SKKN Nâng cao phẩm chất và năng lực của thầy giáo trong nhà trường hiện nay

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI 
Đơn vị Trường Tiểu học Gia Ray(Xuân Lộc) 
XUÂN LỘC – ĐỒNG NAI 
 Mã số: ................................ 
 (Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi) 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
NÂNG CAO PHẨM CHẤT VÀ NĂNG LỰC 
CỦA THẦY GIÁO TRONG NHÀ TRƯỜNG HIỆN NAY 
 Người thực hiện: VÕ TRẦN KHÁNH QUYẾN 
 Lĩnh vực nghiên cứu: 
 - Quản lý giáo dục  
 - Phương pháp dạy học bộ môn: .............................  
 (Ghi rõ tên bộ môn) 
 - Lĩnh vực khác: Nâng cao phẩm chất và năng lực của 
thầy giáo trong nhà trường hiện nay 
 (Ghi rõ tên lĩnh vực) 
 Có đính kèm: Các sản phẩm không thề hiện trong bản in SKKN 
  Mô hình  Phần mềm  Phim ảnh  Hiện vật khác 
Năm học: 2011 - 2012 
BM 01-Bia SKKN 
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC 
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 
1. Họ và tên: VÕ TRẦN KHÁNH QUYẾN 
2. Ngày tháng năm sinh: 10 – 11 - 1982 
3. Nam, nữ: Nữ 
4. Địa chỉ: Tổ 2 – Khu 7 – TT Gia Ray – Xuân Lộc – Đồng Nai 
5. Điện thoại: 0909274422 (CQ)/ (NR); ĐTDĐ: 
6. Fax: E-mail: 
7. Chức vụ: Giáo viên 
8. Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Gia Ray, Xuân Lộc, Đồng Nai 
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO 
- Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Đại học 
- Năm nhận bằng: 2009 
- Chuyên ngành đào tạo: Cử nhân khoa học 
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC 
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giáo viên chủ nhiệm lớp 4 & 5 
 Số năm có kinh nghiệm: 13 
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: 
- Giáo dục đạo đức cho học sinh khối 4 & 5. 
- Cải tiến nội dung sinh hoạt tổ khối 
- Nâng cao chất lượng rèn chữ, giữ vở cho học sinh 4 & 5 
BM02-LLKHSKKN 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
 Xưa và nay, không ai còn phủ nhận vai trò quan trọng của thầy, cô giáo 
trong xã hội. Tuy nhiên “cơ chế thị trường” đang tác động mạnh đến các mối quan 
hệ có tính chất xã hội ở nhà trường: mối quan hệ giữa học sinh với thầy giáo, giữa 
học sinh với học sinh, giữa thầy giáo với thầy giáoTrong đó, mối quan hệ giữa 
thầy – trò được coi là quan trọng trong giáo dục;đòi hỏi đáp ứng yêu cầu ngày 
càng caovề phẩm chất và năng lực ở người thầy, cô giáo. Đây là vấn đề mà đội ngũ 
giáo viên, những người quản lý giáo dục và dư luận luôn quan tâm. 
 Nghề dạy học đòi hỏi phẩm chất và năng lực rất cao ở người giáo viên. Vì 
thầy giáo phải dạy học và giáo dục bằng chính nhân cách của mình. Phẩm chất và 
năng lực là yếu tố vô cùng quan trọng giúp thầy giáo hoạt động có hiệu quả trong 
giảng dạy và trong giáo dục. Người thầy giáo có phẩm chất và năng lực luôn được 
đồng nghiệp, phụ huynh tín nhiệm, học sinh kính trọng và có ảnh hưởng đến học 
sinh. Họ là người có uy tín và ảnh hưởng mạnh đến người khác. Cũng có thể nói 
uy tín là toàn bộ cuộc sống của người thầy, cô giáo. 
 Nhiều năm nay, cả nước đang thi đua học tập và làm theo Tấm gương Đạo 
đức Hồ Chí Minh thì năng lực và phẩm chất của người thầy trong nhà trường hiện 
nay cần được đặt lên hàng đầu.Mỗi người giáo viên phải biết yêu cầu cao đối với 
chính mình trong quá trình học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất và năng lực. 
II.TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
A. Cơ sở lý luận 
Hiện nay, không ít giáo viên có những biểu hiện lệch lạc trong dạy học: dạy ở 
trường, dạy ở nhà. Họ muốn chứng tỏ năng lực của mình bằng nhiều thủ thuật 
“ngoại giao, lấy lòng” với phụ huynh, với lãnh đạo Họ thường tỏ thái độ bực 
dọc, khó chịu với những học sinh yếu kém, đi học chưa chuyên cần Họ chưa xây 
dựng được tình cảm thân thiết với phụ huynh. Họ coi thường trong việc rèn nhân 
cách của chính mình và phát triển nhân cách cho học sinh. Điều đáng nói là những 
hiện tượng đó chưa được phê phán đến nơi đến chốn .Do đó nó có ít nhiều ảnh 
hưởng đến chất lượng đào tạo của nhà trường. Nhân cách của người giáo viên tiểu 
học bao gồm hệ thống các phẩm chất : năng lực tri thức, kỹ năng đáp ứng nhu cầu 
của hoạt động dạy và học, giáo dục, tự hoàn thiện và hoạt động xã hội. 
B. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài 
 Khác với các nghề nghiệp khác, nghề thầy giáo đòi hỏi cao ở tính khoa học, 
tính nghệ thuật và tính sáng tạo. 
 . Người giáo viên phải hiểu được tâm lý học sinh, để hình thành và phát triển 
nhân cách cho học sinh. Vì thế, lao động sư phạm của giáo viên phải mang tính kế 
thừa có chọn lọc 
 . Công tác giáo dục và dạy học và giáo dục đòi hỏi người giáo viên phải 
khéo ứng xử sư phạm, vận dụng các phương pháp dạy học và giáo dục vào từng 
BM03-TMSKKN 
tình huống và con người cụ thể. Phải văn minh trong giao tiếp, tác động đến tâm lý 
học sinh.Do đó phải tiến hành một cách nghệ thuật. 
 . Mỗi học sinh tiểu học là một nhân cách đang hình thành, khả năng phát 
triển còn bỏ ngỏ, sự phát triển lại nhanh chóng.Vì vậy lao động của người giáo 
viên không cho phép rập khuôn, máy móc mà đòi hỏi phải có nội dung phong phú, 
cách thức tiến hành sáng tạo ở từng tình huống và cá nhân cụ thể. 
 1/ Hoạt động – hoạt động đặc trưng của người giáo viên tiểu học: 
 Hoạt động của người giáo viên tiểu học gồm: , hoạt động dạy, hoạt động 
giáo dục, hoạt động tự hoàn thiện chuyên môn và nghiệp vụ và hoạt động xã hội. 
trong đó hoạt động dạy học chính là đặc trưng của giáo viên tiểu học. 
 Việc dạy học mà xã hội đã giao phó cho người thầy giáo được tiến hành 
bằng “phương pháp nhà trường” có quy trình kỹ thuật nhằm hình thành cho các em 
những khái niệm khoa học , những tri thức và kỹ năng của các nhà sư phạm được 
đưa vào nhà trường..Chất lương của hoạt động dạy phụ thuộc vào tay nghề của 
giáo viên.Nói cụ thể, muốn tiến hành có hiệu quả hoạt động dạy , người giáo 
viên cần có những phẩm chất và năng lực nhất định. 
 2/ Một số phẩm chất của người giáo viên tiểu học: 
 Người giáo viên cũng là một công dân cho nên những phẩm chất đạo đức 
chung cho bất cứ ai trong xã hội thì người giáo viên phải có. 
Lý tưởng nghề dạy học bao gồm nhận thức về tầm quan trọng của nghề giáo 
một cách sâu sắc nhất.có tình cảm yêu nghề một cách mãnh liệt nhất, thể hiện ở 
công tác giáo dục và giảng dạy nó được nảy sinh, hình thành và phát triển 
trong thực tiễn của mỗi giáo viên. Lý tưởng nghề nghiệp tạo nên một sức 
mạnh tinh thần giúp giáo viên vượt lên khó khăn hoàn thành nhiệm vụ. Lý 
tưởng đó thể hiện ở sự tận tụy với học sinh, hiểu được những niềm vui, nỗi buồn 
của học sinh, ở tác phong làm việc với tinh thần trách nhiệm cao. Trong thực tế 
không ít những thầy cô đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng học sinh. 
Tư duy giáo dục. Tất cả những lời nói, việc làm, hành vi, cử chỉ của mình đều 
được người giáo viên cân nhắc. Người giáo viên tiểu học là thần tượng của học 
sinh, các em dễ tin, dễ nghe theo lời dạy của thầy. Vì thế người giáo viên tiểu 
học phải kiên trì, gương mẫu, kiên trì, ân cần và tự chủ. Dù có gặp phải hoàn 
cảnh khó khăn, dù có ở tâm trạng thế nào, khi đến lớp không nên để đồng nghiệp, 
học sinh sự khó chịu của mình. 
Cuối cùng, người giáo viên phải xây dựng được uy tín của mình trước học sinh 
và phụ huynh.Uy tín thật của người giáo viên được xây dựng bằng phẩm chất 
và năng lực sư phạm của mình. Không nên cố xây dựng uy tín của mình bằng 
quyền uy hoặc một cách qua loa, giản đơn. Đối với học sinh tiểu học, uy tín thật 
của người giáo viên là nhân tố cực kì quan trọng trong công tác dạy học và 
giáo dục. Khi có uy tín với học sinh, các em sẽ tin, sẽ nghe và làm theo thầy 
không một do dự, nghi ngờ. 
3 / Năng lực sư phạm của người giáo viên tiểu học. 
 Bao gồm các nhóm năng lực: Dạy học, giáo dục và tổ chức hoạt động học 
cho học sinh. 
 a/ Năng lực dạy học của giáo viên bao gồm các năng lực sau: 
* Năng lực hiểu học sinh: Năng lực hiểu học sinh là năng lực thâm nhập vào 
thế giới bên trong của các em. Năng lực này thể hiện được việc xác định được khối 
lượng kiến thức và những biểu tượng đã có, xác định mức độ và khối lượng kiến 
thức mới cần tổ chức để học sinh lĩnh hội. Đồng thời dựa vào quan sát tinh tế giáo 
viên mới có thể xây dựng được những biểu tượng chính xác về học sinh khác nhau, 
dự đoán được những thuận lợi và khó khăn cũng như mức độ căng thẳng cần thiết 
khi học sinh phải thực hiện các nhiệm vụ học tập. Năng lực này yêu cầu người giáo 
viên phải có trình độ hiểu biết về đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh tiểu học, phải 
có óc tưởng tượng phong phú mới hình dung được, dự đoán được những diễn biến 
của tâm hồn học sinh, phải có năng lực quan sát sư phạm. 
* Năng lực chế biến tài liệu: Năng lực chế biến tài liệu là năng lực gia công về 
mặt sư phạm của giáo viên nhằm làm cho tài liệu thích hợp tối đa với trình độ, đặc 
điểm và nhân cách học sinh của mình, để các em lĩnh hội được những yêu cầu tối 
thiểu, nhưng lại tạo điều kiện cho những em có điều kiện lĩnh hội được những tri 
thức khái niệm mức độ cao hơn đại trà. Năng lực này thể hiện ở chỗ biết đánh giá 
đúng đắn tài liệu, xác lập mối quan hệ giữa kiến thức trong chương trình quy định 
và trình độ nhận thức của học sinh biết xây dựng lại tài liệu để hình thành một cấu 
trúc bài giảng vừa phù hợp với logic của nhận thức sư phạm, biết phát hiện ra 
những khó khăn học sinh gặp phải khi lĩnh hội những kiến thức trong tài liệu đó. 
Muốn có năng lực này người giáo viên phải có năng lực phân tích và tổng hợp các 
yếu tố chủ yếu và thứ yếu, cái cơ bản và cái chi tiết, không phải chỉ có thế mà còn 
thấy mối quan hệ giữa chúng, biết tổng hợp chúng theo cấu trúc có cơ sở khoa học 
để trình bày: người giáo viên phải có óc thiết kế sư phạm để xây dựng trong đầu óc 
trẻ cái thầy muốn tạo dựng; thầy giáo phải nhạy cảm với cái mới, giàu cảm xúc 
sáng tạo, biết cảm thụ niềm vui trong nhận thức và sáng tạo sư phạm. 
* Năng lực tổ chức hoạt động cho học sinh: Người giáo viên có năng lực này 
là người giáo viên biết giao cho học sinh, hệ thống việc làm, biết tổ chức, hướng 
dẫn các em tiến hành các việc làm đó, theo dõi, kiểm tra và đánh giá những hành 
động của các em để kịp thời uốn nắn những sai sót (nếu có), giúp các em gặp khó 
khăn để em nào cũng đạt kết quả. Thầy không làm thay trò, các em phải tự làm lấy, 
vì thế tạo cho các em hứng thú, sáng tạo và thưởng th