Sáng kiến kinh nghiệm Phần mềm quản lý điểm THCS

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
HUYỆN TRẦN VĂN THỜI 
TRƯỜNG THCS TT TRẦN VĂN THỜI 
SÁNG KIẾN 
Đề tài: 
PHẦN MỀM QUẢN LÝ ĐIỂM THCS 
 - Đề tài thuộc lĩnh vực chuyên môn: Ứng dụng tiến bộ KHKT 
 - Họ và tên người thực hiện: NGUYỄN HOÀNG PHƯƠNG 
 - Chức vụ, nhiệm vụ đang phụ trách: Hiệu trưởng 
 - Sinh hoạt tổ chuyên môn: Toán- Lý – Công Nghệ - Tin 
 Huyện Trần Văn Thời, tháng 5 năm 2013 
 A. PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ 
Thời gian qua, tại trường THCS TT Trần Văn Thời, việc đánh giá, xếp loại 
học sinh vì nhiều lý do khác nhau, vẫn tồn tại những sai sót nhất định. Nhiều nhà giáo 
vì vi phạm vấn đề này mà không được xét thi đua mặc dù kết quả công tác rất tốt. 
Đánh giá, xếp loại không đúng sẽ gặp trở ngại đối với uy tín lãnh đạo trường về việc 
điều hành hoạt động dạy học và năng lực quản lý của hiệu trưởng trong dư luận cha 
mẹ học sinh; tâm lý học sinh dễ bị ức chế và hạn chế kích thích sự nỗ lực phấn đấu học 
tập, rèn luyện của học sinh. 
Từ đó, tôi nghiên cứu, lập trình phần mềm quản lý điểm giúp giáo viên bộ 
môn và giáo viên chủ đánh giá, xếp loại học sinh chặt chẽ, chính xác hơn. Tôi đề xuất 
tên phần mềm: "Chương trình quản lý điểm THCS". 
B. PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
1. Thực trạng chính có liên quan đến đề tài 
1.1 Đối với giáo viên 
a. Giáo viên chủ nhiệm 
Phối hợp với giáo viên bộ môn vào điểm định kỳ từ sổ điểm cá nhân sang sổ 
điểm lớp; 
Tổng hợp điểm các môn, tính điểm trung bình môn, học kỳ, cả năm; 
Đánh giá hạnh kiểm và xếp loại học lực theo định kỳ; 
Báo cáo kết quả đánh giá, xếp loại hạnh kiểm, học lực lên cấp trên theo định 
kỳ. 
b. Giáo viên bộ môn 
Tự viết danh sách học sinh vào sổ điểm cá nhân; 
Sử dụng sổ điểm cá nhân, lấy điểm, tính điểm rồi ghi chép sang sổ điểm lớp; 
Cho điểm miệng có ghi trong sổ ghi đầu bài hàng ngày; 
Báo cáo lên cấp trên kết quả đánh giá học lực môn theo định kỳ. 
1.2 Đối với lãnh đạo và quản lý 
a. Đối với quản lý 
Tổ trưởng chuyên môn tổng hợp báo cáo của các giáo viên bộ môn; báo cáo về 
Phó hiệu trưởng chuyên môn thống kê, tổng hợp. 
Phó hiệu trưởng chuyên môn tổng hợp báo cáo của giáo viên chủ nhiệm và của 
tổ trưởng chuyên môn; báo cáo về Hiệu trưởng và Phòng GD&ĐT. 
b. Đối với lãnh đạo 
Hiệu trưởng cử một giáo viên nhập điểm vào chương trình tự biên soạn, có trả 
thù lao từ nguồn huy động của CMHS; 
Hiệu trưởng nhận báo cáo từ giáo viên nhập điểm và Phó hiệu trưởng chuyên 
môn kết quả đánh giá, xếp loại học sinh để kiểm tra, phê duyệt kết quả theo định kỳ; 
báo cáo sơ kết, tổng kết hoặc làm cơ sở xây dựng kế hoạch tiếp theo; kiểm tra đối 
chiếu với các loại hồ sơ có liên quan đến việc đánh giá, xếp loại học sinh. 
1.3 Các điều kiện hỗ trợ 
Kinh phí chi cho công tác quản lý, điều hành việc nhập điểm phải huy động từ 
CMHS; Có ít máy vi tính cấu hình thấp; Có mạng Internet trong nhà trường; Nhân 
viên máy tính tự học là chính. 
 2. Phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp 
2.1. Phân tích thực trạng 
Các công việc cho công tác nêu ở phần 1 (thực trạng) trước đây đều thực bằng 
viết tay, mỗi người tự soạn ra một mẫu sao cho thuận tiện trong việc làm báo cáo, do 
đó không thống nhất biểu mẫu. 
Trong danh sách học sinh thứ tự các môn học của mỗi giáo viên chủ nhiệm 
được bố trí khác nhau; 
Giáo viên bộ môn vào điểm từ sổ điểm cá nhân sang sổ điểm lớp sai sót, nhầm 
lẫn vì thứ tự danh sách không thống nhất giữa sổ điểm cá nhân, sổ điểm lớp; 
Vào điểm sổ điểm cá nhân với sổ điểm lớp thứ tự môn học bị nhầm môn này 
vào cột môn khác, vì ghi thứ tự môn học ở các lớp không thống nhất; 
Tính điểm chậm có thể sai quy định (như việc làm tròn số), xếp loại hạnh kiểm 
hoặc đề xuất danh hiệu khen thưởng sai sót, do sơ xuất trong việc đối chiếu với xếp 
loại học lực, ...; 
Quá trình tổng hợp phải qua nhiều giai đoạn, mất thời gian, tỷ lệ sai sót trong 
tổng hợp cao; 
Có một giáo viên nhập điểm dễ dẫn đến sai sót trong quá trình nhập điểm; 
Dễ xảy ra tiêu cực trong việc đánh giá, xếp loại học sinh. 
2.2. Các biện pháp 
2.2.1 Khảo sát hiện trạng 
a. Các nguồn điều tra 
Hồ sơ của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, giáo viên, học sinh, các báo cáo và 
Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, của Bộ GD&ĐT ngày 12/12/2011, V/v ban hành 
Quy chế đánh giá HS THCS và THPT. 
b. Phương pháp điều tra 
Nghiên cứu tài liệu, báo cáo, các quy định, sưu tầm trên mạng Internet. 
c. Kết quả từ nguồn điều tra 
Quản lý điểm học sinh được lưu trữ trên sổ, hồ sơ học sinh, chưa có phần mềm 
hoặc tiện ích nào dùng để quản lý. 
c.1 Mỗi giáo viên bộ môn có một sổ điểm riêng (sổ điểm cá nhân) để ghi điểm 
của bộ môn/lớp. Giáo viên bộ môn có thể trực tiếp cho điểm vào sổ điểm lớp (sổ điểm 
theo quy định của Bộ GD&ĐT) nếu thấy điểm đó không cần phải thay đổi nữa. Định 
kỳ, giáo viên bộ môn căn cứ sổ điểm lớp để tổng hợp điểm. 
Mỗi lớp có một sổ điểm lớp ghi tất cả các môn học và điểm tổng kết định kỳ 
trong năm học. 
Mỗi loại điểm có hệ số riêng hệ số 1; hệ số 2; hệ số 3 tương ứng kiểm tra 
miêng và 15 phút; kiểm tra 1 tiết hoặc thực hành; kiểm tra học kỳ. 
* Kết thúc học kỳ I giáo viên thường phải thực hiện những công việc như sau: 
- Tổng hợp bảng điểm trung bình và hạnh kiểm của học kỳ I; 
- Tổng hợp danh sách học sinh được khen thưởng; 
- Viết điểm các môn học và sổ liên lạc giữa nhà trường và gia đình; 
- Báo cáo lên cấp trên; 
- Ghi học bạ học kỳ I. 
 * Kết thúc học ky II giáo viên thường phải thực hiện những công việc sau: 
- Tổng hợp bảng điểm trung bình học kỳ II và cả năm; 
- Tổng hợp danh sách học sinh đề nghị khen thưởng; 
- Tổng hợp danh sách học sinh thi lại và gửi lên nhà trường; 
- Tổng hợp danh sách học sinh không đủ điều kiện lên lớp; 
- Viết điểm các môn học vào sổ liên lạc gửi về gia đình học sinh; 
- Đối với học sinh lớp 9 tổng hợp danh sách học sinh đủ hoặc không đủ điều 
kiện tốt nghiệp. 
c.2 Đối với nhà trường 
- Xét duyệt và công bố kết quả đánh giá, xếp loại theo định kỳ (kỳ I, kỳ II và 
cả năm) có danh sách chi tiết từng học sinh toàn trường; 
- Tổng hợp danh sách học sinh đề nghị công nhận tốt nghiệp THCS; 
- Báo cáo thống kê theo mẫu của bộ phận Chuyên môn và bộ phận Tổng hợp 
Phòng GD&ĐT. 
c.3 Kết quả nghiên cứu từ tài liệu của Bộ GD&ĐT đối với học sinh THCS 
Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, của Bộ GD&ĐT ngày 12/12/2011, V/v ban hành 
Quy chế đánh giá HS THCS và THPT. 
3. Chức năng và ứng dụng 
3.1. Yêu cầu 
Hệ thống phải hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý điểm của trường, đảm bảo 
các yêu cầu sau: 
Hệ điều hành Windows XP, Offic2003. 
Máy tính có cấu hình cài đặt và chạy được Microsoft Excel 2003. 
- Đơn giản, dễ sử dụng: 
Phần mềm cho phép người dùng có trình độ tin học chỉ ở mức biết soạn thảo 
văn bản. 
- Hiệu quả: 
Phần mềm giải quyết được cơ bản các yêu cầu về quản lý điểm của học sinh 
trong nhà trường THCS. 
- Thiết kế chạy trên môi trường Microsoft Excel 2003 gần gũi, dễ thao tác đối 
với người dùng. 
- Cho phép nhập điểm, xuất mẫu nhập điểm, đọc điểm trở lại chương trình để 
cho ra kết quả chung. 
- Sau khi ghép nối dữ liệu chương trình tự động tính toán và cho ra kết quả 
cuối cùng học kỳ I, học kỳ II và cả năm. 
- Đảm bảo cung cấp dữ liệu cho các mẫu báo cáo, thống kê và in ấn theo yêu 
cầu của chuyên môn, nhà trường và Phòng giáo dục. 
- Xuất, in sổ điểm cá nhân cho giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, ... 
- In kết quả ghi học bạ cho các giáo viên bộ môn và GVCN được thuận tiện. 
- Tự động tổng hợp kết quả học tập. 
- Tự động tính điểm trung bình, xếp loai học lực học kỳ và cả năm. 
- Tự động đánh giá học sinh lên lớp, ở lại, thi lại, danh hiệu thi đua, .... 
- In phiếu báo kết quả học tập cho mỗi học sinh, ... 
- Thống kê kết quả điểm theo bài kiểm tra, theo môn học, theo khối lớp. 
- Thống kê kết quả học tập của học sinh theo lớp học. 
3.2. Sơ đồ dữ liệu quản lý kết quả học tập và thiết kế giao diện 
 a. Giao diện (Hình 1.): (Xem phụ lục) 
Tất cả các thao thác dành cho người dùng được thiết lập tại giao diện của 
chương trình. Chương trình được sắp xếp thành 3 khối công cụ chính: 
- Khối công cụ khởi tạo và nhập thông tin ban đầu: 
Phân công giảng dạy; Danh bạ học sinh (KI, KII); Bỏ học, chuyển đi,  
- Khối công cụ tương tác với các môn học và báo cáo Emis: 
+ Các môn: Toán, Lý, Hóa, Sinh, Văn, Anh văn, Sử, Địa, GDCD, CN, TDục, 
Nhạc, MT, Tin. 
+ Công cụ thống kê Emis kì I và cả năm. 
- Khối công cụ xem, in kết quả, thống kê và phiếu điểm học sinh theo từng 
thời điểm. 
b. Chức năng của các khối công cụ và hướng dẫn sử dụng: 
b.1. Khối khởi tạo và nhập thông tin ban đầu: 
b1.1 Phân công giảng dạy (Hình 2.): (Xem phụ lục) 
Chọn 
Khai báo: 
Tên trường, vào ô tương ứng; 
Năm học, vào ô tương ứng. 
Tên lớp: Nhập vào ô bên phải chữ LỚP. 
Nhập họ và tên giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm học kỳ I hoặc học kỳ II 
Khởi tạo hệ thống và các thành phần làm việc: 
- Bấm hợp phím Ctrl+S chọn nơi lưu trữ tập tin vừa nhập dữ liệu. 
- Khởi tạo sổ điểm bộ môn: 
+ Chọn các nút ở cột XUẤT SỔ ĐIỂM CN: Chọn lần lượt các môn bằng cách 
Clik chuột vào nút tương ứng môn nào chương trình sẽ xuất sổ điểm cá nhân môn đó 
và tự động lưu trong thư mục người dùng vừa lưu tập tin ban đầu. 
+ Có 2 cách nhập điểm, nhập trực tiếp trên chương trình thông qua các nút 
từng môn tương ứng trong giao diện hoặc nhập vào sổ điểm cá nhân vừa xuất rồi nạp 
lại chương trình. Quá trình nạp lại chương trình cũng giống như xuất sổ điểm ra, chỉ 
cần nhập xong các môn rồi lưu lại thư mục có tập tin chương trình (không được sửa 
tên tập tin sổ điểm bộ môn) chương trình sẽ tìm tập tin tương ứng từng môn rồi cập 
nhật và tự động tính điểm. 
b1.2 Phần xuất, nhập danh sách học sinh và hạnh kiểm cũng thực hiện tương 
tự (Hình 3.) (Xem phụ lục) 
Vào danh bạ 
- Không nhập số thứ tự, nhập ngày sinh theo quy ước có dấu (') ở phía bên trái 
ví dụ: '01/01/2001. 
- Đến cuối học kỳ I hoặc học kỳ II nhập xếp loại hạnh kiểm học sinh. 
+ Lưu ý: Nút trở lại giao diện chính: clik vào sẽ trở lại giao diện chính. 
b1.3. Chuyển đi, bỏ học, chết: Thực hiện tương tự như trên, tuy