SKKN Làm thế nào để nâng cao chất lương cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chuyện theo chương trình giáo dục mầm non mới

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
LÀM THẾ NÀO ĐỂ NÂNG CAO CHẤT 
LƯƠNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI 
LÀM QUEN VỚI CHUYỆN THEO CHƯƠNG 
TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON MỚI 
A. Phần mở đầu 
 Văn học là một bộ môn nghệ thuật dùng để phản ánh cuộc sống con 
người qua nhiều thời kỳ khác nhau, nó giúp cho con người nhận ra những 
cái đẹp, những truyền thống quý báu mà dân tộc ta đúc rút được qua nhiều 
đời nay. Đồng thời nó lên án phê phán những cái xấu xa, lạc hậu, những tệ 
nạn xã hội xãy ra trong cuộc sống là cơ sở cho con người tự điều chỉnh 
bản thân mình để tiến kịp thời kỳ CNH-HĐH đất nước. 
 Vì thế, Văn học là một món ăn tinh thần được nhiều người ưa thích, 
nó đã làm cho con người xua đi những mệt nhọc sau những ngày làm việc 
vất vã đễ hoà vào dòng chảy thời gian qua việc cảm nhận bài thơ hay, 
những câu chuyện về cuộc sống đời thường, tuy giản dị nhưng đậm đà 
bản sắc dân tộc. Văn học với các chức năng giáo dục nhận thức, thẩm mỹ, 
đã góp phần vào mục tiêu của ngành học mầm non nhằm hình thành và 
phát triển nhân cách con người một cách toàn diện về đức, trí, thể, mỹ và 
lao động. Đặc biệt với mẫu giáo 5-6 tuổi, đây là thời kỳ trẻ cảm nhận mọi 
thứ tình cảm hình thành phẩm chất con người qua các phương tiện, vì ở 
chương trình giáo dục Mầm Non những câu chuyện có nội ndung gần gủi 
với trẻ nó phản ánh cuộc sống xung quanh trẻ và có tính giáo dục cao. 
Thông qua các câu chuyện hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên, cây cỏ, 
yêu mến quý trọng mọi người, biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, biết phân 
biệt được cái tốt, cái xấu, cái thiện, cái ác hình thành tính tự lực sự mạnh 
dạn. 
 Vì vậy nó có vai trò hết sức quan trọng không thể thiếu được đối với 
trẻ. Từ những động lực đó chính là lý do mà tôi chọn đề tài"Làm thế nào 
để nâng cao chất lượng cho trẻ 5 tuổi làm quen với chuyện theo hướng đổi 
mới" 
B. Nội dung 
I. Cơ sỡ khoa học 
Tuổi mầm non là lứa tuổi cần sự chăm sóc đặc biệt của cha mẹ và cô 
giáo. ở giai đoạn này, những mối quan hệ, có những sự vật hiện tượng xảy 
ra xung quanh trẻ đều có tác động rất lớn đến bản thân trẻ. Vì vậy, cha mẹ 
và cô giáo đều mong muốn dạy trẻ những điều hay, lẽ phải, những thói 
quen tốt và những hành vi có đạo đức để hình thành nhân cách cho trẻ sau 
này. 
Cho trẻ làm quen văn học là một hoạt động cần thiết đáp ứng nhu cầu 
phù hợp khi sữ dụng nghệ thuật đọc kể diễn cảm cho trẻ nghe, giảng giải 
bằng mọi cách để giúp trẻ hiểu được những kiến thức cơ bản, phù hợp 
năng lực tiếp nhận của trẻ về nội dung và hình thức tác phẩm. 
Trẻ trước tuổi đến trường phổ thông có nhu cầu và khả năng hiểu 
được các tác phẩm ngắn gọn, nội dung không phức tạp, kết cấu ngôn ngữ 
dễ hiểu. Tuy vậy do hạn chế của độ tuổi này nên trẻ chưa tự mình tiếp xúc 
trực tiếp với tác phẩm, vì trẻ chưa biết chữ, chưa tự hiểu đầy đủ về giá trị 
nội dung cũng như giá trị nghệ thuật của tác phẩm. Việc nắm bắt tác phẩm 
ở trẻ dường như phụ thuộc vào sự truyền thụ của giáo viên, ở lứa tuổi này 
người ta chưa thể gọi việc cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học là việc 
dạy văn cho trẻ mà gọi là trẻ làm quen văn học, chỉ ra mức độ tiếp xúc 
ban đầu của trẻ với văn học. Thực chất của việc tiếp xúc này giáo viên sử 
dụng nghệ thuật đọc kể diễn cảm để đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe. 
Giảng giải bằng mọi cách để giúp trẻ hiểu được nội dung và hình thức của 
tác phẩm. Trên cơ sở đó giáo viên dạy trẻ kể diễn cảm các câu chuyện 
không chỉ góp phần phát triển khả năng nhận biết, tư duy, trí tuệ, mà góp 
phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. 
II. Cơ sỡ thực tiển 
 Cho trẻ làm quen với chuyên ở trường mầm non được diễn ra rất linh 
hoạt ở trường mầm non theo hai hình thức chính: Hình thức trong giờ hoạt 
động chung và các hoạt động khác. Việc lựa chọn cho trẻ làm quen với 
các tác phẩm văn học trẻ đã biết hay các tác phẩm văn học trẻ chưa biết, 
tác phẩm dài hay ngắn buộc giáo viên phải lựa chọn hình thức cho phù 
hợp. Ngoài ra, giáo viên còn phải dựa vào sự hứng thú của trẻ đối với mỗi 
tác phẩm văn học và điều kiện cơ sở vật chất của trường lớp củng là một 
yếu tố để giáo viên quyết định sữ dụng hình thức nào là đạt hiệu quả nhất 
đối với trẻ. 
 Đối với trường Mầm Non Lộc Thuỷ đã triển khai nhiều hình thức 
như: Xây dựng tiết dạy mẫu, thao giảng dự giờ, kiến tập......song việc 
nâng cao chất lượng cho trẻ theo chương trình giáo dục mầm non mới còn 
nhiều hạn chế. 
 Năm học 2009-2010 là năm đầu tiên thực hiện chương trình giáo 
dục mầm non mới. Tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo lớn 
5 tuổi cụm An Xá. Qua thời gian trực tiếp giảng dạy, tôi nhận thấy những 
thuận lợi, khó khăn như sau: 
* Thuận lợi: Là một giao viên nhiều năm được phân công dạy lớp mẫu 
giáo lớn nên đã có phần nào nắm chắc trong việc truyền thụ kiến thức cho 
trẻ. 
 Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu cùng toàn thể chị em 
trong toàn trường không ngừng học tập trau dồi chuyên môn nghiệp vụ 
qua các buổi thao giảng, dự giờ, góp ý rút kinh nghiệm lẫn nhau trong 
chuyên môn. Ngoài ra còn trang bị các loại ttranh thơ chuyện phục vụ cho 
bộ môn văn học và phát động toàn trường tập trung làm rối, các nhân vật 
bằng xốp trong các câu chuyện theo chương trình. 
 Làm một giáo viên thực sự yêu nghề mến trẻ có năng khiếu về bộ 
môn văn học được bồi dưỡng qua các đợt tập huấn của phòng, của trường 
cũng như tự nâng cao về chuyên môn nghiệp vụ. 
Ngài ra còn có sự quan tâm nổ lực tận tình của các bậc phụ huynh 
cũng như sự quan tâm của lãnh đạo địa phương tạo điều kiện đầu tư cơ sở 
vật chất như phòng học rộng rãi thoáng mát, đồ dùng đò chơi, các trang 
thiết bị phục vụ cho việc thực hiện theo chương trình giáo dục mầm non 
mới. 
* Khó khăn: 
Một lớp 2 giáo viên nhưng một giáo viên vừa đi học thêm chuyên 
môn 
Phòng học chưa đủ diện tích nên môi trường cho trẻ làm quen chưa 
được thoải mái 
Một số ít phụ huynh đời sống còn khó khăn nên việc quan tâm học 
hành của con em còn hạn chế 
Các phương tiện đèn chiếu còn chưa đáp ứng được yêu cầu 
Từ đó, nó có ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình giảng dạy và học 
tập của trẻ 
III. Điều tra thực tiễn. 
Vào đầu năm học lớp tôi còn đa phần trong việc nghe cô kể chuyện, 
trên tiết học trẻ còn rụt rè trong khi phát biểu, phần đóng kịch còn nhiều 
hạn chế. Vì vậy, để nắm được thực chất chất lượng của lớp tôi đã khảo sát 
xem kết quả đầu vào thế nào. 
Qua đợt khảo sát tôi nhận thấy khả năng tiếp thu của trẻ còn chậm cụ 
thể là: 
65% trẻ nhớ tên chuyện, hiểu nội dung câu chuyện, đánh giá được 
các nhân vật trong chuyện 
15% trẻ nhớ tên chuyện, tên nhân vật. 
10% trẻ nhớ tên chuyện, hiểu nội dung câu chuyện còn mập mờ. 
10% trẻ còn rụt rè, nhút nhát, tên chuyện nhớ còn ít và lẫn lộn nhân 
vật trong các câu chuyện. 
Với kết quả đạt được trên, bản thân tôi băn khoăn lo lắng làm thế nào 
để đưa chất lượng năm học lên cao. Từ đó tôi suy nghĩ ra một biện pháp 
sau. 
IV. Biện pháp 
1. Tạo môi trường làm quen văn học. 
Tạo môi trường cho trẻ làm quen văn học vô cùng quan trọng vì trẻ ở 
lứa tuổi này là tư duy trực quan hình tượng. Môi trường phong phú bao 
nhiêu thì trẻ tích luỹ được nhiều biểu tượng bấy nhiêu. Muốn tư duy của 
trẻ ngày càng được mở rộng thì buộc giáo viên phải tạo môi trường cho 
trẻ tiếp xúc. 
Trước hết tôi chọn góc làm quen văn học phù hợp, rộng, đảm bảo đủ 
ánh sáng cho trẻ hoạt động. 
Để tạo môi trường của học văn học hấp dẫn tôi bày đồ dùng lên giá 
ngang tầm với trẻ: tranh ảnh, các tập tranh chuyện kể...Tôi dùng xốp cắt 
rời thành các nhân vật, con vật trong chuyện sắp học rồi xếp lên sa bàn. 
Dùng vải may rối các nhân vật, con vật phù hợp theo từng chuyện 
Ví dụ: Chuyện "Quả bầu tiên" tôi dùng xốp, vải cắt may các nhân vật 
cậu bé, tên địa chủ, chim én. 
 Để khắc sâu hơn về nội dung câu chuyện tôi còn phải viết hoặc đánh 
máy các nội dung câu chuyện treo ở góc. 
Bên cạnh đó góc học tập sách của bé cũng giúp trẻ hiểu nhiều về 
chuyện, biết cách đọc sách, lật giở trang sách, biết kể chuyện sánh tạo 
theo nội dung bức tranh....Vì thế tôi luôn sưu tầm các loại sách báo, tạp 
chí, chuyện cổ tích, chuyện kể, sách hoạ mi để lôi cuốn trẻ tham gia vào 
góc chơi. 
Không những tạo môi trường trong lớp mà môi trường ở bên ngoài 
cũng không kém phần quan trọng. Tôi tạo môi trường về chuyện ở phía 
ngoài như: treo các bức tranh, cắt dán các nhân vật, con vật có ở trong 
câu chuyện đã học, sắp học để lôi cuốn sự chú ý của phụ huynh. 
Tôi còn tuyên truyền ở góc những điều cha mẹ cần biết về những câu 
chuyện đã học, sắp học để phụ huynh biết và dạy thêm cho trẻ ở nhà. 
2. Làm quen mọi lúc mọi nơi 
Đối với giờ đón và giờ trả trẻ tôi thường tiếp cận riêng với những trẻ 
yếu, trẻ nhút nhát, luyện thêm cho trẻ những câu chuyện mà trẻ chưa 
hiểu. 
Ví dụ: Trẻ quên các nhân vật trong các câu chuyện cô có thể kể một 
đoạn chuyện có tên của nhân vật đó, sau đó gợi hỏi lại trẻ hoặc cho trẻ 
xem tranh, cô đố trẻ bức tranh kể về chuyện gì? Đây là ai?.. 
Không những thế tôi còn lôi cuốn những trẻ yếu, trẻ nhút nhát vào 
hoạt động ở góc học tập hướng cho trẻ ghép tranh các nhân vật trong câu 
chuyện đã học và hỏi trẻ tranh vẽ ai? Trong chuyện gì? 
Ngoài ra còn gợi cho những trẻ có năng khiếu phát huy hết khả năng 
của trẻ trong cách kể chuyện, ngôn ngữ đối thoại, cử chỉ điệu bộ.. 
Đối với hoạt động chiều tôi thường cho trẻ làm quen với bài sắp học 
bằng cách cô giới thiệu và kể cho trẻ nghe, cho trẻ làm quen các nhân vật 
qua tranh, hiểu nội dung câu chuỵện, biết ngôn ngữ, giọng kể của từng 
nhân vật, con vật. Khi trẻ hiểu rồi tôi có thể tập cho trẻ đóng kịch theo 
nội dung câu chuyện phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ khi đóng 
kịch. 
Với hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ làm quen hoặc ôn các câu chuyện 
đã học, sắp học. 
Bên cạnh việc làm quen mọi lúc mọi nơi thì giáo viên còn phải lồng 
ghép tích hợp vào các hoạt động khác. 
3. Xác định ngữ điệu giọng kể 
Như chúng ta đã biết trẻ mẫu giáo tiếp nhận tác phẩm văn học qua 
khâu trung gian là giáo viên ở trường, phụ huynh ở nhà. T