SKKN Kinh nghiệm rèn chữ cho học sinh tại Trường Tiểu học Liên Châu

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN YÊN LẠC 
TRƯỜNG TIỂU HỌC LIÊN CHÂU 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
KINH NGHIỆM RÈN CHỮ CHO HỌC SINH 
Môn: Tiếng việt 
Tổ: tổ 2 – 3 
Mã: 07 
Họ và tên: Nguyễn Thị Hiền 
Điện thoại riêng: 01682 462.467 
Liên Châu, năm 2013 
 MỤC LỤC 
Nội dung Trang 
A. PHẦN MỞ ĐẦU 1 
 B. PHẦN NỘI DUNG 
I. Đối tượng nghiên cứu  2 
II. Điều tra thực trạng  2 
III. Nguyên nhân thực trạng . 3 
IV. Phương pháp nghiên cứu  4 
V. Các biện pháp ... 4 
VI. Một số điều kiện ảnh hưởng tới giờ viết 13 
VII. Kết quả đạt được 16 
VIII. Bài học kinh nghiệm . 17 
I X. Phạm vi ứng dụng đề tài  18 
X. Một số kiến nghị  18 
C. PHẦN KẾT LUẬN 19 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM RÈN CHỮ CHO HỌC SINH. 
A. PHẦN MỞ ĐẦU 
Như chúng ta đã biết chữ viết là một trong những phát minh vĩ đại của 
con người. Từ khi ra đời chữ viết là công cụ đắc lực trong việc ghi lại , truyền 
bá toàn bộ kho trí thức của nhân loại. Chẳng những vậy con người còn coi 
chữ viết như một người bạn thường xuyên gần gũi, thân thiết với mình. Từ 
tình cảm ấy con người muốn chữ viết cũng phải đẹp, đẹp cho chính nó, đẹp 
cho con người. Ngoài ra chữ viết còn góp phần quan trọng trong việc rèn 
luyện phẩm chất đạo đức cho học sinh như tính cẩn thận, tính kỷ luật, khiếu 
thẩm mĩ. Chữ đẹp nết người giống như cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói 
“ Chữ viết cũng là biểu hiện của nết người: Dạy cho học sinh viết đúng, 
viết đẹp, viết cẩn thận là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, 
lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô và bạn đọc bài vở 
của mình”. 
 Ngày nay trong sự phát triển của nền kinh tế tri thức, thời đại bùng nổ 
thông tin, chữ viết cũng có vi tính làm thay, vậy việc rèn chữ viết có quan 
trọng không? 
 Từ năm học 2001- 2002 Bộ giáo dục và Đào tạo đã có quyết định về 
việc tổ chức thi viết đẹp hàng năm cho giáo viên và học sinh Tiểu học. Cho 
đến nay đã khơi dậy trong học sinh, giáo viên và xã hội về ý thức cần viết chữ 
đẹp. 
Ngày 14/6/2002 Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo đã ban hành mẫu 
chữ viết (QĐ31) . Đây chính là việc nhìn nhận tầm quan trọng và ý nghĩa của 
chữ viết. Vậy vấn đề đặt ra là làm sao rèn chữ viết đẹp cho học sinh chính là 
yêu cầu bức xúc của người giáo viên. Bởi chữ viết là hết sức cần thiết và cấp 
bách. Qua nhiều năm trực tiếp đứng lớp với ý thức lương tâm, trách nhiệm 
nghề nghiệp tôi luôn suy nghĩ và trăn trở, không ngừng tích lũy kinh nghiệm 
về chữ viết để sớm giúp các em có được chữ viết đúng, đẹp thông qua đề tài 
“ Kinh nghiệm rèn chữ cho học sinh”. 
 Đề tài mà tôi nghiên cứu cũng được nêu nhiều trong sách , báo nhưng 
đó là phương pháp luyện viết chung. Do đặc điểm riêng của từng vùng miền, 
của từng trường mà mức độ học sinh tiếp thu khác nhau. Mặt khác mỗi lớp có 
đặc thù riêng nên tôi bắt đầu nghiên cứu tìm ra kinh nghiệm hữu hiệu nhất 
giúp các em rèn chữ viết đặc biệt là đối với học sinh lớp 2 các em còn nhỏ 
vừa ở lớp một lên nên chữ viết của các em hầu như là chưa đúng cỡ và viết rất 
nguệch ngoạc.Và tôi tiếp tục nghiên cứu vấn đề này để có thêm một số kinh 
nghiệm trong việc rèn chữ viết cho các em. 
 Với đề tài “ Kinh nghiệm rèn chữ cho học sinh” là năm học đầu tiên 
tôi áp dụng thực hiện . Trong một số giải pháp này tôi không đề cập toàn bộ 
năm học mà chỉ giới hạn ở học kỳ I để nhằm giúp học sinh viết chữ đẹp, kịp 
 thời đáp ứng dạy theo chuẩn kiến thức và kỹ năng ban đầu thuận lợi cho phát 
huy viết chữ đẹp ở những lớp trên. Đó chính là lí do khiến tôi chọ đề tài này. 
B. NỘI DUNG 
I. Đối tượng nghiên cứu: 
 Năm học 2012- 2013 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2A. 
So với lứa tuổi học sinh Tiểu học thì ở lứa tuổi lớp 2 còn rất nhỏ nên việc tiếp 
thu kiến thức còn hạn chế. Lớp 2A có 32 học sinh trong đó có 11 em nam và 
21 em nữ. Các em nhìn chung đều có ý thức học tập tốt, có tinh thần đoàn kết 
giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, gia đình quan tâm, đó là thuận lợi để tôi áp 
dụng sáng kiến kinh nghiệm của mình. 
II. Điều tra thực trạng 
 Qua thực tế giảng dạy ở lớp 2, qua tìm hiểu học sinh tôi thấy: 
- Học sinh lớp 2 viết nhìn chung đảm bảo tốc độ, viết chữ theo quy định. 
- Có nhiều học sinh viết bài sạch sẽ, trình bày đẹp, chất lượng về vở sạch chữ 
đẹp đều đạt kết quả cao trong các đợt kiểm tra. Song bên cạnh đó, giáo viên 
và học sinh còn gặp rất nhiều khó khăn trong giờ viết đặc biệt là giờ chính tả. 
Cụ thể: 
 + Học sinh còn viết sai nhiều về độ cao các con chữ ( đặc biệt là ở 
những bài chính tả đầu tiên), nét chữ chưa chuẩn, sai cách ghi dấu thanh, 
khoảng cách giữa các con chữ. 
 + Một số học sinh chưa nắm chắc quy tắc chính tả: ng - ngh, g - gh, c- k 
nên khi gặp bài chính tả nghe viết học sinh dễ viết sai. 
 + Trong các buổi học, học sinh thường viết chính tả đẹp và đúng hơn 
khi làm bài kiểm tra trong các đợt kiểm tra định kì hoặc trong các vở khác. 
 + Học sinh chưa nắm chắc cách trình bày một bài viết chính tả ( đoạn 
văn, đoạn thơ hay bài thơ). Đặc biệt với bài thơ viết theo thể thơ lục bát hoặc 
viết chính tả tập chép, học sinh nhìn bài “ mẫu” của giáo viên để chép và khi 
thấy giáo viên xuống dòng ở đâu( ở chữ nào) thì các em cũng xuống ở chữ 
đó( vì các em không hiểu bản chất của vấn đề).Chính vì vậy mà ở lớp 2 coi 
trọng hình thức tập chép. 
 VD: Dạy bài chính tả tập chép “ Có công mài sắt, có ngày nên kim” 
 + Bài viết bảng của giáo viên: 
Có công mài sắt, có ngày nên kim 
- Mỗi ngày mài thỏi sắt nhỏ đi một tí, sẽ có ngày nó thành kim. 
Giống như cháu đi học, mỗi ngày cháu học một tí, sẽ có ngày 
cháu thành tài. 
 + Bài viết của học sinh: 
Có công mài sắt, có ngày nên kim 
 - Mỗi ngày mài thỏi sắt nhỏ đi một tí , sẽ có ngày nó thành 
kim. 
 Giống như cháu đi học, mỗi ngày cháu học một tí, sẽ 
có ngày cháu thành tài. 
* Như ví dụ trên tôi đưa ra, với những giáo viên đang dạy lớp 5 thì thấy 
buồn cười và có thể cho là vô lí. Nhưng đối với giáo viên đã và đang trực tiếp 
giảng dạy lớp 2 thì sẽ thấy đó là thực tế. 
 + Qua điều tra bài viết đầu tiên bài “ Có công mài sắt, có ngày nên kim” 
của học sinh tôi thu được kết quả như sau: 
Tổng số học 
sinh 
G K TB Y 
SL % SL % SL % SL % 
32 
8 25 12 37,5 8 25 4 12,5 
Riêng về trình bày 
Tổng số học sinh Trình bày đúng, 
đẹp 
Trình bày đúng 
nhưng chưa đẹp 
Trình bày sai 
SL % SL % SL % 
32 8 25 12 37,5 12 37,5 
III. Nguyên nhân của thực trạng 
Qua tìm hiểu thực tế tôi thấy: 
 + Gia đình các em rất quan tâm đến việc học tập của các em. Đầu năm 
học, phụ huynh đã mua đầy đủ đồ dùng sách vở học tập cho các em. Nhiều 
phụ huynh đã dành thời gian để kèm cặp thêm cho các em học tập ở nhà. 
 + Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ đảm bảo cho việc 
dạy và học của giáo viên và học sinh như phòng học, ánh sáng, bàn ghế, đồ 
dùng cho môn học 
 + Giáo viên có chuyên môn vững vàng, có lòng yêu nghề mến trẻ, say 
sưa với sự nghiệp trồng người, giáo viên và học sinh luôn coi trọng công tác 
vở sạch , chữ đẹp. 
 + Về phía học sinh : nhìn chung các em chăm ngoan học tập, luôn chú 
ý đến chữ viết, đến sách vở của mình. 
Vậy tại sao vẫn còn những học sinh viết mắc lỗi chính tả và chưa đúng 
như vậy? Ở đây tôi mạnh dạn đưa ra một số nguyên nhân như sau: 
1. Nguyên nhân trước hết là phải nói đến do bản thân các em: 
 + Chưa nắm chắc về âm vần nên khi phân tích để viết một số tiếng khó 
còn lúng túng, không phân tích được. 
 + Một số học sinh tư thế ngồi viết và cách cầm bút chưa đúng. 
 + Đôi lúc các em còn viết ngoáy, ý thức chưa cao, chưa tự giác rèn chữ 
viết. 
 + Các em đa phần là con nông dân, tuy điều kiện vật chất đầy đủ nhưng 
điều kiện hướng dẫn các em viết bài hoặc dạy các em tư thế ngồi hoặc cách 
cầm bút thì hạn chế nên không sửa cho các em được hoặc có sửa thì cũng 
không đúng.. 
 + Một nguyên nhân nữa là do khối lượng kiến thức của lớp 2 so với lớp 
1 nhiều hơn nên học sinh phải tăng tốc độ viết trong giờ học, giờ làm bài nên 
chữ viết thường không nắn nót, không viết đúng quy cách, sai kích cỡ, 
khoảng cách giữa các chữ không đều. Hiện tượng viết sai nét, sai cỡ chữ, hở 
nét, thừa nét, thiếu dấu hoặc đánh dấu không đúng vị trí diễn ra thường xuyên. 
2. Về phía giáo viên: 
 + Giáo viên luôn quan tâm đến phong trào vở sạch chữ đẹp, chấm chữa 
bài cho học sinh thường xuyên. Song khi chấm bài cho học sinh, học sinh viết 
sai lỗi chính tả thì giáo viên chỉ gạch chân, ít sửa sai cho các em. Giáo viên 
mới chú trọng đến chữ viết đúng nên khi học sinh viết sai chữ thì giáo viên 
gạch chân lỗi sai, còn khi học sinh viết sai nét, giáo viên đều bỏ qua. Vì vậy, 
khi giáo viên nhận xét, đánh giá bài viết của các em, các em không biết phải 
sửa thế nào cho đúng , cho đẹp. 
 + Bản thân một số giáo viên còn sửa qua loa. 
 + Trong các giờ chính tả, giáo viên chưa thực sự tổ chức tiết học sôi 
nổi, chưa có sự đổi mới phương pháp, hình thức dạy học thực sự mà còn 
mang tính hình thức. 
3. Bên cạnh đó một nguyên nhân không nhỏ có ảnh hưởng tới việc viết 
sai, chưa đúng của học sinh là do phụ huynh thiếu quan tâm sửa lỗi, tư 
thế ngồi viết cho các em. 
 Một số em có cả bố mẹ đi làm ăn xa để mặc các em ở nhà với ông bà 
già. 
 Bản thân một số phụ huynh còn viết sai chính tả. Cụ thể khi trao đổi 
với giáo viên chủ nhiệm qua sổ liên lạc. 
 Vậy khi học sinh nói sai, viết sai không được sửa, và khi nhìn thấy phụ 
huynh viết sai thì các em cho đó là đúng, đâu có biết như vậy là sai. Chỉ có 
phần ít là các em biết phát hiện đúng sai, do đó các em cứ theo cái sai đó dẫn 
đến các em sẽ viết sai. 
4. Một số nguyên nhân khác 
 Học sinh lớp 2 vừa ở lớp 1 lên các em mới bắt đầu viết chữ một ly từ 
tuần 25 , như vậy mới được 13 tuần là các em lại nghỉ hè 3 tháng. Trong thời 
gian nghỉ hè hầu như là các em chỉ ôn lại bài đọc mà không chú ý đến viết 
chính tả và luyện chữ nên khi vào năm học mới, lên lớp 2 bài chính tả đầu 
tiên các em viết sai nhiều và không đúng cỡ chữ. 
* Trên đây là những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng chất lượng 
chữ viết của học sinh lớp 2. Trước một thực trạng như