SKKN Một số kỹ năng cơ bản để đưa trò chơi vào Lớp học ở Trường Tiểu học Trần Bình Trọng

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐỂ ĐƯA 
TRÒ CHƠI VÀO LỚP HỌC Ở TRƯỜNG 
TIỂU HỌC TRẦN BÌNH TRỌNG 
MỤC LỤC 
I. Đặt vấn đề Trang 2 
II. Giải quyết vấn đề Trang 4 
1/ Đặc điểm cơ bản của trò chơi học tập Trang 4 
2/ Những bước cơ bản để tổ chức một trò chơi học tập có hiệu 
qảu 
Trang 4 
3/ Kết quả đạt được Trang 11 
III. Phần kết luận Trang 12 
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Trò chơi có sức cuốn hút đối với mọi người, bất kể lứa tuổi. Trong cuộc 
sống không thể thiếu các tổ chức, các hoạt động vui chơi. Cuộc sống càng phát 
triển, đời sống càng được cải thiện thì nhu cầu vui chơi càng lớn. Không chỉ 
ngày hôm nay, mà ngay từ xa xưa, vui chơi đã thâm nhập vào cả các hoạt động 
mang tính chất linh thiêng như lễ hội. Trong các hoạt động lễ hội thì phần lễ là 
nghi thức cúng tế mang màu sắc tâm linh theo tập quán dân tộc, còn phần hội 
mang rõ tính chất đời thường. Người dân đến với lễ hội một phần vì phần lễ, 
nhưng không ít người lại hướng về phần hội. Và phần này thường chiếm thời 
gian dài, gây nhiều ấn tượng cho người dự với những trò vui chơi, hào hứng, 
có sức hút mạnh mẽ đối vợi mọi tầng lớp. 
Vậy trò chơi là gì mà được lưu tâm như thế. Đối với trẻ em không ai 
chối cãi vui chơi là một lối biểu lộ nghị lực cần phải được giáo luyện trong ý 
thức phục vụ cho sự tăng trưởng và phát triển của con trẻ. Vai trò của trò chơi 
như một phương cách giáo dục trẻ em luyện giác quan, tôn trọng kỷ luật. Đối 
với tuổi lớn hơn, chơi để khai phá trí óc, rèn luyện tính tự chủ, thoả mản óc 
mạo hiểm, phiêu lưu, khơi dậy ý thức xã hội, thể hiện tình đồng đội, biểu lộ sự 
hoà đồng, điều hoà ý chí. 
Trò chơi không những là liều thuốc bổ đối với trẻ em mà ngay cả những 
người lớn cũng cần thiết để giải toả sự mệt nhọc của tâm trí và thể chất sau 
những giờ làm việc căng thẳng. Trò chơi chính là kích thích tố tạo cho mọi 
người thoải mái và hăng hái hơn. Đối với công tác xã hội trò chơi còn là một 
phương pháp tâm vận hữu hiệu, giúp dễ làm quen với trẻ, dễ bắt nhịp cầu thông 
cảm cũng như dễ hội nhập vào cộng đồng hầu thực hiện những công tác cho 
địa phương. Như vậy, chúng ta có thể xác định được năm giá trị của trò chơi đó 
là : 
- Thể chất 
- Giáo dục 
- Chữa trị 
- Tinh thần 
- Xã hội 
Ngày nay, một trong những quan điểm chỉ đạo việc biên soạn bộ sách 
giáo khoa tiểu học mới hiện nay là khơi dậy tính tích cực hoạt động của học 
sinh. Đây là một nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới chương trình và sách giáo 
khoa lần này. Trọng tâm này đòi hỏi hoạt động, tổ chức, hướng dẫn của thầy cô 
giáo phải tương ứng với hoạt động chiếm lĩnh kiến thức và hình thành, rèn 
luyện kĩ năng của học sinh. Học sinh phải được hoạt động, tự bộc lộ mình và 
đều được phát triển. Trọng tâm này đòi hỏi thầy giáo cô giáo tổ chức cho học 
sinh hoạt động để học tập theo những phương pháp trò chơi học tập, thảo luận 
và giải quyết vấn đề. Quan điểm mới này đòi hỏi trong một tiết dạy thầy giáo 
cô giáo phải cho học sinh được vui chơi giữa giờ học ngay trên lớp. 
Đưa trò chơi vào lớp học tức là biến việc học trên lớp thành một cuộc 
chơi và qua việc tổ chức vui chơi mà giúp học sinh tiếp nhận kiến thức một 
cách một cách dễ dàng hơn, hào hứng hơn, giúp cho việc rèn luyện kĩ năng đạt 
hiệu quả cao hơn. Đưa trò chơi vào lớp học đã đáp ứng được cùng lúc hai nhu 
cầu của con người : Nhu cầu vui chơi và nhu cầu học tập. Đó chính là hình 
thức học mà chơi, chơi mà học đang được cả xã hội quan tâm. 
Từ những yêu cầu trên, vai trò của người giáo viên hiện nay càng nâng 
cao hơn. Ngoài việc nắm vững kiến thức chuyên môn còn phải có kĩ năng sáng 
tạo, tổ chức tốt các trò chơi nhằm phục vụ cho các giờ học đạt hiệu quả cao 
hơn. Để giải quyết được vấn đề này, với vai trò là một giáo viên Tổng phụ 
trách Đội thường xuyên tiếp xúc với các hoạt động tập thể và trực tiếp tổ chức 
các trò chơi cho học sinh tiểu học. 
* Mục đích chọn đề tài: Giới thiệu một số kỹ năng cơ bản để đưa trò 
chơi vào lớp học ở Trường Tiểu học Trần Bình Trọng có hiệu quả. 
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
1. Đặc điểm cơ bản của trò chơi học tập 
Đối với học sinh tiểu học, chơi là một nhu cầu không thể thiếu.Vì vậy 
việc sử dụng các trò chơi học tập trong các giờ học hết sức cần thiết và bổ ích. 
Trò chơi học tập là hoạt động được tổ chức có tính chất vui chơi, giải trí 
nhưng có nội dung gắn với bài học hoặc hoạt động học tập của học sinh. Trò 
chơi học tập có tác dụng giúp học sinh: Thay đổi đội hình, chống mệt mỏi; tăng 
cường khả năng thực hành, vận dụng các kiến thức đã học, phát triển hứng thú, 
tập thói quen tập trung, tính độc lập, ham hiểu biết và khả năng suy luận. 
Khi chơi, học sinh tưởng tượng, suy ngẫm, thử nghiệm, lập luận để đạt 
kết quả mà lại không nghĩ mình đang học. Sự “khô khan”, “căng thẳng” của 
các giờ học do đó sẽ được giảm nhẹ, quá trình học tập diễn ra một cách tự 
nhiên, hấp dẫn hơn. 
Trong thực tiễn dạy học ở trường tiểu học trò chơi học tập được xem như 
là một thủ thuật, biện pháp củng cố kiến thức mà học sinh được học trong tiết 
học. Tuy nhiên trò chơi học tập có thể được tổ chức ở tất cả các khâu trong tiến 
trình tiết học hoặc sau một số bài học, khi học sinh đã có những kiến thức tổng 
hợp hơn. 
Khi thiết kế và tổ chức các trò chơi trên lớp học phải đảm bảo các yêu 
cầu : Mỗi trò chơi phải góp phần vào việc thực hiện mục tiêu tiết dạy; phải 
được chuẩn bị chu đáo và phù hợp với đối tượng học sinh; phải tổ chức sao cho 
tất cả mọi học sinh trong nhóm, tổ ... đều được tham gia; không để thời gian 
chơi kéo dài, ảnh hưởng đến giờ học hoặc làm học sinh mất đi hứng thú; luôn 
quan tâm, khích lệ, tránh làm cho những học sinh không hoàn thành nhiệm vụ 
lúng túng khi chơi. 
2. Những bước cơ bản để tổ chức một trò chơi học tập có hiệu quả: 
Biết một trò chơi thì rất dễ, nhưng hướng dẫn một trò chơi lại khó, tôi 
xin góp nhặt những điều căn bản sau đây để giúp người tổ chức thành công. 
2.1- Người hướng dẫn 
Người hướng dẫn trò chơi trên lớp học là giáo viên cũng có thể gọi là 
quản trò, hướng dẫn trò chơi cần phải có một số khả năng và những đức tính 
cần thiết: 
- Phải biết nhiều trò chơi. 
- Biết lựa chọn trò chơi cho từng nội dung mục tiêu của bài học và tường 
tận các biến thái của trò chơi. 
- Gây được hào hứng cho học sinh khi tham dự 
- Làm chủ được khung cảnh, thời gian. 
- Tạo được uy tín để học sinh tham gia trò chơi có nề nếp 
- Có giọng nói rõ ràng để giải thích trò chơi 
- Nhanh tay nhanh mắt, suy xét mau lẹ để định kết quả trò chơi trong 
tình thân mật và thành thực. 
- Có óc sáng kiến để biến đổi trò chơi cho khỏi nhàm chán. 
- Thưởng phạt công minh. 
Ngoài ra người giáo viên còn có óc tổ chức để xếp đặt trò chơi thích hợp 
tuỳ vào thời gian các bước trong giờ học và nhất là tuỳ vào thái độ của học sinh 
tham dự. Buộc học sinh phải theo kỉ luật trò chơi một cách nghiêm chỉnh, đồng 
thời khéo léo khuyến người thua không nản người thắng không kiêu. 
2.2- Lựa chọn trò chơi 
Mỗi một tiết học bao giờ cũng có một yêu cầu cần đạt, được chương 
trình qui định rất chặt chẽ về kiến thức cơ bản cũng như về kĩ năng thực hành. 
Trò chơi một khi xâm nhập vào lớp học nhất thiết đó phải là một bộ phận nội 
dung của bài học, phải là một thành phần cấu tạo nên tiết học, phải góp phần 
vào việc hình thành kiến thức cơ bản hoặc rèn luyện kĩ năng cơ bản của tiết 
học. Nội dung của trò chơi phải là một phần của nội dung của bài học. Đưa trò 
chơi vào lớp học chủ yếu là muốn nói tới việc tổ chức vui chơi ngay trong lớp 
học hằng ngày. Có nghĩa là chơi trong phạm vi không gian chật hẹp, trong 
phạm vi thời gian ngắn ngủi, chơi với số người tham dự đông. Vì vậy mà hình 
thức vui chơi bị hạn chế. Cho nên khi lựa chọn trò chơi giáo viên cần chú ý đến 
các yếu tố sau: 
a, Lựa chọn theo hoàn cảnh gồm có : 
- Không gian tổ chức trò chơi (bục giảng, các lối đi ... ) 
- Số học sinh tham dự (vì là trò chơi học tập cho nên phải chọn các trò 
chơi mà tất cả học sinh trong lớp đều được tham gia chơi) 
- Lứa tuổi (tuỳ vào từng lứa tuổi, khối lớp để lựa chọn trò chơi cho phù 
hợp với tâm sinh lí, khả năng thực trò chơi của học sinh) 
- Mục đích (có trò chơi nhằm thay đổi không khí, giải toả mệt mỏi, có 
trò chơi được vận dụng nhằm củng cố kiến thức, hệ thống bài ... ) 
Ngoài ra một số yếu tố khác như thời tiết, trình độ hiểu biết, ánh sáng ... 
cũng cần chú ý đến khi lựa chọn trò chơi. 
b, Lựa chọn theo nội dung: Nội dung chơi là điều cần thiết nhất trên khía 
cạnh giáo dục. Một trò chơi với mục đích giải trí rất cần thiết nhưng cũng còn 
tuỳ vào nội dung và mục tiêu của giờ học để lồng vào đó một nội dung bao 
hàm tính cách rèn luyện cơ thể, giác quan, khiếu thẩm mỹ, kiến thức, tinh thần 
đồng đội, óc thám hiểm và khai phá ... Một trò chơi hay phải điều hoà phát 
triển cùng một lúc các kỹ năng cơ bản ... Trò chơi sẽ tẻ nhạt nếu đưa ra không 
đúng lúc, biết lựa chọn để chơi đúng lúc sẽ bổ ích vô cùng. 
2.3- Sửa soạn trò chơi: Trò chơi được lựa chọn rồi phải sửa soạn cho 
được hoàn mỹ. Sửa soạn trò chơi phải chú ý tới các khía cạnh liên quan đến 
không gian chơi, dụng cụ để thực hiện trò chơi, số người, số nhóm được bố trí 
... Giáo viên phải kiểm tra xem đã thuận lợi để tổ chức trò chơi chưa, cần sắp 
xếp lại một vài vị thế không ... Các dụng cụ cho trò chơi đã sẵn sàng chưa, mua 
sắm hay mượn thêm những gì ? ... 
2.4- Trình bày trò chơi: 
Sự thành công hay thất bại của một trò chơi tuỳ thuộc không ít vào nghệ 
thuật trình bày của giáo viên hướng dẫn. Người giáo viên phải trình bày thế 
nào cho học sinh hiểu rành mạch các diễn tiến của trò chơi, các điều kiện của 
từng giai đoạn, các luật lệ, sự thưởng, phạt ... 
- Nên buộc học sinh yên lặng lúc trình bày bằng cách vỗ tay, nói tiếng 
lớn, gõ thước ... 
- Nói một cách chậm rãi, rõ ràng, nhấn mạnh ở những ý chính cần lưu ý. 
- Nói và cử động cho học sinh dễ hiểu, nếu cần thì vẽ lên bảng hoặc 
dùng tranh, sơ đồ để giới thiệu. 
- Trình bày các luật lệ sau đó xin đề nghị hình thức thưởng phạt. 
- Hỏi xem học sinh