SKKN Một số biện pháp thực hiện có hiệu quả công tác xã hội hóa giáo dục ở Trường THPT số 3 Bảo Thắng

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LÀO CAI 
TRƯỜNG THPT SỐ 3 – BẢO THẮNG 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÓ HIỆU QUẢ 
CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG 
THPT SỐ 3 – BẢO THẮNG 
 Họ và tên tác giả: Vi Thị Hoài Mơ 
 Chức vụ: Phó hiệu trưởng 
 Tổ chuyên môn: Văn – Sử - GDCD 
 Đơn vị công tác: Trường THPT số 3 – Bảo Thắng 
Bảo Thắng, tháng 3 năm 2012 
PHẦN MỞ ĐẦU 
I. Lý do chọn đề tài 
 ‘‘Mọi cuộc cải cách giáo dục đều bắt nguồn từ người giáo viên và cán bộ quản lí 
giáo dục. Chất lượng giáo dục phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng yếu tố quyết định 
chính là thầy cô giáo và cán bộ quản lí giáo dục.’’ 
 ( Khuyến cáo của Unessco về giáo dục) 
Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII đã khẳng định: 
“Phát triển giáo dục là sự nghiệp của toàn xã hội, của nhà nước và của mỗi cộng 
đồng, của từng gia đình và của mỗi công dân”. 
Trong những năm gần đây được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước trường 
THPT số 3 – Bảo Thắng đã khang trang hơn với 2 dãy nhà 3 tầng với 18 phòng học, 
khu nhà hiệu bộ mới được đưa vào sử dụng từ tháng 2/2012. Tuy nhiên ngoài phòng 
học, phòng làm việc cần có phòng chức năng, sân chơi, bãi tập, vườn hoa, cây cảnh, 
 đầu tư trang thiết bị, xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan sư phạm là một trong những 
yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Đặc biệt, 
việc xây dựng đầu tư theo các tiêu chí: “ Trường học thân thiện- học sinh tích 
cực” tạo được môi trường tốt nhất cho việc dạy của thầy và việc học của trò là vấn đề 
khó với địa bàn còn nhiều khó khăn. Trong khi sự đầu tư của nhà nước thì có hạn, 
muốn xây dựng và phát triển nhà trường, ngoài sự đầu tư của nhà nước nếu không có 
sự hỗ trợ của cha mẹ học sinh, sự đóng góp của cả cộng đồng thì khó có thể thành 
công được. Bởi ngoài sự lãnh đạo, giúp đỡ của cơ quan chủ quản cấp trên, chỉ có chủ 
trương xã hội hóa giáo dục mới khắc phục nhanh những khó khăn trước mắt. 
Tuy nhiên, huy động sức mạnh của toàn xã hội hướng về giáo dục là cả một vấn 
đề hết sức khó khăn đối với một ngôi trường vùng còn khó khăn về kinh tế. Một mặt, 
do dân cư còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế, phụ huynh học sinh chưa quan tâm đến 
học tập của con em, nhiều phụ huynh còn có tư tưởng khoán trắng con em cho nhà 
trường, có khi cả năm không tham gia hội họp một lần nào, thậm chí không biết con 
học thầy cô nào, lớp nào trong khối. Mặt khác, công tác XHHGD hiện nay còn gặp 
nhiều bất cập do không có người chuyên về công tác này, cha mẹ học sinh thì làm việc 
theo sự tự nguyện khi thấy việc làm đó đem lại lợi ích cho con em họ chứ chưa được 
trang bị những kiến thức nhất định về công tác XHHGD. 
Vì vậy, để làm sao có biện pháp tuyên truyền huy động để không những cha 
mẹ học sinh, mà các tổ chức xã hội đều hướng về nhà trường bằng cả tâm huyết để 
 làm sao con em có môi trường học tập tốt, Đảng ủy, chính quyền, các đoàn thể địa 
phương quan tâm nhiều đến sự phát triển của nhà trường. Từ những trăn trở ấy, bản 
thân tôi và Ban giám hiệu nhà trường đã có cách làm để thu hút được các bậc cha mẹ 
học sinh và các tổ chức xã hội cùng với nhà trường đẩy mạnh công tác XHHGD nhờ 
đó trong những năm qua cơ sở vật chất, cảnh quan sư phạm nhà trường đã thay đổi 
làm cho nhà trường đã thực sự là trung tâm văn hóa của địa phương ngày càng thu hút 
được sự quan tâm của nhiều người. Phần lớn các phụ huynh học sinh đều có chung 
quyết tâm đầu tư đóng góp để xây dựng cơ sở vật chất, với mong muốn con em có môi 
trường học tập tốt hơn. 
Qua hơn ba năm, tích cực huy động xã hội hóa giáo dục để xây dựng và phát 
triển nhà trường, bản thân tôi đã rút ra được: “Một số biện pháp thực hiện có hiệu 
quả công tác xã hội hóa giáo dục ở trường THPT số 3 – Bảo Thắng” 
II. Mục đích nghiên cứu 
Xác định cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn của công tác 
XHHGD trong trường THPT nói chung và trường THPT số 3 – Bảo Thắng nói riêng. 
Tiến hành đánh giá, điều tra thực trạng của công tác XHHGD trong nhà trường, 
phân tích nguyên nhân, tìm ra những yếu tố liên quan đến công tác XHHGD ở trường 
THPT số 3 – Bảo Thắng. 
Đề xuất một số biện pháp thực hiện có hiệu quả công tác XHHGD ở trường 
THPT số 3 – Bảo Thắng trong giai đoạn hiện nay. 
III. Phương pháp nghiên cứu 
Nghiên cứu các tài liệu của Đảng về Giáo dục - Đào tạo, của Bộ giáo dục và 
Đào tạo, các ngành có liên quan. 
Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, các kinh nghiệm thực tiễn về công tác xã hội 
hóa giáo dục. 
Điều tra tìm hiểu tâm tư nguyện vọng từ các đồng nghiệp đi trước, đội ngũ CB-
GVCNV đang công tác, phụ huynh học sinh, và học sinh trong toàn trường. 
PHẦN II NỘI DUNG 
I/ TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC 
1. Cơ sở khoa học về công tác xã hội hóa giáo dục 
1.1. Khái niệm xã hội hóa giáo dục 
XHHGD là “huy động toàn xã hội làm giáo dục, động viên các tầng lớp nhân 
dân góp sức xây dựng nền giáo dục quốc dân dưới sự quản lý của nhà nước”. 
Nghị quyết 90-CP của Chính phủ ngày 21-8-1997 đã xác định khái niệm 
XHHGD như sau, đó là: là vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân, 
của toàn xã hội vào sự phát triển sự nghiệp giáo dục; là xây dựng cộng đồng trách 
nhiệm của các tầng lớp nhân dân và đảng bộ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, 
các cơ quan nhà nước, các đoàn thể quần chúng, các tổ chức kinh tế, các doanh nghiệp 
đóng tại địa phương và của từng người dân đối với việc tạo lập và cải thiện môi trường 
kinh tế xã hội lành mạnh thuận lợi cho hoạt động giáo dục; là mở rộng các nguồn đầu 
tư, khai thác các tiềm năng về nhân lực, vật lực và tài lực trong xã hội (kể cả từ nước 
ngoài ); phát huy và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực này. 
Cuộc vận động XHHGD có 3 nội dung chủ yếu: 
Một là tạo ra phong trào học tập sâu rộng trong toàn xã hội theo nhiều hình thức, 
vận động toàn dân, trước hết là những người trong độ tuổi lao động thực hiện học tập 
suốt đời để làm việc tốt hơn, thu nhập cao hơn và có cuộc sống tốt đẹp hơn, làm cho xã 
hội ta trở thành xã hội học tập. 
Hai là vận động toàn dân chăm sóc thế hệ trẻ, tạo môi trường giáo dục tốt lành, 
phối hợp chặt chẽ giữa giáo dục trong nhà trường với giáo dục ở gia đình và ngoài xã 
hội; tăng cường trách nhiệm của cấp uỷ đảng, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, 
các đoàn thể quần chúng, các doanh nghiệp đối với sự nghiệp giáo dục. 
Ba là nâng cao ý thức trách nhiệm và sự tham gia của toàn dân, của mỗi người đối 
với giáo dục nhằm củng cố, tăng cường hiệu quả của hệ thống giáo dục để phục vụ tốt 
việc học tập của nhân dân. 
Như vậy XHHGD không chỉ là công việc của ngành giáo dục mà là sự nghiệp 
của toàn dân, của mọi tổ chức kinh tế xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của 
nhà nước. XHHGD không là một giải pháp ngắn hạn trong lúc ngân sách nhà nước 
dành cho giáo dục còn hạn hẹp mà là một giải pháp lâu dài, mang tính chiến lược. 
XHHGD nhằm đến thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục, làm cho không chỉ thế 
hệ trẻ mà là mọi người dân được hưởng các quyền lợi mà giáo dục đem đến đồng thời 
khuyến khích và tạo điều kiện cho mọi người dân, mọi tổ chức chính trị-kinh tế-văn 
hoá xã hội phát huy cao nhất trách nhiệm và năng lực của mình đóng góp cho cho sự 
nghiệp giáo dục. XHHGD còn nhằm đến mục tiêu xây dựng xã hội học tập trên đất 
nước, hình thành thói quen học suốt đời trong từng người dù là trí thức hay lao động 
chân tay, dù trẻ hay cao tuổi. 
1. 2. Một số cơ sở pháp lý về công tác xã hội hóa giáo dục 
 Trong Nghị quyết Hội nghị lần hai Ban chấp hành TW Đảng khóa VIII đã chỉ 
rõ: “ Mọi người chăm lo cho giáo dục, các cấp ủy và tổ chức Đảng, các cấp chính 
quyền, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế - xã hội, các gia đình và các cá nhân 
đều có trách nhiệm tích cực góp phần phát triển sự nghiệp giáo dục – đào tạo, đóng 
góp trí tuệ, nhân lực, vật lực, tài lực cho giáo dục – đào tạo. Kết hợp giáo dục nhà 
trường, giáo dục gia đình và giáo dục xã hội, tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh ở 
mọi nơi, trong cộng đồng, từng tập thể. 
Điều 12 Luật giáo dục đã ghi: “Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển 
sự nghiệp giáo dục, thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường và hình thức giáo dục, 
khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển giáo 
dục. Mọi tổ chức gia đình và công dân đều có trách nhiệm chăm lo cho sự nghiệp giáo 
dục, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục, xây dựng môi trường 
giáo dục lành mạnh và an toàn”Trong bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng 
tại Hội nghị của Ngành Giáo dục tổng kết bốn năm thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng 
Chính phủ về chống tiêu cực và khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục, sơ kết ba 
năm thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” 
và tổng kết năm học 2010-2011 có nêu: “Cùng với tăng cường đầu tư của Nhà nước, 
phải thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa để thu hút nhiều nguồn lực xã hội cho phát 
triển giáo dục...” 
Nghị quyết Đại hội lần XIV của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai cũng nêu 
rõ: “Đẩy mạnh công tác xã hội hoá về giáo dục, huy động mọi nguồn lực trong xã hội 
để phát triển giáo dục, đào tạo.” 
Công văn số 5358/BGDĐT – GDTrH V/V Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ Giáo 
dục Phổ thông năm học 2011-2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nêu: “Tiếp 
tục đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục”. 
2. Thực trang công tác XHHGD ở trường THPT số 3 – Bảo Thắng 
2.1. Một số nét về tình hình nhà trường. 
 Trường THPT số 3 – Bảo Thắng được thành lập theo quyết định số 135/QĐ-
UBND tỉnh Lào Cai ngày 09/4/2002. Trường THPT số 3 – Bảo Thắng nằm trên địa 
bàn Thị trấn Phong Hải huyện Bảo Thắng, cách thành phố Lào Cai 24 km về phía bắc. 
Là một thị trấn rộng với 19 thôn bản nhưng trong đó có tới 15 thôn bản thuộc diện đặc 
biệt khó khăn, gồm 8 dân tộc anh em chung sống ( như Kinh, Tày, Dao, Nùng, Giáy, 
H’Mông,...). Điều kiện kinh tế đồng bào còn gặp nhiều còn khó khăn, thu nhập thấp, 
chủ yếu từ nghề làm ruộng, trồng rừng, chỉ có một số ít là công nhân n