SKKN Một số kinh nghiệm Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi

Phát triển và rèn luyện cho trẻ năng lực nhận thức và năng lực

khám phá:

Để có thể thực hiện thành công các hoạt động khám phá khoa học

và khám phá xã hội cho trẻ, tôi đặc điệt chú trọng tới vấn đề phát triển vàrèn luyện cho trẻ năng lực nhận thức và năng lực khám phá. Đây là yếu tố

cần thiết để giúp trẻ tự tin khi tham gia vào các hoạt động khám phá

- Kĩ năng quan sát: Tôi dạy trẻ biết sử dụng phối hợp các giác quan một

cách phù hợp để tìm hiểu các sự vật, hiện tượng quen thuộc. Khi trẻ quan

sát, tôi tạo điều kiện cho trẻ được tích cực hoạt động, sử dụng tối đa các

giác quan có thể (chăm chú nhìn, lắng nghe, hít sâu để ngửi, cầm nắm,

xoa, ấn, bóp, nâng lên ) Tôi chú ý khơi gợi, kích thích trẻ tìm tòi, khám

phá, trải nghiệm, tự do trao đổi, chia sẻ, nhận xét, phán đoán, giải quyết

các tình huống, tạo điều kiện cho trẻ được bộc lộ cảm xúc.

- Kĩ năng so sánh: Khi tổ chức một hoạt động khám phá cho trẻ, tôi

thường đặt câu hỏi để trẻ phải suy nghĩ, tìm ra những điểm giống nhau

(hay điểm chung của các sự vật hiện tượng vừa được tri giác).

Ví dụ: Những loại quả này có điểm gì giống nhau?

Với trẻ mẫu giáo lớn cần phát triển ở trẻ kỹ năng so sánh, khái quát để

giúp trẻ tư duy tốt hơn.

- Kĩ năng phân nhóm: Từ kĩ năng so sánh trẻ sẽ dễ dàng phân nhóm khi

tìm ra những đặc điểm chung của sự vật, hiện tượng.

Ví dụ: Con hãy chọn 3 loại quả vào một nhóm mà con thấy có 2 - 3 đặc

điểm giống nhau.

3.3. Vận dụng linh hoạt các phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức

các hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ:

Khi tôi tổ chức một hoạt động cho trẻ khám phá khoa học hay

khám phá xã hội. Tôi thường tiến hành theo các bước như sau:

- Bước1: Gây hứng thú cho trẻ. Với mỗi nội dung cho trẻ khám phá, tôi

thường đặt vấn đề bằng cách đặt câu hỏi về nội dung đó giúp trẻ hiểu

được cái gì trẻ cần khám phá, cần phải biết. Ví dụ: Quả khế như thế nào?

(hỏi về cấu tạo); Con có biết con voi nó ăn gì không? (hỏi về thức ăn).

Câu hỏi cần sát với nội dung khám phá nhưng cũng cần phải ngắn gọn, dễ

hiểu, rõ ý đối với trẻ. Khi tôi đưa ra câu hỏi thì thường xảy ra hai tình

huống:

Một là: Trẻ không có câu trả lời. Điều này khẳng định nội dung mà

tôi lựa chọn cho trẻ khám phá là nội dung mới đối với trẻ, trẻ chưa có

hiểu biết.

Hai là: Một số trẻ trả lời theo kinh nghiệm của bản thân chúng.

Điều này chưa thể khẳng định là cả lớp đều đã biết và hiểu về vấn đề. Tôi

tạo sự hoài nghi cho trẻ bằng câu hỏi “Liệu có đúng là như vậy không

nhỉ?”, đồng thời khuyến khích trẻ tìm và lựa chọn cách thức khám phá

bằng câu hỏi “Làm thế nào để biết?”.

Ví dụ: Khi tôi tiến hành hoạt động cho trẻ tìm hiểu về nước, tôi đặt

ra câu hỏi với trẻ là “Theo con, nước có màu gì?”. Rất nhiều trẻ trả lời là

“Nước có màu trắng”, Tôi lại đặt câu hỏi tiếp “Sữa có màu gì?”, sau đó

tôi hướng trẻ vào hoạt động tiếp theo.

- Bước 2: Trẻ trải nghiệm. Mục đích của bước này là cho trẻ được tham

gia vào các hoạt động nhận thức phù hợp nhằm phát triển các kĩ năng

nhận thức, khám phá, đồng thời chính xác hóa, mở rộng vốn hiểu biết chotrẻ, giúp trẻ được trải nghiệm các cảm giác tò mò, ngạc nhiên, vui

sướng Tùy từng nội dung khám phá mà tôi lựa chọn các hoạt động cho

trẻ trải nghiệm như:

+ Quan sát: Tôi chọn cách này trong trường hợp nội dung khám phá là

các đặc điểm dấu hiệu đặc trưng ở bên ngoài (màu sắc, hình dạng, kích

thước, cấu tạo ngoài ) của sự vật, hiện tượng. Khi cho trẻ quan sát cần

gợi ý, khuyến khích trẻ sử dụng tính tích cực các giác quan. Ví dụ: Trẻ

nhìn, sờ, nắn, nhấc, ngửi để xem quả cam có những gì, chúng như thế

nào?

+ Thí nghiệm: Tôi lựa chọn cho trẻ làm thí nghiệm n

pdf 19 trang camtu 07/10/2022 7561
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Một số kinh nghiệm Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi

SKKN Một số kinh nghiệm Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
MỤC LỤC 
UBND QUẬN HOÀN KIẾM 
TRƯỜNG MẪU GIÁO HOA HỒNG 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
Một số kinh nghiệm 
Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám 
phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi 
 Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo/ Khám phá 
 Cấp học: Mầm non 
 Họ và tên tác giả: Ngô Bích Ngọc 
 Chức vụ: Giáo viên 
 ĐT: 0389449566 
 Email: ngochin89@gmail.com 
 Đơn vị công tác: Trường Mẫu giáo Hoa Hồng - 
 Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội 
Hoàn Kiếm, tháng 2 năm 2020 
 PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ 
1. Lý do chọn đề tài 
2. Mục đích của đề tài 
3. Đối tượng nghiên cứu 
4. Phạm vi nghiên cứu 
PHẦN B: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
1. Một số vấn đề lý luận 
 2. Thực trạng của vấn đề tổ chức cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi khám 
phá khoa học và khám phá xã hội 
 3. Những biện pháp tiến hành 
 4. Hiệu quả của SKKN 
PHẦN C: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 
PHẦN D: TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ 
1. Lý do chọn đề tài 
 Bác Hồ muôn vàn kính yêu của chúng ta đã từng nói: 
 “Vì lợi ích mười năm trồng cây 
 Vì lợi ích trăm năm trồng người” 
Trồng cây đã khó, công việc trồng người lại càng khó biết bao 
nhiêu! Làm thế nào để những cây non kia mạnh khỏe, lớn lên cho những 
bông hoa đẹp, có ích và tỏa hương thơm ngát cho đời? Câu hỏi đặt ra đối 
với mỗi người làm công tác giáo dục chúng ta, khiến chúng ta phải đi tìm 
lời giải đáp. 
Trong xu thế đổi mới mạnh mẽ của giáo dục mầm non hiện nay, 
với mục tiêu chủ yếu là phát triển năng lực chung cho trẻ, các hoạt động 
giáo dục ở trường mầm non phải hướng tới việc dạy cho trẻ biết cách học 
như thế nào, phát huy tối đa tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ 
trong tất cả các hoạt động. 
 Hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội là một trong 
những hoạt động học có chủ đích trong chương trình giáo dục trẻ mẫu 
giáo. Hoạt động này có vị trí và ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát 
triển của trẻ. Khám phá khoa học và xã hội giúp trẻ phát triển toàn diện 
về các mặt: trí tuệ, ngôn ngữ, thẩm mĩ, đạo đức và thể lực. 
Về trí tuệ, khám phá khoa học và khám phá xã hội là hoạt động 
thật sự hấp dẫn, làm thoả mãn nhu cầu nhận thức của trẻ, mở cho trẻ cánh 
cửa vào thế giới rộng lớn hơn. Hoạt động này nhằm thể hiện sự thích thú 
và đam mê khám phá, sẽ nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên trong trẻ chứ 
không chỉ là những kiến thức khoa học mà trẻ thu được. Trong các hoạt 
động khám phá, trẻ được tích cực sử dụng các giác quan (thị giác, thính 
giác, vị giác, xúc giác, khứu giác). Chính vì vậy mà cơ quan cảm giác của 
trẻ phát triển, khả năng cảm nhận của trẻ cũng nhanh nhạy và chính xác 
hơn. Trong quá trình khám phá, trẻ phải tiến hành các thao tác trí tuệ như: 
quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp, phán đoán, nhận xét, giải 
thíchVì vậy tư duy và ngôn ngữ của trẻ phát triển. Đặc biệt, việc tổ 
chức các hoạt động trải nghiệm, khám phá môi trường xung quanh còn 
góp phần phát triển ở trẻ các phẩm chất trí tuệ như: tính ham hiểu biết, 
khả năng chú ý, ghi nhớ có chủ định, tính tích cực nhận thức, làm nền cho 
sự phát triển các năng lực hoạt động trí tuệ. Thông qua các hoạt động 
khám phá, trẻ thu được kinh nghiệm thực tiễn, những kiến thức đơn giản 
về đặc điểm, tính chất, các mối quan hệ, liên hệ, sự phát triển của các sự 
vật hiện tượng trong thiên nhiên và trong xã hội. Đây chính là cơ sở cho 
những kiến thức khoa học sau này trẻ sẽ tiếp thu ở trường phổ thông. 
Những kiến thức mà trẻ thu được trong các hoạt động khám phá cũng 
giúp trẻ ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày ở trường và ở gia đình. 
Trong quá trình phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới, ở trẻ còn hình thành kĩ 
năng chủ động, phát huy kinh nghiệm và sử dụng nó vào việc nhận thức 
cái mới. Hệ thống kiến thức làm mở rộng một cách đáng kể khả năng 
hoạt động nhận thức của trẻ và tạo điều kiện cho trẻ hiểu biết các mối 
 quan hệ phức tạp của hiện thực xung quanh. Hệ thống kiến thức đúng đắn 
về môi trường xung quanh giúp trẻ hoạt động có hiệu quả trong các trò 
chơi, các hoạt động tạo hình, trong việc lĩnh hội những biểu tượng toán sơ 
đẳng và phát triển ngôn ngữ. 
Về ngôn ngữ, vốn từ vựng của trẻ sẽ phát triển khi được hỗ trợ bởi 
sự tích luỹ kinh nghiệm, bởi các hoạt động quan sát và thực tiễn. Ngôn 
ngữ nghe - hiểu được phát triển khi lắng nghe giáo viên đọc, kể về các 
khám phá khoa học. Tham gia vào các cuộc thảo luận, lắng nghe là cơ sở 
cho các cuộc đối thoại của trẻ với người lớn và bạn bè. Việc bộc lộ ý 
kiến, quan điểm của bản thân trong các hoạt động khám phá và nói lên 
những kết quả thu được sẽ phát triển ở trẻ ngôn ngữ biểu đạt và sự tự tin, 
cởi mở trong giao tiếp với những người xung quanh. Không chỉ thể hiện 
kết quả khám phá bằng ngôn ngữ nói, trẻ mầm non còn thể hiện ý tưởng 
kết quả “nghiên cứu” của mình bằng hình vẽ và chữ viết. Trẻ có thể tạo ra 
các biểu đồ, tạo ra những cuốn sách, thậm chí đóng kịch biểu lộ ý tưởng. 
Điều đó giúp trẻ làm quen với chữ viết một cách hiệu quả và hình thành ở 
trẻ ngôn ngữ tiền đọc, viết. 
 Về thẩm mĩ, môi trường xung quanh, đặc biệt là thiên nhiên, là 
phương tiện quan trọng để giáo dục thẩm mĩ cho trẻ. Khám phá môi 
trường xung quanh, trẻ phát hiện thấy sự cân đối, hài hoà - cơ sở của cái 
đẹp. Thông qua việc khám phá môi trường xung quanh, trẻ cảm nhận 
được màu sắc, hình dạng, mùi vị, âm thanh ... của cỏ cây, hoa, lá, của các 
sản phẩm mà con người làm ra, trẻ biết rung động trước cái đẹp, trước sự 
phong phú đa dạng của thiên nhiên và cuộc sống. Từ đó, trẻ có tình yêu 
với cái đẹp, biết tôn trọng, giữ gìn cái đẹp và có mong muốn tạo ra cái 
đẹp thông qua các hoạt động tạo ra sản phẩm. 
 Về đạo đức, môi trường xung quanh còn được coi là phương tiện 
giáo dục đạo đức cho trẻ mẫu giáo. Thiên nhiên phong phú xung quanh 
có thể làm cho trẻ trở nên rất tình cảm. Việc khám phá môi trường xung 
quanh khơi gợi ở trẻ tình cảm nhân ái, mong muốn quan tâm đến những 
đối tượng yếu ớt hơn mình, những đối tượng cần giúp đỡ và bảo vệ, tạo 
điều kiện cho việc hình thành tính tự tin vào bản thân. Khám phá thiên 
nhiên và xã hội giúp trẻ có tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, cởi mở, có 
lòng nhân ái, tình yêu đối với những người thân, với bạn bè, cỏ cây, hoa 
lá, có lòng kính trọng đối với người lao động, biết yêu lao động, biết trân 
trọng và giữ gìn sản phẩm lao động, yêu quý, bảo vệ thiên nhiên. Bước 
đầu hình thành cho trẻ có lối sống văn minh trong giao tiếp và sinh hoạt, 
chấp hành nghiêm chỉnh các quy định trong xã hội. 
 Về thể chất, tham gia vào các hoạt động khám phá giúp cho sức 
khỏe của trẻ được tăng cường, nâng cao khả năng đề kháng, miễn dịch 
của cơ thể, khả năng thích ứng với môi trường xung quanh; giúp các giác 
quan của trẻ phát triển và nhạy cảm; phát triển và hoàn thiện các vận 
động cho trẻ. Các hoạt động của trẻ như đi dạo, tham quan và tiếp xúc với 
môi trường xung quanh góp phần rèn luyện sức khoẻ, tạo sức đề kháng 
cho cơ thể trước những thay đổi của thiên nhiên và cuộc sống. 
 Như vậy, việc tổ chức cho trẻ khám phá khoa học và khám phá xã 
hội là phương tiện không thể thiếu nhằm giải quyết mục đích phát triển 
toàn diện cho trẻ ở trường mầm non. 
 Ở nhiều nước trên thế giới (Mĩ, Úc, Singapore), khám phá khoa 
học từ lâu đã là một lĩnh vực hoạt động quan trọng của trẻ ở trường mầm 
non. Ở Việt Nam, tổ chức cho trẻ mầm non khám phá khoa học và khám 
phá xã hội đã được thực hiện, nhưng các hoạt động khám phá cho trẻ còn 
nhiều hạn chế, thể hiện rõ nhất là việc ôm đồm quá nhiều nội dung khám 
phá trong một hình thức tổ chức. Điều này làm cho các hoạt động khám 
phá trở nên nặng nề, quá tải, trẻ không được tham gia những trải nghiệm 
phù hợp với khả năng, vì vậy không có cơ hội phát triển ở trẻ các kỹ năng 
nhận thức, khám phá. Quy trình khám phá mỗi nội dung thường chỉ bắt 
đầu bằng câu hỏi của cô và câu trả lời của trẻ, hoặc chính cô lại là người 
nói, còn trẻ chỉ nghe một cách thụ động. Trên thực tế, ở các trường mầm 
non, trong các hoạt động cho trẻ khám phá khoa học và khám phá xã hội, 
nhiều giáo viên thường chú trọng cho trẻ tìm hiểu bề ngoài (Các bộ phận 
cấu tạo, màu sắc, hình dáng, kích thước, công dụng) của sự vật hiện 
tượng. Một số giáo viên còn chưa chú trọng đến việc cho trẻ sử dụng các 
giác quan trong quá trình quan sát và tìm hiểu sự thay đổi của sự vật hiện 
tượng; tạo môi trường cho trẻ hoạt động, khám phá; đổi mới hình thức, 
phương pháp và vận dụng phối hợp linh hoạt các phương pháp cho trẻ 
khám phá; chưa biết cách đặt câu hỏi để khuyến khích trẻ trả lời; tạo các 
tình huống có vấn đề cho trẻ giải quyết; chưa biết tận dụng, sử dụng các 
đồ vật, đồ dùng đồ chơi trực quan thực tế cho trẻ khám pháGiáo viên 
nói, trẻ chủ yếu được nhìn, nghe và trả lời, ít được tri giác các đồ vật và 
làm thí nghiệm. Chính vì vậy mà trẻ ít có những trải nghiệm, ít có những 
điều kiện để giải quyết vấn đề và dự đoán những điều có thể xảy ra trong 
quá trình tìm hiểu, khám phá. Các hoạt động cho trẻ khám phá khoa học 
và khám phá xã hội còn rất tẻ nhạt, đơn điệu, chưa gây được hứng thú và 
hiệu quả. Cách dạy đổi mới yêu cầu giáo viên phải thay đổi vai trò của 
mình: Trở thành người hướng dẫn và tạo điều kiện cho trẻ được hoạt 
động. 
 Chính vì những lý do trên mà tôi chọn nghiên cứu đề tài “Một số 
biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và 
khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi”. 
2. Mục đích của đề tài 
- Nhằm giúp trẻ có kỹ năng cơ bản đầu tiên trong các hoạt động 
khám phá khoa học và khám phá xã hội. 
 - Cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng, đơn giản nhất về thế 
giới xung quanh. 
 - Phát triển ở trẻ các năng lực nhận thức, các thao tác và phẩm chất 
trí tuệ, những tình cảm tốt đẹp, sự hồn nhiên trong sang, biết yêu, giữ gìn 
và bảo vệ cái đẹp, góp phần rèn luyện sức khoẻ cho trẻ 
 - Tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia các hoạt động khám phá khoa 
học và khám phá xã hội ở trường mầm non. 
 - Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học và khám phá 
xã hội cho trẻ mẫu giáo. 
3. Đối tượng nghiên cứu 
- Trẻ 5 - ... ết hợp sử dụng các câu hỏi cho trẻ phân biệt, so sánh, 
đối chiếu và các câu hỏi yêu cầu trẻ phải suy luận, phán đoán nhằm phát 
triển tư duy cho trẻ. Ví dụ: Khi cho trẻ tìm hiểu về con cá “Điều gì sẽ xảy 
ra nếu cô vớt con cá này ra khỏi nước?”, hay khi cho trẻ tìm hiểu về con 
voi “Nếu rừng cây bị chặt phá thì con voi này sẽ ra sao?” 
- Bước 4: Kết luận. Sau khi cho trẻ trải nghiệm và nhận xét, có thể đưa ra 
kết luận ngắn gọn để chốt lại vấn đề khám phá. Kết luận có thể do cô 
hoặc trẻ đưa ra, tùy theo mức độ phức tạp hay đơn giản của nội dung 
khám phá và dựa trên khả năng của trẻ. 
Để các hình thức tổ chức cho trẻ khám phá khoa học và khám phá 
xã hội được sinh động, hấp dẫn và phát triển đa dạng các kỹ năng cho trẻ 
thì mỗi một hình thức tổ chức, tôi chỉ lựa chọn một số nội dung khám phá 
sao cho phù hợp với hứng thú, trình độ, khả năng của trẻ, với thời gian 
cho phép và phù hợp với chủ đề khám phá. Đồng thời, các nội dung đó 
phải tổ chức được các hoạt động trải nghiệm đa dạng. Ví dụ: Khi cho trẻ 
tìm hiểu về “con thỏ” tôi chọn một số nội dung cho trẻ khám phá như: 
màu sắc, cấu tạo ngoài, vận động (hoạt động trải nghiệm là quan sát con 
thỏ thật), thức ăn của thỏ (Thí nghiệm “Thỏ ăn gì?”), mối quan hệ giữa 
thỏ với nước (Đọc sách “Vì sao thỏ không thích tắm?”), sự đa dạng của 
thỏ (xem băng hình một số loại thỏ). Như vậy, trong một hoạt động trẻ 
được tham gia vào bốn dạng trải nghiệm khác nhau. Điều đó giúp cho 
việc tích lũy kinh nghiệm và phát triển kỹ năng của trẻ được hiệu quả lại 
không tạo ra sự nhàm chán và căng thẳng. 
Trong các hoạt động cho trẻ khám phá khoa học và khám phá xã 
hội, tôi còn lồng ghép tích hợp các hoạt động khác như: toán, tạo hình, 
 âm nhạc, văn họcmột cách phù hợp để trẻ thêm hào hứng. Ví dụ: Khi 
cho trẻ tìm hiểu về con voi, tôi đọc câu đố: 
 Bốn chân to tựa cột đình 
 Vòi dài, tai lớn, dáng hình oai phong (Là con gì?) 
Tôi cho trẻ hát bài “Voi làm xiếc”, “Chú voi con ở bản Đôn”; tôi 
đóng làm bác voi kể cho trẻ nghe câu chuyện “Truyện kể về loài voi” 
Tôi thường tổ chức các trò chơi động và tĩnh đan xen nhau trong 
một hoạt động để tạo hứng thú cho trẻ. 
3.4. Kết hợp giữa phụ huynh và giáo viên: 
Trẻ mầm non dễ nhớ lại mau quên, vì vậy tôi luôn chú ý làm tốt 
công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh như thông qua bảng tuyên 
truyền của lớp, trang trí những hình ảnh của chủ đề đang học một cách 
sinh động; thường xuyên trao đổi về tình hình sức khỏe, tình hình học tập 
của trẻ. Đặc biệt qua các giờ đón và trả trẻ, tôi trao đổi với các bậc phụ 
huynh về tình hình của trẻ ở lớp, về các chủ đề trẻ đang học giúp phụ 
huynh nắm rõ, từ đó có thể tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm ở nhà, 
củng cố thêm kiến thức. 
 Vận động các bậc phụ huynh sưu tầm những nguyên vật liệu hỏng, đã 
qua sử dụng để gom lại mang về làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Ví dụ: Bố 
cháu Quang làm nghề sửa chữa điện tử, tôi nhờ anh sưu tầm những cục 
nam châm hay những hòn bi sắt để cho trẻ làm thí nghiệm. Mẹ cháu Ngọc 
Anh làm thợ may, tôi nhờ chị sưu tầm cho vải vụn, đôi khi chị may cho 
những bộ trang phục búp bê bằng vải vụn. 
 Việc kết hợp giữa gia đình và cô giáo là không thể thiếu được, giúp trẻ 
luyện tập nhiều hơn, trải nghiệm nhiều hơn, từ đó trẻ có được vốn hiểu 
biết về thiên nhiên, xã hội phong phú và đa dạng hơn. 
4. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm 
 Hiểu được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng hoạt động 
khám phá khoa học và khám phá xã hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi có ý 
nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Qua việc 
áp dụng một số biện pháp tổ chức cho trẻ 5 - 6 tuổi nâng cao chất lượng 
hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội tôi đã thu được kết quả 
tốt : 
* Đối với giáo viên: 
 Qua thực hiện một số biện pháp trên, hiệu quả được như sau: 
 - Bản thân được trau dồi kiến thức, kỹ năng sư phạm, nghệ thuật lên lớp 
cho trẻ. 
 - Giáo viên trong lớp đã phối kết hợp với nhau chặt chẽ hơn, linh hoạt, 
chủ động hơn trong mọi hoạt động, có nhiều phương pháp, hình thức tổ 
chức các hoạt động cho trẻ khám phá đạt hiệu quả. 
 - Biết lựa chọn các hình thức tổ chức hoạt động tạo hứng thú để kích 
thích sự tò mò, ham muốn tìm hiểu khám phá cho trẻ đạt hiệu quả cao. 
 - Khả năng sáng tạo, khả năng làm đồ dùng đồ chơi tăng lên rõ rệt. Đã 
làm được nhiều đồ dùng đồ chơi sáng tạo để phục vụ cho các hoạt động 
khám phá. 
 - Được phụ huynh tín nhiệm, tin yêu. 
* Đối với trẻ: 
 - Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động, có kỹ năng quan sát, so sánh, 
phân loại tốt, hiểu biết rộng về thế giới xung quanh. 
 - Trẻ được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết qua các hoạt 
động khám phá khoa học và khám phá xã hội. 
 - Qua việc thường xuyên được tham gia hoạt động trải nghiệm thì nhận 
thức và sự sáng tạo của các trẻ trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt. Trẻ tự 
tin, nhanh nhẹn, năng động và mạnh dạn trong giao tiếp với mọi người. 
 - Trong các hoạt động khám phá trẻ rất say sưa, hứng thú và tiết học đạt 
hiệu quả cao. 
* Đối với phụ huynh: 
- Các bậc phụ huynh đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc cho trẻ mẫu 
giáo khám phá khoa học và khám phá xã hội, tạo điều kiện cùng cô giáo 
quan tâm để việc cho trẻ khám phá môi trường xung quanh đạt hiệu quả 
cao nhất. Điều đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ khám 
phá khoa học và khám phá xã hội ở trường mầm non. 
- Phụ huynh tích cực tham gia đóng góp nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ 
chơi cho trẻ. 
PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
1. Kết luận. 
Mục đích cho trẻ khám phá khoa học và khám phá xã hội là nhằm 
phát triển các năng lực trí tuệ để trẻ có thể phát hiện vấn đề, tích lũy vốn 
hiểu biết, giải quyết các tình huống đơn giản xảy ra trong cuộc sống hàng 
ngày; cung cấp hệ thống kiến thức đơn giản, chính xác cần thiết về các sự 
vật, hiện tượng xung quanh; hình thành thái độ tích cực đối với môi 
trường xung quanh, kích thích ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết; trẻ biết đặt 
câu hỏi, biết quan sát, xem xét những thay đổi và hoạt động của chúng, 
dự đoán những gì có thể xảy ra...Việc cho trẻ tìm hiểu, khám phá khoa 
học và khám phá xã hội có tác dụng giáo dục toàn diện đối với trẻ về Đức 
- Trí - Thể - Mỹ, góp phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ, hình 
thành năng lực của con người mới đáp ứng yêu cầu của thời đại. Ở giai 
đoạn này, người lớn cần giúp trẻ suy nghĩ về những gì chúng đang nhìn 
thấy và đang làm còn quan trọng hơn là lời giải thích. Những hoạt động 
thường ngày có thể thay đổi để biến thành những kinh nghiệm quý báu 
của trẻ. 
Cho trẻ khám phá khoa học và khám phá xã hội chính là việc giáo 
viên tạo ra các điều kiện, cơ hội và tổ chức các hoạt động để trẻ tích cực 
tìm tòi, phát hiện những điều thú vị về các sự vật, hiện tượng trong môi 
trường xung quanh. Đây thực chất là việc giáo viên tạo ra môi trường, tạo 
ra các tình huống và tổ chức các hoạt động cho trẻ tiếp xúc, trải nghiệm 
với các sự vật, hiện tượng của thiên nhiên và xã hội. Thông qua đó, trẻ 
hiểu biết về đặc điểm, thuộc tính của sự vật, hiện tượng, các mối quan hệ 
qua lại, sự thay đổi và phát triển của chúng. Điều quan trọng hơn cả là 
thông qua các hoạt động khám phá này, trẻ học được các kĩ năng quan 
 sát, so sánh, phân loại, đo lường, phán đoán, giải quyết vấn đề, chuyển tải 
ý kiến của mình và đưa ra kết luận. Chúng ta hiểu rằng, trẻ nhỏ cần thăm 
dò môi trường của chúng. Môi trường cho trẻ hoạt động tốt cho phép trẻ 
tìm kiếm và suy nghĩ nhiều hơn với những gì chúng đang nhìn thấy. Giáo 
viên cần tạo cho trẻ môi trường phong phú và an toàn để trẻ tìm tòi khám 
phá. Để cho các hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội của 
trẻ đạt hiệu quả cao, người giáo viên còn cần chuẩn bị tốt các đồ dùng, đồ 
chơi cho trẻ hoạt động, trải nghiệm, khám phá; cần tạo điều kiện cho trẻ 
thường xuyên được tiếp xúc với các sự vật, hiện tượng xung quanh giúp 
trẻ được mở rộng, làm giàu vốn hiểu biết về môi trường xung quanh cho 
trẻ; cần phát triển và rèn luyện cho trẻ năng lực nhận thức và năng lực 
khám phá; vận dụng phối hợp linh hoạt các phương pháp và đổi mới hình 
thức tổ chức các hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã hội sao 
cho thật sinh động, hấp dẫn trẻ; và một yếu tố không thể thiếu nữa đó là 
cần phải kết hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh, làm tốt công tác tuyên 
truyền để các bậc phụ huynh hiểu về các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ 
nói chung cũng như hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội nói 
riêng, từ đó phối hợp với giáo viên tạo điều kiện cho trẻ, nâng cao chất 
lượng các hoạt động khám phá. 
2. Kiến nghị. 
 Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, với kết quả đạt được, 
bản thân tôi rút ra bài học kinh nghiệm sau: 
 - Thường xuyên học hỏi, tham khảo sách báo, tạp chí mầm non, trên 
mạng internet... tự học tập chuyên môn đồng nghiệp để nắm vững 
phương pháp rèn luyện kỹ năng, tổ chức các hoạt động khám phá cho trẻ. 
Mạnh dạn trao đổi với đồng nghiệp để tìm ra những phương pháp, biện 
pháp mới linh hoạt sáng tạo hơn, đồng thời áp dụng những hình thức đổi 
mới trong chương trình GDMN để nâng cao hiệu quả của hoạt động. 
 - Tổ chức thực hiện thường xuyên các hoạt động trải nghiệm cho trẻ để 
phát huy tính tích cực, sự tò mò ham tìm tòi, sáng tạo của trẻ. 
 Trên đây là một số biện pháp, kinh nghiệm mà tôi đã thực hiện 
trong quá trình tổ chức các hoạt động khám phá khoa học và khám phá xã 
hội cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nhằm nâng cao chất lượng các hoạt động 
khám phá. Trong quá trình thực hiện còn những thiếu sót không thể tránh 
khỏi, tôi rất mong được sự quan tâm góp ý của các cấp lãnh đạo. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn! 
Hà Nội, ngày 15 tháng 2 năm 2020 
 Người viết 
 Ngô Bích Ngọc 
 PHỤ LỤC 
Trẻ quan sát, nhận sét về sự phát triển của cây trong trường. 
 Trẻ quan sát, nhận sét về sự phát triển của cây trong trường. 
Trẻ thực hành nhặt rau. 
Trẻ khám phá cách làm kimbap 
Trẻ khám phá cách làm Salad trộn 
Trẻ khám phá cách làm bánh chưng 

File đính kèm:

  • pdfskkn_mot_so_kinh_nghiem_nang_cao_chat_luong_hoat_dong_kham_p.pdf