Sáng kiến kinh nghiệm Các biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên Tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
CÁC BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ PHÁT 
TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIỂU HỌC 
 A. Phần mở đầu 
1. Lý do chọn đề tài: 
Giáo dục ngày nay được coi là nền móng của sự phát triển khoa học kỹ 
thuật. Đội ngũ giáo viên có một vai trò vô cùng quan trọng để làm cho giáo dục 
thực hiện được sứ mệnh cao cả đó. Hồ Chủ Tịch đã từng nói: “Không có thầy thì 
không có giáo dục”. Do vậy, việc xây dựng và phát triển đội ngũ là lực lượng 
tham gia xây dựng và phát triển nhà trường, họ có vai trò quyết định chất lượng 
giáo dục của nhà trường. Cùng với sự lớn mạnh của giáo dục Thủ đô, trường 
Tiểu học Nguyễn Trãi thực hiện tốt một trong bốn nhiệm vụ trọng tâm của năm 
học 2011 – 2012 là “Chăm lo, đầu tư phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản 
lý giáo dục”. Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Các biện pháp xây dựng và phát 
triển đội ngũ giáo viên Tiểu học” 
2. Mục đích nghiên cứu: 
Đưa ra biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên tại trường Tiểu 
học Nguyễn Trãi – Thanh Xuân – Hà Nội. 
3. Nhiệm vụ nghiên cứu: 
Xác định cơ sở khoa học và phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học. Phân 
tích thực trạng của việc quản lý, xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên tại 
trường Tiểu học Nguyễn Trãi quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Qua đó đề 
xuất những biện pháp để xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học hiện 
nay. 
4. Phạm vi nghiên cứu: 
Thực trạng xây dựng và phát triển đội ngũ ở trường Tiểu học Nguyễn 
Trãi. Thời gian nghiên cứu trong 2 năm học gần đây 2010 – 2011, 2011 – 2012. 
5. Đối tượng nghiên cứu: 
Đội ngũ giáo viên tiểu học Nguyễn Trãi cùng với các biện pháp xây dựng 
và phát triển đội ngũ của trường Tiểu học Nguyễn Trãi. 
 B. Nội dung 
1. Cơ sở lí luận – thực tiễn: 
“Quản lý giáo dục” là sự tác động liên tục có tổ chức, định hướng của chủ 
thể lên khách thể về các mặt chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế bằng hệ thống các 
luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp và biện pháp cụ thể 
nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng. 
“Đội ngũ” là một trong những nguồn vốn quan trọng của bất cứ tổ chức 
nào: nguồn vốn nhân lực. 
“Đội ngũ giáo viên”: Là một tập thể người gắn kết với nhau bằng hệ 
thống mục đích, có cùng nhiệm vụ trực tiếp dạy học và giáo dục học sinh, cùng 
chứa sự ràng buộc của những qui tắc có tính hành chấp sư phạm của Ngành và 
Nhà nước. 
“Xây dựng đội ngũ”: Làm cho hình thành một tổ chức hay một chủ thể về 
xã hội, chính trị, kinh tế, văn hóa theo một hướng nhất định. Xây dựng và phát 
triển đội ngũ nhà trường chính là làm cho nguồn nhân lực của nhà trường không 
ngừng được cải thiện cả về mặt số lượng và chất lượng. Xây dựng con người 
mới, tạo ra các giá trị tinh thần có ý nghĩa. 
“Phát triển”: Là quá trình vận động từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức 
tạp, theo đó cái cũ biến mất, cái mới ra đời. 
Trong nhà trường, đội ngũ giáo viên ở trong tập thể sư phạm. Tập thể sư 
phạm trong trường học là tổ chức của tập thể lao động sư phạm, đứng đầu là 
hiệu trưởng – Tập thể sư phạm liên kết các giáo viên, cán bộ, nhân viên thành 
một cộng đồng giáo dục có tổ chức, có mục đích thống nhất, có phương thức 
hoạt động nhằm thực hiện nhiệm vụ giáo dục của nhà trường. Đội ngũ giáo viên 
ở trong tập thể sư phạm cũng có những đặc điểm giống như đặc điểm của tập 
thể sư phạm. Mục tiêu của tập thể sư phạm cũng giống như mục tiêu giáo dục 
của trường Tiểu học là “Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những 
cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, 
 thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người Việt 
Nam xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, 
chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học trung học cơ sở”. 
(Theo điều 23 – Luật giáo dục – 1998) 
Trong quá trình hoạt động thực hiện mục tiêu đó, tập thể sư phạm nhà 
trường đảm bảo được sự thống nhất giữa nhu cầu lợi ích của từng thành viên với 
mục tiêu của tập thể và mục tiêu xã hội. Sự thống nhất và hài hòa ba lợi ích đó là 
điều kiện tiên quyết trong sự tồn tại và phát triển của tập thể. 
Đội ngũ của trường tiểu học bao gồm cán bộ, giáo viên, nhân viên không 
kể người đó trong hay ngoài biên chế. Đội ngũ phải đủ về số lượng, đồng bộ về 
cơ cấu, đạt trình độ chính trị – học vấn – nghiệp vụ chuyên môn. 
Đội ngũ giáo viên tiểu học bao gồm các thành viên là cán bộ, giáo viên, 
nhân viên đều phải đạt các tiêu chuẩn: Phẩm chất đạo đức, chuẩn về chuyên 
môn nghiệp vụ, đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp, lý lịch bản thân rõ ràng. 
Mỗi giáo viên tiểu học đều có ảnh hưởng giáo dục rộng rãi đến một tập thể học 
sinh và mỗi học sinh cũng tiếp nhận sự giáo dục của mỗi giáo viên và tập thể 
giáo viên. Vì vậy, chất lượng giáo dục, hiệu quả giáo dục được qui định bởi 
năng lực, phẩm chất của mỗi giáo viên và vào sự phối hợp giáo dục của các giáo 
viên. Những giáo viên có tay nghề cao, thường thực hiện tốt được cả 2 nhiệm vụ 
này. 
Một đội ngũ mạnh phải bao gồm nhiều người tốt và chính tập thể đó sẽ là 
môi trường thuận lợi cho mỗi thành viên làm việc có chất lượng nhất là những 
cán bộ giáo viên mới vào nghề hoặc còn có mặt yếu kém. 
Một đội ngũ vững mạnh là tập thể sư phạm mà ở đó được phản ánh cao 
nhất sự nhất trí về nguyện vọng, niềm ao ước giữa trường học, cha mẹ học sinh 
và học sinh. Đó là chất lượng giáo dục cao mà cộng đồng, dân cư quanh trường 
được thu hưởng lợi ích cao nhất do nhà trường mang lại. Uy tín trường học vì 
thế mà tăng lên. 
 Người hiệu trưởng hơn ai hết bất cứ lúc nào, ở đâu đều phải nhận thức 
đầy đủ yêu cầu này và làm việc không ngừng cho việc xây dựng đội ngũ giáo 
viên, tập thể sư phạm luôn vững mạnh, thực hiện xuất sắc các nội dung của Luật 
giáo dục “Nhiệm vụ và quyền hạn của nhà trường” và “Nhiệm vụ của nhà giáo”. 
2. Thực trạng việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên trường 
Tiểu học Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội trong những 
năm qua: 
* Trường Tiểu học Nguyễn Trãi nằm trên phố Khương Trung thuộc 
phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội. 
Năm học 2011 – 2012, trường có 38 lớp với 1.908 học sinh, 3 lãnh đạo, 
58 giáo viên, 5 nhân viên. Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng nhà trường đã đạt 
được những thành tích đáng tự hào, nhất là việc xây dựng, phát triển đội ngũ 
giáo viên. Nhà trường đã phát huy được sức mạnh của mỗi cá nhân và cộng 
đồng. Không những phát triển về số lượng mà điều quan trọng là đã nâng cao 
được chất lượng đội ngũ giáo viên trên các mặt năng lực chuyên môn, năng lực 
sư phạm. Bốn năm gần đây, năm nào cũng có giáo viên đạt danh hiệu giáo viên 
dạy giỏi cấp Thành phố, số giáo viên được xếp chuyên môn loại giỏi tăng lên, 
không có giáo viên xếp loại yếu kém. chất lượng giáo dục toàn diện ngày càng 
tăng, số lượng giải học sinh giỏi tham gia thi các môn cấp Quận, thành phố ngày 
càng nhiều. Công tác xã hội hóa giáo dục đạt hiệu quả cao. 
* Bảng thống kê một số mặt của năm học 2010 – 2011 
- Bảng 1: Trình độ cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường. 
Đối tượng 
Trình độ chuyên môn 
Trình độ quản 
lý giáo dục Chính 
trị 
Ngoại 
ngữ 
Tin 
học Thạc 
sĩ 
Đại 
học 
Cao 
đẳng 
Trung 
học 
Thạc 
sĩ 
Đại 
học 
Hiệu trưởng 0 01 0 0 0 0 1 0 0 
Phó hiệu trưởng 0 01 0 0 0 01 1 0 0 
GV cơ bản 0 16 30 0 0 0 0 04 15 
 GV chuyên biệt 0 5 5 1 0 0 0 05 02 
Tổng phụ trách 0 0 1 0 0 0 0 0 0 
Nhân viên 0 4 0 2 0 0 0 1 1 
Tổng số 0 27 36 3 0 1 02 10 16 
- Bảng 2: Xếp loại chuyên môn giáo viên 2010 – 2011. 
Đối tượng Số 
lượng 
Xếp loại Ghi 
chú Giỏi Khá Trung bình Yếu 
GV cơ bản 46 20 26 0 0 
GV chuyên biệt 11 2 9 0 0 
Tổng phụ trách 01 0 1 0 0 
Nhân viên 05 2 3 0 0 
Tổng số 63 24 39 0 0 
- Bảng 3: Chất lượng mũi nhọn 
Các mặt hoạt động 
Giáo viên Học sinh 
Cấp Quận Cấp thành phố Cấp Quận Cấp thành phố 
- GV dạy giỏi 22 01 0 
- GV chủ nhiệm giỏi 08 01 
- Học sinh giỏi toán qua 
Internet 
01 03 01 01 
- Học sinh giỏi tiếng Anh 
qua Internet 
 0 04 03 
Từ thực trạng trên, tôi thấy cần phải đi sâu một số nội dung sau đó xây 
dựng đội ngũ giáo viên tiểu học Nguyễn Trãi đủ về số lượng mạnh về chất 
lượng: 
- Lập kế hoạch. 
- Bố trí sử dụng giáo viên – nhân viên. 
 - Bồi dưỡng giáo viên. 
- Đẩy mạnh công tác thi đua khen thưởng. 
- Vai trò của người hiệu trưởng. 
3. Các biện pháp: 
3.1. Lập kế hoạch: 
Dựa vào tình hình trong và ngoài nhà trường, hiệu trưởng phải xây dựng 
kế hoạch cho từng nội dung bồi dưỡng. Phải có kế hoạch dài hạn cho 5 năm, kế 
hoạch ngắn hạn cho từng năm, từng tháng, từng tuần. Ví dụ: căn cứ vào bảng 
thống kê năm học 2010 – 2011, tôi đã xây dựng kế hoạch năm 2011 – 2012 một 
số nội dung sau: 
Nội dung Năm học 2010-2011 Năm 2011-2012 
- Trình độ chuyên môn giáo viên từ 
trung cấp, cao đẳng đến đại học. 
27 36 
- Chuyên môn từ Đại học thạc sỹ 0 0 
- Trình độ chính trị trung cấp 02 03 
- GV dạy giỏi, GV giỏi cấp quận. 22 28 
- GV dạy giỏi cấp thành phố 01 01 
Để thực hiện được kế hoạch trên, trong từng năm từng tháng từng tuần 
phải định hướng được từng nội dung cần bồi dưỡng. Tiếp đó phải tổ chức chặt 
chẽ, nêu rõ mục đích, yêu cầu, phương pháp thực hiện, phân công người phụ 
trách, thực hiện, điều tiết thời gian, kinh phí Sau đó phải có sơ kết, tổng kết, 
rút kinh nghiệm kịp thời. 
3.2. Bố trí sử dụng giáo viên – nhân viên. 
Đây là nhiệm vụ hàng đầu của người hiệu trưởng. Phân công, sử dụng 
đúng sẽ phát huy được khả năng cán bộ, ngược lại sắp xếp không hợp lý làm 
giảm ý chí và chất lượng công việc, gây cản trở cho việc đào tạo bồi dưỡng và 
ảnh hưởng tới xây dựng đội ngũ nhất là trong điều kiện giáo viên tiểu học đào 
tạo theo các thế hệ. 
 * Về tổ chức chuyên môn, trường tiểu học bố trí như sau: Giáo viên chủ 
nhiệm và dạy 1 lớp, các tổ chuyên môn – tổ trưởng chuyên môn theo khối lớp, 
tổ văn phòng, các hội đồng tư vấn (Hội đồng trường, Hội đồng thi đua khen 
thưởng và một số Hội đồng thành lập theo yêu cầu của công việc) 
* Sắp xếp, sử dụng giáo viên là khâu trọng tâm