SKKN Một số biên pháp xây dựng kế hoạch năm học đạt hiệu quả cao của người hiệu trưởng

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ BIÊN PHÁP XÂY DỰNG KẾ 
HOẠCH NĂM HỌC ĐẠT HIỆU QUẢ 
CAO CỦA NGƯỜI HIỆU TRƯỞNG 
I. PHẦN MỞ ĐẦU: 
Chúng ta biết rằng bất kỳ một Quốc gia, một Bộ, một Ngành hay một đơn vị, 
một địa phương, một doanh nghiệp... Trong quá trình hoạt động đều phải có kế 
hoạch. Kế hoạch được hiểu chung là toàn bộ những điều vạch ra một cách có hệ 
thống về những công việc dự định làm trong một thời gian nhất định với cách 
thức, trình tự và thời hạn tiến hành. Việc xây dựng kế hoạch là quá trình sắp xếp 
có tính toán trước một cách khoa học các chỉ tiêu, trình tự tiến hành các công việc 
trong khoảng thời gian định sẵn với sự phân công con người và bố trí vật lực hợp 
lý để công việc đó có thể tiến hành một cách chủ động, đạt hiệu quả cao nhất, với 
thời gian tiết kiệm nhất. 
 Đối với ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), lập kế hoạch là chức năng 
của tất cả các nhà quản lý dù tính chất và phạm vi của nó khác nhau ở những cấp 
quản lý khác nhau. Chức năng lập kế hoạch liên quan chặt chẽ đến các chức năng 
khác của người cán bộ quản lý trong chu trình hoạt động quản lý của mình: Lập 
kế hoạch - tổ chức - chỉ đạo - kiểm tra - điều chỉnh kế hoạch. Lập kế hoạch là 
khâu đầu tiên trong chu trình quản lý, nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với 
công tác quản lý. V.I Lê Nin đã từng nói: " Mọi kế hoạch đều là thước đo, tiêu 
chuẩn, đèn pha và là cái mốc" 
 Đối với các trường học, chất lượng của kế hoạch và hiệu quả thực hiện kế 
hoạch quyết định chất lượng, hiệu quả của quá trình giáo dục - dạy học diễn ra 
trong đó. Đặc biệt đối với trường mầm non, nơi mà quá trình sư phạm không chỉ 
đơn thuần là quá trình dạy học mà còn là quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ thì 
việc lập kế hoạch lại càng quan trọng. Lập kế hoạch là một biện pháp chủ yếu, nó 
giúp người quản lý hình dung rõ ràng và chủ động trong công việc. Kế hoạch là 
cơ sở thống nhất mọi hoạt động của các thành viên trong và ngoài nhà trường 
nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ đặt ra trong năm học, giúp cho mọi hoạt động của 
nhà trường tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm. Mặt khác, nó giúp cho người 
Hiệu trưởng chủ động trong khi điều hành công việc, đưa các hoạt động vào nề 
nếp. Nếu không có kế hoạch thì mọi hoạt động trở nên vô mục đích, trở nên khó 
khăn, không tránh khỏi mò mẫm, giẫm đạp lên nhau, lúng túng và luôn nằm trong 
tình trạng bị động. Kế hoạch đồng thời còn là cơ sở để nhà trường và cấp trên 
kiểm tra, đánh giá các hoạt động, biết được kết quả để giúp nhà trường có sự thay 
đổi, biến đổi tích cực nhằm tạo nên sự phát triển cả về chất và lượng. Tuy thế lý 
luận kế hoạch hóa của Khoa học quản lý giáo dục hết sức khái quát, trừu tượng 
nên nhận thức trong mỗi người không khỏi không có những chỗ khác nhau, khó 
vận dụng. Bên cạnh đó, việc xây dựng kế hoạch năm học ở các trường Mầm non 
thường gặp phải khá nhiều khó khăn về xác định mục tiêu, cụ thể hoá các nhiệm 
vụ, đề ra các biện pháp chưa xác đáng nên mặc dầu có kế hoạch nhưng tính khả 
thi chưa cao. Việc cụ thể hoá lý luận xây dựng kế hoạch năm học ở các trường 
Mầm non để tiện sử dụng là hết sức cần thiết. Vì thế , trong quá trình làm công 
tác quản lý giáo dục, qua thực tế xây dựng và thực hiện kế hoạch năm học, tôi 
mạnh dạn chọn và nêu lên" Một số biện pháp xây dựng kế hoạch năm học đạt 
hiệu quả cao của người Hiệu trưởng ". 
II. NỘI DUNG: 
1. Cơ sở lý luận: 
 Muốn nâng cao chất lượng, đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ 
của bậc học mầm non thì việc xây dựng kế hoạch nói chung và kế hoạch năm học 
nói riêng là công việc hết sức quan trọng và cần thiết. 
 Trong quản lý trường học bản kế hoạch năm học được xem như là một 
cương lĩnh hoạt động trong năm học của nhà trường. Trong chu trình quản lý thì 
xây dựng kế hoạch là chức năng đầu tiên và cũng là chức năng nền tảng. Nếu xây 
dựng một bản kế hoạch chặt chẽ, phù hợp và tổ chức thực hiện kế hoạch một cách 
khoa học sẽ hạn chế sự bất ổn định trong quá trình tổ chức, giúp cho người Hiệu 
trưởng nhìn thấy những thay đổi từ bên ngoài, tạo khả năng thực hiện công việc 
một cách hiệu quả nhất, tập trung được sự cố gắng của mọi người vào việc thực 
hiện mục tiêu, nhiệm vụ năm học. Khi có kế hoạch sẽ giúp cho Hiệu trưởng 
dễ dàng thực hiện các chức năng quản lý khác. Có thể nói rằng tính kế hoạch là 
đặc điểm của quản lý, kế hoạch là nguyên tắc của quản lý, quản lý bằng kế hoạch 
là phương pháp chủ đạo của quá trình quản lý. 
 Mục đích của quản lý trường học là nâng cao chất lượng và hiệu quả các 
hoạt động của nhà trường, trong đó dạy và học là hoạt động chủ đạo. Để hoạt 
động của nhà trường đạt hiệu quả, ngay từ đầu năm học, Hiệu trưởng phải tổ chức 
xây dựng một bản kế hoạch đầy đủ, chi tiết, phù hợp với điều kiện hiện có của 
nhà trường, yêu cầu của ngành và thực tế địa phương nơi trường đóng, bản kế 
hoạch có khả năng thực thi cao. 
2. Cơ sở thực tiễn: 
Ở trường Mầm non, muốn nâng cao chất lượng giáo dục đòi hỏi phải có 
nhiều yếu tố tác động như cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, sự quan tâm của 
ngành và chính quyền địa phương... trong đó, vai trò lãnh đạo của người Hiệu 
trưởng là quan trọng nhất. Người Hiệu trưởng giỏi tất yếu bộ mặt nhà trường sẽ 
có những tiến bộ rõ rệt. Người Hiệu trưởng muốn quản lý tốt thì luôn luôn phải có 
kế hoạch và làm việc theo kế hoạch. Trong từng năm học, việc xây dựng kế hoạch 
ngay từ đầu sẽ giúp người Hiệu trưởng định hướng trước được những công việc 
sẽ làm, phải làm, ai làm, thời gian bao lâu,... Làm như vậy trong quá trình thực 
hiện nhiệm vụ năm học, người Hiệu trưởng cũng như đội ngũ cán bộ, giáo viên, 
nhân viên khỏi bị bất cập và không bị bỏ sót một công việc nào hoặc làm qua loa 
vì không có thời gian. Xây dựng kế hoạch năm học là biện pháp tốt nhất góp phần 
nâng cao hiệu quả giáo dục. 
 Đối với bản thân tôi là một Hiệu trưởng mới được điều động về trường 
Mầm non An Thủy trong năm học này, Bản thân tôi xác định rằng việc lập kế 
hoạch là công việc vô cùng khó khăn khi mà bản thân chưa hiểu gì nhiều về tình 
hình của nhà trường, đội ngũ giáo viên cũng như địa phương, đòi hỏi cao không 
chỉ ở năng lực và kỹ năng của người Hiệu trưởng mà còn có sự sáng tạo, khả 
năng phân tích, phán đoán và đặc biệt là phải đầu tư nhiều thời gian. Bên cạnh đó, 
cần có tư duy lôgic, nắm bắt và xử lý các thông tin linh hoạt, chính xác, biết xác 
định mục tiêu trọng tâm, mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể của nhà trường, đưa 
ra các biện pháp thực hiện cụ thể, phù hợp, phân chia, bố trí công việc khoa học, 
hợp lý để dễ dàng hoàn thành kế hoạch. 
 Đối với bản thân tuy đã nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng 
kế hoạch năm học, nhưng những năm trước đây vì chưa nắm chắc lý luận nên 
nhiều khi bản thân tôi xây dựng kế hoạch chưa tuân theo các nguyên tắc và quy 
trình của nó. Do đó bản kế hoạch phần lớn là sản phẩm riêng của Hiệu trưởng chứ 
chưa tập trung được trí tuệ của tập thể dẫn đến nội dung kế hoạch ít mang tính 
khả thi, chỉ mang tính bề nổi, không đi vào chiều sâu. Vậy làm thế nào để khắc 
phục tình trạng trên? Đó là câu hỏi khiến chúng tôi băn khoăn và suy nghĩ, mong 
tìm được giải pháp hữu hiệu để khắc phục nó. 
 Sau thời gian nghiên cứu lý luận, tìm hiểu và nắm được tình hình cơ bản 
của nhà trường, của địa phương tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số biện pháp 
xây dựng kế hoạch năm học đạt hiệu quả cao của người Hiệu trưởng” với mong 
muốn góp một phần nhỏ vào việc tìm ra biện pháp xây dựng kế hoạch năm học 
một cách hợp lý đạt hiệu quả. 
 Đây là mảng đề tài khó, chắc chắn đề tài sẽ còn có chổ chưa hợp lý sai sót. 
Kính mong sự góp ý của các cấp lãnh đạo và của các bạn đồng nghiệp. 
3. Thực trạng: 
Với cương vị là một Hiệu trưởng mới được điều động đến trường mầm non 
An Thủy, để thực hiện tốt các nhiệm vụ chung đặt ra ở trên, bước vào năm học 
2010-2011 bản thân gặp những khó khăn và thuận lợi sau: 
* Thuận lợi: 
Trường mầm non An thủy là một trường học có quy mô lớn, với 17 nhóm 
lớp, chia thành 3 điểm trường Trung Tâm, Lộc An và Thạch bàn. Có hệ thống 
phòng học, các phòng chức năng khá đầy đủ, đảm bảo theo quy định. Trường đã 
có bề dày về thành tích, nhiều năm liên tục đạt danh hiệu “ Tập thể lao động xuất 
sắc”. Chất lượng giáo dục đạt trên 97%, khá, giỏi đạt trên 72%. 
 Tổng số đội ngũ CB, GV, NV là 34 người; Trong đó; CBQL 2, GV 31, 
NV: 1. Trình độ đạt chuẩn trở lên 100%, trên chuẩn 55,9%. 
Đội ngũ cốt cán có năng lực, nhiệt tình, có trách nhiệm với nhiệm vụ tích 
cực tham gia phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” và đã có bề dày thành tích 
trong công tác. Có 13 cô đạt danh hiệu CSTĐ các cấp. 
Tỷ lệ trẻ được bán trú tại trường là 100%; 
Hưởng ứng chủ đề năm học “Đẩy mạnh ứng dụng CNTT, đổi mới công tác 
quản lý” ngay từ đầu năm học, cán bộ giáo viên nhân viên trong nhà trường nhận 
thức tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT vào công tác chuyên môn tích cực 
tự học tập, bồi dưỡng rèn luyện khả năng thực hành sử dụng máy vi tính. Đến nay 
100% CB, GV, NV trong nhà trường có CC tin học A trở. Có 21/34 CB,GV sử 
dụng thành thạo máy vi tính, nhiều tiết học được sử dụng máy chiếu đa năng. 
Chính quyền địa phương luôn quan tâm cho giáo dục mầm non. Hội phụ 
huynh chăm lo cho việc học tập của trẻ. Sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Phòng 
giúp nhà trường định hướng cụ thể trong việc thực hiện nhiệm vụ năm học. 
 Khó khăn: 
Bản thân tôi là một Hiệu trưởng mới được điều động đến trường mầm non 
An Thủy, thay đổi môi trường làm việc nên việc tìm hiểu, nắm bắt tình hình của 
địa phương, nhà trường cũng như đội ngũ.. chưa nhiều, chưa kịp thời. 
Một số giáo viên năng lực còn hạn chế. Nhiều giáo viên chưa biết cụ thể 
hóa kế hoạch của nhà trường thành kế hoạch của nhóm, lớp. Lập kế hoạch tính 
khả thi chưa cao, kết quả thực hiện nhiệm vụ hạn chế. 
 Số lượng giáo viên có máy vi tính tại nhà chưa nhiều và kỷ năng sử dụng 
máy vi tính của một số giáo viên còn hạn chế. 
Trong năm học này có giáo viên, nhân viên con mọn, thai sản, đi học 
nhiều và hợp đồng mới nên