Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy và học môn Bóng rổ ở trường THPT Diễn Châu 4
Rèn luyện thể dục thể thao không chỉ giúp các em thư giãn, rèn luyện cơ bắp, nó còn mang lại rất nhiều lợi ích khác về mặt tinh thần và kỹ năng. Thời đại công nghệ ngày nay mang đến nhiều sự tiện nghi cho chúng ta. Tuy nhiên, hệ lụy sau đó là cảm giác lười vận động ngày càng xâm lấn khiến cả người lớn và trẻ em đều không thích vận động như thời không có công nghệ nữa. Mặt khác, việc học tập các môn văn hóa của học sinh các cấp nói chung và học sinh THPT nói riêng có phần nặng hơn, thời gian học nhiều hơn, đã gây không ít áp lực, mệt mỏi và căng thẳng cho học sinh. Chính vì thế, vấn đề chăm lo về thể chất và tinh thần TDTT cho các em là phương thức bổ ích, mới có thể hợp lý hóa chế độ hoạt động, nghỉ ngơi, giữ gìn và nâng cao sức khỏe, thúc đẩy năng lực hoạt động trong học tập.
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), Sức khoẻ là một trạng thái hài hoà về thể chất, tinh thần và xã hội mà không có nghĩa là không có bệnh hay thương tật, cho phép mỗi người thích ứng nhanh chóng với các biến đổi của môi trường, giữ được lâu dài khả năng lao động và lao động có kết quả. Lâu nay người ta thường nói đến 2 trạng thái của cơ thể (sức khoẻ và bệnh tật); gần đây lại bàn nhiều đến trạng thái thứ 3 (The third State of Health hay Sub. Health – dưới sức khoẻ) chưa bị bệnh nhưng cũng không có sức khoẻ, chiếm khoảng hơn 1/3 dân số, mà phần lớn ở tuổi 20 – 45. TDTT phải góp phần tich cực để giảm tỷ lệ trên. Sức khoẻ bao gồm sức khoẻ cá thể (từng người), sức khoẻ gia đình, sức khoẻ cộng đồng, sức khoẻ xã hội. Sức khoẻ là một trong những yếu tố cơ bản, đầu tiên để học tập, lao động, đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế, bảo vệ và xây dựng đất nước.
Bóng rổ không chỉ là môn thể thao giải trí mà bóng rổ còn là một môn thể thao mang lại nhiều lợi ích khi chơi bóng rổ như tăng cường khả năng vận động, sức khỏe. Đặc biệt, tác dụng của việc chơi bóng rổ là giúp cho việc phát triển chiều cao. Lợi ích chơi bóng rổ là cơ thể sẽ bật cao, giãn cơ thường xuyên với những động ném bóng, nhảy ném bóng. Đĩa đệm giữa các khớp xương được giãn nở, giúp các em tăng trưởng chiều cao. Hơn nữa, khi chơi bóng rổ cơ thể sản sinh ra hoocmon tăng trường HGH nhiều hơn. Tất cả các yếu tố này giúp cho cơ thể tăng trưởng đều và phát triển chiều cao nhanh và an toàn nhất. Lợi ích của chơi bóng rổ giúp người tập tăng cường sức bền của hệ
thống tim mạch, mỗi lần chơi bóng rổ sẽ giúp nhịp tim tăng lên. Cải thiện sức bền tim mạch sẽ giúp trái tim của người tập luôn khỏe mạnh, giảm các nguy cơ về bệnh tim và đột quỵ sau này. Lợi ích của tập bóng rổ còn giúp đốt cháy calo tuyệt vời. Hoạt động chạy và nhảy, di chuyển khi chơi bóng rổ sẽ giúp cơ thể đốt chát lượng calo lớn. Học bóng rổ cũng giống như các môn thể thao khác, bóng rổ có luật chơi riêng và nếu vi phạm thì bạn và đồng đội của bạn sẽ bị phạt. Tập luyện tính kỷ luật khi học bóng rổ sẽ giúp các em tăng sự tập trung trong các hoạt động khác và là một yếu tố giúp các em thành công sau này. Nhưng trong thực tế, nếu chúng ta cứ thực hiện máy móc, rập khuôn theo các bài tập mà sách giáo viên hướng dẫn thì hiệu quả sẽ không cao. Chính vì vậy, việc đưa ra các bài tập đa dạng, phong phú là sự cần thiết để tạo hứng thú học tập cho học sinh, từ đó mới có thể đáp ứng được yêu cầu mới hiện nay.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy và học môn Bóng rổ ở trường THPT Diễn Châu 4

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TỈNH NGHỆ AN TRƢỜNG T.H.P.T DIỄN CHÂU 4 ¯ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Lĩnh vực: Giáo dục thể chất TÊN ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN BÓNG RỔ Ở TRƢỜNG THPT DIỄN CHÂU 4”. Ngƣời thực hiện: Phạm Hồng Phong, Luyện Văn Hùng Giaó viên thể dục trường THPT Diễn Châu 4. Diễn Châu, tháng 3 năm 2022 TT Nội dung Trang A ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1. Lí do chọn đề tài 1 2. Điểm mới của đề tài 2 3. Nhiệm vụ, phương pháp và tổ chức nghiên cứu 2 B GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 5 I. Cơ sở lí luận, cơ sở thực tiễn, thực trạng của việc thực hiện nội dung đề tài 5 1. Cơ sở lí luận 5 2. Cơ sở thực tiễn 6 3. Thực trạng của việc thực hiện nội dung đề tài 6 II. Giải pháp Giải pháp: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy và học môn bóng rổ ở trường THPT Diễn Châu 4” 8 1. Một số bài tập phát triển thể lực 8 2. Một số biện pháp phát huy tính tích cực và tính tự giác của học sinh, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục môn bóng rổ trong Nhà trường 14 3. Mối liên hệ giữa các biện pháp 17 4. Kết quả thu được sau khi áp dụng các bài tập. 20 C KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 20 I. Kết luận 20 1. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với công tác dạy học. 20 2. Nhận định về việc áp dụng sáng kiến kiến kinh nghiệm, khả năng mở rộng. 21 II. Đề xuất và kiến nghị 22 TÀI LIỆU THAM KHẢO ĐẶT VẤN ĐỀ Lý do chọn đề tài Bóng rổ là một trong những môn thể thao có tác dụng thúc đẩy phát triển toàn diện các tố chất vận động cho người tập như: sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sức khéo léo và khả năng phối hợp vận động. Bóng rổ còn giúp cho học sinh phát huy được tính dũng cảm, quyết đoán trong từng tình huống thi đấu và khả năng tư duy chiến thuật, tinh thần đoàn kết của toàn đội. Phong trào bóng rổ tại các trường đại học, cao đẳng trung học chuyên nghiệp và dạy nghề được phát triển mạnh mẽ. Hàng năm Bộ Giáo dục và Đào tạo đều tổ chức giải bóng rổ học sinh, sinh viên toàn quốc. Ngoài ra còn có các giải học sinh, sinh viên của các khu vực do hội thể thao đại học các khu vực tổ chức. Tuy hiện nay chúng ta còn có nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, song việc giảng dạy bóng rổ bước đầu được đưa vào chương trình thể dục của các trường phổ thông. Môn bóng rổ đã được đưa vào thi đấu chính thức tại Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc. Hàng năm Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hà Nội, TP. HCM và một số tỉnh thành khác có phong trào bóng rổ phát triển mạnh đã tổ chức giải bóng rổ cho học sinh phổ thông trên toàn tỉnh thành. Ở Nghệ An phong trào bóng rổ tuy chưa mạnh nhưng việc đưa bóng rổ vào môn học thể dục trong các nhà trường đã rộng khắp toàn tỉnh. Qua thực tế giảng dạy môn thể dục tại trường THPT Diễn Châu 4 chúng tôi nhận thấy: Đa số mới đầu các em đón nhận môn bóng rổ một cách hứng thú, tham gia nhiệt tình, hăng hái. Tuy nhiên sau một thời gian, hứng thú của các em có phần giảm hơn so với trước. Thực tế là, trong chương trình học, bóng rổ là môn thể thao tự chọn, thời gian học tương đối ngắn, đòi hỏi nhiều kỹ thuật và thể lực của người học. Vì thế học sinh khó nắm bắt hết kiến thức và vận dụng vào môn học một cách hiệu quả, đôi khi làm giảm tính tích cực của học sinh, gây căng thẳng mệt mỏi cho các em. Từ thực trạng trên tôi mạnh dạn đưa ra các biện pháp giúp duy trì sự phát triển tập luyện môn bóng rổ cho học sinh, thu hút lôi cuốn các em tham gia hăng say nhiệt tình và bổ sung thêm các bài tập giúp các em phát triển thể lực qua việc tập luyện thể dục trong trường học với đề tài: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy và học môn bóng rổ ở trường THPT Diễn Châu 4”. Đồng thời thông qua sáng kiến kinh nghiệm này, tôi muốn trao đổi những kinh nghiệm và phương pháp giảng dạy với đồng nghiệp trong trường THPT Diễn Châu 4 nói riêng, với các thầy cô giáo trong khối trung học phổ thông nói chung, để từ đó cùng bàn bạc trao đổi thảo luận bồi dưỡng học sinh giúp học sinh yêu thích môn học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng yêu cầu của thực tế khách quan. Điểm mới của đề tài: Trên cơ sở lý luận và thực tiễn nhiều năm giảng dạy bậc THPT, cũng như qua tập luyện, thi đấu bóng rổ. Tôi đã tìm ra các biện pháp, cách thức tổ chức phù hợp, đặc biệt đã đưa ra được nhiều bài tập tổ chức dưới dạng trò chơi, thi đấu nhằm giúp giáo viên thuận lợi trong việc tổ chức cho học sinh học tập. Ngoài ra, còn giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kĩ thuật, động tác, phát huy tối đa khả năng của bản thân, tính tư duy sáng tạo, tinh thần tự giác, phấn chấn trong học tập, tăng cường độ, lượng vận động phù hợp với lứa tuổi học sinh, giúp các em cũng như giáo viên có được không khí vui tươi thoải mái, không căng thẳng, đỡ nhàm chán trong từng tiết học và làm cho giờ học thêm sinh động, đạt hiệu quả cao. Nhiệm vụ, phƣơng pháp và tổ chức nghiên cứu. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu thực trạng, điều kiện và thực tiễn giảng dạy nội dung bóng rổ ở lớp 12. Nhiệm vụ 2: Đề xuất và đưa ra một số bài tập, trò chơi thi đấu nhằm đạt hiệu quả cao trong giảng dạy môn bóng rổ cho học sinh lớp 12 ở trường THPT Diễn Châu 4. Phƣơng pháp nghiên cứu: Để giải quyết các ... em= 47.6% 11 em = 26.2% 0 em = 0% 2 12A4 40 9 em =22.5% 18 em= 45% 13em = 32.5 % 0 em = 0% 3 Tổng 82 20em = 24.4% 38 em =46.3 % 24 em = 29.3% 0 em = 0% 4.2- Đánh giá kết quả lợi ích sáng kiến Qua so sánh 2 bảng thành tích kiểm tra trên của 4 lớp. Kết quả học tập của 2 lớp được thực nghiệm có thành tích nâng lên rõ rệt, các em được áp dụng các bài tập bổ trợ mới có tinh thần thoải mái hơn, yêu thích tập luyện hơn mặc dù tập luyện mệt hơn. Kết quả kiểm tra đánh giá về kỹ thuật cũng như tố chất thể lực của 2 lớp được thực nghiệm tăng lên rõ rệt. Một điều hết sức bất ngờ là số các em học sinh nữ, thích thú tập luyện và đạt kết quả khá cao. So sánh thành tích kiểm tra của 4 lớp có sự khác biệt rõ về thành tích như sau: Loại giỏi: tăng 15.5%; Loại khá; tăng 18.5%; Loại Tb: giảm 34% KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ Kết luận Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với công tác dạy học. Với giáo viên: Có được 12 bài tập, trong đó có nhiều bài tập tổ chức dưới dạng trò chơi thi đấu, được sắp xếp, hướng dẫn thực hiện cụ thể, khoa học. Nhờ vậy, đã tạo nên những hiệu quả sau: Trong các tiết dạy TTTC (bóng rổ) lớp 12 , giáo viên đã đảm bảo về mặt thời gian, có điều kiện hướng dẫn đầy đủ nội dung, giúp học sinh tiếp thu nhanh về mặt kĩ thuật. Đặc biệt, việc sử dụng các bài tập này đã phù hợp với yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, sáng tạo của học sinh, và tạo điều kiện cho giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch dạy học TTTC môn bóng rổ lớp 12. Với học sinh: Thông qua các giờ học được tổ chức thực hiện các bài tập như thế này, giúp các em dễ dàng tiếp thu kĩ thuật động tác, tập luyện một cách tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo hơn, phát huy được vai trò của cá nhân trong học tập, tập luyện và thi đấu. Đồng thời, tăng được cường độ, lượng vận động, tạo điều kiện cho các em phát triển sức khỏe thể chất, phát huy được tinh thần đoàn kết, tinh thần tập thể, mở rộng giao lưu giữa tập thể các đơn vị lớp cũng như với các trường bạn.Tạo cho học sinh phấn khởi, hứng thú trong học tập, làm cho các em yêu thích môn học hơn, đồng thời đạt kết quả cao hơn trong học tập bộ môn. Nhận định về khả năng áp dụng của sáng kiến: - Để hoàn thành nhiệm vụ trọng trách người giáo viên, chúng ta phải quyết tâm khắc phục tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trở ngại trong quá trình thực hiện. - Đổi mới phương pháp giảng dạy, cách nghĩ cách làm, cách nhìn đối với học sinh, xem các em là chủ thể của mọi hoạt động: học tập rèn luyện trong một bầu không khí vui tươi cởi mở, lành mạnh, bước đầu kích thích sự hứng thú ham thích, tự tin, chủ động sáng tạo. Các em phải thực sự coi trường lớp là gia đình, là mái ấm của mình và để được như thế thì thầy cô phải đầu tư, thiết kế một phương pháp phù hợp với tứng loại đối tượng. Sáng kiến này hướng tới những đối tượng học sinh yêu thích môn bóng rổ. Để có được sáng kiến kinh nghiệm này, tôi đã nghiên cứu thông qua thực tiễn giảng dạy nhiều năm đúc kết lại, không những bản thân đã được thực nghiệm mà cho đến nay tất cả các đồng chí trong tổ Thể dục Trường THPT Diễn Châu 4 đã áp dụng đều thấy hiệu quả khả quan. Giúp giáo viên thuận lợi hơn trong phương pháp tổ chức một giờ dạy, cũng như giúp học sinh tiếp thu nội dung bài học một cách nhẹ nhàng, có hiệu quả cao. Đề xuất, kiến nghị: Nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường có kế hoạch phân công giáo viên đúng chuyên môn và có kế hoạch dự giờ thăm lớp, rút kinh nghiệm, tạo mọi điều kiện và hỗ trợ kiến thức kịp thời cho các giáo viên. Mua sắm sửa chữa trang thiết bị, sân tập đảm bảo chất lượng và an toàn cho người học. - Xây dựng chương trình ngoại khóa, các câu lạc bộ bóng rổ phù hợp với tình hình thực tế nhà trường - Hỗ trợ kinh phí, động viên khen thưởng kịp thời giáo viên và học sinh có thành tích cao trong hướng dẫn luyện tập và thi đấu. Gia đình: - Gia đình cần thường xuyên quan tâm đến việc học tập và rèn luyện ở trường của con em mình. Tạo mọi điều kiện để các em có thời gian tham gia tập luyện. Giáo viên Giáo viên chuẩn bị hệ thống bài tập mang tính chất đơn giản, nhẹ nhàng, nhằm tạo hứng thú cho các em. Giáo viên chuẩn bị các đồ dùng dạy học: Bóng, còi, sân bãi tranh ảnh, tư liệu, video sinh động Giáo viên đa dạng hóa các hình thức hoạt động như: thành lập câu lạc bộ bóng rổ các lớp, cho các em thi đấu theo kể hoạch hàng tháng nhằm cọ sát và tạo sự cạnh tranh thúc đẩy sự ham mê tập luyện cho các em. Do điều kiện cũng như thời gian nghiên cứu còn hạn chế, nên kết quả nghiên cứu mới chỉ là bước đầu. Chúng tôi kính mong các đồng nghiệp tiếp tục nghiên cứu để có thể có được những kết luận khách quan hơn. Xin chân thành cảm ơn các đồng chí ! Diễn Châu, ngày 22 tháng 03 năm 2022 TÀI LIỆU THAM KHẢO Lý luận và phương pháp Giáo dục thể chất Tác giả: Nguyễn Viết Minh Sinh lí học vận động Tác giả: Thạc sĩ Nguyễn Thanh Nhàn Tạp chí bóng rổ, tạp chí thể thao Giáo trình bóng rổ - Bóng ném Tác giả: Phan Sinh – Nguyễn Trí Lục Sách giáo viên môn Thể dục lớp 10, lớp 11, lớp 12. Nhà xuất bản Giáo dục
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_hieu_qua_day.docx
Phạm Hồng Phong- Luyện Văn Hùng- THPT Diễn Châu 4 - Môn GDTC.pdf