SKKN Hiệu trưởng chỉ đạo công tác chủ nhiệm ở cấp trung học phổ thông trong giai đoạn hiện nay

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
HIỆU TRƯỞNG CHỈ ĐẠO CÔNG 
TÁC CHỦ NHIỆM Ở CẤP TRUNG 
HỌC PHỔ THÔNG TRONG GIAI 
ĐOẠN HIỆN NAY 
 I/ ĐẶT VẤN ĐỀ : 
Trong công cuộc đổi mới của đất nước ta hiện nay nhằm đẩy mạnh công nghiệp 
hóa, hiện đại hóa đất nước, việc nâng cao dân trí, phát huy nguồn lực con người là 
yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững. Để tạo ra yếu tố nguồn lực con 
người đó thì mục tiêu quan trọng nhất trong sự nghiệp giáo dục đào tạo là giáo 
dục học sinh trở thành người phát triển toàn diện. Để học sinh thực sự trở thành 
những người phát triển toàn diện sau này rõ ràng công việc giáo dục của nhà 
trường có thể khái quát qua hai nhiệm vụ lớn đó là : 
- Giáo dục, đào tạo, trang bị kiến thức để các em trở thành những người có trí 
lực, thông minh, có tài để góp phần xây dựng đất nước. 
- Giáo dục cho học sinh tiếp tục hình thành, phát triển và hoàn thiện nhân 
cách một cách lành mạnh. Đó chính là khía cạnh giáo dục đạo đức. 
Làm thế nào để nâng cao hiệu quả giáo dục là nỗi băn khoăn của tất cả những ai 
đang làm công tác giáo dục. Dạy chữ, dạy người luôn đi đôi với nhau, để hiệu quả 
giáo dục ngày càng đạt chất lượng hơn thì không thể chỉ chú trọng cung cấp, giáo 
dục học sinh những kiến thức khoa học mà còn phải luôn quan tâm đến việc giáo 
dục đạo đức học sinh, vì đạo đức là thành phần cơ bản của nhân cách, có đạo đức, 
có ý thức mới xác định được động cơ, mục đích học tập, chuyển biến về đạo đức 
chính là tiền đề chuyển biến về ý thức học tập và nâng cao được chất lượng học tập 
văn hóa và như vậy mới mong sau này trở thành những công dân tốt có đầy đủ 
kiến thức khoa học, có tri thức, biết yêu nước, có ý thức bảo vệ và xây dựng đất 
nước ngày càng giàu mạnh và như vậy mới đạt dược mục tiêu giáo dục toàn diện 
trong đổi mới giáo dục hiện nay. Để đạt được mục tiêu ấy người làm công tác quản 
lý giáo dục cần phải quan tâm đến lực lượng quan trọng trong công tác quản lý 
giáo dục học sinh một cách toàn diện đó chính là đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp, 
đây là lực lượng chủ đạo trong công tác giáo dục của nhà trường, xây dựng đội ngũ 
giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi làm lực lượng nòng cốt là công tác có ý nghĩa quyết 
định trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục ở nhà trường phổ thông. Sự phát triển 
của nhà trường gắn liền với sự tiến bộ, trưởng thành của từng tập thể lớp học, gắn 
liền với sự tiến bộ và trưởng thành của đội ngũ giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ 
nhiệm lớp. Chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường phụ thuộc phần lớn vào 
kết quả giáo dục của từng giáo viên chủ nhiệm đối với lớp mà họ phụ trách. Công 
tác chủ nhiệm là một bộ phận quan trọng trong tổng thể các hoạt động của nhà 
trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Chất 
lượng giáo dục là chất lượng của sản phẩm của nhà trường và chất lượng sản phẩm 
này phải đáp ứng yêu cầu sử dụng của xã hội trong từng thời kỳ. Trong đổi mới 
giáo dục hiện nay cho thấy vai trò rất quan trọng của giáo viên chủ nhiệm, để làm 
tốt công tác này phải có sự chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo nhà trường mà nhất là 
Hiệu trưởng vì hiệu trưởng chính là tổ trưởng tổ chủ nhiệm, là người trực tiếp chỉ 
đạo việc giáo dục học sinh cả về tri thức cũng như đạo đức, nhân cách học sinh 
trong nhà trường và qua thực tế đã làm trong thời gian vừa qua, từ lúc đổi mới 
chương trình sách giáo khoa, giảm tải dung lượng kiến thức, tăng cường các hoạt 
động ngoại khóa cho học sinh như giáo dục hướng nghiệp, giáo dục ngoài giờ lên 
lớp, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, tăng cường vai trò của giáo viên chủ 
nhiệm và gần đây nhất được tham gia tập huấn về công tác giáo viên chủ nhiệm 
trong trường trung học cơ sở, trung học phổ thông do Bô giáo dục tổ chức vào đầu 
năm học 2011 – 2012 với nhiều nội dung đổi mới được đưa vào thực tế tại đơn vị 
và kết hợp với những kinh nghiệm chỉ đạo công tác này trong những năm học 
trước trong việc tôi đã rút ra một vài kinh nghiệm xin được trình bày ra đây với 
tên đề tài là “Hiệu trưởng chỉ đạo công tác chủ nhiệm ở cấp trung học phổ thông 
trong giai đoạn hiện nay” để góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục là giáo dục 
học sinh trở thành những con người toàn diện vừa có đức vừa có tài phục vụ xã 
hội, là những công dân tốt có đầy đủ năng lực phục vụ nhân dân, có ý thức xây 
dựng và bảo vệ đất nước . 
II/ NỘI DUNG CƠ BẢN : 
Thöïc hieän vieäc chỉ đạo công tác chủ nhiệm bao goàm caùc noäi dung sau : 
- Xaây döïng kế hoạch chủ nhiệm chung 
- Chỉ đạo cho giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch và thực hiện tốt kế 
hoạch chủ nhiệm theo tình hình thực tế của từng lớp . 
- Chỉ đạo đổi mới hình thức, nội dung tiết sinh hoạt lớp. 
- Chỉ đạo giáo dục học sinh phát triển toàn diện . 
- Chỉ đạo thực hiện việc ghi sổ chủ nhiệm các nội dung cần trong việc giáo 
dục ý thức chuyên cần và thực hiện nội qui nhà trường . 
- Kiểm tra định kỳ công tác chủ nhiệm để phát hiện sai sót và chấn chỉnh 
kịp thời . 
- Chỉ đạo việc phối hợp với đoàn thanh niên, giáo viên bộ môn, phụ huynh 
học sinh và chính quyền địa phương. 
1. Đặc điểm tình hình : 
 a. Thuận lợi : 
- Đội ngũ giáo viên chủ nhiệm đa số có nhiều kinh nghiệm, có tay nghề 
vững vàng và tinh thần trách nhiệm cao, tích cực đổi mới phương pháp để nâng 
cao chất lượng giáo dục, yêu nghề, tâm huyết với nghề, hết lòng vì học sinh, có uy 
tín trong học sinh và phụ huynh học sinh. 
- Có đủ giáo viên ở hầu hết các môn học, trường đã có sẵn nền nếp dạy và 
học nghiêm túc từ nhiều năm nay. Giáo viên hoạt động khá đều tay trong việc đánh 
giá chất lượng học sinh. 
- Phần lớn học sinh có ý thức trong học tập, chấp hành tốt nội qui kỷ luật 
học đường, có tinh thần cầu tiến, tích cực học tập và nhiệt tình thực hiện việc đổi 
mới phương pháp học tập. 
- Cơ sở vật chất đáp ứng khá tốt cho việc đổi mới phương pháp giáo dục. 
 b. Khó khăn : 
- Một bộ phận giáo viên chưa có kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm, tiếp 
cận việc đổi mới trong công tác chủ nhiệm còn chậm, tinh thần trách nhiệm chưa 
cao, thiếu sự quan tâm giáo dục học sinh . 
- Giáo viên có kinh nghiệm thì lớn tuổi quản lý lớp tốt nhưng không phù hợp 
với những hoạt động đổi mới trong sinh hoạt . 
- Giáo viên trẻ thì dễ dãi với học sinh, thiếu kinh nghiệm quản lý, phù hợp 
với hoạt động đổi mới trong công tác chủ nhiệm nhưng thiếu kinh nghiệm quản lý 
lớp, dễ dãi quá mức đối với học sinh nên hiệu quả thấp trong công tác chủ nhiệm . 
- Còn khá nhiều học sinh thiếu ý thức trong việc chấp hành nội qui kỷ luật, 
thiếu chuyên cần, thiếu động cơ học tập, mất căn bản, lười học. 
- Địa bàn rộng, học sinh đầu cấp từ nhiều nơi chuyển đến còn bở ngỡ khi 
vào học trường mới, chưa quen nền nếp kỷ cương của trường. 
2. Kế hoạch chủ nhiệm năm học 2011 – 2012 ( của tổ chủ nhiệm ) 
 Người quản lý phải lập kế hoạch công tác chủ nhiệm bời vì lập kế hoạch chủ 
nhiệm là lựa chọn một trong những phương án hành động trong tương lai cho toàn 
bộ hoặc từng bộ phận trong bộ máy quản lý để đạt được mục tiêu mong đợi trên cơ 
sở khả năng hiện tại và cũng để làm cơ sở để giáo viên chủ nhiệm lớp định hướng 
xây dựng kế hoạch chủ nhiệm cho lớp chủ nhiệm của mình. Nội dung kế hoạch 
chủ nhiệm của lãnh đạo nhà trường được xây dựng như sau : 
KẾ HOẠCH CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM 
NĂM HỌC 2011– 2012 
Căn cứ hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2011 – 2012, năm học với 
chủ đề “ Tiếp tục đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo 
dục”, nhà trường triển khai kế hoạch chủ nhiệm với yêu cầu GVCN dựa 
vào định hướng chung của trường và đặc điểm riêng của lớp, để lập ra kế 
hoạch công tác chủ nhiệm cho năm học theo tinh thần hướng dẫn Sở giáo 
dục và đào tạo với các nội dung như sau : 
PHẦN I : KẾ HOẠCH CHUNG 
I./ ĐẢM BẢO SỐ LƯỢNG HỌC SINH : 
1/ Chỉ tiêu đảm bảo sĩ số : 
Thực hiện tốt việc duy trì sĩ số, đảm bảo số học sinh bỏ học giảm hơn so với 
năm học trước. Chỉ tiêu phấn đấu học sinh bỏ học không quá 2.5% (50 hs) vào 
cuối năm học. 
2/ Biện pháp : 
- Quan tâm, tìm hiểu, nắm chắc tình hình học sinh của lớp để có biện pháp 
giải quyết kịp thời những hiện tượng chán nản, có ý bỏ học. 
- Đặc biệt chú ý tới đối tượng học sinh có hoàn cảnh khó khăn, bế tắc, để 
động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện để các em được học tập. 
II./ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC : 
1/ Nội dung : 
Nhanh chóng ổn định tổ chức ngay từ đầu năm học, củng cố, kiện toàn hoạt 
động của đoàn thanh niên, đội cờ đỏ các lớp, tăng cường các hoạt động giáo dục. 
a) Giáo dục ý thức đạo đức : 
Trang bị cho các em những tri thức đạo đức cơ bản về các chuẩn mực hành 
vi, trên cơ sở đó hình thành niềm tin đạo đức cho các em, giáo dục đạo đức cho các 
em trong các mối quan hệ : quan hệ thầy trò, quan hệ với xã hội, với cộng đồng, 
quan hệ với công việc, lao động, quan hệ với mọi người, quan hệ với tài sản xã hội, 
tài sản của người khác, quan hệ với môi trường, quan hệ với bản thân. 
 b) Giáo dục thái độ, tình cảm đạo đức : giúp học sinh có thái độ đúng đắn 
đối với các hiện tượng phức tạp trong đời sống xã hội và tập thể, nhằm giáo dục 
học sinh biết : 
- Yêu quê hương, đất nước, gia đình, lớp học, bạn bè 
- Có thái độ đấu tranh rõ ràng với những biểu hiện tiêu cực, hành vi sai trái 
c) Giáo dục hành vi, thói quen đạo đức : 
- Luôn biết kính trọng người trên, thầy cô giáo, cán bộ, nhân viên của nhà 
trường, thương yêu giúp đỡ bạn bè, có ý thức xây dựng tập thể, đoàn kết với các 
bạn, được các bạn tin yêu. 
- Tích cực rèn luyện phẩm chất đạo đức, có lối sống lành mạnh, trung thực, 
giản dị, khiêm tốn. 
- Hoàn thành đầy đủ nhiệm vụ học tập, cố gắng vươn lên trong học tập 
- Thực hiện nghiêm túc nội qui nhà trường, chấp hành tốt pháp luật, qui định 
về trật tự an toàn xã hội, an toàn giao thông, tích cực tham gia đấu tranh phòng 
chống tội phạm, tệ nạn xã hội và tiêu cực trong học tập, kiểm tra, thi cử. 
- Tích cực rèn luyên thân thể, giữ gìn vệ sinh và bảo vệ môi trường. 
- Tham gia đầy đủ các hoạt động giáo dục qui định trong kế hoạch giáo dục, 
các hoạt động chính trị, xã hộ