Báo cáo biện pháp Một số giải pháp rèn học sinh học tốt môn Toán Lớp 4 về đọc, viết số có nhiều chữ số năm học 2015-2016 trường Tiểu học Hiếu Thành B

KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY
MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN HỌC SINH HỌC TỐT MÔN TOÁN LỚP 4
VỀ ĐỌC, VIẾT SỐ CÓ NHIỀU CHỮ SỐ 
NĂM HỌC 2015-2016 TRƯỜNG TIỂU HỌC HIẾU THÀNH B
A. MỞ ĐẦU
I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Như chúng ta đã biết dạy học Toán ở Tiểu học nhằm giúp học sinh: Có những kiến thức cơ bản ban đầu về số học các số tự nhiên, phân số, số thập phân. Các đại lượng thông dụng, một số yếu tố hình học và thống kê đơn giản. Giải được các bài toán đơn giản có ứng dụng nhiều trong thực tế xây dựng nền móng toán học để các em học tiếp lên các bậc học trên, đồng thời ứng dụng thiết thực trong cuộc sống hàng ngày của các em. Góp phần bước đầu phát triển năng lực tư duy, khả năng suy luận hợp lý và diễn đạt đúng cách phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần gũi trong cuộc sống. Kích thích trí tưởng tượng, gây hứng thú học tập toán góp phần hình thành bước đầu phương pháp tự học và làm việc có kế hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo.
Giáo dục Tiểu học là bậc học đang ngày càng phát triển và nó có vị trí vô cùng to lớn đối với ngành giáo dục. Đây là bậc học đặt những viên gạch “Nền móng vững chắc tương lai”. 
Để giúp học sinh đạt được mục đích trên, giáo viên cần thiết phải có nhiều yếu tố, mà quan trọng là phương pháp dạy học. Trong đó việc đọc, viết số có nhiều chữ số là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc học toán của các em học sinh. 
Do đó việc nghiên cứu phương pháp để rèn học sinh đọc, viết đúng số có nhiều chữ số là một việc làm hết sức cần thiết trong giảng dạy, nhằm góp phần vào việc thực hiện mục tiêu môn Toán ở trường Tiểu học.
Trong năm học 2015-2016 tôi được phân công giảng dạy lớp 4.2 ở Trường Tiểu học Hiếu Thành B với tổng số học sinh là 17 em. Ngay từ đầu học năm học tôi đã lên kế hoạch khảo sát và nhận thấy học sinh học toán chưa đạt yêu cầu đặc biệt là các bài toán về đọc, viết số có nhiều chữ số như sau: 
TSHS
Thời điểm
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
TS
TL%
Đọc số
Viết số
17
Đầu năm
TS
TL%
TS
TL%
9
53
4
23.5
4
23.5
Dựa vào những cơ sở trên bản thân tôi suy nghĩ phải đề ra “Một số biện pháp rèn học sinh học tốt môn toán lớp 4 về đọc, viết số có nhiều chữ số”.
II. MÔ TẢ NỘI DUNG:
Từ thực tế khảo sát nêu trên, tôi đề ra các giải pháp để giúp học sinh học tốt toán về đọc viết số có nhiều chữ số bằng những giải pháp như: Hướng dẫn học sinh ôn tập lại cách đọc, viết số có nhiều chữ số; Hướng dẫn rèn kỹ năng đọc, viết số có nhiều chữ số thông qua đồ dùng dạy học; Hướng dẫn học sinh thực hành – luyện tập bằng hình thức thi đua theo tổ, đôi bạn, nhóm; Cá thể hóa dạy học trong thực hiện cách đọc, viết số có nhiều chữ số; Luôn động viên khích lệ HS trong học tập...., Từ đó giúp các em khắc phục những sai sót và rèn luyện kỹ năng đọc và viết số có nhiều chữ số. Các em tự tin hứng thú trong học tập góp phần nâng cao chất lượng môn toán. 
B. NỘI DUNG
I. Thực trạng
1.Thuận lợi
Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa và dụng cụ học tập, sĩ số học sinh trong lớp tương đối 17 em.
Cơ sở vật chất đầy đủ.
Được sự quan tâm giúp đỡ của anh chị em đồng nghiệp và ban giám hiệu trường.
Học sinh cố gắng siêng năng trong học tập.
 2.Khó khăn
Trường Hiếu Thành B là một trường vùng sâu của huyện Vũng Liêm nên đa số các em gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại ảnh hưởng đến việc học tập của các em.
Đa số gia đình phụ huynh học sinh còn nghèo, bận lo việc đồng áng ít có thời gian quan tâm chăm lo cho việc học của các em, chủ yếu là giao phó cho giáo viên.
+ Về đọc số: Các em đọc chưa đạt yêu cầu cụ thể như các trường hợp sau:
-Trường hợp 1: Số 21 865 học sinh đọc là “Hai mươi mốt, tám sáu năm”. Trong trường hợp này: Học sinh đọc chưa đạt yêu cầu là do các em chưa chú ý đến hàng, lớp. 
-Trường hợp 2: Số 242 465 học sinh đọc là “Hai trăm bốn mươi hai, tám trăm sáu mươi lăm”. Ở trường hợp này. Học sinh đọc chưa đạt yêu cầu là do các em đọc không chú ý đến hàng, lớp cho nên khi đọc không kèm theo tên lớp.
-Trường hợp 3: Số 860 010 Các em đọc “Tám trăm sáu mươi nghìn mười”. Trong trường hợp thứ 3: Học sinh đọc chưa chính xác là do các em bỏ qua số 0 ở hàng trăm, các em chưa biết được số 0 có vai trò quan trọng khi đọc, viết số do đó các em đọc sai. 
+ Về Viết số: Các em viết chưa đạt yêu cầu như các trường hợp sau:
-Trường hợp 4: Bốn mươi nghìn tám trăm linh năm. Học sinh viết sai “4085”.
Ở đây học sinh sai là do không nắm rõ hàng, lớp nên viết số không phân biệt hàng, lớp từ đó dẫn đến viết sai, bên cạnh đó cũng như trường hợp 3 các em chưa đặc biệt chú ý vai trò của số 0 trong số có nhiều chữ số.
-Trường hợp 5: 8 triệu, 40 nghìn, 7 trăm, 8 chục. Học sinh viết như sau: 840780. Trong trường hợp này học sinh viết sai là do các em chưa nắm được rõ “8 triệu, 40 nghìn, 7 trăm, 8 chục” là số có bao nhiêu chữ số, số 8 ở hàng nào, lớp nàoTừ đó dẫn đến viết chưa chính xác.
-Trường hợp thứ 6: Chín trăm triệu bảy trăm nghìn. Học sinh viết là “900 700”. Trường hợp này là đơn giản nhất nhưng các em dễ nhầm lẫn nhất vì các em thường không suy nghĩ kỹ trước khi viết. Các em chưa chú ý đến hàng, lớp nên các em viết thiếu những số 0 ở lớp đơn vị dẫn đến viết số không đạt yêu cầu. Từ những thiếu sót của học sinh tôi đã nhận thấy được nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc các em đọc, viết số có nhiều chữ số không đúng yêu cầu hay bị thiếu sót là do các em chưa nắm được cách đọc, viết số có nhiều chữ số. 
Từ đó tôi đã đề ra những giải pháp thực hiện để rèn học sinh học tốt môn toán lớp 4 về đọc, viết số có nhiều chữ số như sau:
II.GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
1 Giải pháp 1: Hướng dẫn học sinh ôn tập lại cách đọc, viết số có nhiều chữ số.
Trước hết phải giúp học sinh nắm được các “Hàng và lớp”. Nắm được “Lớp đơn vị” gồm có: “Hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm”. Lớp nghìn gồm có: “Hàng nghìn, hàng chục nghìn, hàng trăm nghìn”. Lớp triệu gồm có: “Hàng triệu, hàng chục triệu, hàng trăm triệu”. Giáo viên sử dùng đồ dùng dạy học dưới đây để dạy cho học sinh trong các tiết học toán, tiết ôn tập....Nhằm giúp các em nắm cách đọc, viết số có nhiều chữ số. Từ đó hình thành kỹ năng đọc cho các em.
Lớp triệu
Lớp nghìn
Lớp đơn vị
Hàng trăm triệu
Hàng
chục
triệu
Hàng triệu
Hàng trăm nghìn
Hàng
chục
nghìn
Hàng nghìn
Hàng trăm
Hàng chục
Hàng
đơn vị
Để giúp các em nắm vững hơn về đọc, viết số có nhiều chữ số chính xác thì giáo viên cho học sinh ôn tập trên lớp hoặc trong giờ học. Tôi cho nhiều học sinh nhắc lại các hàng và lớp trong bảng đó. Để cho các em nhớ thật chính xác các nội dung trong bảng, sau đó cho học sinh nhiều số khác nhau để các em đọc, viết. Nếu các em đọc, viết số chưa đạt yêu cầu thì cho bạn cùng nhận xét để chỉnh sửa. Mặc khác tôi còn cho học sinh đọc lại sẽ giúp các em nắm vững được cách đọc, viết và nhớ được lâu hơn. Dần dần đã hình thành được kỹ năng đọc, viết số có nhiều chữ số cho học sinh.
Đối với học sinh đọc, viết số có nhiều chữ số chưa đạt yêu cầu, giáo viên còn sử dụng 15 phút đầu giờ mỗi buổi học, để học sinh tự kiểm tra giúp đỡ nhau trong việc đọc, viết số có nhiều chữ số. Nếu em nào đọc chưa chính xác thì các bạn trong nhóm hướng dẫn đọc lại cho đúng. Đến thời điểm này tất cả em đều đọc chính xác số có nhiều chữ số.
Rút ra từ giải pháp này tôi nhận thấy khả năng đọc, viết số của các em đã được nâng lên rõ rệt. Từ những em đọc, viết số chưa chính xác hiện nay có thể đọc, viết số nhanh gọn, chính xác hơn và đã có nhiều tiến triển trong học tập, các em học tập tốt hơn và tích cực hơn trong các hoạt động giáo dục.
2. Giải pháp 2: Hướng dẫn rèn kỹ năng đọc, viết số có nhiều chữ số thông qua đồ dùng dạy học.
2.1. Rèn kỹ năng đọc:
Nhằm để rèn luyện kỹ năng đọc, viết số có nhiều chữ số cho học sinh, ngoài việc sử dụng giải pháp trên tôi còn kết hợp hướng dẫn ôn tập qua đồ dùng dạy học như sau. 
Ví dụ: Lớp đơn vị gồm có 3 hàng: hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm tôi để màu vàng. Lớp nghìn gồm có: hàng nghìn, hàng chục nghìn, hàng trăm nghìn để màu xanh lá và lớp triệu gồm có: hàng triệu chục triệu, trăm triệu là màu đỏ 
Tôi ép nhựa lại để có thể viết và xoá được, cũng như giáo viên, học sinh cũng có 1 tấm bảng giống của giáo viên nhưng nhỏ hơn để tiện cho việc sử dụng và cất vào cặp.
Khi sử dụng đồ dùng dạy học, tôi thấy học sinh nắm bài tốt hơn, mỗi lần đọc các em biết cần phải đọc hết tất cả các số được ghi ở các hàng cùng màu, sau đó thêm tên lớp vào là đúng.
Ví dụ: Trường hợp 1: Số 21 865. Khi học sinh đọc số này các em chỉ cần nhìn số sẽ biết số đó ở vị trí nào trong bảng, kết hợp với bảng sẽ đọc chính xác hơn.
Đối với học sinh đọc chưa chính xác thì các em dùng bút lông ghi vào bảng, sau đó đọc được chính xác chẳng hạn:
2
1
8
6
5
Khi học sinh nhìn vào lớp nghìn màu xanh lá có 2 số là 2 và số 1 mà ở lớp nghìn đọc là “Hai mươi mốt nghìn”. Số 8 ở hàng trăm, số 6 ở hàng chục và số 5 ở hàng đơn vị. Các số 8,6,5 này ở lớp đơn vị từ đó các em đọc được “Tám trăm sáu mươi lăm”. Sau đó các em đọc được cả dãy số là “Hai mươi mốt nghìn, tám trăm sáu mươi lăm. Tương tự các bài toán khác với cách làm này giúp học sinh đọc số rõ ràng hơn, chính xác hơn, tránh các lỗi về đọc số có nhiều chữ số.
2.2. Rèn kỹ năng viết:
Khi viết học sinh sẽ nhẫm số được yêu cầu, nhận biết số đó thuộc lớp nào, màu nào ở bảng và các em chỉ việc thể hiện số đó lên bảng sau đó. Cũng bằng cách đọc trên học sinh đọc lại chính xác số đã viết.
Trường hợp 4: Bốn mươi nghìn tám trăm linh năm. Học sinh đọc đến tên lớp các em sẽ ngừng lại. “Bốn mươi nghìn” để viết số 4 vào cột hàng chục nghìn, số 0 vào cột hàng nghìn, sau đó các em đọc tiếp “ Tám trăm linh năm”. Các em viết tiếp số 8 vào cột hàng trăm, số 0 vào cột hàng chục và số 5 vào cột hàng đơn vị.
5
0
8
0
4
Từ bảng này các em nhìn vào và đọc các số theo từng lớp đã có màu sẵn đọc là “Bốn mươi nghìn tám trăm linh năm”. 
Trường hợp 5: 8 triệu, 40 nghìn, 7 trăm, 8 chục. Gặp dạng bài này đa số học sinh đều viết chưa chính xác. Giáo viên cần phải nhắc học sinh đọc thật kỹ yêu cầu của bài toán. Sau đó đọc rõ từng lớp và từ từ điền vào bảng như “8 triệu” điền số 8 vào cột hàng triệu, “40 nghìn” điền số 4 vào cột chục nghìn, số 0 vào cột hàng nghìn, “7 trăm” viết số 7 vào cột hàng trăm, “ 8 chục” viết số 8 vào cột hàng chục, sau đó những hàng còn trống thì ta thêm số 0 vào để được như bảng sau.
4
0
7
8
0
8
0
Rút ra từ giải pháp này: Từ khi áp dụng giải pháp này vào trong giảng dạy, giáo viên hướng dẫn các em nắm vững cách đọc và viết số khi sử dụng bảng, học sinh có thể đọc hay viết ra giấy một cách dễ dàng chính xác số của giáo viên yêu cầu mà không sợ nhằm lẫn. Từ đó kỹ năng đọc và viết số của học sinh nâng lên so với đầu năm, đến nay 100% học sinh lớp tôi đã tự tin hơn, mạnh dạn hơn và đọc, viết số có nhiều chữ số một cách chính xác.
3.Giải pháp 3: Hướng dẫn học sinh thực hành – luyện tập bằng hình thức thi đua theo tổ, đôi bạn, nhóm:
	Sau khi học sinh biết cách đọc, viết số có nhiều chữ số. Tôi tổ chức cho các em thi đua theo tổ, đôi bạn, nhóm nhằm tạo điều kiện cho những em khá giỏi kèm bạn học chưa đạt yêu cầu. Ngược lại, giúp học sinh chưa đạt yêu cầu vừa có cơ hội tương tác với bạn trong nhóm, vừa có sự cạnh tranh với nhóm khác, từ đó giúp HS hứng thú học tập hơn.
Ví dụ 1: luyện tập bằng hình thức theo tổ, nhóm: Khi cho đề bài đọc các số sau: 7 564 312; 5 432 410; 3 688 552; 7 415 964; 97 556 324; 445 726 865 với thời gian để học sinh thảo luận trong tổ (2 phút). Sau đó giáo viên cho mỗi tổ lên trình bày đọc đúng các số trên.
Ví dụ 2: luyện tập bằng hình thức theo đôi bạn: Khi cho đề bài viết các số sau:
-Bảy trăm hai mươi lăm nghìn bốn trăm hai ba mươi hai.
-Hai triệu năm trăm bảy chục nghìn tám trăm sáu mươi hai. 
Cho thời gian để học sinh thảo luận đôi bạn (1 phút). Sau đó giáo viên cho đôi bạn lên viết đúng các số trên.
	Rút ra từ giải pháp này: Từ khi thực hiện giải pháp trên tôi nhận thấy các em trước kia còn hay rụt rè, nhút nhát trước kia nay đã mạnh dạn, tự tin hơn trong hoạt động đôi bạn, tổ, nhóm, đã có đóng góp ý kiến xây dựng bài tăng tỉ lệ từ 25- 30%. Từ đó các em biết đọc và viết chính xác bất kỳ những số có nhiều chữ số.
4.Giải pháp 4: Cá thể hóa dạy học trong thực hiện cách đọc, viết số có nhiều chữ số:
Trãi qua những giải pháp trên, chắc chắn đa số các em đều nắm vững cách đọc, viết số có nhiều chữ số. Tuy nhiên cũng không tránh khỏi một vài em qua hình thức học tập theo tổ, đôi bạn, nhóm các em vẫn còn lúng túng trong việc đọc, viết số có nhiều chữ số như em: Hân, Trăm, Nguyên, Đông. Ở trường hợp 2: giáo viên cho số 242 465 học sinh đọc là “Hai trăm bốn mươi hai, tám trăm sáu mươi lăm”. Ở trường hợp này, học sinh đọc chưa đúng là do các em đọc không chú ý đến hàng, lớp cho nên khi đọc không kèm theo tên lớp. 
 Đối với những em này, tôi trực tiếp hướng dẫn lại một cách tỉ mỉ theo ba giải pháp đầu tiên, giúp các em nắm vững lại cách cách đọc, viết số có nhiều chữ số. Qua đó các em đều thực hiện tốt cách đọc, viết số có nhiều chữ số.
5.Giải pháp 5: Luôn động viên khích lệ học sinh trong học tập:
Trong khi các em làm bài, tôi luôn theo dõi và giúp đỡ kịp thời những học sinh chưa theo kịp bạn rồi chấm và chữa bài cho cả lớp cùng theo dõi, sau đó cho các em này thực hiện lại bài làm ngay tại lớp cho chính xác.
	Tôi luôn chú ý việc giao bài tập cho phù hợp với từng đối tượng học sinh trong lớp và khen ngợi, động viên kịp thời để tạo sự hứng thú và khắc sâu kiến thức cho từng học sinh sau mỗi tiết học. Đặc biệt tôi áp dụng việc đánh giá học sinh theo thông tư 30 của Bộ GD-ĐT, khi học sinh đọc viết số chưa chính xác tôi không chê bai mà luôn tìm cách khen ngợi tinh thần học tập của các em. Sau đó nhẹ nhàng chỉ ra hạn chế, đồng thời đưa ra hướng khắc phục cụ thể, giúp học sinh biết tự sửa chữa và tiến bộ hơn.
 	 Ngoài những giải pháp nêu trên, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành họp ban đại diên hội cha mẹ học sinh lớp đề ra những biện pháp cụ thể để phối hợp giữa gia đình và nhà trường nhằm để nâng cao chất lượng đọc, viết số của các em. Đến nay thì tôi nhận thấy rằng sau khi áp dụng kinh nghiệm giảng dạy “Một số biện pháp rèn học sinh học tốt môn toán lớp 4 về đọc, viết số có nhiều chữ số” tại lớp 4.2 Trường Tiểu học Hiếu Thành B đã mang lại hiệu quả cao.
III. KẾT QUẢ.
Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, kết quả về đọc và viết số có nhiều chữ số của lớp tôi đạt kết quả khả quan hơn so với đầu năm. Từ khi sử dụng những giải pháp này khả năng đọc, viết số của các em được chính xác hơn. Từ đó các em tự tin hơn và đạt kết quả cao hơn trong học tập đến nay các em đọc, viết số đạt yêu cầu 100% tăng hơn so với đầu năm theo bảng thống kê sau:
TSHS
Thời điểm
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
TS
TL%
TS
TL%
17
Đầu năm
9
53.0
8
47.0
Tháng 11/2015
11
64.7
6
35.3
Học Kỳ I
14
82.3
3
17.7
Tháng 04/2016
17
100
0
0
 IV. KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG.
	Kinh nghiệm này được áp dụng ở lớp 4.2 Trường Tiểu học Hiếu Thành B đạt được kết quả khả quan. Tôi thiết nghĩ rằng những thiếu sót của học sinh thường mắc phải khi học phần đọc, viết số có nhiều chữ số của học sinh. Qua khảo sát, thống kê cũng là những lỗi phổ biến ở bậc Tiểu học hiện nay trong nhà trường. Mặc dù kết quả của kinh nghiệm này còn hạn chế, nhưng cũng mang lại rất nhiều khả quan trong quá trình thực hiện, đã khắc phục, hạn chế thiếu sót của học sinh. Do đó, tôi nghĩ rằng kinh nghiệm này có thể áp dụng ở nhà trường, ở huyện, vì nó phù hợp với các đối tượng học sinh.
STT
Họ và tên
Lớp
Đơn vị
Kí tên
1
Hà Đình Thái
4/1
Hiếu Thành B
2
Nguyễn Công Danh
5/2
Hiếu Thành B
3
Trần Hải Thọ
5/1
Hiếu Thành B
C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT:
I.Kết luận:
Từ kết quả thu được, qua sự chuyển biến của học sinh, cho phép tôi khẳng định rằng:
Muốn giúp học sinh học tốt phần toán đọc viết số có nhiều chữ số giúp cho tiết toán đạt kết quả tốt, đòi hỏi người giáo viên phải thật sự kiên trì, phải thật sự có tâm huyết với nghề.
Hiểu được nguyên nhân và thống kê các hạn chế của học sinh thường mắc phải khi đọc, viết số có nhiều chữ số.
Tìm biện pháp khắc phục, vận dụng các phương pháp dạy khoa học, phù hợp với những sai sót mà học sinh thường mắc phải khi học phần đọc viết số có nhiều chữ số. Tăng cường luyện tập hình thành kỹ năng đọc, viết số cho học sinh, nhất là những học sinh chưa đạt yêu cầu môn toán. Song song đó, cần kết hợp với sử dụng phương tiện, đồ dùng dạy học phù hợp để tăng thêm hiệu quả giảng dạy. 
II.ĐỀ XUẤT:
1. Đối với giáo viên: Phải chủ động trong việc khai thác nội dung, sáng tạo và xây dựng các kiểu bài tập phù hợp để giúp học sinh khắc phục lỗi về toán đọc viết số có nhiều chữ số.
2. Nhà trường và ngành: Cần tổ chức các chuyên đề về giảng dạy phân môn Toán. Trang bị kịp thời các phương tiện dạy học phục vụ cho môn học. Tạo điều kiện cho giáo viên giáo viên giao lưu, học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy.
Trên đây là kinh nghiệm của bản thân tôi nhằm góp phần của mình vào việc giảng dạy trong chương trình toán 4. Rất mong sự đóng góp, xây dựng ý kiến của các bạn đồng nghiệp, của Ban giám hiệu và của các cấp lãnh đạo để tôi có chuyên môn vững vàng và tự tin hơn trong giảng dạy. Tôi xin chân thành cảm ơn !	 
 Hiếu Thành, ngày 20 tháng 4 năm 2016 
 Người thực hiện
 Nguyễn Hữu Thông
KẾT QUẢ THẨM ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
TRƯỜNG TIỂU HỌC HIẾU THÀNH B
Sáng kiến kinh nghiệm đã được hội đồng thẩm định
Kết quả: /10điểm. 
 Xếp loại: 
Vũng Liêm, ngày 21 tháng 04 năm 2016
HIỆU TRƯỞNG
KẾT QUẢ THẨM ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN VŨNG LIÊM
Sáng kiến kinh nghiệm đã được hội đồng thẩm định
Kết quả: / 10 điểm. 
 Xếp loại: 
Vũng Liêm, ngày tháng 04 năm 2016
 TRƯỞNG PHÒNG