SKKN Tổ chức bồi dưỡng đội ngũ giáo viên thông qua các Chuyên đề trong nhà trường

 PHÒNG GD-ĐT NINH HẢI 
TRƯỜNG TH TRI THỦY 
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ 
GIÁO VIÊN THÔNG QUA CÁC 
CHUYÊN ĐỀ TRONG NHÀ TRƯỜNG 
 Họ và tên: Nguyễn Thị Hoa. 
 Chức vụ: Phó hiệu trưởng. 
 Đơn vị: Trường Tiểu học Tri Thủy. 
Bồi dưỡng là một công tác quan trọng, có ý nghĩa quyết định việc nâng cao 
chất lượng đội ngũ giáo viên, chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng giáo 
dục tiểu học nói riêng. Bồi dưỡng là nhiệm vụ được tiến hành trong suốt quá trình 
công tác của người giáo viên. Bồi dưỡng nhằm thường xuyên bổ sung, cập nhật, 
đào tạo tiếp tục và đào tạo lại về chuyên môn, nghiệp vụ cho người giáo viên. 
Trên cơ sở đó không ngừng nâng cao năng lực và phẩm chất nghề nghiệp cho 
người giáo viên, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về chất lượng giáo dục của cấp 
học. Chính vì vậy, nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường luôn xác định công tác bồi 
dưỡng là việc làm thường xuyên suốt năm học của hoạt động dạy và học. 
I/ Hoàn cảnh nảy sinh đề tài: 
Mối quan tâm hàng đầu của giáo viên là dạy được các lớp theo chương trình 
tiểu học mới. Tuy giáo viên đã được tập huấn để dạy theo chương trình và SGK 
mới tiến hành thay SGK hàng năm, vẫn có hơn 80% giáo viên muốn được bồi 
dưỡng tiếp tục về phương pháp dạy SGK mới. Điều này cho thấy tuy việc bồi 
dưỡng thay SGK hàng năm đã được cải tiến và tổ chức đạt hiệu quả cao nhưng để 
giáo viên nắm vững nội dung, đặc biệt là phương pháp dạy học mới thì việc bồi 
dưỡng nhiều lần thông qua các chuyên đề nhà trường, mỗi lần đi vào một chuyên 
đề khác nhau vẫn rất cần thiết và là nguyện vọng của đông đảo giáo viên. 
Là Hiệu phó phụ trách chuyên môn của nhà trường, công tác bồi dưỡng giáo 
viên được đưa vào kế hoạch rất cụ thể. Qua nhiều năm thực hiện công tác bồi 
dưỡng theo chuyên đề, tôi đã găp một số thuận lợi và khó khăn sau: 
1/ Thuận lợi: 
- Đội ngũ GV nhiệt tình, chiệu khó học tập, nghiên cứu, sáng tạo trong việc 
đổi mới phương pháp dạy học. 
- Đội ngũ tổ trưởng vững chuyên môn, nhiệt tình có tinh thần công tác với 
đồng nghiệp, không sợ khó khăn. 
- Nhà trường có đầy đủ các phòng học, phòng chức năng, tạo tâm lý thoải mái 
cho người dạy và người học. 
- Học sinh học tập có nề nếp, tự tin, năng động trong các hoạt động do giáo 
viên tổ chức. 
2/ khó khăn: 
- Trình độ giáo viên không đồng đều. 
- Đội ngũ giáo viên bố trí đa số chỉ chuyên một lớp trong nhiều năm nên tình 
độ chuyên môn toàn cấp còn hạn chế. 
- Thiết bị dạy học chưa đầy đủ phục vụ cho các môn học nhất là môn Tiếng Việt. 
 - Từ những vấn đề nêu trên, tôi đã đề ra một số giải pháp bồi dưỡng đội ngũ 
giáo viên thông qua các chuyên đề trong nhà trương. 
II/ Quá trình thực hiện các giải pháp: 
1/ Điều tra trình độ giáo viên: 
Trình độ giáo viên không đồng đều dẫn đến chất lượng học tập của học sinh 
cũng hạn chế. Cho nên, ngay từ đầu năm học , tôi đã tiến hành điều tra trình độ 
chuyên môn của giáo viên và xếp loại giảng dạy của năm qua, đồng thời dự giờ 
một số giáo viên để kiểm tra mức độ xếp loại giảng dạy cuối năm so với đầu năm 
có gì thay đổi. 
Sau khi nắm rõ trình độ chuyên môn của từng giáo viên, tôi lên kế hoạch tổ 
chức chuyên đề trong năm để bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có thể vững vàng 
chuyên môn lớp mình đang dạy, đồng thời hiểu được phương pháp, nội dung 
chương trình các lớp khác để có thể dạy không sai nếu được phân công. 
2/ Tập trung ý kiến của giáo viên về các chuyên đềcần mở trong năm học: 
Công tác bồi dưỡng có thành công hay không phần lớn là có sự hợp tác của 
người học. Do đó nội dung bồi dưỡng phải xuất phát từ thực tế nhu cầu người 
học. Cho nên lấy ý kiến giáo viên về các chuyên đề cần mở là việc làm cần thiết. 
Giáo viên sẽ đề xuất các chuyên đề mà họ thấy chưa vững trong quá trình tiếp thu 
phương pháp dạy SGK mới. 
Để thực hiện tốt nội dung này, tôi đã đề nghị tổ trưởng họp tổ lấy ý kiến của 
giáo viên. Từ những chuyên đề của tổ đưa lên, tôi xem xét sắp xếp đề tài cho hợp 
lý để 3 tổ cùng trao đổi, học tập lẫn nhau trong quá trình triển khai chuyên đề, cụ 
thể như: 
Chuyên đề: 
Tháng 9 + 10: 
Khối 1: Rèn kỹ năng phát âm đúng âm, vần trong môn Học vần. 
Khối 2 + 3: Tổ chức hoạt động nhóm trong tiết học toán như thế nào để đạt hiệu quả? 
Khối 4 + 5: Tổ chức trò chơi học toán như thế nào để đạt hiệu quả? 
Tháng 11: 
Khối 1: Phát huy tính tích cực của HS trong phần luyện nói môn Học vần. 
Khối 2 + 3: Rèn kỹ năng đọc đúng câu, đoạn trong môn Tập đọc. 
Khối 4+5: Rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong môn Tập đọc. 
Tháng 12: 
Khối 1: Rèn kỹ năng viết đúng, đẹp qua môn tập viết. 
Khôi 2+ 3: Đổi mới phương pháp dạy Tập làm văn. 
Khối 4+ 5: Đổi mới phương pháp dạy Tập làm văn. 
Tháng 1+ 2: 
Khối 1: Cách sử dụng đồ dùng dạy học trong môn toán. 
 Khối 2+3: Hướng dẫu HS cách giải toán. 
Khối 4+5: Hướng dẫu HS cách giải toán. 
Tháng 3: 
Khối 1: Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc. 
Khối 2+ 3: Phát huy tính tích cực của HS qua môn Luyện từ & câu. 
Khối 4+ 5: Phát huy tính tích cực của HS qua môn Luyện từ & câu. 
Tháng 4: 
Khối 1: Cách tổ chức dạy ngoài lớp học trong phân môn TN-XH. 
Khối 2+ 3: Cách tổ chức dạy ngoài lớp học qua môn TN- XH. 
Khối 4+ 5: Cách tổ chức dạy ngoài lớp học qua môn sử- địa. 
Ngoài các chuyên đề của tổ nêu trên, truờng còn tổ chức 1 chuyên đề cho 1 
học kì. Cụ thể chuyên đề: 
Học kì 1: Dạy học lấy học sinh làm trung tâm. 
Học kì 2: Một số biện pháp nâng chất lượng học sinh. 
Các đề tài chuyên đề tổ và trường được thay đổi theo nguyện vọng bồi dưỡng 
của giáo viên hàng năm. Cụ thể như năm học 2008- 2009, các chuyên đề tập đọc, 
toán TN-XH. đều có lồng ghép dạy trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Năm học 
2009 -2010 do chương trình tập huấn của Sở GD-ĐT về chuẩn kiến thức kỹ năng 
và lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường nên các chuyên đề của trường cũng đề 
cập đến nội dung trên thông qua thao giảng các môn học. 
3/ Tổ chức thao giảng chuyên đề: 
Đây là trọng tâm của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên vì giáo viên được 
nghe, thảo luận lý thuyết mà không được thực hành thì không đạt kết quả. Cho 
nên học đến đâu, thực hành đến đó và thông qua hành để tự học, tự kiểm tra củng 
cố kiến thức đã học. 
Việc tổ chức thao giảng chuyên đề được tổ chức mỗi tháng 1 đến 2 tiết trong 
phạm vi tổ. Khi tổ tiến hành thao giảng, tôi đều đến dự và hướng dẫn giáo viên 
nhận xét tiết dạy dựa vào chuyên đề để tránh lan man, đồng thời thông qua tiết 
dạy học được kinh nghiệm gì? 
* Qui trình thực hiện tổ chức chuyên đề: 
- Tổ trưởng hoặc Hiệu phó đặt mục đích yêu cầu cần thiết phải mở chuyên đề 
và nội dung, phương pháp thực hiện đề tài chuyên đề. 
- Dự thao giảng 1-2 tiết. 
- Thảo luận góp ý tiết thao giảng dựa trên đề tài chuyên đề. 
- Tổ trưởng hoặc Hiệu phó tổng hợp ý kiến, rút bài học kinh nghiệm qua chuyên 
đề. 
 - Khi thảo luận chuyên đề, tôi thường nêu một số câu hỏi gợi ý để giáo viên 
tập trung nêu ý kiến có trọng tâm, cụ thể như đề tài dạy học “Lấy học sinh lam 
trung tâm”. Câu hỏi thảo luận như sau: 
- Vai trò của giáo viên trong hoạt động dạy học theo cách tiếp cận lấy học sinh 
làm trung tâm? 
- Vai trò của học sinh trong hoạt động dạy học theo cách tiếp cận lấy học sinh 
làm trung tâm? 
- Qua dự sinh hoạt, tiết học đã đạt được mục tiêu bài học chưa? 
- Việc chia nhóm đã hợp lý chưa? giáo viên có quản lý được nhóm hoạt động không? 
- Giáo viên chỉ dẫn các hoạt động có rõ ràng, dễ hiểu không? 
- Cách đặt câu hỏi có kích thích học sinh suy nghĩ không? có dễ hiểu không? 
- Có sử dụng đồ dùng dạy học không? 
- Thời gian cho mỗi hoạt động có hợp lý không? 
- Giáo viên có sáng tạo không? 
* Đối với học sinh: 
- Học sinh có hiểu bài không? 
- Nhóm đã tạo cơ hội cho học sinh trao đổi với nhau chưa? 
- Kết quả thảo luận nhóm của học sinh? 
- Học sinh có hứng thú trong giờ học không? 
- Học sinh có tích cực trong giờ học không? 
- Học sinh có tự giác, mạnh dạn tham gia vào các hoạt động học tập không? 
- Ý kiến của học sinh có được tôn trọng không? 
- Những học sinh yếu có cơ hội tham gia vào các hoạt động không? 
- Sau khi giáo viên trình bày ý kiến của mình dựa trên câu hỏi trên, tôi đã 
thống nhất những ý kiến hay, phù hợp thực tế nhà trường để giáo viên áp dụng. 
Cần lưu ý cho giáo viên là thiết kế bài dạy phải theo đối tượng học sinh của lớp 
mình, bám sát mục tiêu tổ chức hoạt động phù hợp để học sinh học tập thoải mái, 
tự nhiên đạt hiệu quả. Không gò ép học sinh làm theo giáo viên như người máy. 
Vì yêu cầu thiết kế bài dạy theo đối tượng học sinh của lớp nên khi giáo viên 
thao giảng chuyên đề, tôi để giáo viên tự thiết kế bài dạy, không cần tổ phải góp ý 
như trước đây. Vì khi tổ xây dựng giáo án thao giảng thì không còn gì là sáng tạo 
của người dạy nữa. Khi đó học sinh sẽ chạy theo các câu hỏi và câu trả lời của 
giáo án tập thể. Mà mục tiêu đặt ra là dạy để học sinh hiểu. 
Sau các tiết thao giảng chuyên đề, tôi đề nghị giáo viên ghi chép bài học kinh 
nghiệm vào sổ nhật ký chuyên môn và bổ sung vào bài dạy của mình. 
Để kiểm tra việc vận dụng chuyên đề của giáo viên vào bài dạy như thế nào, 
tôi thường dự giờ các giáo viên không thao giảng chuyên đề và góp ý dựa vào đề 
 tài chuyên đề để giúp giáo viên bết cách vận dụng điều đã học vào thực tế ở lớp 
mình. 
- Ví dụ: Dự 1 tiết Toán lớp 2, thấy cách tổ chức trò chơi của giáo viên chưa khoa 
học tôi đã chất vấn giáo viên: Trò chơi này có phù hợp nội dung bài không? học sinh 
chơi có hào hứng không? số lượng học sinh chơi có đông không? có thể thay trò chơi 
này bằng trò chơi khác nhưng không thay nội dung bài để cả lớp cùng chú ý vào trò 
chơi. Cụ thể như tổ chức cho học sinh điền kết quả vào bảng nhân 2, học sinh sẽ chạy 
lên bảng điền, em chạy lên, em chạy xuống va vào nhau mất trật tự. Thay vào đó là trò 
chơi “Truyền điện” một học sinh đứng tại chỗ đọc két quả: 
2 x 1 = 2 rồi gọi bạn khác đọc kết quả tiếp. Lần lượt bảng nhân 2 được điền đủ (phần 
củng cố bài học), sẽ tạo không khí phấn khởi cả lớp, em nào cũ