SKKN Một số biện pháp bồi dưỡng các kỹ năng sư phạm cơ bản nhằm nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp dạy học trong đội ngũ giáo viên tại trường

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG 
CÁC KỸ NĂNG SƯ PHẠM CƠ BẢN 
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỔI 
MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC 
TRONG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TẠI 
TRƯỜNG 
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 
1.1. Lý do chọn đề tài 
Trong sự nghiệp “Trồng người” ý nghĩa và tầm quan trọng của người giáo 
viên là không thể phủ nhận. Giáo viên là nhân tố chủ chốt quyết định đến chất 
lượng giáo dục có ảnh hưởng đến nhân cách và trình độ của mỗi học sinh. Người 
thầy giáo giữ một vai trò quan trọng, thật vẻ vang nhưng nhiệm vụ thật nặng nề 
và khó nhọc. Giá trị, vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên là khâu đột phá có ý 
nghĩa quyết định đến chất lượng giáo dục. Con người là giá trị cao nhất, giá trị 
sáng tạo ra mọi giá trị. Giáo dục - Đào tạo là con đường cơ bản để hình thành 
phát triển nhân cách con người và là chìa khóa để mở cửa vào tương lai. Vậy làm 
thế nào để có đông đảo đội ngũ giáo viên vững vàng về chuyên môn vừa hồng, 
vừa chuyên mà đặc biệt là các kỹ năng sư phạm (Kỹ năng nói, viết, diễn đạt trình 
bày; kỹ năng giao tiếp ứng xử; kỹ năng lập kế hoạch bài học; kỹ năng tổ chức các 
hoạt động dạy học.tất cả đều được điều chỉnh một cách phù hợp đáp ứng yêu 
cầu về đổi mới phương pháp dạy học của công cuộc đổi mới giáo dục phổ thông. 
Hướng vào trọng tâm yêu cầu về đổi mới phương pháp dạy học “ Phát huy tính 
tích cực chủ động của học sinh” những kỹ năng sư phạm cơ bản của nhà giáo 
không thể thiếu, không thể non yếu. nếu các kỹ năng ấy còn hạn chế thì phong 
trào đổi mới PPDH không bao giờ đạt được giá trị đích thực của nó; các hoạt 
động học tập của học sinh sẽ rời rạc, đơn điệu, không tạo được hứng thú trong 
học tập; không tạo được cơ hội để mọi học sinh được tham gia học tập, bộc lộ 
mình trong quá trình phát hiện kiến thức, chiếm lĩnh kiến thức, vận dụng kiến 
thức vào thực hành. Học sinh sẽ không hình thành được phương pháp tự học, đối 
tượng học sinh trung bình, yếu đễ đẫn đến tình trạng bỏ ngõ kiến thức, kỹ năng 
thực hành hạn chế, chất lượng dạy học khó có sự chuyển biến theo yêu cẩu. 
Nhận thức được vấn đề đó, ngay từ những năm đầu tiên triển khai thay đổi 
chương trình và sách giáo khoa tiểu học và mãi đến bây giờ, với những định 
hướng chỉ đạo tích cực, ráo riết trên diện rộng về phong trào thực hiện Đổi mới 
phương pháp dạy học ở cấp Tiểu học của Phòng giáo dục và Đào tạo Lệ Thủy, là 
người phụ trách chuyên môn, bản thân tôi luôn suy nghĩ trăn trở nên làm gì? Làm 
thế nào? Làm bằng cách nào? để có những biện pháp tối ưu nhất trong quá trình 
chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ gáo viên vừa có tâm huyết, vừa có kiến thức, vừa có 
năng lực để dạy tốt giúp học sinh học tốt. Chính vì vậy, phạm vi đề tài này tôi 
mạnh dạn đưa ra một số biện pháp bồi dưỡng các kỹ năng sư phạm cơ bản nhằm 
nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp dạy học trong đội ngũ giáo viên tại 
trường. 
- Nhiệm vụ nghiên cứu: Đề tài này chỉ tập trung nghiên cứu giải quyết vấn đề vai 
trò của người chỉ đạo chuyên môn trong việc bồi dưỡng một số kỹ năng sư phạm 
cơ bản cho đội ngũ ở trường tiểu học. 
- Đối tượng nghiên cứu: Tập trung nghiên cứu chỉ đạo dạy của giáo viên, học của 
học sinh tại trường. 
- Phương pháp nghiên cứu: Quan sát, đàm thoại so sánh đối chiếu- Nghiên cứu 
sản phẩm thực tế qua phong trào dạy học tại trường. 
1.2. Điểm mới của đề tài 
Đề tài “Một số biện pháp bồi dưỡng các kỹ năng sư phạm cơ bản nhằm 
nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp dạy học trong đội ngũ giáo viên tại 
trường” đã đúc rút được một số biện pháp hữu ích từ thực tế chỉ đạo đã góp phần 
bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động dạy học trên lớp đối với đội ngũ, tạo sự 
chuyển biến mạnh mẽ trong phong trào thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, 
giúp học sinh chủ động tìm tòi sáng tạo nhưng vai trò của giáo viên không bị hạ 
thấp. 
 PHẦN THỨ HAI: NỘI DUNG 
 1. Thực trạng ở Trường 
1.1. Điều tra, phân tich, xử lí tình huống 
- Tình hình đội ngũ đầu năm: 19 trong đó giáo viên hợp đồng ngắn hạn 07, có 
những đồng chí mới hợp đồng dạy năm đầu tiên. 
+ Trình độ đạt chuẩn: 19 ( kể cả giáo viên hợp đồng ngắn hạn ) 
+ Trình độ trên chuẩn: 19/19 đạt tỉ lệ 100% 
- Năng lực giảng dạy: 
+ 08 % tổng số giáo viên nắm chắc kiến thức toàn cấp học, có kỹ năng sư 
phạm tốt, đạt tỉ lệ 42,10 %. 
+ Số giáo viên có thể dạy toàn cấp: 08, đạt tỉ lệ 42,10 %. 
- Năng lực sư phạm: 
+ Giáo viên dạy giỏi cấp huyện: 08, đạt tỉ lệ 42,10 %. 
+ Giáo viên dạy giỏi cấp trường: 04 đạt tỉ lệ 21,1% 
 + Không có giáo viên yếu kém. 
* Ưu điểm: Cùng với phong trào đổi mới PPDH trong toàn huyện nói 
chung, trường tiểu học số 2 Liên Thủy nói riêng đã có nhiều kết quả đáng khích 
lệ trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Nhiều giáo viên đã mạnh 
dạn thực hiện các phương pháp dạy học hiện đại kết hợp với các phương pháp 
dạy học truyền thống, đưa các hình thức dạy học theo nhóm, học cá nhân, học ở 
hiện trường, tổ chức các trò chơi học tập.. hình thành ở học sinh cách học đúng 
đắn, nhờ đó phát triển ở các em những kỹ năng cơ sở của quan sát, thu thập 
thông tin, đưa ra những suy luận phán đoán và kết luận đúng với tinh thần là “ 
Bậc học rèn kĩ năng”góp phần phát triển năng lực học tập của học sinh tiểu học. 
Hầu hết giáo viên lo lắng, nhiệt tình và hiếm có trường hợp sai phạm về 
kiến thức cơ bản tối thiểu. Một bộ phận giáo viên có năng lực vững vàng, họ đã 
có kỹ năng thiết lập hoạch định kế hoạch dạy học; tổ chức các hoạt động dạy học 
linh hoạt, trong giờ dạy giáo viên có thể ít nói, giảng ít nhưng thường xuyên làm 
việc trực tiếp với học sinh hay từng nhóm học sinh đáp ứng kịp thơì những tình 
huống có thể xảy ra trong lớp học. Hệ thống; câu hỏi dẫn dắt rõ ràng, tường 
minh, giao việc cụ thể, có gợi ý tiếp sức học sinh phù hợp với yêu cầu môn học, 
lớp học; biết sử dụng phương tiện đồ dùng dạy học bổ trợ cho các hoạt động dạy 
học đạt hiệu quả ( Tranh ảnh, vật thật, CNTT...). Ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, gần 
gũi tôn trọng học sinh...Quan tâm đến các đối tượng theo tinh thần 227 .......của 
Phòng giáo dục đào tạo Lệ Thủy. Kết quả bước đầu đã tạo ra được “Bộ mặt mới, 
sức sống mới ” về chất lượng và hiệu quả giảng dạy trong trường học. 
* Những tồn tại: Trong quá trình lên lớp một số tiết giáo viên tuổi nghề 
còn ít, dạy hợp đồng ngắn hạn, kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều, phong cách 
lên lớp chưa thật mạnh dạn nên nặng thuyết giảng, có phát vấn và gợi mở nhưng 
còn máy móc, rập khuôn theo sách giáo viên, chưa có sự phối hợp nhuần nhuyễn, 
linh hoạt các phương pháp, lạm dụng phương tiện dạy học CNTT, chưa thực sự 
quan tâm đến hiệu quả hoạt động nhóm, ngại khó trong việc sử dụng đồ dùng 
dạy học; chưa thực sự khắc sâu kiến thức trọng tâm sau phần hình thành kiến 
thức mói hoặc cuối tiết học đối với các dạng bài ôn tập tổng hợp. Đây đó vẫn còn 
một số tiết dạy, tiết thao giảng giáo viên chỉ tập trung làm việc đến một bộ phận 
học sinh khá, giỏi, một số học sinh trung bình, học sinh yếu còn bị bỏ rơi hoặc 
chưa được hướng dẫn tiếp sức tĩ mĩ, cụ thể. Giao việc chưa thật cụ thể cho lớp 
hay các nhóm hoặc giao việc thì nhóm nhưng khi tổ chức báo cáo kết quả thì huy 
động cá nhân, đôi lúc xử lí tình huống sư phạm chưa thật linh hoạt. Hình thức 
đánh giá kết quả học tập của học sinh chưa linh hoạt, chưa tạo mọi cơ hội để học 
sinh được hợp tác đánh giá lẫn nhau.... Phân định thời gian cho mỗi hoạt động 
chưa thật hợp lí, có tình trạng kéo dài thời gian hơn 40 phút / tiết dạy; ngôn ngữ 
diễn đạt của một bộ phận giáo viên chưa thật lưu loát, khả năng truyền cảm hạn 
chế, do còn lạm dụng nhiều từ đệm không hợp lí như: “Bây giờ”, “ ki bài”, “ 
như vậy”, “phải không nờ”...Chính những yếu tố nêu trên dẫn đến tiết dạy chưa 
thật tự nhiên, nhẹ nhàng, hiệu quả. 
Qua 15 tiết dự giờ kiểm tra thường xuyên, thao giảng theo tổ chuyên môn, 
chuyên đề củng cố khắc sâu đổi mới phương pháp dạy học các môn vào giai đoạn 
đầu năm học 2012-2013 cho thấy: 
Số tiết dự, khảo sát 
đối với giáo viên 
 Xếp loại chung 
 15 
 Loại tốt Loại khá 
SL % SL % 
06 40.0 09 60.0 
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG CÁC KỸ NĂNG SƯ PHẠM CHO ĐỘI NGŨ 
GIÁO VIÊN. 
1.Đổi mới trên bình diện nhận thức 
- Từ cán bộ quản lí đến giáo viên cần xác định rõ vị trí, trách nhiệm của 
mình trong việc thực hiện đường lối chủ trương của Đảng, Nhà nước, của ngành 
về vấn đề Đổi mới Giáo dục phổ thông, coi Giáo dục là quốc sách hàng đầu. 
 - Chúng ta phải thẩm thấu rằng “ Đổi mới phương pháp dạy học, thực chất 
không phải là thay thế các phương pháp dạy học cũ bằng một loạt phương pháp 
dạy học mới mới. Về mặt bản chất, đổi mới phương pháp dạy học chỉ là đổi mới 
cách tiến hành các phương pháp, các phương tiện và hình thức triển khai phương 
pháp trên cơ sở khai thác triệt để các phương pháp cũ và vận dụng triệt để ưu 
điểm của các phương pháp cũ và vận dụng linh hoạt một số phương pháp mới 
nhằm phát huy tối đa tính tích cực chủ động, sáng tạo của người học. Đổi mới 
phương pháp dạy học phải thiết thực góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu 
học, điều kiện để cá thể hóa dạy học và khuyến khích dạy học phát hiện ra nội 
dung mới của bài học. Làm được như vậy sẽ phát hiện dược các năng lực, sở 
trường của học sinh , rèn luyện học sinh trở thành những người lao động chủ 
động, sáng tạo. 
Với định hướng đổi mới phương pháp dạy học là làm cho tiết học “nhẹ 
nhàng hơn, tự nhiên hơn và có chất lượng hơn”. “Dạy học hướng tập trung vào 
học sinh, đừng lấy việc giảng bài làm chính, đừng nói thay, làm thay học trò, đặt 
học trò vào vai thụ động ngồi nghe diễn thuyết. “Dạy học không phải là chất đầy 
vào cái thúng rỗng mà thắp sáng lên những ngọn lửa” – Lời nói thâm thúy này 
của một triết gia Hi Lạp cổ nên được chọn làm phương châm hành động của mỗi 
cán bộ giáo viên. 
2. Lập kế hoạch bồi dưỡng: 
- Trước hết phó hiệu trưởng cần xác định: Công tác bồi dưỡng các kỹ năng 
sư phạm cơ bản cho đội ngũ là việc làm không dễ phải thực hiện trong thời gian 
dài, kiên trì, nhiệt tình, tâm huyết, năng động, sáng tạo; bằng sự cộng đồng đầy