SKKN Một số biện pháp giúp học sinh khiếm thính viết đúng phân môn chính tả tại Lớp 1B₂

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP 
HỌC SINH KHIẾM 
THÍNHVIẾT ĐÚNG PHÂN 
MÔN CHÍNH TẢ TẠI LỚP 1B2 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. 
Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học đã khẳng định “Chữ viết xuất hiện là 
một bước ngoặt trong lịch sử văn minh của loài người”. Chữ viết là một công 
cụ vô cùng quan trọng trong việc hình thành, phát triển văn hoá, văn minh của 
từng dân tộc và chữ viết chính là một trong những hình thức biểu hiện kết quả 
của quá trình nhận thức, tư duy của con người. Với học sinh tiểu học chữ viết 
phản ánh chất lượng học tập, rèn luyện kĩ năng viết chữ của các em và cũng là 
hành trang để các em bước vào bậc học cao hơn. Chính vì thế tất cả các trẻ 
em trên thế giới khi đến tuổi đều được đưa đến trường để “ biết đọc, biết 
viết”. 
Cùng với quan điểm như trên thì tất cả trẻ em Việt Nam, khi được sáu 
tuổi đều được cắp sách đến trường. Nhưng không phải trẻ nào cũng học tập và 
phát triển giống trẻ nào. Những trẻ bình thường cũng có em học tập nhanh, có 
em chậm, sự khác biệt đó càng thể hiện rõ hơn đối với các em học sinh khuyết 
tật. 
Ở lớp một các em bắt đầu làm quen với các kỹ năng: Nghe, nói, đọc, 
viết. Đối với những trẻ em khiếm thính thì sự khiếm khuyết về khả năng nghe 
ảnh hướng không nhỏ đến việc phát triển tư duy và tiếp nhận kiến thức của 
các em. Do bị mất hoặc còn rất ít về khả năng nghe nên khi viết các em gặp 
rất nhiều khó khăn và các em chỉ viết được khi nhìnvàosách, hình miệng, kí 
hiệu ngôn ngữ, chữ cái ngón tay của giáo viên nhưng vẫn còn viết sai lỗi 
chính tả rất nhiều. Do vậy viết như thế nào để cho đúng chính tả lại là một 
việc hết sức khó khăn đối với trẻ khuyết tật nói chung và trẻ khiếm thính nói 
riêng. Vấn đề giúp cho các em khiếm thính viết đúng chính tả là một vấn đề 
hết sức quan trọng và cần thiết. Chính vì lẽ đó mà những người như tôi - đang 
trực tiếp giảng dạy cho trẻ khuyết tật rất băn khoăn, vì vậy tôi đã đi sâu vào 
tìm hiểu và nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp giúp học sinh khiếm 
thính viết đúng phân môn Chính tả tại lớp 1B2”.Nhằm giúp các em khắc 
phục lỗi viết sai, học tốt phân môn Chính tả, góp phần nâng cao chất lượng 
dạy và học tại Trung tâm Nuôi dạy trẻ khuyết tật Đồng Nai. 
Trong đề tài này tôi tập trung vào việc tìm ra cách thức để giúp học 
sinh khiếm thính lớp 1B2viết đúng tiếng, từ, câu trong một đoạn văn, đoạn thơ 
ngắn có trong yêu cầu của phân môn chính tả trong môn Tiếng việt lớp 1 tập 2 
II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 
1. Cơ sở lí luận 
1.1. Một số thuật ngữ 
 Học sinh khiếm thính: 
Khiếm thính hiểu theo nghĩa dân gian là những người không nghe được 
âm thanh hay còn gọi là “điếc”. Ngoài ra khiếm thính còn có nghĩa là khiếm 
khuyết về mặt thính giác (theo tổ chức Y tế thế giới). Do cơ quan thính giác bị 
phá hủy nên trẻ không tri giác được bằng thế giới âm thanh nên không nghe 
được tiếng nói. Vì thế không hình thành được tiếng nói dẫn đến câm. Như vậy 
điếc là nguyên nhân còn câm là hậu quả. 
Chính tả: 
Thuật ngữ chính tả hiểu theo nghĩa gốc là “ phép viết đúng” hoặc “ lối 
viết hợp với chuẩn”. Cụ thể, chính tả là hệ thống các quy tắc về cách viết 
thống nhất cho các từ của một ngôn ngữ, cách viết hoa tên riêng, cách phiên 
âm tên riêng nước ngoài. Nói cách khác, chính tả là những quy ước của xã hội 
trong ngôn ngữ, mục đích của nó là làm phương tiện truyền đạt thông tin bằng 
chữ viết, bảo đảm cho người viết và người đọc đều hiểu thống nhất nội dung 
cơ bản. Chính tả trước hết là sự quy định có tính chất xã hội, nó không cho 
phép vận dụng qui tắc một cách linh hoạt có tính chất sáng tạo cá nhân. 
1.2. Vị trí, tính chất, nhiệm vụ của phân môn Chính tả. 
a. Vị trí: 
Phân môn Chính tả trong nhà trường giúp học sinh hình thành năng lực 
và thói quen viết đúng chính tả, nói rộng hơn là năng lực và thói quen viết 
đúng tiếng Việt văn hóa, tiếng Việt chuẩn mực. Vì vậy, phân môn Chính tả có 
vị trí quan trọng trong cơ cấu chương trình môn Tiếng Việt nói riêng, các môn 
học ở trường phổ thông nói chung. 
Ở bậc tiểu học, phân môn Chính tả càng có vị trí quan trọng. Bởi vì, 
giai đoạn tiểu học là giai đoạn then chốt trong quá trính hình thành kĩ năng 
chính tả cho học sinh. Không phải ngẫu nhiên mà ở tiểu học, chính tả được bố 
trí thành một phân môn độc lập (thuộc môn Tiếng Việt), có tiết dạy riêng. 
Trong khi đó, ở trung học cơ sở và phổ thông trung học Chính tả chỉ được xen 
kẽ trong các tiết thực hành ở phân môn Tập làm văn, chứ không tồn tại với tư 
cách là một phân môn độc lập như ở tiểu học. 
b. Tính chất: 
Giống như các phân môn khác trong môn Tiếng Việt, tính chất nổi bật 
của phân môn Chính tả là thực hành. Bởi lẽ, chỉ có thể hình thành các kĩ năng, 
kĩ xảo chính tả cho học sinh thông qua việc thực hành, luyện tập. Do đó, trong 
phân môn này các quy tắc chính tả, các đơn vị kiến thức mang tính chất lí 
thuyết không được bố trí trong tiết dạy riêng mà dạy lồng trong hệ thống bài 
tập chính tả. Nội dung, cấu trúc của bài chính tả trong sách giáo khoa Tiếng 
Việt tiểu học (phần chính tả) thể hiện rất rõ tính chất nói trên. 
c. Nhiệm vụ: 
Phân môn Chính tả trong nhà trường có nhiệm vụ giúp học sinh nắm 
vững các quy tắc chính tả và hình thành kĩ năng chính tả; nói cách khác, giúp 
học sinh hình thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả. 
Ngoài ra phân môn Chính tả còn rèn cho học sinh một số phẩm chất 
như tính cẩn thận, óc thẩm mỹ, bồi dưỡng cho các em lòng yêu quý tiếng Việt 
và chữ viết của tiếng Việt. 
1.3. Việc học phân môn Chính tả của học sinh khiếm thính lớp 1B2 
tại Trung tâm Nuôi dạy trẻ khuyết tật Đồng Nai. 
Chương trình học của học sinh tiểu học khiếm thính tại Trung tâm Nuôi 
dạy trẻ khuyết tật Đồng Nai như sau: Các lớp học theo chương trình sách giáo 
khoa của Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện hành trong 6 năm. Trong đó chương 
trình lớp 1 học trong 2 năm, năm đầu là lớp 1A, năm sau là lớp 1B. Lớp 1A 
học theo chương trình học kì I của lớp 1 theo quy định của Bộ, lớp 1B học 
theo chương trình học kì II của lớp 1 theo quy định của Bộ. Do vậy mà ở lớp 
1B có học phân môn chính tả. Còn các lớp từ lớp 2 đến lớp 5, mỗi lớp học 1 
năm. 
Như chúng ta đã biết, do bị hạn chế về khả năng nghe hoặc không còn 
nghe thấy âm thanh mà ngôn ngữ của trẻ khiếm thính không giống với trẻ 
bình thường. Để trao đổi, giao tiếp với xung quanh các em sử dụng rất nhiều 
cách khác nhau. Như:Ngôn ngữ cử chỉ điệu bộ tự nhiên, Ngôn ngữ kí hiệu, 
Ngôn ngữ chữ cái ngón tay, Ngôn ngữ hình miệng, Ngôn ngữ viết, Ngôn ngữ 
nói... Những ngôn ngữ này xét về một mặt nào đó cũng chưa thể giúp học 
sinh khiếm thính có thể hiểu hết những khái niệm, sự vật hiện tượng xung 
quanh các em, cũng như diễn đạt ý nghĩ của mình cho người khác hiểu. 
Chính vì thế khi học phân môn chính tả các em gặp rất nhiều khó khăn 
và mắc rất nhiều lỗi. Để dạy các em viết một đoạn thơ hoặc đoạn văn có trong 
sách giáo khoa thì giáo viên yêu cầu học sinh về nhà học thuộc lòng đoạn cần 
viết. Việc học thuộc lòng của các em không giống các bạn bình thường, các 
em học ở đây là học thuộc thứ tự các tiếng, từ có trong đoạn, rồi học thuộc kí 
hiệu ngôn ngữ của các tiếng,từ đó. Việc học thuộc đó chính là học vẹt, không 
giúp cho các em có được cách viết đúng hay nắm được các quy tắc viết đúng 
chính tả. 
Những em học sinh khiếm thính lớp 1 là đối tượng dễ viết sai chính tả 
nhất. Các em lần đầu tiên làm quen với phân môn Chính tả, lần đầu tiên phải 
viết một đoạn văn, đoạn thơ theo một quy tắc nhất định. Các em còn nhỏ nên 
khả năng tập trung chú ý còn kém, vốn ngôn ngữ, vốn kí hiệu ngôn ngữ còn 
hạn chế, việc hiểu một nội dung bài văn, bài thơ còn nhiều thiếu sót. Do vậy 
các em thường mắc các lỗi sau khi viết chính tả: 
- Viết thiếu hoặc sai dấu thanh. ví dụ như bạn bè thì viết thành ban 
be,cá kho viết thành cà kho; ... 
- Viết sai tiếng từ, nhầm lẫn giữa các tiếng từ có cấu trúc gần giống 
nhau. Ví dụ như bàn viết thành bàng,và viết thành là; ... 
- Viết thiếu tiếng có trong một câu. Ví dụ “Trong đầm gì đẹp bằng sen” 
viết thành “Trong đầm đẹp bằng sen”. 
- Viết sai một số lỗi chính tả thông thường như sử dụng các phụ âm đầu 
đặc biệt như: n/l, c/k, d/gi/r, ch/tr, ... 
2. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài: 
Xuất phát từ những lỗi sai mà các em khiếm thính lớp 1B2 thường mắc 
phải, tôi đã đưa ra một số biện pháp sau để giúp các em viết đúng hơn. 
2.1 Chuẩn bị của giáo viên. 
Khi kết thúc phần học vần, sang phần chính tả, giáo viên cần tìm hiểu 
kỹ về chất lượng viết chính tả của học sinh để có hướng uốn nắm và giúp đỡ 
cho phù hợp với từng đối tượng vì ở lớp 1B2 ngoài học sinh bị khuyết tật 
thính giác các em còn mắc phải một số bệnh khác kèm theo như: Mắt kém, 
tim, yếu cơ tay.vv.Từ đó tìm ra nguyên nhân giúp các em học tốt hơn. 
Đối với các em có vấn đề về mắt cần sắp xếp chỗ cho hợp lý, ngồi theo 
hình vòng cung, ở giữa gần bảng nơi có ánh sáng tốt nhất. 
Đối với những em bị yếu cơ tay thì thường xuyên luyện tập cầm nắm 
các vật dụng mềm, dẻo. 
Trước khi dạy bài mới giáo viên cần nắm vững kiến thức nội dung bài 
chính tả để có phương pháp giảng dạy phù hợp nhằm cung cấp kiến thức cho 
học sinh giúp các em dễ ghi nhớ mà viết đúng chính tả. 
Giáo viên cần đọc kỹ nội dung bài chính tả nhiều lần, dự kiến các từ 
khó dễ viết sai nếu học sinh chưa phát hiện khi chuẩn bị bài ở nhà. 
Chuẩn bị trước hệ thống câu hỏi gợi ý cho phần bài viết và bài tập thực 
hành. 
2.2. Chuẩn bị của học sinh. 
Đầu năm học giáo viên chuẩn bị cho học sinh trong lớp mỗi em 2 
quyển vở học chính tả, một quyển ở lớp, một quyển ở nhà để ngày mai có tiết 
chính tả thì hôm nay giáo viên yêu cầu học sinh về nhà viết trước bài vào vở ở 
nhà. 
Sau đó học sinh đọc nhiều lần nội dung bài chính tả và tìm các từ khó 
dễ viết sai trong bài, dùng bút chì gạch chân các từ khó và viết vào vở nháp. 
Làm như vậy nhằm giúp cho học sinh hiểu nội dung bài chính tả, rèn 
luyện chữ viết từ đó các em sẽ viết nhanh và ít sai lỗi chính tả hơn. 
Ví dụ: Ngày mai học chính tả/ Trang 118