SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh

 1
TRƯỜNG THCS XUÂN GIANG – SÓC SƠN 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt 
động đọc sách trong thư viện trường học 
bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc 
sách cho học sinh 
 Tên tác giả: Phi Thị Thu Hà 
NĂM HỌC: 2012 - 2013 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 1
A. PHẦN MỞ ĐẦU 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. 
Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đổi mới đất nước, Đảng 
và Nhà nước ta luôn xác định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, sự quan tâm, 
chỉ đạo, hướng dẫn để sự nghiệp giáo dục ngày càng lớn mạnh, nâng cao chất 
lượng trong việc dạy và học, đào tạo những con người mới phát triển toàn diện, 
góp phần xây dựng đất nước. Trong đó, thư viện trường học và các trung tâm 
thông tin – tư liệu có một vị trí quan trọng trong việc tham gia vào sự nghiệp 
phát triển giáo dục. 
Thư viện góp phần bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học, xây dựng 
thói quen tìm tòi, tự học, nghiên cứu của giáo viên và học sinh, xây dựng văn 
hóa trong nhà trường, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đây là nơi cung 
cấp cho bạn đọc các loại : sách giáo khoa, sách tham khảo phục vụ cho học 
tập các bộ môn; truyện cổ tích, truyện tranh, các tác phẩm văn học, các cuốn từ 
điển tra cứu, sách báo, tạp chí, các tài liệu văn bản pháp luật về đường lối, chính 
sách của Đảng và Nhà nước 
Ngày nay, cùng với sự bùng nổ của thông tin trên tất cả các phương tiện 
truyền thông đại chúng. Việc ngồi đọc một cuốn sách hay đã không còn thu hút 
mọi người như trước kia nữa và chỉ cần một cái “click chuột” thì vô số thông tin 
hiện ra trước mắt, mọi người không cần đến thư viện tìm kiếm hoặc ngồi hàng 
giờ trước một đống sách, báo để tìm kiếm một thông tin nào đó mà họ cần. 
Yếu tố giúp thư viện hoạt động hiệu quả chính là việc làm sao thu hút 
nhiều bạn đọc đến đọc và nghiên cứu tài liệu càng tốt. Có như vậy tri thức mới 
được truyền bá một cách rộng rãi, tài liệu được sử dụng một cách có hiệu quả. 
Nhưng làm được điều này không dễ bởi hiện nay có quá nhiều các trò chơi giải 
trí chiếm phần lớn thời gian rảnh của các em. Nghiện Internet, đánh bài, đánh 
xèng thu hút các em nhiều hơn là việc đọc sách. Bên cạnh đó nhu cầu đọc, 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 2
hứng thú đọc của học sinh ngày càng giảm do thư viện không đáp ứng một cách 
phù hợp và kịp thời: bổ sung sách mới, tài liệu mới, các hình thức phục vụ còn 
hạn chế Các em học sinh thường chỉ mấy tiết đầu đọc sách thấy hứng thú, sau 
đó cảm thấy chán và không muốn đọc tiếp, nhiều em không muốn lên thư viện 
vì không tìm thấy niềm vui, sự thích thú nữa. Số lượt sách giáo viên và học sinh 
đến mượn chưa cao. Ngoài ra việc đọc sách của các em học sinh đều mang tính 
thụ động, thấy thích mắt cuốn sách nào thì đọc, việc nắm bắt thông tin và rút ra 
bài học kinh nghiệm chưa được chủ động. 
Qua công tác tại trường THCS Xuân Giang, tôi tự nhận thấy hiệu quả hoạt 
động thư viện chưa cao và còn nhiều thiếu xót. Vì vậy tôi mạnh dạn đề xuất 
sáng kiến kinh nghiệm: 
“ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư 
viện trường học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh.” 
Trường THCS Xuân Giang vinh dự được đón Bằng công nhận trường 
 THCS đạt chuẩn Quốc gia năm 2010 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 3
II. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU. 
1. Mục tiêu: 
 Khơi dậy niềm đam mê đọc sách, tìm tòi, nghiên cứu tài liệu tham khảo để 
trau dồi kiến thức, rèn luyện các kỹ năng đọc sách có hiệu quả, mỗi giờ lên thư 
viện là một niềm vui, đúng như câu nói: “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. 
 Phát huy tối đa nguồn tài sản của thư viện, số lượng sách trong thư viện 
được luân chuyển thường xuyên, liên tục. 
2. Nhiệm vụ: 
Nêu ra được những giải pháp tích cực để nâng cao hiệu quả hoạt động đọc 
sách của bạn đọc thông qua hoạt động của thư viện. 
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU. 
Do khả năng và điều kiện nghiên cứu không cho phép, nên đề tài này chỉ 
phục vụ tốt trong phạm vi hoạt động của Thư viện cấp trung học cơ sở, các cấp 
khác mang tính tham khảo. 
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. 
* Tham khảo tài liệu: vận dụng các thông tin trong giáo trình, sách, tài 
liệu chuyên ngành thư viện để làm cơ sở khoa học; sử dụng các văn bản pháp 
quy hiện hành để làm cơ sở pháp lý. 
* Sử dụng phiếu điều tra để khảo nghiệm thực tế. 
V. BỐ CỤC ĐỀ TÀI. 
 Đề tài gồm 3 phần: 
 A. Phần mở đầu. 
 B. Phần nội dung: 
 I. Cơ sở lý luận- cơ sở thực tiễn, thực trạng của vấn đề được nêu. 
 II. Những vấn đề đặt ra và giải pháp để nâng cao hiệu quả đọc sách 
 C. Kết quả đề tài và những khuyến nghị. 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 4
B. PHẦN NỘI DUNG. 
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN VÀ THỰC TRẠNG CỦA HOẠT 
ĐỘNG ĐỌC SÁCH TẠI THƯ VIỆN. 
 1. Cơ sở lý luận của đề tài. 
 Các nhà văn nổi tiếng đã nói: 
"Phải đọc sách báo để thu thập từ trong đó kiến thức loài người đã tích luỹ 
được" (M. GOR-KI) 
"... Sách cung cấp cho ta mọi sự hiểu biết, mà hiểu biết là một sức mạnh 
lớn lao." (N. CRUP-KAI-A) 
Việc tổ chức phục vụ tài liệu cho người đọc là một hoạt động của thư viện 
nhằm thúc đẩy, phát triển và thoả mãn nhu cầu, hứng thú đọc tài liệu thông qua 
việc tuyên truyền, hướng dẫn và cung cấp tài liệu dưới nhiều hình thức. 
Các hình thức tổ chức và phương pháp phục vụ người đọc ở trong và 
ngoài thư viện sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách, vốn tài liệu của 
thư viện được khai thác, sử dụng và thư viện có thể tìm hiểu và nắm được nhu 
cầu đọc, nhu cầu tin của người đọc, chính điều đó là cơ sở các hoạt động khác 
trong thư viện. 
Kỹ năng đọc sách tốt sẽ giúp bạn đọc nắm bắt được thông tin một cách 
nhanh nhất. Tìm ra những thông tin có tính chọn lọc cao phục vụ mục đích, yêu 
cầu của mình. 
Hiện nay sống giữa một xã dụng thông tin, việc người dùng tin có thể tìm 
hiểu, tra cứu bất kỳ lĩnh vực nào của xã hội đều diễn ra rất thuận lợi nhờ các công 
cụ tìm kiếm trên Internet, báo mạng, các tạp chí ra hàng ngày, tin tức cập nhật 
từng phút. 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 5
Hiện nay tổng số sách có trong thư viện là: 4785 bản. Trong đó: Sách 
nghiệp vụ: 407 bản; sách tham khảo: 2972 bản; sách giáo khoa dùng chung: 
1406 bản. Ngoài ra thư viện còn có rất nhiều loại báo, tạp chí như: Giáo dục thời 
đại, Thiếu niên tiền phong, Toán học và tuổi trẻ, Văn học và tuổi trẻ, Thiết bị 
giáo dục... với vốn tài liệu phong phú như thế. Làm sao để thu hút bạn đọc, từ 
chỗ chưa thích đến chỗ thích và có ý thức đọc sách, bảo quản sách. Điều đó đòi 
hỏi thư viện phải biết tham mưu cùng Ban giám hiệu tìm ra những giải pháp hữu 
hiệu, lập kế hoạch hoạt động cụ thể, rõ ràng, có kiểm tra đánh giá. 
12 
Học sinh đọc sách tại thư viện và sân trường trong giờ ra chơi. 
Tủ sách nghiệp vụ Tủ sách tham khảo 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 6
Điều 2 trong “Quy chế về tổ chức và hoạt động thư viện trường phổ 
thông” (Viết tắt: QCTC&HĐTVTPT) ban hành kèm theo quyết định số 
61/1998/QĐ/BGD&ĐT ngày 6/11/1998 của Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định 
nhiệm vụ chủ yếu của thư viện trường học là : 
 * Cung ứng cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại sách giáo khoa, sách 
tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại tự điển và các sách báo cần thiết khác. 
 * Tổ chức thu hút toàn thể giáo viên, học sinh tham gia hoạt động thư viện. 
Do đó, thư viện được phép thực hiện các hình thức phục vụ khác nhau để 
hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, kể cả việc phục vụ bạn đọc ngoài thư viện 
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách. 
- Điều 8 của QCTC&HĐTVTPT cho phép “mỗi trường vào đầu năm học 
thành lập một tổ công tác thư viện” trong đó gồm có “ một số học sinh có khả 
năng hoạt động thư viện do giáo viên chủ nhiệm lớp giới thiệu” để chủ động 
thực hiện nhiệm vụ của thư viện được quy định tại điều 9 của quy chế. 
- Điều 10 của Quy định về tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông ban hành 
kèm theo quyết định số 01/2003/QĐ/BGD&ĐT ngày 02/01/2003 của Bộ Giáo 
dục và Đào tạo bắt buộc “thư viện phải có mạng lưới cộng tác viên trong giáo 
viên, học sinh” “để giúp cán bộ thư viện hoạt động khai thác, phát triển phong 
trào đọc sách, báo, tài liệu của trường”. 
- Điều 7 của QCTC&HĐTVTPT quy định giáo viên phụ trách thư viện 
phải “hướng dẫn đọc” và “hướng dẫn phương pháp sử dụng sách báo, tư liệu và 
giảng dạy kiến thức thư viện cho học sinh”. 
2. Cơ sở thực tiễn. 
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là nhiệm vụ bất kỳ của mỗi nhà 
trường. Tổ chức thu hút mọi thành viên trong nhà trường tham gia hoạt động thư 
viện nhằm khai thác triệt để kho sách, nhất là sách nghiệp vụ và sách tham khảo. 
Điều đó là cơ sở để nâng cao hiệu quả đọc sách của mỗi bạn đọc khi đến thư viện. 
 Thực tiễn hoạt động thư viện của nhiều trường còn rất hạn chế: cơ sở vật 
chất thiếu thốn, phòng đọc sách không có hoặc diện tích quá ít, không có trang 
 SKKN: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đọc sách trong thư viện trường 
học bằng việc tạo hứng thú và kỹ năng đọc sách cho học sinh” 
 Trường THCS Xuân Giang Phi Thị Thu Hoà 7
thiết bị tối thiểu, sách và báo chí còn hết sức nghèo nàn, cách thức tổ chức phục 
vụ bạn