Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi trong trường mầm non

Cách chức tổ chức thực hiện biện pháp:

Thông giờ đón trẻ tôi giáo dục trẻ kĩ năng tự cất ba lô, cất dép và quần

áo của trẻ vào ngăn tủ. Trẻ biết tự phục vụ mà không cần nhờ đến sự giúp đỡ

của người lớn. Khi trẻ cất dép trẻ biết được quy trình để tháo cởi và buộc

dây ở giày dép đồng thời trẻ cũng biết được vị trí cất giày dép của mình

cũng có ký hiệu

Khi trẻ tự cất ba lô, trẻ biết được quy trình để cất ba lô, biết đó là ngăn

tủ để đựng đồ dùng cá nhân của mình hàng ngày. Tại đó, có dán tên và ký

hiệu để trẻ dễ nhớ và nhận ra tủ của mình.

Khi đón, trả trẻ tôi cũng dạy trẻ một số kỹ năng giao tiếp lễ phép:

Khoanh tay chào cô giáo, bố mẹ hay người đưa đón. Nếu như trước kia việc

rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ chỉ là những câu nói chung chung thì hiện

nay được thay thế bằng những hình ảnh cụ thể mang tính thẩm mỹ và giáo

dục cao. Mà cụ thể là những đoạn video, những hình ảnh có hành vi đúng sai

các đoạn clip hướng dẫn thực hiện các kỹ năng. Trẻ rất hứng thú và đặc biệt

trẻ đã được học những điều gần gũi với cuộc sống một cách nhanh nhất.

Giáo dục thói quen tốt, những kỹ năng cần thiết, định hướng hình

thành nhân cách cho trẻ mọi nơi, mọi lúc trong thời gian trẻ ở trên lớp. Tuy

nhiên để trẻ có thể thực hiện được những kỹ năng thì cần có sự hướng dẫn

của cô giáo. Vì thế tôi đã xây dựng kế hoạch dành riêng 1 buổi chiều trong

tuần, rèn kỹ năng sống và kỹ năng tự phục vụ cho trẻ vào.

Ngoài việc dạy và rèn kỹ năng trong hoạt động buổi chiều tôi còn dạy

rèn kỹ năng thông qua các hoạt động học trên lớp.

Ví dụ 1: Với giờ thể dục khi trẻ học “ chuyền bóng theo hàng dọc”.12

Trong khi thực hiện bài khởi động trẻ tôi rèn cho trẻ kỹ năng xếp hàng,

tôn trọng kỷ luật, không xô đẩy nhau và giữ khoảng cách với bạn khi chạy.

Bài vận động tôi rèn cho trẻ biết chờ đợi khi đến lượt mình, khi trò chơi

biết phối hợp với bạn để chuyền bóng cho nhanh không bị rơi, tôi lại nhấn

mạnh giáo dục trẻ kĩ năng hợp tác.

Trẻ mầm non với đặc tính: “Học mà chơi, chơi mà học”. Chơi là một

trong các hoạt động học tập của trẻ và có tác dụng to lớn đối với sự phát

triển toàn diện về nhân cách con người. Thông qua hoạt động vui chơi còn

hình thành ở trẻ những chức năng tâm lý, những cơ sở ban đầu của nhân

cách con người. Việc học qua chơi khiến trẻ cảm thấy thích thú, trẻ cảm thấy

việc tiếp thu kiến thức sẽ nhẹ nhàng thoải mái mà không bị gò bó. Vì vậy,

tôi luôn cố gắng tạo các tình huống chơi trong chế độ sinh hoạt hàng ngày

của trẻ. Trong hoạt động vui chơi trẻ có thể tích lũy được kinh nghiệm, kỹ

năng sống đó là qua giờ hoạt động vui chơi của trẻ. Trẻ được chơi ở các góc,

chơi tức là trẻ đang được nhập vai, trẻ đang được học làm giống như người

lớn, thông qua các góc chơi.

pdf 32 trang camtu 07/10/2022 41905
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi trong trường mầm non", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi trong trường mầm non

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi trong trường mầm non
1 
UBND QUẬN HOÀN KIẾM 
TRƯỜNG MẪU GIÁO HOA HỒNG 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 
3 – 4 tuổi trong trường mầm non 
Lĩnh vực/ môn: Giáo dục mẫu giáo. 
Cấp học : Mầm non 
Họ và tên: Tạ Ngọc Yến 
Chức vụ : Giáo viên 
Điện thoại: 0906 047347 
Email: tangocyen1975@gmail.com 
Đơn vị công tác: Trường Mẫu giáo Hoa Hồng – Quận Hoàn Kiếm 
– Hà Nội 
Hoàn Kiếm, tháng 4 năm 2020. 
2 
 MỤC LỤC 
STT Nội dung Trang 
1 I.Đặt vấn đề 
1. Lý do chọn đề tài 
3 
2.Mục đích của SKKN 4 
3.Đối tượng nghiên cứu của SKKN 5 
4. Phạm vi nghiên cứu của SKKN 5 
 2 
II. Giải quyết vấn đề (Nội dung giải pháp, cải tiến). 6 
1. Một số vấn đề lý luận về giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 
em trong trường mầm non 
6 
1.2. Hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho trẻ em trong 
trường mầm non. 
6 
2. Thực trạng giáo dục kĩ năng sống cho trẻ em trong 
trường mầm non 
7 
2.1. Thuận lợi 8 
2.2. Khó khăn 9 
3. Các biện pháp đã tiến hành. 10 
3.1. Xây dựng hệ thống kỹ năng phù hợp độ tuổi và điều 
kiện địa phương để dạy trẻ. 
10 
3.2. Dạy các kỹ năng sống cho trẻ thông qua các hoạt 
động. 
12 
3.3 Hoạt động tập thể 13 
3.4 Dạy kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. 14 
3.5 Tuyên truyền với phụ huynh cách dạy trẻ kỹ năng 
sống trong gia đình. 
15 
4. Hiệu quả SKKN 17 
3 III. Kết luận, kiến nghị 20 
4 IV. Phụ lục ảnh minh họa 22 
3 
I.ĐẶT VẤN ĐỀ 
1.Lý do chọn đề tài: 
Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lại của dân tộc. 
Việc bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ là trách nhiệm của nhà nước, của xã 
hội và của mỗi gia đình: “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” 
Việc giáo dục trẻ ngay từ khi còn bé là vô cùng quan trọng vì giáo dục 
nhằm định hướng, hình thành, và phát triển một cách toàn diện nhân cách 
cho trẻ. Nói về tầm quan trọng của giáo dục, Bác Hồ từng khẳng 
định:“Không có giáo dục thì không nói gì đến kinh tế, văn hóa”. Sản phẩm 
của giáo dục là con người mà con người là mục tiêu, là động lực của sự phát 
triển đất nước. Mục tiêu, động lực của sự phát triển trong tương lai lại chính 
là thế hệ trẻ. 
Vì thế, thế hệ trẻ luôn được quan tâm hàng đầu trong xã hội. Xã hội 
càng phát triển thì nó càng thúc đẩy quá trình giao lưu văn hoá. Khi đó, con 
người Việt Nam nói chung và thế hệ trẻ, chủ nhân tương lai của đất nước nói 
riêng càng cần có phẩm chất đạo đức và nhân cách vững vàng để “chống” lại 
các tác động bên ngoài như bị dụ dỗ, bị kích động, bị lôi kéo vào các hành vi 
tiêu cực, bạo lực, và lối sống ích kỷ; từ đó nhân cách cũng phát triển một 
cách lệch lạc. Xã hội hiện nay đã và đang làm thay đổi cuộc sống con người, 
nhưng cũng làm nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp. Bên cạnh những tác động 
tích cực còn có những tác động tiêu cực gây hại cho con người, đặc biệt là 
trẻ em. Nếu mỗi người dân trong đó có trẻ em không có những kiến thức 
cần thiết để lựa chọn những giá trị sống tích cực, không có những năng lực 
để ứng phó, để vượt qua những thách thức mà hành động theo cảm tính thì 
rất dễ gặp trở ngại và rủi ro. 
Việc hình thành kỹ năng sống cho mọi người nói chung và trẻ em nói 
riêng đang trở thành nhiệm vụ quan trọng. Giáo dục kỹ năng sống phải được 
đo bằng sự vận dụng những kỹ năng đó trong cuộc sống của mỗi cá nhân, để 
sống tích cực, sống hạnh phúc và sống có ý nghĩa. Giáo dục kỹ năng sống 
4 
nhằm giúp phát triển hài hòa, toàn diện về nhân cách. Ngoài ra nó còn giúp 
cho trẻ hiểu, biến những kiến thức về kỹ năng sống mà trẻ tiếp nhận được 
thành những hành động cụ thể như ứng phó với nhiều tình huống, cách giao 
tiếp, cách ứng xử với mọi người và đặc biệt là cách giải quyết những mâu 
thuẫn trong các mối quan hệ và thể hiện bản thân một cách tích cực. 
Ở các nước trên thế giới, từ nhiều năm qua giáo dục kỹ năng sống được 
đưa vào chương trình giảng dạy và được coi như một bộ môn. Những năm 
học gần đây Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống 
vào một số trường mầm non và tiểu học để dạy thí điểm, với phương châm 
dạy học hướng vào học sinh, lấy học sinh làm trung tâm, học sinh chủ động 
tham gia và lĩnh hội kiến thức một cách thoải mái thông qua phong trào thi 
đua xây dựng “Trường học thân thiện học sinh tích cực” với yêu cầu tăng 
cường sự tham gia một cách hứng thú của học sinh trong các hoạt động của 
nhà trường và tại cộng đồng với thái độ tự giác, chủ động và ý thức sáng 
tạo. 
 Xuất phát từ những lí do trên, tôi đã chọn nghiên cứu và áp dụng đề tài: 
“Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi 
trong trường mầm non”, để áp dụng trong năm học 2019 - 2020 này. Với đề 
tài trên tôi muốn giúp trẻ có những kĩ năng ban đầu về cuộc sống, có những 
kinh nghiệm sống, biết được những điều nên làm và không nên làm giúp trẻ 
tự tin, chủ động và biết cách xử lý các tình huống trong cuộc sống, khơi gợi 
khả năng tư duy sáng tạo của trẻ, đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có 
trách nhiệm và có cuộc sống hài hòa trong tương lai. 
2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm: 
 Nghiên cứu tìm ra các biện pháp nhằm giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 3 -4 
tuổi. Từ đó đưa ra một số biện pháp nhằm giúp trẻ tự tin, mạnh dạn, có kĩ 
năng giáo tiếp và kĩ năng xử lý tình huống trong mọi lúc, mọi nơi cuộc sống 
của trẻ. 
3. Đối tượng nghiên cứu của SKKN: 
5 
Trẻ 3 -4 tuổi trong trường mầm non 
4. Phạm vi nghiên cứu của SKKN: 
Đưa ra một số biện pháp nhằm giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 3 -4 tuổi trong 
trường mầm non 
6 
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ (NỘI DUNG GIẢI PHÁP, CẢI TIẾN) 
1. Một số vấn đề lý luận về giáo dục kĩ năng sống cho trẻ em trong trường 
mầm non 
1.1 Kĩ năng sống và hoạt động giáo dục kĩ năng 
 Công ước về quyền trẻ em đã khẳng định: Mọi trẻ em đều có quyền phát 
triển. Tuyên ngôn về giáo dục mọi người cũng cho rằng: Tất cả các quốc gia 
đều phải đảm bảo mọi trẻ em, trong đó có trẻ 4-5 tuổi được nâng cao kỹ 
năng sống phù hợp. Chính phủ Việt Nam đã đã ký công ước về quyền trẻ em 
và cam kết thực hiện mục tiêu giáo dục cho mọi người theo kế hoạch hành 
động: Nâng cao ảnh hưởng của nền giáo dục có chất lượng, đặc biệt là giáo 
dục kỹ năng sống. 
1.1.1 Kĩ năng sống: 
 Kỹ năng sống là những kỹ năng cần có cho hành vi lành mạnh, tích cực, 
cho phép mỗi cá nhân đối mặt với những thách thức trong cuộc sống hàng 
ngày. Kỹ năng sống bao gồm kỹ năng mềm và kỹ năng cứng. Kỹ năng mềm 
là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng thuộc trí tuệ, cảm xúc của con người 
còn kỹ năng cứng lại là khả năng học vấn và trình độ chuyên môn của bản 
thân. Theo nghiên cứu của PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: Kỹ năng 
cứng không đủ để giúp bạn thăng tiến mà cần phải có cả những kỹ năng 
mềm. Thực tế cho thấy những người thành đạt chỉ có 25% là do những kiến 
thức chuyên môn, 75% còn lại được quyết định bởi kỹ năng mềm – chính là 
kỹ năng sống mà họ được trang bị. Để hòa chung với sự phát triển của thế 
giới, kỹ năng sống đã và đang được quan tâm rất nhiều ở Việt Nam. Đặc 
biệt, là việc xây dựng và phát triển kỹ năng sống cho trẻ em. 
1.1.2 Hoạt động giáo dục kĩ năng sống: 
 Nhiều tác giả cho rằng: “Dạy học là toàn bộ các thao tác có mục đích 
nhằm chuyển các giá trị tinh thần, các hiểu biết, các giá trị văn hóa mà nhân 
loại đã đạt được hoặc cộng đồng đã đạt được vào bên trong một con người”. 
 Dạy trẻ kỹ năng sống là gì: là giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống, 
biết điều nên làm và không nên làm, giúp trẻ tự tin, chủ động và biết cách 
7 
ứng xử các tình huống trong cuộc sống, khơi gợi khả năng tư duy, sáng tạo 
của trẻ, đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có trách nhiệm và có cuộc sống 
hài hòa trong tương lai. 
Trong cuộc sống hiện nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan 
xen của những yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn được đặt vào hoàn cảnh phải 
lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những khó khăn, thách thức, 
những áp lực tiêu cực. Thiếu kỹ năng sống, trẻ dễ bị lôi kéo vào các hành vi 
tiêu cực, lối sống ích kỉ, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về nhân cách. 
 Đặc biệt, lứa tuổi mầm non, là giai đoạn nền tảng trong quá trình phát 
triển của mọi cá nhân. Ở độ tuổi này, trẻ cần được giáo dục kỹ năng sống ở 
cả gia đình và trường mầm non. Điều này giúp trẻ an toàn, khỏe mạnh, tự 
lực, tự tin, giàu sáng tạo, sẵn sàng đứng trước cuộc sống. Tuy nhiên, do đặc 
thù của lứa tuổi nên khả năng nhận thức của trẻ còn có nhiều hạn chế, trẻ dễ 
nhớ, dễ quên và hay hành động theo ý muốn. Vì vậy, dạy những kỹ năng 
sống cho trẻ chỉ là những bước đầu giúp trẻ có các kỹ năng như: Biết về bản 
thân mình, mạnh dạn tự tin, kỹ năng giao tiếp, tự phục vụ bản thân, biết hợp 
tác chơi với các bạn, kỹ năng thích nghi với môi trường,... Để trẻ có được 
những kỹ năng ở lứa tuổi này, cô giáo cần nhẹ nhàng, linh hoạt, sáng tạo, 
lồng ghép các hoạt động để truyền thụ các kỹ năng cho trẻ. Ngoài ra cô giáo 
nên trang bị cho trẻ kiến thức; giúp trẻ có ý thức và niềm tin để thay đổi. Trẻ 
phải được thực hành để có kỹ năng. Trẻ cần được hướng dẫn, vận dụng kỹ 
năng vào các sinh hoạt thường ngày của trẻ. Điều quan trọng nhất là những 
kỹ năng này trở thành một thói quen tốt. 
2. Thực trạng giáo dục kĩ năng sống cho trẻ trong trường mầm non: 
2.1 Đặc điểm tình hình: 
Trường có 9 lớp chia làm 2 điểm. Với tổng số cán bộ giáo viên, nhân viên 
gồm 24 người. Cả 2 điểm trường đều được Ban Giám hiệu quan tâm sửa 
chữa. Các lớp khang trang thoáng, mát, xanh, sạch đẹp. Xây dựng môi 
trường lớp học thân thiện, luôn lấy trẻ làm trung tâm. Các lớp tạo các góc 
8 
mở hợp lý. Có đầy đủ các đồ dùng, học liệu. Đặc biệt có góc phát triển và 
giáo dục kĩ năng sống cho trẻ.Đội ngũ giáo viên tâm huyết, nhiệt tình, yêu 
nghề mến trẻ. Luôn tự học hỏi và nâng cao trình độ. 100% giáo viên đạt trên 
chuẩn. 
2.2. Thuận lợi: 
- Được sự quan tâm của Phòng GD - ĐT, thường xuyên tổ chức bồi 
dưỡng chuyên môn, các buổi kiến tập để giáo viên được học hỏi nâng cao 
trình độ chuyên môn. 
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu giúp đỡ bồi dưỡng nâng cao 
trình độ chuyên m ... ấn đấu trở thành “Chủ nhân tương lai của đất nước”. 
19 
4.4 Bảng tổng hợp, kết quả khảo sát, đánh giá trẻ cuối năm: 
STT Kỹ năng sống Đầu năm Cuối năm 
Đạt Chưa đạt Đạt Chưa đạt 
1 Sự tự tin 7 
30% 
16 
70% 
17 
74% 
6 
26% 
2 Kỹ năng hợp tác 6 
26% 
17 
74% 
18 
78% 
5 
22% 
3 Kỹ năng giao tiếp 7 
30% 
16 
70% 
19 
83% 
4 
17% 
4 Kỹ năng xử lý tình 
huống 
5 
22% 
18 
78% 
17 
74% 
6 
26% 
20 
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ. 
1. Bài học kinh nghiệm: 
Sau khi thực hiện đề tài này với những kết quả đạt được tôi rút ra bài 
học kinh nghiệm sau: 
Dạy cho trẻ kỹ năng sống là một trong những hoạt động vô cùng quan 
trọng mang ý nghĩa rất lớn trong quá trình hình thành nhân cách con người. 
Thông qua việc dạy cho trẻ những kỹ năng sống chúng ta hoàn toàn có thể 
giáo dục và hình thành cho trẻ những kỹ năng quan trọng của cuộc sống mà 
những hoạt động khác khó làm được. 
Hãy luôn gần gũi với trẻ và hiểu trẻ đang cần gì, đang muốn gì, hãy tạo 
cho trẻ cơ hội được học và chơi một cách thực sự, hãy là những người cha, 
người mẹ thông thái để chuẩn bị cho con mình một tương lai tươi sáng, hãy 
dành những gì tốt nhất cho con em chúng ta. 
2. Ý nghĩa của đề tài: 
Từ những nhận định, đánh giá và phân tích như trên, chúng ta có thể 
thấy được vai trò to lớn của “kỹ năng sống” với việc hình thành và phát triển 
toàn diện nhân cách một con người. Trong giai đoạn hiện nay, nhận thức của 
trẻ ngày càng cao đòi hỏi giáo viên mầm non không chỉ yêu nghề, mến trẻ 
mà còn phải luôn đổi mới, tự trau dồi kinh nghiệm, nâng cao trình độ của 
bản thân nhằm giúp trẻ phát triển tốt nhất về mọi mặt. 
Trong năm học này, tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đi học đều hơn, trẻ rất 
thích đến trường, và tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn. Đặc biệt, 
trẻ lớp tôi đã có được một số kỹ năng cơ bản như: sống trung thực, tự tin, 
hòa động, yêu thương giúp đỡ, hợp tác, đoàn kết ngoài ra trẻ còn có được 
một số kỹ năng tự phục vụ đơn giản như cởi mặc áo chải răng, chải tóc,  
3. Khả năng ứng dụng: 
Với những kinh nghiệm và biện pháp trên tôi mong muốn mang lại cho 
trẻ những trải nghiệm để trẻ hào hứng và tích cực hơn trong hoạt động, như 
câu nói “một đứa trẻ được dạy bảo tốt sẽ trở thành người tốt”. Trẻ không 
21 
những được giáo dục mà còn được học nhiều hơn nữa về cách sống, về tình 
cảm của con người, về những phẩm chất đạo đức tốt đẹp và hình thành ở trẻ 
những thói quen, những tính cách cần có của con người thế hệ mới nhanh 
nhẹn, năng động, đó chính là mục tiêu mà giáo dục hướng tới. 
4. Kiến nghị: 
Trên đây là một số chia sẻ của tôi về một số biện pháp dạy kỹ năng 
sống cho trẻ 3 - 4 tuổi. Những kinh nghiệm này dễ thực hiện và đem lại hiệu 
quả cao. Ngoài việc đạt được những mục tiêu giáo dục tôi còn tích lũy được 
rất nhiều kỹ năng mới. Tuy nhiên quá trình thực hiện còn nhiều thiếu sót, tôi 
rất mong được các đồng chí trong hội đồng khoa học nhà trường góp ý, xây 
dựng bổ sung thêm giúp tôi có nhiều kinh nghiệm hơn nữa trong công tác 
giáo dục nói chung và dạy kỹ năng sống nói riêng. 
I. PHỤ LỤC: 
- Một sô câu chuyện và hình ảnh dạy trẻ kĩ năng sống tại lớp. 
 Hoàn Kiếm, ngày 12tháng 02 năm 2020 
 Người viết 
 Tạ Ngọc Yến
22 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
STT Tác giả ( Năm xuất 
bản) 
Tên tài liệu Nhà xuất bản 
1 GS. TS Nguyễn Quang 
Uẩn .Năm xuất bản 
2009 
Tâm lý học trẻ em NXB Đại học sư 
phạm 
2 PGS. TS Nguyễn Thị 
Mỹ Lộc. Năm xuất bản 
2012 
Giáo dục giá trị sống 
và kỹ năng sống cho 
trẻ mầm non. 
NXB Đại học quốc 
gia 
3 Bộ giáo dục. Năm xuất 
bản 2016. 
Chương trình chăm sóc 
giáo dục mầm non và 
hướng dẫn thực hiện 
trẻ 24 – 36 tháng tuổi. 
NXB giáo dục Việt 
Nam 
4 GS. Nguyễn Thị Hòa. 
Năm xuất bản 2015 
Giáo dục học mầm non NXB Đại học sư 
phạm 
23 
PHỤ LỤC 
KHEN CON ĐÚNG LÚC 
Nhiều bố mẹ khắt khe quá với con, làm con trẻ dễ nhút nhát khi ra 
ngoài xã hội. Khi con bạn có ước mơ, đừng dập tắt ước mơ của bé bằng 
những lời chê bai. Hãy động viên bé bằng những lời khen. Vì khen ngợi 
giúp trẻ phát triển. 
Một khảo sát mới đây của Đại học Columbia (Mỹ) cho thấy, cách trẻ 
được khen và lý do được khen sẽ góp phần rất lớn, tạo ra sự khác biệt khi 
chúng đối diện với thử thách và chịu đựng thất bại ra sao khi lớn lên. 
Khi các bé tỏ ra bướng bỉnh, có lỗi thì bố mẹ thường có những trừng 
phạt đánh đòn, không cho đi chơi vào những ngày nghỉ.nhưng điều quan 
trọng đối với các bé là bố mẹ chưa chú ý tới, đó là những lời khen nhằm 
khuyến khích trẻ phát triển trong học tập hay trong sinh hoạt. 
Trong tay các bố mẹ hiện đang có sẵn một công cụ hữu hiệu nhất, 
nhưng nhiều bậc cha mẹ không nhận ra được điều đó, công cụ đó chính là 
khen ngợi. Nếu sử dụng “khen ngợi” đúng cách, đúng chỗ, đúng mực thì đó 
là cách tốt nhất giúp trẻ phát triển những hành vi tốt của mình, và sớm nhận 
ra được những lời khen thưởng của cha mẹ là phần thưởng vô giá mà bố mẹ 
dành cho mình. 
Tâm lý của trẻ là rất khoái được khen ngợi hơn là những lời chê, muốn 
được nghe những lời ngọt ngào từ bố mẹ. Nhưng các bé cũng rất tinh ý, 
không phải lời khen nào, vào bất kỳ lúc nào cũng có tác dụng tích cực đối 
với trẻ. Những lời khen đúng chỗ, động viên đúng lúc, thì những lời khen đó 
đã khuyến khích con làm những việc tốt, giúp cho con mình tạo được sự 
phấn khởi vui, vẻ vẻ và dễ dàng khi tiếp thu những lời dạy bảo của bố mẹ 
hơn. 
Khi trẻ mắc lỗi bị bố mẹ đánh, mắng nhiều thì sẽ làm cho trẻ ảnh hưởng 
đến cảm xúc và tâm lý. Nhưng khi bé có những thành tích mà nhận được 
24 
những lời khen từ bố mẹ thì tác dụng trong việc dạy bảo trẻ lại trở lên rất có 
lợi và có giá trị. Nhưng khen con là cả một nghệ thuật, các bậc cha mẹ có thể 
rèn luyện được những kỹ năng này, đó chỉ là việc diễn tả của bố mẹ về việc 
nhìn thấy hay cảm nhận được những thành tích và tiến bộ của con mình. 
Kết quả trên cho thấy, khi trẻ được khen với những lời khen trân thành, 
đúng chỗ và cụ thể đều có tác dụng tích cực cho trẻ. Đó chính là sự khích lệ 
trẻ, đem lại lòng tự tin, kích thích tiềm năng sáng tạo, làm động cơ cho trẻ 
tích cực học tập và lao động giúp trẻ phát triển. 
25 
 DẠY CON TỰ LẬP NGAY TỪ KHI CÒN BÉ 
“Nếu như bắt cho con một con cá, con sẽ có cá ăn một ngày. Nhưng nếu dạy 
con bắt cá, con sẽ có cá ăn cả đời”. 
Xuất phát từ tư duy này, cha mẹ và cô giáo nên dạy con tính tự lập, 
sống bằng đôi tay của mình ngay từ nhỏ. Với mỗi độ tuổi khác nhau, chúng 
ta nên đặt ra mục tiêu và cách thực hiện các bước khác nhau để dạy trẻ về 
tính tự lập theo phương châm “tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của 
mình”. Và theo đúc kết của các chuyên gia tâm lý có 6 bước giúp con trẻ 
sống tự lập. 
 5 bước dạy cho trẻ kĩ năng sống có tính tự lập 
Bước 1: Dạy cho trẻ những kỹ năng rèn luyện cần thiết 
Trước hết, cha mẹ phải dạy con tự lập sống dựa vào chính đôi tay của mình 
ngay từ khi còn nhỏ. Trẻ em từ 2 tuổi trở đi đã dần nhận thức được mọi thứ 
xung quanh và đây cũng là giai đoạn quan trọng để cha mẹ áp dụng phương 
pháp dạy trẻ 2 tuổi hiệu quả nhất. Trẻ phải thành thục những kỹ năng cơ bản 
phù hợp với lứa tuổi như: 
- Kỹ năng chăm sóc bản thân: Bé nên biết tự dọn dẹp đồ chơi, tự thay quần 
áo, tự đánh răng, tự đi, tự ăn 
- Kỹ năng giữ gìn vệ sinh: Bé nên biết đi vệ sinh đúng nơi, xả nước sau khi 
đi vệ sinh, cho quần áo bẩn vào máy giặt, bỏ rác đúng nơi quy định 
- Kỹ năng giúp đỡ người khác: là một trong những cách nuôi dạy trẻ 4 
tuổi bố mẹ nên cho trẻ biết giúp đỡ người khác là một việc tốt và nên được 
thực hiện thường xuyên. Những công việc nhẹ, bé có thể giúp được như bật 
quạt, bật tivi (vị trí thấp), lấy chén ăn cơm, xách phụ đồ đạc, tưới cây 
Bước 2: Cha mẹ phải kiên nhẫn khi con mình cố gắng tự lập 
Khi con trẻ cố gắng làm một điều gì đó vì tính tò mò hoặc cũng có thể là bắt 
chước người khác thì cha mẹ phải kiên nhẫn chờ đợi xem con đã làm đúng 
hay chưa. Đó cũng là phương pháp nuôi dạy trẻ từ 0 đến 6 tuổi biết cách xử 
lý và giải quyết vấn đề theo hướng tích cực. 
Ví dụ: Bé đang cố gắng mang giày vào chân, bạn nên hướng dẫn cách mang 
giày nhưng không nên nóng vội mà trực tiếp làm thay bé. 
Bước 3: Xây dựng tính tổ chức ngay tại gia đình 
Mọi hoạt động và việc làm của các thành viên trong gia đình đều có thể 
được bé ghi nhận lại và sẽ bắt chước làm theo. Bạn có thể chú ý hoặc nghe 
26 
những câu hỏi từ trẻ và từ đó tìm ra cách dạy trẻ tự lập hợp lý nhất. Đó cũng 
chính là một phương pháp dạy trẻ 5 tuổi mà phụ huynh cần tham khảo. 
Ví dụ: Khi bạn nhặt rau, bạn nên giải thích và hướng dẫn để con bạn có thể 
hiểu cách nhặt rau và tại sao phải nhặt rau, từ đó, bé hình thành suy nghĩ và 
hành động đúng đắn về các công việc phụ giúp gia đình. 
Bước 4: Phân công công việc cho bé 
Mỗi người trong gia đình đều có công việc riêng nhưng trách nhiệm chung 
vẫn là vun đắp cho tổ ấm. Vì vậy, mỗi phương pháp giáo dục trẻ từ độ tuổi 
mầm non của bố mẹ đều ảnh hưởng tới thói quen của con mình. 
Ví dụ: Khi bố đi làm về thì bé có thể giúp bố cất áo, cất nón và các hành 
động này nên được khuyến khích lặp lại thường xuyên. Đây là kỹ năng và 
là cách dạy trẻ 5 tuổi mà nhiều phụ huynh áp dụng thành công. 
Bước 5: Dạy con kỹ năng sống bằng cách khuyến khích trẻ làm việc 
Việc dạy con kỹ năng sống bằng cách khen ngợi đem đến những biểu hiện 
tích cực cho bé. Bé sẽ vui mừng hơn khi được cha mẹ khen ngoan, khen 
giỏi. Điều này sẽ khuyến khích những hành động tốt của bé trở thành thói 
quen, hình thành tính cách cho bé sau này. 
Bố mẹ cũng nên khen thưởng bằng những món quà nho nhỏ để bé càng thích 
thú hơn. Tuyệt đối không nên thưởng tiền khi bé chưa bé hiểu hết được giá 
trị của nó. 
27 
Một số hình ảnh rèn kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo bé 
Ảnh: Kĩ năng rửa tay trước khi ăn 
28 
Ảnh : Trẻ biết xếp hàng không chen lấn, xô đẩy 
29 
Ảnh : Kĩ năng pha bột sắn 
30 
Ảnh: Kĩ năng gắp thức ăn khi ăn buffer 
31 
 Ảnh : Kĩ năng hoạt động tham quan tại Cánh Buồm Xanh. 
Ảnh : Cô và trò vui chơi tại Cánh Buồm Xanh. 
32 

File đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giao_duc_ky_nang_song.pdf