; cả về xu hướng lẫn tình cảm sư phạm. Từ điểm xuất phát, 
đội ngũ giáo viên tiểu học có nguồn đào tạo đa dạng, dẫn đến sự không đồng 
đều về năng lực sư phạm. Ngoài ra, hoàn cảnh sống và giao tiếp thường xuyên 
trong một địa bàn bó hẹp cũng là những yếu tố ảnh hưởng không nhỏ. 
Để giải quyết những bất cập ấy, nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ, việc 
tổ chức bồi dưỡng tư tưởng, trình độ và năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên 
càng trở nên bức thiết, nhất là trong tình hình mới với những yêu cầu ngày càng 
cao đang đặt ra cho ngành giáo dục. 
Xuất phát từ nhận thức trên, từ thực tiễn công tác của đơn vị, sau khi được 
trang bị những kiến thức về lí luận và nghiệp vụ quản lí, tôi quyết định chọn đề 
tài: "Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở Trường 
Tiểu học Âu Cơ". Đây là một vấn đề rộng và khó song hết sức cần thiết trong 
bối cảnh hiện nay, bởi nó góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, nhân 
tố quyết định chất lượng, hiệu quả giáo dục - đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu giáo 
dục mới trong thời kì CNH, HĐH đất nước. 
Phần II : 
Nội dung đề tài 
Chương i : Nhận thức lí luận 
I. Vai trò, vị trí của giáo dục, giáo dục tiểu học 
 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò, vị trí của giáo dục - đào tạo: 
 Ngay sau khi đất nước vừa độc lập (9/1945), Người đã quan tâm và bắt 
tay ngay vào việc: "Diệt giặc dốt" vì người biết: "Một dân tộc dốt là một dân tộc 
yếu". (Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 4, NXB Sự thật, HN, 1984) 
 Người cũng đã từng dạy: 
 "Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây 
 Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người". 
(Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 8, NXB Sự thật, Hà Nội, 1989, tr.180) 
 Trồng cây đem lại màu xanh cho đất nước, trồng người đem lại hạnh phúc 
cho xã hội. 
 Chăm lo sự nghiệp trồng người, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi 
dưỡng nhân tài là trách nhiệm của toàn xã hội, song ngành giáo dục bao giờ 
cũng giữ vai trò trọng yếu. 
 2. Vai trò của khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo. 
 Giáo dục là một bộ phận quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, 
của dân tộc. Các Nghị quyết Đại hội của Đảng khẳng định: "Giáo dục đào tạo 
và khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực thúc đẩy, là điều kiện 
cơ bản đảm bảo thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ đất 
nước. Phải coi đầu tư cho giáo dục là một hướng chính của đầu tư phát triển". 
Trong định hướng phát triển Giáo dục - Đào tạo, Nghị quyết lần thứ hai 
BCHTW Đảng khoá VIII tiếp tục khẳng định: "Muốn tiến hành CNH, HĐH 
thắng lợi phải phát triển mạnh Giáo dục - Đào tạo, phát huy nguồn lực con 
người; yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững" 
 Nói đến giáo dục và đào tạo ngày nay cũng cần có một quan niệm mới: 
nâng cao dân trí là vấn đề hết sức cơ bản trong bài toán tăng trưởng kinh tế. 
Nhưng dân trí không đơn thuần là thanh toán nạn mù chữ hoặc vấn đề mọi người 
được học mặc dù đó là con đường không dễ đối với một nước còn nghèo và lạc 
hậu như nước ta. Vấn đề dân trí trong thời đại hiện nay là vấn đề phổ cập thông 
tin và tri thức khoa học là một yếu tố quan trọng để phát triển nguồn lực con 
người. 
 Để có một nền giáo dục tiên tiến phải có một cơ sở vững chắc, cơ sở đó 
chính là giáo dục tiểu học. Không có một hệ thống giáo dục vững chắc, không 
thể có một hệ thống giáo dục quốc dân lành mạnh. Muốn có một hệ thống giáo 
dục quốc dân lành mạnh thì phải chú ý tới việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao 
trình độ cho đội ngũ giáo viên. 
II. vị trí của Người giáo viên tiểu học trong sự nghiệp giáo dục 
Quyết định chất lượng giáo dục - đào tạo là đội ngũ giáo viên. 
Bác Hồ nói: "Không có thầy giáo thì không có giáo dục", Nghị quyết 
Trung ương 2 khoá VIII cũng xác định: "Giáo viên là nhân tố quyết định chất 
lượng giáo dục đào tạo và được xã hội tôn vinh". 
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ là khâu quan trọng nhất của quá trình quản lí 
nguồn nhân lực. Do vậy, việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là yêu cầu tất yếu của 
công tác quản lí trường học, là nhân tố trực tiếp nâng cao chất lượng giáo dục và 
đào tạo. Trong trường tiểu học, giáo viên là lực lượng giáo dục chính, giữ vai trò 
chủ đạo trong mọi hoạt động giáo dục, là người tổ chức các quá trình phát triển 
của trẻ em bằng phương thức nhà trường. Với trọng trách là người quyết định 
chất lượng giáo dục, là người đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách, là 
người thực hiện sứ mệnh cao cả đầy tính nhân văn và trách nhiệm, người giáo 
viên tiểu học phải hội tụ một cách đầy đủ những yêu cầu về phẩm chất đạo đức, 
năng lực chuyên môn để thực hiện hoàn thành mục tiêu giáo dục tiểu học. 
 Người giáo viên tiểu học có một tầm quan trọng đặc biệt, lao động của 
người giáo viên tiểu học là lao động mang tính khoa học, tính nghệ thuật và đòi 
hỏi sự công phu. Giáo viên tiểu học chính là trực quan gần gủi sinh động và toàn 
diện để các em học sinh noi theo và học tập góp phần hoàn thiện nhân cách của 
mình. 
 ở tiểu học, nhiệm vụ hàng đầu của giáo viên là dạy học, điều ấy đòi hỏi họ 
phải nắm vững tri thức và cách thức truyền đạt, đồng thời nắm vững con đường, 
cách thức của sự hình thành trí tuệ và nhân cách trẻ, định hướng thúc đẩy sự 
phát triển đó, biết "dạy chữ" trong mục tiêu "dạy người". Để đáp ứng yêu cầu 
nghề nghiệp thì trình độ và nhân cách của người giáo viên tiểu học phải toàn 
diện, đa dạng; phải có kiến thức và năng lực sư phạm phong phú và tổng hợp 
cao. 
 Giáo dục phải có khả năng thích ứng với những chiều hướng phát triển 
của xã hội, chuẩn bị cho sự thay đổi của xã hội. Giáo dục có giá trị là cốt lõi để 
đáp ứng xu thế hội nhập, có khả năng tiếp cận cái mới, biết cùng chung sống. 
Theo quan điểm của UNESCO, giáo dục nhằm thực hiện bốn mục tiêu trụ cột: 
1- Học để biết; 2- Học để làm; 3- Học để tồn tại; 4- Học để biết cách chung 
sống và được tiến hành theo các định hướng lớn: Giáo dục là quá trình liên tục, 
suốt đời. 
 Công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có một ý nghĩa cực kì to lớn trong 
việc nâng cao chất lượng đội ngũ về chính trị, chuyên môn và quản lí giáo dục. 
Vai trò của giáo viên với những phẩm chất tốt, kiến thức và năng lực chuyên 
môn vững vàng đáp ứng yêu cầu của sự phát triển giáo dục và phát triển đất 
nước trong giai đoạn hiện nay. 
 Chất lượng đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và 
phụ thuộc vào công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Hai mặt này gắn 
bó chặt chẽ trong một thể thống nhất, trong đó công tác bồi dưỡng thường xuyên 
có ý nghĩa đào tạo tiếp tục là một yêu cầu không thể thiếu được sau đào tạo ban 
đầu. ở một số nội dung thay đổi nhiều, bồi dưỡng thường xuyên còn mang ý 
nghĩa đào tạo lại, cung cấp cho giáo viên tiểu học những kiến thức mới, tạo cho 
họ có khả năng tiếp cận sự phát triển của khoa học giáo dục, để vận dụng vào 
công tác giảng dạy và giáo dục học sinh trong giai đoạn mới. 
 Trong thời đại ngày nay, khi xã hội đang vận hành cùng công cuộc đổi 
mới, sự nghiệp giáo dục đang đứng trước những thách thức mới thì vai trò của 
người giáo viên lại càng quan trọng. Họ không ngừng phải trau dồi, tích luỹ kiến 
thức, kinh nghiệm giảng dạy cùng với việc mở mang kiến thức mới để tồn tại và 
đáp ứng với đòi hỏi to lớn của xã hội. 
 Để đội ngũ giáo viên có đủ "đức, tài" đáp ứng yêu cầu giáo dục mới thì 
theo tôi vấn đề bồi dưỡng cần tập trung vào những nội dung sau đây: 
 - Bồi dưỡng về tư tưởng chính trị, phẩm chất nghề nghiệp; 
 - Bồi dưỡng về tri thức văn hoá, năng lực chuyên môn nghiệp vụ; 
 - Bồi dưỡng về vật chất, sức khoẻ, tinh thần cho giáo viên. 
Chương II: Thực trạng của trường tiểu học ÂU CƠ 
i. tình hình Nhà trường: 
Trường Tiểu học Âu Cơ đóng trên địa bàn Thanh Vinh mới được thành 
lập từ một khu vực lẻ của trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên vào năm 2006, cơ sở vật 
chất và trang thiết bị còn nhiều bất cập, học sinh chất lượng thấp. Đội ngũ giáo 
viên không đồng đều, từ nhiều nơi chuyển về nên chất lượng không đồng đều. 
Quy mô trường nhỏ, số lượng học sinh ít, chất lượng thấp. Về công tác XHHGD 
đã có nhiều chuyển biến tích cực, các tổ chức, đơn vị và nhân dân địa phương đã 
có sự quan tâm hổ trợ cho công tác giáo dục của