SKKN Ứng dụng công nghệ thông tin trong chương trình giảng dạy môn Tự nhiên Xã hội Lớp 3

 Phßng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o huyÖn mü ®øc 
Tr-êng tiÓu häc hîp thanh b 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
“ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 
TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY 
MÔN TỰ NHIÊN XÃ HỘI LỚP 3” 
 Đề tài thuộc lĩnh vực: Ứng dụng công nghệ thông tin 
 Ngƣời thực hiện : BÙI SINH HUY 
 Giáo viên môn : Văn hoá 
 Tài liệu đính kèm : Đĩa CD 
NĂM HỌC 2013 – 2014 
 SƠ YẾU LÝ LỊCH 
Họ và tên : BÙI SINH HUY 
Sinh ngày 25/ 10/1972 
Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Hợp Thanh B - Huyện Mỹ Đức 
 Thành phố Hà Nội 
Chức vụ : Tổ phó 2 + 3 
Năm vào nghành: 02/02/1998 
Trình độ chuyên môn cao nhất: Đại học 
Hệ đào tạo : Từ xa 
Trình độ lý luận chính trị : Sơ cấp 
MỤC LỤC 
Phần Nội dung Trang 
MỞ ĐẦU 
1 Lý do chọn đề tài. 2 
2 Phạm vi đề tài. 4 
NỘI DUNG 
1 Cơ sở lý luận 5 
2 Cơ sở thực tiễn 6 
3 Nội dung 7 
4 Kết quả 21 
 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 
1 Ý nghĩa : Ứng dụng CNTT trong dạy - học 22 
2 Một số đễ xuất 22 
3 Bài học kinh nghiệm 23 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
24 
MỞ ĐẦU 
1. Lý do chọn đề tài 
 Từ những thập niên cuối thế kỷ XX đến nay, nhân loại đã phát minh và 
chứng kiến sự tiến triển thần kỳ của công nghệ thông tin (CNTT). Những thành 
tựu của CNTT đã góp phần rất quan trọng cho quá trình hình thành và phát triển 
nền kinh tế tri thức và xã hội thông tin mang tính chất toàn cầu. 
 Ý nghĩa và tầm quan trọng của tin học và công nghệ thông tin, truyền thông 
cũng nhƣ những yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đào tạo 
nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá hiện đại hoá, hƣớng tới nền 
kinh tế tri thức ôû nƣớc ta đã đƣợc thể hiện trong những quan điểm của Đảng và 
Nhà nƣớc qua các văn kiện nhƣ Chỉ thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000, Nghị quyết 
07/2000 ngày 05/6/2000 của Chính phủ, Chỉ thị 29/2001/CT ngày 30/7/2001 của 
Bộ trƣởng Bộ GD&ĐT. 
 Công nghệ thông tin cũng thúc đẩy mạnh mẽ coâng cuộc đổi mới trong giáo 
dục, tạo ra công nghệ giáo dục với nhiều thành tựu rực rỡ, bao gồm: 
 Công nghệ dạy và học: CNTT làm thay đổi nội dung, hình thức và 
phƣơng pháp dạy học một cách phong phú. Những phƣơng pháp dạy học theo 
cách tiếp cận kiến tạo, phƣơng pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và 
giải quyết vấn đề càng có nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức 
dạy học nhƣ dạy theo lớp, dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới 
trong môi trƣờng công nghệ thông tin. Mối giao lƣu giữa ngƣời và máy đã trở 
thành tƣơng tác hai chiều với các phƣơng tiện đa truyền thông nhƣ âm thanh, 
hình ảnh, video,.. mà đỉnh cao là bài giảng E-learning (học trực tuyến qua mạng 
Internet). 
 Công nghệ quản lý giáo dục: làm thay đổi phƣơng thức điều hành và quản lý 
giáo dục, hỗ trợ công cuộc cải cách hành chính để quản lý các hoạt động giáo 
dục và đào tạo hiệu quả hơn. 
Sự phát triển vƣợt bậc của ngành khoa học và công nghệ đã đem lại những 
thành tựu to lớn trong mọi hoạt động của con ngƣời. Đối với lĩnh vực giáo dục 
đào tạo, công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung, 
phƣơng pháp giảng dạy và học. Công nghệ thông tin là phƣơng tiện tiến tới "xã 
hội học tập". Mặt khác, ngành giáo dục đóng vai trò thúc đẩy sự phát triển của 
ngành công nghệ thông tin thông qua việc cung cấp nguồn nhân lực cho công 
nghệ thông tin. Bộ giáo dục và đào tạo cũng yêu cầu :"Đẩy mạnh ứng dụng công 
nghệ thông tin trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cập học, ngành học theo 
hướng dẫn. Học công nghệ thông tin như là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho 
đổi mới phương pháp dạy học các môn." Nên việc đƣa ứng dụng công nghệ 
thông tin vào trƣờng học là một việc làm cần thiết và đúng đắn. Trong công tác 
giảng dạy, công nghệ thông tin giúp cho bài học sinh động hơn, nhờ đó mà học 
sinmh có hứng thú học tập hơn, tiếp thu bài tốt hơn. 
Nhƣ chúng ta đã biết, học sinh tiểu học còn nhỏ nên quá trình nhận thức 
thƣớng gắn với những hình ảnh, hoạt động cụ thể. Bởi vậy, các phƣơng tiện trực 
quan rất cần thiết trong quá trình giảng dạy đặc biệt là các phƣơng tiện trực quan 
sinh động, rõ nét sẽ thu hút đƣợc sự chú ý của học sinh. Trong những tiết học có 
đồ dùng trực quan đẹp, rõ nét học sinh sẽ chú ý đến bài giảng hơn và kết quả là 
học sinh tiếp thu bài tốt hơn, nhớ lâu hơn. Chính vì vậy việc đổi mới phƣơng 
pháp dạy học với sự trợ giúp của công nghệ thông tin vào tất cả các môn học đặc 
biệt là các môn có sử dụng nhiều tranh ảnh dã mang đến cho giờ dạy và học một 
không khí mới. Mỗi môn học mang một sắc thái riêng, môn Tự nhiên - xã hội 
cũng vậy. Tuy bản chất là cung cấp những kiến thức Tự nhiên - xã hội có xung 
quanh chúng ta song trong sách giáo khoa lớp 3 không đƣa ra kiến thức đóng 
khung có sẵn mà là một hệ thống các hình ảnh bên cạnh các lệnh yêu cầu học 
sinh thực hiện. Học sinh muốn chiếm lĩnh tri thức không thể khác là thực hiện 
tốt các lệnh trong sách giáo khoa. Vậy một giờ học Tự nhiên - xã hội ở lớp 3 
đƣợc tiến hành ra sao? 
Cho dù tất cả các giáo viên có tích cực đổi mới phƣơng pháp đến đâu thì 
một giờ học Tự nhiên - xã hội vẫn diễn ra tẻ nhạt trầm lắng với các hoạt động 
khó, khổ cho học sinh. Với nhiều tranh, ảnh đẹp giàu màu sắc, các em đƣợc lôi 
cuốn vào xem một cách hồn nhiên nhƣng nếu đƣa ra yêu cầu quan sát tập chung 
để đƣa ra một vấn đề trọng tâm nhằm đạt đƣợc mục tiêu bài học thì các em dễ 
nản. Nhƣng cũng vẫn các bức tranh, ảnh đẹp giàu màu sắc đó với sự trợ giúp của 
công nghệ thông tin ta đƣa lên màn hình lớn bằng các hiệu ứng thì sẽ thu hút 
đƣợc các em vào bài học hơn, giờ học sẽ có hiệu quả hơn. Hay nói cách khác với 
công nghệ thông tin , ngƣời thày có thể chế tạo ra những món ăn hấp dẫn và bổ 
dƣỡng , tức là giờ học lý thú mà nếu chỉ sử dụng bảng đen phấn trắng thì khó 
mà thực hiện đƣợc. Với các phƣơng tiện dạy học hiện đại nhƣ máy tính, máy 
chiếu và một số phần mềm tiện ích nhƣ Power Point, Violet, bài giảng E-
learning ... ngƣời thầy có thể làm cho học trò quan tâm hơn đến môn học mà 
không phải ép buộc chúng. Chính vì vậy việc: “Ứng dụng công nghệ thông tin 
vào giảng dạy môn Tự nhiên - xã hội lớp 3.” là cần thiết. 
2. Phạm vi đề tài. 
 2.1. Mục đích nghiên cứu 
 Xuất phát từ tình hình dạy học thực tế ở lớp và qua việc dự giờ các tiết dạy 
của đồng nghiệp, qua việc góp ý xây dựng các tiết dạy thao giảng , chuyên đề , 
hội giảng giáo viên dạy giỏi cấp Trƣờng, cấp Huyện và cấp Thành của giáo viên. 
Thông qua công tác thanh tra hay giám khảo của Hội thi giáo viên dạy giỏi các 
cấp. Tôi đã đúc kết đƣợc một số kinh nghiệm cho bản thân trong việc ứng dụng 
CNTT trong dạy học.Vì vaäy, nội dung sáng kiến kinh nghiệm naøy tập trung vào 
các vấn đề: những tác động tích cực và một số hạn chế cần tránh khi sử dụng các 
phƣơng tiện dạy học hiện đại; thực hiện giáo án điện tử và ứng dụng công nghệ 
thông tin vào dạy học ở tiểu học. 
2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 
-Việc “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Tự nhiên - xã hội 
lớp 3.” 
 -Đối tƣợng: Các tiết dạy có sử dụng Giáo án điện tử tại trƣờng Tiểu Hợp 
Thanh B, các tiết dạy trong Hội thi Giáo án điện tử cấp Huyện và cấp Thành 
Phố. 
 -Thời gian: Năm học 2011 – 2012. 
NOÄI DUNG 
1. Cơ sở lý luận 
 Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các 
phƣơng pháp và hình thức dạy học. Những phƣơng pháp dạy học theo cách tiếp 
cận kiến tạo, phƣơng pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết 
vấn đề càng có nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học nhƣ 
dạy học đồng loạt, dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới trong 
môi trƣờng công nghệ thông tin và truyền thông. Chẳng hạn, cá nhân làm việc tự 
lực với máy tính, với Internet, dạy học theo hình thức lớp học phân tán qua 
maïng, dạy học qua cầu truyền hình. Nếu trƣớc kia ngƣời ta nhấn mạnh tới 
phƣơng pháp dạy sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, thì nay phải đặt trọng tâm là 
hình thành và phát triển cho học sinh các phƣơng pháp học chủ động. Nếu trƣớc 
kia ngƣời ta thƣờng quan tâm nhiều đến khả năng ghi nhớ kiến thức và thực 
hành kỹ năng vận dụng, thì nay chú trọng đặc biệt đến phát triển năng lực sáng 
tạo của học sinh. Nhƣ vậy, việc chuyển từ “lấy giáo viên làm trung tâm” sang 
“lấy học sinh làm trung tâm”sẽ trở nên dễ dàng hơn. 
 Công nghệ phần mềm phát triển mạnh, trong đó các phàn mềm giáo dục 
cũng đạt đƣợc những thành tựu đáng kể nhƣ: một số phần mềm tiện ích nhƣ 
Power Point, VioLet  , E - learning và các phần mền đóng gói, tiện ích khác. 
Do sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi ngƣời đều có 
trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm 
dạy học nói riêng. Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh trung 
bình, thậm chí học sinh trung bình yếu cũng có thể hoạt động tốt trong môi 
trƣờng học tập. Phần mềm dạy học đƣợc sử dụng ở nhà cũng sẽ nối dài cánh tay 
của giáo viên tới từng gia đình học sinh thông qua hệ thống mạng. Nhờ có máy 
tính điện tử mà việc thiết kế giáo án và giảng dạy trên máy tính trở nên sinh 
động hơn, tiết kiệm đƣợc nhiều thời gian hơn so với cách dạy theo phƣơng pháp 
truyền thống, chỉ cần “bấm chuột”, vài giây sau trên màn hình hiện ra ngay nội 
dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh sống động thu hút đƣợc sự 
chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Thông qua giáo án điện tử, giáo viên cũng 
có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho học sinh hoạt động 
nhiều hơn trong giờ học. Những khả năng mới mẻ và ƣu việt này của công nghệ 
thông tin và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm 
việc, cách học tập, cách tƣ duy và quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của 
con ngƣời. 
 Do đó, mục tiêu cuối cùng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong 
dạy học là nâng cao một bước cơ bản chất lượng học tập cho học sinh, tạo ra 
một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao chứ không đơn thuần chỉ là 
“thầy đọc, trò chép” như kiểu truyền thống, học sinh được khuyến khích và tạo 
điều kiện để chủ động tìm kiếm tri thức, sắp xếp hợp lý quá trình tự học tập, tự 
rè