Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh Tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT 
LƯỢNG CHỮ VIẾT CHO HỌC 
SINH TIỂU HỌC 
mục lục 
 Phần mở đầu 
 Trang 
1. Lý do chọn đề tài 
2 
2. Mục đích nghiên cứu 
3 
3. Phương pháp nghiên cứu 
3 
4. Phạm vi nghiên cứu 
3 
Phần nội dung 
Chương I: cơ sở lí luận và thực tiễn 
4 
1. Vị trí, nhiệm vụ của dạy học tập viết ở tiểu học 
4 
2. Những yêu cầu cơ bản của kỹ năng viết ở tiểu học 
4 
Chương II: Thực trạng chữ viết của học sinh ở trường th Lộc Thuỷ 
 5 
1. Vài nét về tình hình của nhà trường 
5 
2. Thực trạng chữ viết của học sinh trường tiểu học Lộc Thủy 
6 
Chương III: Những biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng chữ viết 
 cho học sinh ở Trường TH Lộc Thuỷ 
 8 
1. Biện pháp nâng cao nhận thức 
8 
2. Biện pháp chỉ đạo dạy học tốt phân môn Tập viết 
9 
3. Biện pháp tiến hành tốt công tác chỉ đạo của ban giám hiệu 
10 
4. Biện pháp tổ chức bồi dưỡng biện pháp kĩ thuật cho GV-HS 
11 
5. Biện pháp tăng cường điều kiện cơ sở vật chất 
13 
6. Biện pháp tiến hành tốt phong trào thi đua Viết chữ đẹp 
14 
7. Biện pháp tăng cường quản lí chỉ đạo phong trào Vở sạch – chữ đẹp 15 
Chương IV: Những kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm 
15 
1. Những kết quả đạt được 
15 
2. Bài học kinh nghiệm 
17 
 Phần kết luận 
18 
----------  ---------- 
phần mở đầu 
 1. Lý do chọn đề tài 
Chữ viết là một công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông tin, là 
phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hóa, khoa học và đời 
sống Bởi vậy, ở trường tiểu học việc dạy học biết chữ và từng bước làm chủ 
được công cụ chữ viết để phục vụ cho học tập và giao tiếp là yêu cầu quan 
trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt. 
Một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ là được đến trường, được 
học đọc và học viết. Biết đọc, biết viết, cả một thế giới mới mở ra trước các em. 
Đối với các em, việc viết chữ đẹp, đúng chính tả vô cùng quan trọng. Nó rèn 
luyện cho các em tính thẩm mỹ, tính kiên trì, chính xác, sự cẩn thận, lòng say 
mê trong học tập và học tốt những môn học khác. 
Thông qua việc dạy chữ để hình thành dần những đức tính của con người 
lao động mới, hoàn thiện nhân cách con người cho các em. Cố Thủ tướng Phạm 
Văn Đồng đã dạy chúng ta rằng "Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. 
Dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn cho các em 
tính cẩn thận, tính kỉ luật, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy và 
bạn khi đọc bài, xem vở của mình". 
 Thực hiện Nghị quyết 40 của Quốc hội khóa X và Chỉ thị của Thủ 
tướng Chính phủ về Đổi mới giáo dục phổ thông, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã 
ban hành Mẫu chữ viết trong trường tiểu học kèm theo Quyết định số 
31/2002/QĐ-BGD&ĐT. 
Mẫu chữ viết tại văn bản này là mẫu chữ truyền thống có tính thẩm 
mĩ cao nhưng cũng không dễ viết đẹp được. Trong khi đó, lứa tuổi học sinh 
tiểu học là lứa tuổi "Chơi mà học, học mà chơi". Vậy phải làm thế nào để 
cho các em viết đúng, viết đẹp và yêu thích khi tập viết, khi rèn luyện chữ. 
Chương trình Tập viết lớp Một, Hai, Ba đóng vai trò quan trọng bậc 
nhất đối với các em. Người giáo viên trong quá trình dạy học cần phải có sự 
tìm tòi sáng tạo và tích cực tìm ra những biện pháp thích hợp giúp học sinh 
rèn luyện chữ viết một cách có ý thức, tự chủ và năng động góp phần học tốt 
những môn học khác. 
 Xuất phát từ những lí do trên, từ những kinh nghiện được rút ra trong 
quá trình chỉ đạo dạy học ở Trường TH Lộc Thuỷ, ở phạm vi của bài viết 
này, chúng tôi mạnh dạn đưa ra một số kinh nghiệm chỉ đạo về rèn luyện 
cho học sinh kĩ năng viết chữ đẹp nhằm giúp học sinh hình thành và phát 
triển tốt các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt để học tập và giao tiếp trong các 
môi trường hoạt động, đặc biệt là môi trường học tập; góp phần nâng cao 
chất lượng phong trào "Vở sạch - chữ đẹp" trong nhà trường và nâng cao 
chất lượng giáo dục toàn diện cho các em. 
 Do điều kiện thời gian có hạn, nên chúng tôi chỉ đi sâu nghiên cứu một số 
biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh ở Trường Tiểu học 
Lộc Thuỷ trong giai đoạn hiện nay, đồng thời đề xuất một số kinh nghiệm nâng 
cao chất lượng phong trào "Vở sạch - Chữ đẹp" trong nhà trường tiểu học. 
2. mục đích nghiên cứu 
- Tìm ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chữ viết, góp phần làm tốt 
phong trào Vở sạch – chữ đẹp cho học sinh Trường tiểu học Lộc Thuỷ. 
 3. phương pháp nghiên cứu 
- Điều tra khảo sát thực tế nhằm tìm hiểu thực trạng chữ viết và phong trào Vở 
sạch - Chữ đẹp của học sinh Trường TH Lộc Thuỷ. 
- Phân tích, tổng hợp và nghiên cứu lí luận để tìm hiểu cơ sở khoa học của 
đề tài. 
- Tổng kết kinh nghiệm công tác rèn chữ viết, dạy học tập viết cho học sinh tiểu 
học của cán bộ giáo viên Trường TH Lộc Thuỷ . 
4. phạm vi nghiên cứu 
- Thời gian: Từ năm học 2004 - 2005 -> 2007 - 2008 
- Đề tài đề cập đến một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng chữ viết của học 
sinh và phong trào Vở sạch chữ đẹp ở Trường tiểu học Lộc Thuỷ. 
phần Nội dung 
chương I - cơ sở lý luận và thực tiễn 
1. Vị trí - nhiệm vụ của dạy học tập viết ở tiểu học: 
Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt ở tiểu 
học, nhất là đối với lớp Một. Phân môn Tập viết cho học sinh bộ chữ cái la- 
tinh và những yêu cầu kĩ thuật để sử dụng bộ chữ cái đó trong học tập và giao 
tiếp. Với ý nghĩa này, Tập viết không những có quan hệ mật thiết tới chất lượng 
học tập ở các môn học khác mà còn góp phần rèn luyện một trong những kĩ 
năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường - kĩ năng viết chữ. 
Nếu viết chữ đúng mẫu, rõ ràng, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi 
chép bài học tốt, nhờ vậy mà kết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, tốc độ chậm 
sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng học tập. 
 Tập viết giúp học sinh rèn năng lực viết thạo. Để làm chủ một tiếng nói 
về mặt văn tự, người học phải rèn luyện cho mình năng lực đọc thông, viết thạo 
văn tự đó. Học sinh học Tiếng Việt phải đọc thông viết thạo chữ quốc ngữ. Tập 
viết góp phần quan trọng trong việc rèn luyện cho học sinh những phẩm chất 
đạo đức tốt như tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật và khiếu thẩm mĩ. 
 Dạy viết ở tiểu học nhằm truyền thụ cho học sinh những kiến thức cơ bản 
về chữ viết và kĩ thuật viết chữ, nắm bắt được các tri thức cơ bản về cấu tạo của 
bộ chữ cái la - tinh ghi âm Tiếng Việt. 
 Về tri thức: Dạy cho học sinh nắm được toạ độ chữ viết, tên gọi các nét 
chữ, cấu tạo chữ cái, vị trí dấu thanh, dấu phụ, các khái niệm liên kết nét chữ 
hoặc liên kết chữ cái Từ đó hình thành cho các em những biểu tượng về hình 
dáng, độ cao, sự cân đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. 
 Về kĩ năng: Dạy cho học sinh các thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức 
tạp, bao gồm kĩ năng viết nét, liên kết nét tạo chữ cái và liên kết chữ cái tạo 
chữc ghi tiếng. Đồng thời giúp các em xác định khoảng cách, vị trí, cỡ chữ trên 
vở kẻ li để hình thành kĩ năng viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh, 
viết đẹp. 
2. Những yêu cầu cơ bản của kĩ năng viết ở tiểu học 
2.1. Đối với lớp Một: 
Viết đúng chữ cái kiểu chữ thường cỡ vừa và nhỏ, tô đúng chữ cái viết 
hoa cỡ lớn và vừa; Viết đúng chữ số cỡ to và vừa. Viết được bài chính tả với 
tốc độ 30 chữ/ 15 phút đúng mẫu, ghi dấu thanh đúng vị trí. 
2.2. Đối với lớp Hai: 
Biết viết chữ hoa cỡ vừa. Biết nối chữ cái viết hoa với chữ cái viết 
thường. Viết chữ thường tương đối thành thạo. Viết liền mạch và để khoảng 
cách hợp lí giữa các chữ ghi tiếng. Viết đúng bài chính tả với tốc độ 50 chữ 
/ 15 phút. 
2.3. Đối với lớp Ba: 
Viết đúng và nhanh các kiểu chữ thường và chữ hoa cỡ nhỏ; chữ viết rõ 
ràng, đều nét, liền mạch và thẳng hàng. Viết được bài chính tả với tốc độ 70 
chữ/ 15 phút. Viết đúng tên riêng Việt Nam và một số tên riêng nước ngoài. 
Biết phát hiện và sửa lỗi chính tả trong bài viết. Bước đầu hoàn thiện kĩ năng 
viết chữ ở giai đoạn thứ nhất. 
2.4. Đối với lớp Bốn: 
Viết được bài chính tả nghe - viết, nhớ - viết có độ dài 90 chữ/ 20 phút. 
Viết đúng các từ ngữ dễ lẫn lộn do phương ngữ. Biết viết hoa tên người, tên địa 
lí nước ngoài. Biết tự sửa lỗi chính tả trong các bài viết. Viết được các văn bản 
thông thường. 
2.5. Đối với lớp Năm: 
Viết được bài chính tả nghe - viết, nhớ - viết có độ dài 100 chữ/ 20 phút. 
Viết đúng các từ ngữ dễ lẫn lộn do phương ngữ. Biết tự phát hiện và sửa lỗi 
chính tả. Viết được các văn bản thông thường (đơn, biên bản, báo cáo ngắn, 
chương trình hoạt động). 
Chương iI- Thực trạng chữ viết của học sinh Trường TH Lộc Thuỷ 
1. Vài nét về tình hình chung của nhà trường 
Trường TH Lộc Thuỷ thuộc huyện Lệ Thuỷ là một trường được 
tách ra từ trường PTCS vào năm học 1991-1992. Là một địa phương có 
bề dày lịch sử giàu truyền thống yêu nước, truyền thống hiếu học nơi quê 
hương nông nghiệp lúa nước, nhân dân sinh sống chủ yếu bằng nghề 
trồng trọt và chăn nuôi nhưng đặc biệt quan tâm chăm lo đến việc học tập 
của con em. 
 Trường Tiểu học Lộc Thuỷ đặt ở vị trí trung tâm của xã nhà. Đây 
là một trường tiểu học của ngành giáo dục huyện Lệ Thuỷ, có nhiều 
thành tích nổi bật trong phong trào thi đua Hai tốt: Thi học giỏi, thi giáo 
viên dạy giỏi, phong trào XHHGD được phát triển sâu rộng và tính hiệu 
quả cao. Chính quyền xã nhà và phụ huynh nhân dân nhận thức được sâu 
sắc về vai trò vị trí của sự nghiệp giáo dục nên đã đầu tư tích cực và hết 
mực chăm lo cho giáo dục tiểu học. 
Hiện nay trường có 18 cán bộ giáo viên và 348 học sinh. Đội ngũ có 
trình độ đào tạo khá vững vàng: 7 cán bộ giáo viên có trình độ đại học - 
cao đẳng, 12 giáo viên là trung cấp, 2 cán bộ quản lý có trình độ chính trị 
trung cấp, 12 đảng viên, có tổ chức công đoàn, Liên đội TNTP HCM, 
một tổ nữ công và hai tổ chuyên môn hoạt động dưới sự lãnh đạo trực 
tiếp của chi bộ đảng. Đội ngũ cán bộ giáo viên nhiệt tình, tâm huyết với 
nghề với trẻ. 
Năm học 2002 - 2003 Trường vinh dự được Bộ Giáo dục - Đào tạo cấp 
bằng công nhận Trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1996 - 2000. 
Trong