Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp phát triển văn hóa đọc cho học sinh trường Phổ thông Dân tộc nội trú

MỤC LỤC
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ	1-2
PHẦN II. NỘI DUNG	3
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI	3
Cơ sở lý luận:	3
Khái niệm văn hóa đọc	3
Vai trò của văn hóa đọc	3
Cơ sở thực tiễn	3
Thực trạng về văn hóa đọc của học sinh ở các trường THPT nói chung	4
Ưu điểm	4
2.2.2. Hạn chế	8
Thực trạng về văn hóa đọc ở trường PT DTNT THPT số 2 nói riêng	6
Đặc điểm tình hình nhà trường	7
Thuận lợi	8
Khó khăn	8
Những mặt ưu điểm và hạn chế về công tác phát triển văn hóa đọc ở trường DTNT THPT số 2 Nghệ An hiện nay	9
Ưu điểm	9
Hạn chế	9
CHƯƠNG II: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỀN VĂN HÓA ĐỌC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG PT DTNT THPTSỐ 2 NGHỆ AN	11
Nguyên tắc đề xuất giải pháp	11
Một số giải pháp cụ thể	12
Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa đọc trong việc hình thành phát triển phẩm chất năng lực của các em học sinh tới mọi tổ chức, cá nhân cán bộ giáo viên công nhân viên nhà trường	12
2. Xây dựng kế hoạch cụ thể cho hoạt động của thư viện	12
Phương hướng và hoạt động năm học 2021-2022	13
Phương hướng	13
Công tác mượn sách của giáo viên:	13
Công tác mượn sách của học sinh	13
Kế hoạch hoạt động thư viện trong năm học	13
Xây dựng mục tiêu dài hơi cho thư viện đến năm 2025	17
Về đổi mới hoạt động thư viện trường học	17
Về phát triển văn hoá đọc	17
Công tác Vận động kêu gọi tài trợ nguồn sách cho thư viện	18
Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao văn hóa đọc.	19
Tổ chức ngày hội văn hóa đọc thường niên.	19
Cuộc thi “Thuyết trình viên tài năng” vào các ngày sinh hoạt chi đoàn trong những tối thứ 7	21
Xây dựng “Góc chia sẻ sách hay” hàng tuần trên bảng tin hoạt động đoàn trường	21
Nâng cao vai trò của cán bộ thư viện và giáo viên trong việc hướng dẫn phương pháp đọc sách.	22
Xây dựng không gian đọc sách theo hướng mở.	23
Nâng cao vai trò của cán bộ thư viện và giáo viên trong việc hướng dẫn phương pháp đọc sách	25
Gắn hiệu quả của việc đọc sách với các môn học và hoạt động tham quan trải nghiệm	27
CHƯƠNG III: HIỆU QUẢ ĐỀ TÀI	30
PHẦN III. KẾT LUẬN	31
Đóng góp của đề tài	31
Tính mới	31
Tính khoa học	31
Tính hiệu quả	32
Tính ứng dụng thực tiễn	32
Kiến nghị	33
Tài liệu tham khảo	33
KẾT QUẢ KHẢO SÁT	34
MỘT SỐ MINH CHỨNG HOẠT ĐỘNG TẠI TRƯỜNG NHẰM PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC CHO HỌC SINH DTNT	36
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Lý do chọn đề tài
M.Gorki đã nói rằng: “Sách mở rộng trước tôi những chân trời mới”. Đó quả là một nhận định vô cùng chính xác về vai trò của sách đối với cuộc sống con người. Sách là nguồn tri thức vô tận mang đến cho con người vô vàn hiểu biết về mọi lĩnh vực cuộc sống, là người bạn sẻ chia với ta những phân vân bế tắc khi hành trình cuộc đời chững lại, là thế giới trong lành hướng thiện để con người ngụp lặn, gột rửa và trở nên hoàn thiện bản thân, là thế giới đa màu sắc giúp ta chắp cánh ước mơ, thúc đẩy khao khát, là kho giải trí lành mạnh, bổ ích để ta cười thật thoải mái sau những bộn bề cuộc sống.
Sách có vai trò quan trọng như thế nhưng có một thực tế đáng buồn rằng người Việt nói chung, thế hệ trẻ nói riêng hiện nay đang thờ ơ với sách. Cuộc khảo sát quốc tế năm 2016 cho thấy người Việt Nam đọc sách ít hơn nhiều so với các nước trong khu vực “30% người Việt đọc sách thường xuyên, 44% thỉnh thoảng mới đọc sách, và 26% hoàn toàn không đọc sách”. Trong khi người Ấn Độ đọc gần 11 giờ/tuần, người Đài Loan đọc 5 giờ/tuần, người Nhật Bản đọc 4 giờ/tuần, Hàn Quốc 3 giờ/tuần, v.v thì người Việt Nam trung bình đọc chưa tới 1 giờ/tuần1. Không dừng lại ở đó, khảo sát của báo Dân Trí về giới trẻ cho thấy thực tế “98% giới trẻ cho biết họ không hề đọc quyển sách nào trong tuần qua; 80% bạn trẻ không đụng đến sách suốt một năm qua và chỉ 12% bạn trẻ trong nhóm 20- 30 tuổi cho biết bản thân có đọc sách, truyện khác ngoài sách chuyên môn”.2 Qua đó, một mặt cho thấy thực trạng đáng buồn về văn hoá đọc; mặt khác, người trẻ đang dần trở nên lạm dụng các tiện ích của thế giới công nghệ, trở nên thụ động, dễ rơi vào tình trạng nhiễu loạn thông tin, những nguy hại khi lan truyền thông tin chưa được kiểm chứng, lo ngại về sự bất lực trong khâu quản lí trên không gian mạng, v.v Điều này, thêm một lần nữa để mỗi người nhận thấy rõ hơn các giá trị quan trọng mà sách báo truyền thống mang lại cũng như thúc đẩy chúng tôi thực hiện đề tài.
Những năm gần đây các cấp các ngành có liên quan đã triển khai nhiều kế hoạch trong đó quy định cụ thể mục tiêu nhiệm vụ phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng. UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành kế hoạch số 567/KH-UBND về Phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030. Trong đó văn bản chỉ đạo các cấp các ngành liên quan tập trung triển khai 6 nhiệm vụ cơ bản và cấp thiết để thiết thực nâng cao văn hóa đọc
1 Hà M. (2019, April 18). 26% người Việt Nam hoàn toàn không đọc sách. Báo Thanh Niên. https://thanhnien.vn/26-nguoi-viet-nam-hoan-toan-khong-doc-sach-post843003.html
2 T. (2021, June 21). Bình quân một người Việt đọc 1 quyển sách mỗi năm. tphcm.chinhphu.vn. https://tphcm.chinhphu.vn/b ...  độc lập đầu tiên” của tổ quốc ta là bài gì? do ai viết?
Bài thơ Nam quốc sơn hà được coi là của Lý Thường Kiệt.
Nguyễn Kim Thành là tên thật của nhà thơ nào?
Tố Hữu.
(Vâng, tiếp theo sẽ là 1 câu hỏi khá là thú vị)
Kể tên 5 tác phẩm của Diệp Lạc Vô Tâm?
.
( Đúng chưa ạ? Và qua câu hỏi này thì ta có thể thấy được, team ngôn tình của nội trú 2 rất hùng hậu phải không ạ?)
Là suối nhưng không phải suối, lưu hành rộng rãi ở Nội Trú 2, đó là quyển sách nào?
Tập san suối ngàn
Các câu thơ sau được trích trong bài thơ nào? Của ai?
“Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu?”
Sóng – Xuân Quỳnh
Và để chúng ta hiểu biết thêm về nhà thơ Xuân Quỳnh, mới các quý vị và các bạn cùng lắng nghe những chia sẻ của bạn Hồng Sương chi đoàn 11C1 về cuốn sách “Xuân Quỳnh thơ và đời”.
Cảm ơn phần giới thiệu sách của bạn Hồng Sương chi đoàn 11C1. Chúng ta sẽ đến với chủ đề 3.
Chủ đề kĩ năng sống
Kể tên 4 từ “ xin” trong văn hóa ứng xử mà bạn biết?
Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép
Kể tên 3 cuốn sách về kĩ năng sống mà bạn biết?
Chia sẻ của bản thân về việc làm thế nào để cảm thấy tự tin trước đám
đông?
(3 người trả lời)
Và để các bạn có thể có thêm nhiều GIẢI PHÁP hơn trong việc giao tiếp giữa đám đông thì Bạn Hoàng Thị Hồng Khiêm của chi đoàn 11C2 sẽ chia sẻ cho các bạn cuốn sách mang tên Sống không giới hạn.
Cảm ơn phần giới thiệu sách cua bạn Hồng Khiêm.
Và chúng ta sẽ đến với chủ đề cuối cùng của ngày hôm nay, trước khi đến với chủ đề này chúng ta hãy khởi động bằng 3 câu hỏi đố vui;
Câu hỏi
“Lòng tôi có đất có trời,
Có câu nhân nghĩa có người hiếu trung Mỗi khi muốn ngắm muốn dùng,
Thì tôi lại mở cõi lòng cho xem” - Là cái gì?
Quyển sách.
Tìm từ có 5 chữ
Ông ngoại của cháu của con gái mình
Bỏ dấu ta được 1 loại vũ khí
Bỏ chữ cuối được 1 loại động vật
Bỏ chữ đầu được 1 loại hoa Chồng, chông, chồn, hồng
Ở Việt Nam, rồng bay ở đâu và đáp ở đâu?
Bay ở Thăng Long, đáp ở Hạ Long
Quả thực là những câu hỏi này không hề làm khó được các bạn ĐVTN được đúng không ạ!
Và sau đây chúng ta hãy đến với chủ đề cuối cùng
Chủ đề sách tham khảo:
Ngày nay, khi đất nước ta đang phát triển nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế thì tiếng Anh đã trở thành một yêu cầu tất yếu của mỗi công dân Việt Nam nói riêng và công dân toàn cầu nói chung. Tiếng anh đã trở thành một ngôn ngữ phổ thông. Vì vậy việc học tiếng Anh những năm gần đây ngày càng được chú trọng. Và cuốn sách tham khỏa nào hù hợp và hiệu quả cũng như cuốn sách nào tiếp thêm cho ta động lực họ tiếng anh thì bây giờ bạn Lang Thị Mai Sương của chi đoàn 11D sẽ giới thiệu cho chúng ta biết.
Cảm ơn bạn Mai Sương. Trong lúc chờ đợi ban giám khảo làm việc, mời quý vị và các bạn cùng thưởng thức tiết mục văn nghệ của đoàn trường:
1. CLB nhảy: Có chàng trai viết nên cây
Và trên tay tôi là kết quả của phần thi thuyết trình, theo các bạn thì ai sẽ là người thắng cuộc ạ? Ai ạ?
Tôi thấy cô động viên của chi đoàn 11c1 rất hùng hậu, mới 1 bạn của chi đoàn 11c1 phát biểu theo bạn thì bạn nào thuyết trình tốt nhất ạ?
Cảm ơn bạn! Vâng! Và không để các bạn chờ đợi lâu, tôi sẽ công bố kết quả như sau. Chúng ta có 2 giải khuyến khích, 1 giải 3, 1 giải nhì, và 1 giải nhất.
Xin chúc mừng 2 thí sinh đạt giải khuyến khích là ....................................
Và thí sinh đạt giải 3 là ...............
Vậy là chỉ còn 2 thí sinh, theo các bạn ai sẽ là người thắng cuộc ạ?
Xin chúc mừng bạn................của chi đoàn	với giải nhì
Và chúng ta đã lộ diễn gương mặt quán quân của ngày hôm nay rồi đúng không ạ, xin chúc mừng bạn..của chi đoàn 
+ Xin mời thầy giáo Nguyễn Đậu Trương lên trao giải Nhất cho thí sinh
+ Xời thầy giáo Lô Thanh Bình lên trao giải nhì cho thí sinh
+ Xời cô giáo Trương Thị Thanh Thủy và cô giáo Đậu Thị Quỳnh Mai lên trao giải ba và giải khuyến khích cho các thí sinh.
Bế mạc ngày hội đọc sách
Kính thưa quý vị, quý thầy cô giáo và các bạn học sinh thân mến, cho đến thời điểm này có thể nói ngày hội đọc sách của trường PT DTNT THPT Số 2 Nghệ An đã thành công tốt đẹp. Tôi xin thay mặt BTC kính chúc quý vị đại biểu, quý thầy cô và các em học sinh mạnh khỏe và gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống, tôi xin tuyên bố kết thúc ngày hội đọc sách tại đây.
Ngay bây giờ, xin kính mời quý vị đại biểu, các thầy giáo, cô giáo cùng toàn thể các bạn đoàn viên thanh niên di chuyển ra nhà sàn cùng đọc sách !
MỘT SỐ HÌNH ẢNH LIÊN QUAN
Học sinh mượn sách tại thư viện
Học sinh đọc sách tại thư viện sau giờ học
Học sinh đọc sách tại thư viện ngày nghỉ cuối tuần
Xe sách lưu động của Thư viện tỉnh Nghệ An tham gia Ngày hội đọc sách tại trường
Tủ sách của lớp 11C2
Học sinh lớp 11C1 làm công tác chuẩn bị giới thiệu tác phẩm sách đã đọc trong giờ Ngữ văn
Ảnh từ Đài truyền hình tỉnh Nghệ An, làm chương trình nói về phong trào đọc cho học sinh vùng cao tại trường PT DTNT THPT số 2 Nghệ An
( Link phóng sự https://fb.watch/cy6RafjX_Q/?mibextid=H6v3FD)
BÀI VIẾT CẢM NHẬN CỦA EM VI THỊ NGỌC TÚ - LỚP 12A2 SAU KHI ĐỌC TÁC PHẨM NGƯỜI VIỆT VÀ TÂM HỒN CAO THƯỢNG