Sáng kiến kinh nghiệm Dùng các kỹ thuật dạy học tích cực để ôn tập và mở rộng từ
Mục đích của việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông là thay đổi lối
dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo “Phương pháp dạy học tích cực”
(PPDHTC) với các kỹ thuật dạy, học tích cực nhằm giúp học sinh phát huy tính tích
cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp
tác, kĩ năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và
trong thực tiễn; tạo niềm tin, niềm vui, hứng thú trong học tập. Làm cho “Học” là quá
trình kiến tạo; học sinh tìm tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai thác và xử lí
thông tin, tự hình thành tri thức, có năng lực và phẩm chất của con người mới tự tin,
năng động, sáng tạo trong cuộc sống. Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh, dạy
học sinh cách tìm ra chân lí. Chú trọng hình thành các năng lực (tự học, sáng tạo, hợp
tác) dạy phương pháp và kĩ thuật lao động khoa học, dạy cách học. Học để đáp ứng
những yêu cầu của cuộc sống hiện tại và tương lai. Những điều đã học cần thiết, bổ
ích cho bản thân học sinh và cho sự phát triển xã hội.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Dùng các kỹ thuật dạy học tích cực để ôn tập và mở rộng từ

PHÒNG GD-ĐT TP PHAN RANG –TC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TIỂU HỌC VĂN HẢI 1 ĐỘC LẬP – TỰ DO - HẠNH PHÚC ----------oOo--------- -----------------oOo--------------- Sáng kiến kinh nghiệm Ñeà taøi : “DÙNG CÁC KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC ÑEÅÅ OÂÂN TAÄÄP VAØØ MÔÛÛ ROÄÄNG TÖØØ ” Người Viết : Huỳnh Vũ Xuân Thi Chức vụ : Giáo Viên Chuyên môn: Tiếng Anh Năm học : 2010-2011 Lôøi caûm ôn Tôi xin chân thành cảm ơn qúy thầy cô và các em học sinh trường TH Văn Hải 1 đã động viên, góp ý và hợp tác cùng tôi trong suốt thời gian hoàn thành sáng kiến này . 1. Thầy Nguyễn Thanh Hoài – Hiệu trưởng Trường TH Văn Hải 1 2. Cô Trần Thị Huyền - Phó Hiệu trưởng Trường TH Văn Hải 1 3.Giáo viên tổ 3-4-5 Trường TH Văn Hải 1 4. Toàn thể học sinh khối lớp 3,4,5. Trường TH Văn Hải 1 Tên đề tài : DÙNG CÁC KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC ĐỂ ÔN TẬP VÀ MỞ RỘNG TỪ. Người Viết : Huỳnh Vũ Xuân Thi Giáo viên giảng dạy bộ môn Tiếng Anh – khối lớp 3,4,5. I. HOÀN CẢNH NẢY SINH SÁNG KIẾN Thưa quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp. Hơn 13 năm giảng dạy bộ môn Tiếng Anh ở trường phổ thông, đặc biệt là cấp Tiểu học tôi nhận thấy: Việc dạy và học bộ môn này trong bất kỳ cấp học nào thì mục đích cuối cùng là sử dụng Tiếng Anh như một công cụ giao tiếp. Đó cũng chính là yêu cầu đặc thù của phương pháp mới hiện nay. Bên cạnh đó không đi sâu vào phân tích ngữ pháp truyền thống mà thông qua các mẫu câu cơ bản để rèn luyện cho các em một phản xạ tự nhiên trong giao tiếp dựa theo các tình huống nêu ra trong từng nội dung tiết dạy. Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy một trong những khó khăn lớn nhất làm ngăn cản sự tiếp thu và phát triển kỹ năng ngoại ngữ của các em là vốn từ cơ bản của các em qua các chủ điểm bài học quá ít,vì thế các em không đủ vốn từ để thực hiện nội dung giao tiếp của mình. Thực vậy từ vựng thật sự cần thiết và quan trọng đối với người học ngoại ngữ cho dù ở cấp độ nào,nếu không có một vốn từ cần thiết thì người học khó mà hoàn thành tốt kỹ năng giao tiếp của mình . Như vậy điều quan trọng là cung cấp cho các em một vốn từ cần thiết theo chủ điểm mà các em đang học một cách nhẹ nhàng, kích thích tính sáng tạo và tư duy độc lập của các em trong một tiết học. Sau một thời gian tìm hiểu thực tế, trò chuyện cùng các em tôi nhận ra rằng muốn cho các em có hứng thú, sáng tạo và tư duy trong học tập thì người giáo viên hiện nay phải tích cực đổi mới phương pháp dạy học, từ đó tôi đã vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực trong tài liệu chuẩn kiến thức kỹ năng của bộ môn Tiếng Anh mà tôi đã được tập huấn trong dịp đầu năm học 2009-2010 vào việc học từ và đã tìm được một phương pháp thích hợp để giúp đỡ các em ôn tập và mở rộng vốn từ một cách nhẹ nhàng, sinh động. Từ đó các em có thể dùng vốn từ mà mình vừa học vào các kỹ năng giao tiếp ngay tại lớp. Sau một thời gian thực hiện, tôi nhận thấy các em có những tiến bộ rõ nét. Với tinh thần quyết tâm đổi mới phương pháp dạy học, tôi mạnh dạn viết lại sáng kiến kinh nghiệm “ Dùng các kỹ thuật dạy học tích cực để ôn tập và mở rộng từ ” nhằm mục đích chia sẻ thông tin và mong được sự giúp đỡ, đóng góp và bổ sung của các đồng nghiệp để sáng kiến ngày càng hoàn thiện và đạt hiệu quả hơn. 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN Mục đích của đổi mới phương pháp dạy học. Mục đích của việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông là thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo “Phương pháp dạy học tích cực” (PPDHTC) với các kỹ thuật dạy, học tích cực nhằm giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn; tạo niềm tin, niềm vui, hứng thú trong học tập. Làm cho “Học” là quá trình kiến tạo; học sinh tìm tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai thác và xử lí thông tin, tự hình thành tri thức, có năng lực và phẩm chất của con người mới tự tin, năng động, sáng tạo trong cuộc sống. Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh, dạy học sinh cách tìm ra chân lí. Chú trọng hình thành các năng lực (tự học, sáng tạo, hợp tác) dạy phương pháp và kĩ thuật lao động khoa học, dạy cách học. Học để đáp ứng những yêu cầu của cuộc sống hiện tại và tương lai. Những điều đã học cần thiết, bổ ích cho bản thân học sinh và cho sự phát triển xã hội. 2.PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Sáng kiến kinh nghiệm này tôi thực hiện cho: 1.Tất cả các khối lớp 3,4,5 trường tiểu học Văn Hải 1. 2.Giáo trình giảng dạy Let’s Go 1A, 1B, 2A 3. Phạm vi kiến thức : Ôn tập và mở rộng vốn từ theo từng chủ điểm. 3.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Mỗi khối chọn hai lớp ngẫu nhiên để thực hiện sáng kiến . Sau đó dùng kết quả các bài kiểm tra hay thi học kỳ để so sánh và đối chiếu. - So sánh kết quả điểm của các bài kiểm tra đầu năm và cuối học kỳ trong hai lớp. 4.GIẢI PHÁP MỚI ĐỂ MỞ RỘNG VÀ ÔN TẬP VỐN TỪ - Ôn tập, mở rộng, và hệ thống từ vựng theo từng chủ điểm dựa theo các kỹ thuật dạy học tích cực như : khăn trải bàn, các mảnh ghép, sơ đồ tư duy, học theo nhóm. -.Thực hiện trong các tiết học cuối của từng đơn vị bài học nhằm mục đích ôn lại và mở rộng vốn từ đã học trong từng đơn vị bài học đó và giúp các em dễ dàng nhớ các từ đã học. - Chỉ thực hiện trong khoảng 5 phút đầu mỗi tiết học nhằm mục đích ôn tập và kích thích tinh thần học tập của các em. Học sinh lớp 3A đang ôn tập và mở rộng từ với kỹ thuật khăn trải bàn. II. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN VÀ CÁC GIẢI PHÁP. Dựa vào những thực tế đã được phân tích và đánh giá như trên, tôi bắt đầu tiến hành vận dụng sáng kiến nhỏ này trong hai năm học từ đầu năm học 2009-2010 cho đến năm học 2010-2011. Các bước tiến hành thử nghiệm: Vào đầu năm học 2009-2010 tôi bắt đầu tiến hành thử nghiệm trên hai lớp 3A và 3B , dùng kỹ thuật dạy học tích cực Sơ đồ tư duy để mở rộng từ vựng và đã đạt được kết quả hết sức khả quan, từ đó động viên tôi tiếp tục thực hiện các kỹ thuật tích cực còn lại như các mảnh ghép, khăn trải bàn , học tập theo góc vào đầu năm học 2010-2011 tại trường Tiểu Học Văn Hải 1. Sau đây là các bước tiến hành của từng kỹ thuật dạy học tích cực được ghi nhận và đúc kết lại trong quá trình thực hiện : KỸ THUẬT 1 . KỸ THUẬT KHĂN TRẢI BÀN Là hình thức tổ chức hoạt động mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm nhằm: - Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực. - Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân học sinh. - Phát triển mô hình có sự tương tác giữa học sinh với học sinh. Dựa vào kỹ thuật này tôi cho học sinh mở rộng và ôn tập từ vựng của các chủ đề đã học theo từng nhóm nhỏ như sau : . Cách tiến hành kĩ thuật “khăn trải bàn” • Hoạt động theo nhóm (4 người /nhóm). • Mỗi người ngồi vào vị trí như vẽ trên tấm khăn phủ bàn dưới đây. • Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,). • Viết vào ô đánh số của bạn những điều bạn thích về câu hỏi (chủ đề) và những điều bạn không thích. Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút. • Khi mọi người đều đã xong, chia sẻ và thảo luận các câu trả lời. • Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn. Tôi tận dụng những tờ lịch cũ và kẻ lên đó sơ đồ của khăn trải bàn, sau đó hướng dẫn các em thực hiện. Ví dụ minh họa: Yêu cầu : Em hãy viết những danh từ chỉ dụng cụ học tập mà em đã học. Tiếng Anh lớp 3- Tiết 10 Unit : One Let’s Learn Đây là sơ đồ mẫu mà tôi dùng để hướng dẫn các em. Kết quả làm việc của nhóm Viết ý kiến cá nhân ( Sau khi được cả nhóm thống nhất ) Tương tự với chủ điểm trên , chúng ta có thể thực hiện với bất kỳ chủ điểm nào của các khối lớp 3,4,5 trong chương trình tiếng Anh tiểu học. Ví dụ như : Family, Food, color, Number. HÃY VIẾT NHỮNG DANH TỪ CHỈ TÊN DỤNG CỤ HỌC TẬP BOOK, CHAIR, DESK, BAG, PEN, PENCIL, NOTE BOOK, ERASER. BOOK, PENCIL ,RULER, PEN, BAG... CHAIR, TABLE, BOOK.. NOTE BOOK, PEN ...., SCHOOL BAG, DESK,PEN..... Quang cảnh học sinh lớp 3D đang làm việc theo nhóm với sơ đồ ‘ khăn trải bàn’’ Các nhóm đang điền các ý kiến cá nhân Nhóm trưởng tập hợp các ý kiến theo yêu cầu của giáo viên. và viết vào khung kết quả. KỸ THUẬT 2. CÁC MẢNH GHÉP Là hình thức học hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm: -Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp. - Kích thích sự tham gia tích cực của học sinh. - Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác. Giáo viên phát cho tất cả các em trong lớp, mỗi em một tấm bìa nhỏ có chứa một từ theo bốn chủ điểm giáo viên đã chọn trước . Những tấm bảng con này được phân phát bất kỳ, sau đó giáo viên yêu cầu các em rời chỗ tự đi tìm những mảnh ghép theo từng chủ điểm đã cho trước và tập hợp theo thành từng nhóm; nếu nhóm nào hoàn thành trước thì nhóm đó đạt điểm cao hơn các nhóm còn lại. Ví dụ minh họa Tiếng Anh lớp 3 Tiết 56 Unit : 4 Let’s Learn Trên đây là bốn chủ điểm mà giáo viên đã chuẩn bị. Dưới đây là những mảnh ghép dựa theo 4 chủ điểm mà giáo viên đã cho trước. Thầy cô có thể làm các mảnh ghép để sử dụng được nhiều lần theo các cách sau : Cách 1 : Những mảnh ghép này được làm từ những tấm bìa cứng của các tờ lịch cũ hay từ những tấm bìa cứng, tận dụng mặt còn lại của những tấm quảng cáo sản phẩm hay các tờ rơi . Chúng ta cũng có thể dùng sơn sắt hay sơn gỗ với nhiều màu khác nhau ( màu nhạt, nhiều kích cỡ và nhiều hình dáng khác nhau ) phủ lên và viết lên đó bằng viết bảng trắng rồi có thể xóa đi và dùng lại cho các lần sau . Cách 2: Những mảnh ghép được làm từ những tấm bìa nhựa cứng của các tấm bảng con phục vụ cho giáo viên và học sinh, hiện đang bán ở các hiệu sách, dùng kéo cắt thành từng bảng con nhỏ với nhiều kích cở và hình dạng khác nhau . Để cho có nhiều màu sác tạo sự hấp dẩn và lôi cuốn các em vào tiết học , Thầy cô mua những tờ DECAL dùng để dán xe môtô hiện đang bán dọc theo các con phố . Sau đó thầy cô dán
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_dung_cac_ky_thuat_day_hoc_tich_cuc_de.pdf