SKKN Làm thế nào để tổ chức tốt trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
LÀM THẾ NÀO ĐỂ TỔ CHỨC 
TỐT TRÒ CHƠI DÂN GIAN 
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 
TUỔI 
I. PHẦN MỞ ĐẦU 
 1. Lí do chọn đề tài 
 Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất đầy nắng gió. Tuổi thơ của tôi gắn liền với 
những trò chơi dân gian, cùng bạn bè ngày ngày vui đùa trên những đồi cát 
trắng, nhất là những buổi chiều nắng xế với các trò chơi như thả diều hay đuổi 
bắtCũng bởi thế mà tôi yêu thích nghề dạy trẻ để mãi được sống và nhớ về 
tuổi thơ êm đềm ấy. Sau khi tốt nghiệp ra trường, tôi không ở lại thành thị như 
các bạn lựa chọn, mà ước muốn của tôi là được trở về quê hương để được tự tay 
mình chăm sóc những đứa trẻ nghèo, truyền dạy cho trẻ những trò chơi lý thú và 
bổ ích. Bởi tôi biết rằng, những trò chơi ấy để lại những ấn tượng vô cùng mạnh 
mẽ và sâu sắc trong lòng trẻ thơ. Hơn ai hết qua 3 năm đào tạo trên giảng đường 
tôi nhận thức được rằng: “Chơi là cuộc sống của trẻ, tổ chức trò chơi chính là 
tổ chức cuộc sống cho trẻ”. Trò chơi là một hoạt động không thể thiếu trong 
cuộc sống hằng ngày của trẻ. Đặc biệt là ở trường mầm non cũng như trong bất 
kì hoạt động nào cũng đều có các trò chơi nhằm mục đích ôn luyện và củng cố 
kiến thức cho trẻ. Điều đó chứng tỏ rằng trò chơi đóng một vai trò vô cùng quan 
trọng và không thể thiếu trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. 
 Đối với Giáo dục mầm non, ngoài sự cần thiết có một môi trường Xanh - 
sạch - đẹp còn phải xây dựng bầu không khí vui tươi thân thiện cho trẻ thông 
qua các trò chơi, đặc biệt là trò chơi dân gian. Qua các trò chơi dân gian trẻ như 
được lớn lên về thể lực, trí tuệ, tình cảm đạo đức và thẩm mĩ. Mặt khác trò chơi 
dân gian với những chức năng đặc biệt đóng một vai trò và vị thế quan trọng 
trong đời sống trẻ thơ, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, nó làm cho 
thế giới xung quanh trẻ đẹp hơn và rộng mở hơn. Chính vì vậy trò chơi dân gian 
rất cần thiết được lựa chọn, tổ chức cho trẻ chơi trong nhà trường tuỳ theo lứa 
tuổi của trẻ. 
 Bản thân tôi qua nhiều năm sinh sống và học tập ở thành phố Đồng Hới, 
được chứng kiến sự lớn lên của đứa em họ hằng ngày, tôi thấy thật tội nghiệp 
cho các em, do tốc độ của quá trình đô thị hoá, các em ở một xã hội công nghiệp 
thì những trò chơi dân gian đối với các em là một cái gì đó xa vời, nhường chỗ 
cho những trò chơi hiện đại, trò chơi điện tử chỉ thui thủi chơi một mình, 
không được trải nghiệm cùng bạn bè đồng trang lứa để chơi những trò chơi lý 
thú và bổ ích. Bởi vậy mỗi lần được bố mẹ cho về quê thăm ông bà là em như 
mừng reo lên, với niềm vui được gặp ông bà và hơn hết là cùng đám bạn ở quê 
thả diều, đánh cù, và các trò chơi dân gian khác, cùng chia sẻ niềm vui với bạn, 
lúc nào tôi cũng thấy khuôn mặt em rạng rỡ với nụ cười nở thắm trên môi. Điều 
đó càng thôi thúc tôi ý nghĩ: Làm thế nào để tổ chức tốt trò chơi dân gian cho 
trẻ. Để lưu giữ loại hình sinh hoạt văn hoá mà cha ông ta đã sáng tạo, lưu truyền 
từ đời này sang đời khác. 
 Ngày nay tiến trình xã hội hoá - Công nghiệp hoá đang len lỏi về các miền 
quê, những vùng đất nghèo dần dần thay thế cho bối cảnh xã hội hiện đại thì 
ngày càng có nhiều em không được làm quen và chơi với những trò chơi dân 
gian của thiếu nhi như ngày trước đang ngày bị mai một và lãng quên. Vì thế, 
giúp các em hiểu và quay về với cội nguồn của các trò chơi dân gian là một việc 
làm cần thiết. 
 Xuất phát từ vai trò quan trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ và nhu cầu 
hưởng thụ hoạt động này, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian là 
một việc làm vô cùng quan trọng và có ý nghĩa. Nhưng làm thế nào để tổ chức 
trò chơi dân gian cho trẻ một cách có hiệu quả? Điều này quả không dễ dàng đối 
với tất cả các giáo viên mầm non. 
 Với đề tài này tôi biết đã thu hút được sự quan tâm nghiên cứu của rất nhiều 
bạn đồng nghiệp trong ngành. Với đề tài tôi đang viết nó có những điểm mới: 
Tôi dành sự quan tâm trong việc khơi dậy ở trẻ tình yêu gắn bó đối với các trò 
chơi dân gian nhằm khôi phục nét văn hoá tốt đẹp của dân tộc. Chú trọng tính 
tích cực tham gia hoạt động của trẻ, kích thích sự sáng tạo của trẻ trong quá 
trình chơi đặc biệt là ở những trò chơi mà trong đó trẻ tự tay làm nên những đồ 
vật bằng học liệu sẵn có trong thiên nhiên. 
 Là một giáo viên được nhà trường phân công trực tiếp phụ trách lớp 5-6 
tuổi ở trường mầm non chúng tôi, đứng trước thực trạng hiện nay, tôi luôn đau 
đáu trong lòng mình phải làm sao đây để tìm ra những giải pháp, cách làm hay 
để tổ chức tốt các trò chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Từ những thực tế 
của lớp mình phụ trách, tôi đã nghiên cứu và quyết định chọn đề tài: “Làm thế 
nào để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi”. 
 Đây là một đề tài khó nhưng với tình yêu nghề, tình yêu trẻ và với tâm 
nguyện sẽ góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc thực hiện phong 
trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của bộ GD & ĐT 
cũng như việc góp phần giữ gìn và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam 
nên tôi cố gắng tìm tòi nghiên cứu để thực hiện đề tài này đạt hiệu quả hơn. 
 2. Phạm vi ứng dụng: 
 Trò chơi dân gian là một loại hình văn hoá rất đặc trưng của dân tộc Việt 
Nam. Không chỉ ở bậc học mầm non mà ở mọi bậc học nào hay những lễ hội 
truyền thống của dân tộc, đâu đâu cũng có bóng dáng của trò chơi dân gian. Bất 
cứ ở lứa tuổi nào cũng có thể tham gia vào các trò chơi dân gian. Nó như là một 
sợi dây vô hình kết nối tình đoàn kết dân tộc vô cùng mạnh mẽ, không chỉ kết 
nối tình bạn đồng trang lứa mà nó còn là sợi dây gắn bó tình cảm giữa miền 
ngược với miền xuôi, giữa vùng biển với đất liền và xa hơn nữa là tình cảm giữa 
những con người không cùng chung ngôn ngữ. Chính vì vậy có thể nói phạm vi 
ứng dụng của trò chơi dân gian rất rộng rãi. 
 Ở trường mầm non: Hoạt động chủ đạo của các cháu là hoạt động vui chơi, 
trẻ học mà chơi – chơi mà học. Trong tất cả các hoạt động của trẻ ở trường đều 
có thể lồng ghép, tích hợp các trò chơi dân gian vào, từ hoạt động chung, hoạt 
động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, hoạt động mọi lúc mọi nơi hay 
các ngày hội ngày lễ. Tuy nhiên, tuỳ vào từng tính chất, nội dung cụ thể của 
từng hoạt động mà giáo viên lựa chọn các trò chơi để đưa vào cho hợp lí. 
 Ở địa phương: Hằng năm vào các ngày lễ như: Quốc khánh 2/9, tết cổ truyền 
của dân tộc có thể tổ chức các hội thi để giao lưu giữa các thôn dưới hình thức 
tổ chức các trò chơi dân gian. Đặc biệt là các trò chơi: Kéo co, đánh cù, đánh 
quay Đây là những trò chơi có sức hút rất mạnh mẽ, ở đó các nam thanh, nữ 
tú được thể hiện sức mạnh, tài năng, sự khéo léo của mình, vừa có thể giao lưu 
kết bạn tạo nên một loại hình văn hoá đặc sắc của địa phương. 
II. PHẦN NỘI DUNG: 
 1. Thực trạng: 
 Trong bối cảnh xã hội hiện nay, cùng với tốc độ phát triển như vũ bảo của 
nền kinh tế. Thì các bậc phụ huynh luôn bận rộn với công việc ít có thời gian 
quan tâm đến con cái, ít có thời gian để giải thích ý nghĩa và dạy cho con cách 
chơi các trò chơi dân gian. Chính vì vậy mà nó ngày càng mai một, ít thấy các 
em chơi các trò chơi truyền thống. Để gìn giữ bản sắc văn hoá của cha ông để lại 
cùng với việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh 
tích cực” của bộ Giáo dục và đào tạo. Giờ học giờ chơi của trẻ ở trường mầm 
non thì trò chơi dân gian cần được chú trọng. 
 Bước vào năm học, bản thân tôi thực hiện nghiên cứu đề tài gặp những thuận 
lợi và khó khăn sau. 
 1.1.Thuận lợi: 
 Bản thân tôi yêu nghề mến trẻ, chịu khó học hỏi và tích cực nghiên cứu tài 
liệu, có chút ít vốn hiểu biết về một số trò chơi dân gian truyền miệng. 
 Được sự quan tâm nhiều mặt của lãnh đạo địa phương, bậc học mầm non, 
của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy 
học như: Phòng học mới khang trang, có khuôn viên rộng rãi thoáng mát, tranh 
ảnh, sách báo, đồ dùng đồ chơi đầy đủ. Bản thân được dự giờ thường xuyên của 
của chuyên môn nhà trường trong công tác bồi dưỡng lý thuyết lẫn thực hành. 
 Bản thân là một giáo viên đứng lớp mẫu giáo lớn, đã nhiều năm công tác, có 
tinh thần trách nhiệm cao trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, hiểu tâm sinh lí và 
nguyện vọng của trẻ trong độ tuổi mẫu giáo lớn khi tham gia vào các trò chơi 
dân gian. 
 Đã có những chính sách ưu đãi, khuyến khích của trung ương, địa phương về 
chế độ đời sống, tiền lương, đời sống giáo viên đã ổn định nên chị em đã thực sự 
yên tâm gắn bó với nghề nghiệp. 
 100% trẻ đã được học qua lớp mẫu giáo nhỡ nên đã được tham gia một số 
trò chơi và thuộc lời đồng dao của một số trò chơi dân gian. Các cháu năng 
động, khoẻ mạnh, thích tìm tòi khám phá những điều mới lạ xung quanh. 
 Được phụ huynh quan tâm hỗ trợ các nguyên vật liệu dễ kiếm ở địa phương 
để làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các trò chơi. Đồ chơi đơn giản, dễ kiếm, 
đảm bảo an toàn cho trẻ và đảm bảo khoa học. 
 1.2. Khó khăn : 
 Các cháu lớp tôi chủ yếu là con của những gia đình nông dân thuần tuý nên 
khó có điều kiện chăm sóc cho các cháu đầy đủ dẫn đến sự tiếp thu của các cháu 
không đồng đều, có những cháu sinh đầu năm, có những cháu sinh cuối năm, có 
những cháu phát âm chưa rõ ràng còn nói lắp, nói ngọng, có những cháu còn 
chậm, nhút nhát chưa tự tin, mạnh dạn chưa hứng thú trong giờ học, giờ chơi. 
 Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hẹp, vì đa số trò chơi dân gian chỉ tổ chức 
lồng ghép với các hoạt động khác. 
 Quan điểm của một số phụ huynh chỉ chú trọng đến việc học chưa chú ý tạo 
điều kiện để cho trẻ được hoạt động vui chơi. Dẫn đến việc trẻ tham gia các trò 
chơi dân gian ở lớp cũng như ở gia đình đạt kết quả chưa cao. 
 Bản thân giáo viên chưa nắm bắt hết các trò chơi dân gian dành cho lứa tuổi 
của lớp mình, chưa thực sự lôi cuốn trẻ tham gia trò chơi. Việc lồng ghép tích 
hợp trò chơi dân gian vào các hoạt động học tập của trẻ chưa được logic nên khi 
tổ chức các hoạt động có trò chơi dân gian chưa mang lại hiệu quả cao. 
 Khả năng chú