Sáng kiến kinh nghiệm Giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường cho trẻ Mẫu giáo
Thật vậy, trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình
mà còn là những mầm non tương lai của đất nước. Ngay từ lúc sinh ra trẻ em
như một tờ giấy trắng, các em luôn phải chịu sự tác động rất lớn của môi trường
xung quanh. Như chúng ta đã biết môi trường xung quanh có tầm ảnh hưởng
quan trọng hết sức to lớn đối với cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày của trẻ.
Vậy, chúng ta phải làm như thế nào để vệ sinh môi trường xung quanh để mang
lại cho trẻ một cuộc sống vui-khoẻ, thoải mái và bổ ích đó cũng chính là những
vấn đề mà mỗi chúng ta cần phải quan tâm. “ Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã có chỉ
thị: Nhiệm vụ trong tâm đối với ngành giáo dục mầm non là cung cấp cho trẻ
những hiểu biết ban đầu về môi trường sống của bản thân và môi trường sống
của con người nói chung, có một hành vi ứng xử phù hợp để giữ gìn và bảo vệ
môi trường, biết sống hòa nhập vào môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành
mạnh về cơ thể và trí tuệ.”
Cơ thể trẻ còn non yếu, rất dễ bị các yếu tố về môi trường tác động làm
ảnh hưởng tới sức khoẻ và sự phát triển trí tuệ của trẻ. Vì vậy, trẻ em cần phải
được sống trong một môi trường thật sự an toàn, không bị ô nhiễm. Muốn làm
được điều đó thì trước hết chúng ta phải xây dựng cho trẻ tự ý thức về vệ sinh và
biết bảo vệ môi trường trong đời sống hàng ngày của trẻ. Vệ sinh và bảo vệ môi
trường đang là nhiệm vụ sống còn của mỗi chúng ta không phải riêng một ai ,
không phân biệt lớn, nhỏ. Đây là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc
đào tạo thế hệ trẻ và càng được quan tâm ngay từ tuổi ấu thơ nhằm hình thành
cho trẻ kỷ năng, thói quen tốt về vệ sinh môi trường.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường cho trẻ Mẫu giáo

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM GIÁO DỤC VỆ SINH VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ MẪU GIÁO A. Phần mở đầu “ Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai” Thật vậy, trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà còn là những mầm non tương lai của đất nước. Ngay từ lúc sinh ra trẻ em như một tờ giấy trắng, các em luôn phải chịu sự tác động rất lớn của môi trường xung quanh. Như chúng ta đã biết môi trường xung quanh có tầm ảnh hưởng quan trọng hết sức to lớn đối với cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Vậy, chúng ta phải làm như thế nào để vệ sinh môi trường xung quanh để mang lại cho trẻ một cuộc sống vui-khoẻ, thoải mái và bổ ích đó cũng chính là những vấn đề mà mỗi chúng ta cần phải quan tâm. “ Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã có chỉ thị: Nhiệm vụ trong tâm đối với ngành giáo dục mầm non là cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về môi trường sống của bản thân và môi trường sống của con người nói chung, có một hành vi ứng xử phù hợp để giữ gìn và bảo vệ môi trường, biết sống hòa nhập vào môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ.” Cơ thể trẻ còn non yếu, rất dễ bị các yếu tố về môi trường tác động làm ảnh hưởng tới sức khoẻ và sự phát triển trí tuệ của trẻ. Vì vậy, trẻ em cần phải được sống trong một môi trường thật sự an toàn, không bị ô nhiễm. Muốn làm được điều đó thì trước hết chúng ta phải xây dựng cho trẻ tự ý thức về vệ sinh và biết bảo vệ môi trường trong đời sống hàng ngày của trẻ. Vệ sinh và bảo vệ môi trường đang là nhiệm vụ sống còn của mỗi chúng ta không phải riêng một ai , không phân biệt lớn, nhỏ. Đây là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ và càng được quan tâm ngay từ tuổi ấu thơ nhằm hình thành cho trẻ kỷ năng, thói quen tốt về vệ sinh môi trường. Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp ( lớn 1 ) Tôi luôn xem công tác giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường là một trong những công tác quan trọng không thể thiếu được trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ ở bậc học Mầm non. Chính vì thế mà tôi mạnh dạn chọn đề tài “ Giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo” để làm sáng kiến kinh nghiệm. Tôi hy vọng sự đóng góp nhỏ nhoi của mình “ một hạt cát giữa sa mạc” sẽ giúp cho trẻ tự ý thức được về vệ sinh và biết bảo vệ môi trường sống của mình một cách lành mạnh, đảm bảo cho trẻ có một sức khoẻ tốt phát triển một cách toàn diện hơn. B. Phần nội dung 1. Cơ sở lí luận. Để giúp trẻ tự ý thức được về vệ sinh và biết bảo vệ môi trường thì chúng ta phải có một kiến thức vững chắc về môi trường. Vậy môi trường là gì? Môi trường chính là những yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống sản xuất sự tồn tại, phát triển của con người và sinh vật. Theo nghĩa rộng thì môi trường là tổng hợp những điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng tới một vật thể hoặc một sự kiện, một vật thể hay một sự kiện nào cũng tồn tại và diễn ra trong một môi trường. Chính vì thế mà đối với cơ thể sống, môi trường sống là tập hợp tất cả những điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng tới đời sống và sự phát triển của cơ thể cho nên trẻ em cần phải thực sự có một môi trường an toàn, xanh- sạch- đẹp, được sống trong một bầu không khí trong lành, muốn làm được điều đó thì người giáo viên phải đưa nội dung giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường vào các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách hợp lí, rèn kỷ năng sống văn minh cho trẻ, xây dựng môi trường mầm non không bị ô nhiểm và an toàn đối với đời sống của trẻ. Thường xuyên phối hợp với phụ huynh để tuyên truyền phổ biến kiến thức, kỷ năng giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường tại cộng đồng. Xuất phát từ trách nhiệm và lòng nhiệt huyết với nghề, từ mục tiêu giáo dục con người mới phát triển toàn diện đáp ứng nhu cầu của toàn xã hội. Đối với trẻ việc giáo dục và chăm sóc sức khoẻ ban đầu đóng một vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ,biết học hành là ngoan” Vậy làm thế nào để trẻ có một bữa ăn ngon, cho trẻ có một giấc ngủ say, có một sức khoẻ tốt để vui chơi và học hành thì trước hết phải có một môi trường giáo dục vệ sinh lành mạnh và an toàn; đó cũng chính là điều mà tôi luôn băn khoăn và trăn trở để tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất để áp dụng vào thực tế hiện nay tại đơn vị. 2. Cơ sở thực tiễn. Là một giáo viên tôi rất tự hào khi đang được giảng dạy tại một mái trường có bề dày thành tích về phong trào thi đua dạy tốt và học tốt, một trường đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2002-2005 và nhiều năm liền đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc cấp tỉnh, là trường đi đầu trong việc thực hiện cuộc vận động Hai không do Bộ GD& ĐT phát động, tuy với đồng lương còn hạn chế , đời sống giáo viên gặp rất nhiều khó khăn nhưng đội ngủ giáo viên ở đây rất tâm huyết với nghề, tận tình và chu đáo trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Là giáo viên giảng dạy trong nhà trường tôi xác định rõ vai trò trách nhiệm của mình, cùng với chị em phấn đấu để trường đạt được kết quả trên, mà trước hết là việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Khi bước vào thực hiện đề tài này tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi: Bản thân được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường về bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm và cung cấp trang thiết bị dạy học. Nhất là hoạt động xây dựng trường học Xanh- sạch- đẹp và một xã hội trong lành. Điều may mắn nhất là tôi được sống trong tập thể chị em đoàn kết, yêu thương quan tâm, cùng nhau trao đổi kinh nghiệm, giúp đỡ nhau trong cuộc sống cũng như trong công việc. Từ đó tôi học được điều hay lẽ phải, những kinh nghiệm quý. Bản thân tôi cũng có những thế mạnh của mình là ham tìm hiểu học hỏi phấn đấu và có ý thức trong công tác, nhanh nhẹn, hoạt bát. Với những chức năng cao cả của mình, vừa là người mẹ, vừa là người thầy tôi luôn có tấm lòng bao dung, rộng mở yêu thương chăm sóc trẻ bằng tâm huyết của mình, say sưa nghiên cứu bài dạy , sáng tạo nhiều cái mới trong giảng dạy. cố gắng rèn luyện bản thân về chuẩn mực đạo đức, nhân cách, hành vi, tác phong của một nhà giáo làm tấm gương sáng cho trẻ noi theo. * Khó khăn: Trường Mầm non phong thuỷ là một trường nằm ở vùng nông thôn, phần lớn là con em của những gia đình nông nghiệp, cuộc sống con vất vã, lam lũ. Việc chăm sóc giáo dục trẻ chưa được quan tâm và coi trọng. Nhất là hoạt động giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường. Nhiều trẻ đến trường chân tay, mặt mũi còn bẩn, trẻ chưa có ý thức cho môi trường sạch sẽ, vứt rác bừa bãi. Bên cạnh đó sự tác động của môi trường xung quanh diễn ra rất phức tạp, mặt khác đội ngủ giáo viên chưa được đào tạo cơ bản về bảo vệ môi trường nên kiến thức còn hạn chế nên chưa đi sâu vào giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường cho trẻ, chính vì điều đó mà sự tự ý thức của trẻ chưa cao như: vứt rác bừa bãi, đi tiểu tiện đại tiện chưa đúng nơi quy định, hiện nay tình trạng ô nhiễm môi trường đang diễn ra trên quy mô rộng, tầng ozôn đang bị chúng ta hủy hoại, sự biến đổi về khí hậu và tần xuất thiên tai thì ngày càng gia tăng. Cơ sở vật chất của nhà trường con thiếu thốn như : thùng rác có nắp đậy, dàn dây leo. Kiến thức và kinh nghiệm của giáo viên còn hạn chế. Nhận thức của một số phụ huynh trong việc giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường chưa cao, chưa biết phối hợp với cô giáo để thực hiện. Một khó khăn nữa là trẻ trong lớp có cùng một độ tuổi nhưng có trẻ sinh đầu năm, có trẻ sinh cuối năm nên sự tiếp thu của trẻ không đồng đều. * Điều tra thực tế đầu năm: STT Thành phần gia đình TS cháu Có ý thức vệ sinh cá nhân Có ý thức vệ sinh trong và ngoài lớp học Có ý thức bảo vệ môi trường TS Tỷ lệ % TS Tỷ lệ % TS Tỷ lệ % 1 Gia đình cán bộ viên chức 5 2 40 3 60 1 20 2 Gia đình nông nghiệp 22 12 54,5 15 68 14 63,6 3 Gia đình kinh doanh 6 4 60 3 50 2 33,3 Khảo sát trẻ vệ sinh có ý thức vệ sinh cá nhân - Tổng số trẻ trong lớp : 33 cháu - Biết thực hiện thao tác vệ sinh: 17 cháu, tỷ lệ: 51,5% - Trẻ biết vệ sinh đồ dùng đồ chơi trong và ngoài lớp học: 20 cháu, tỷ lệ: 60,6%. - Trẻ biết vệ sinh trong ăn uống: 22 cháu, đạt tỷ lệ: 66,6% Với những tình hình thực tế của lớp tôi phụ trách như vậy nên tôi rất băn khoăn lo lắng, suy nghĩ tìm tòi biện pháp tối ưu nhất để làm sao giáo dục có hiệu quả về giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường và tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp sau: 3 Biện pháp thực hiện. 3.1. Luôn tự học tập, bồi dưỡng kiến thức kỹ năng về giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường. Học tập và nghiên cứu các văn bản và chỉ thị cấp trên về giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường. Tham gia tốt các đợt tập huấn do phòng và nhà trường tổ chức. Trong đó chú trọng về giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường trong trường mầm non. Thường xuyên tìm tòi sách báo, nghiên cứu và tìm hiểu thêm về vai trò và tầm quan trọng của giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ cho trẻ. Tham gia tốt các đợt thao giảng dự giờ để học hỏi thêm kinh nghiệm cho bản thân. Thường xuyên đưa giáo dục vệ sinh và bảo vệ môi trường vào các hoạt động hằng ngày. 3.2. Tham mưu với nhà trường mua sắm đầy đủ cơ sở vật chất. Tôi đã tích cực tham mưu với nhà trường để mua sắm đầy đủ đồ dùng phục vụ cho công tác vệ sinh hằng ngày của trẻ, mua sắm thùng rác có nắp đậy, thùng nước, mua khăn lau mặt cho trẻ, dép đeo, bàn chải, xã phòng. Kết hợp với các nhóm lớp tham mưu với nhà trường tu sửa lại hệ thống nước và bể rửa mặt, cải tạo công trình vệ sinh, cải tạo khuôn viên, trồng cây xanh, mua sắm thêm đồ chơi ngoài trời và các thiết bị phục vụ cho các hoạt động học và chơi của trẻ, xây dựng tạo môi trường thân thiện. Ngoài các thiết bị đồ dùng ra nhà trường còn mua máy bơm nước tưới cây hằng ngày nhằm tạo ra một khuôn viên xanh-sạch-đẹp cho trẻ hoạt động vui chơi đạt yêu cầu thẩm mỹ.
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_giao_duc_ve_sinh_va_bao_ve_moi_truong.pdf