SKKN Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ 
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ 
LÊN LỚP 
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC 
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 
1. Họ và tên: Hoàng Mai Lan 
2. Ngày tháng năm sinh: 14- 9- 1978 
3. Nam, nữ: Nữ 
4. Địa chỉ: 547/9 Tổ 4- Khu phố 1- Phường Long Bình- Biên Hòa- Đồng 
Nai 
5. Điện thoại: 0976705652; Cơ quan: 0613913667 
6. Chức vụ: Phó hiệu trưởng 
7. Đơn vị công tác: Trường THPT Tam Hiệp- Biên Hòa- Đồng Nai 
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO 
 Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm 
 Năm nhận bằng: 2001 
 Chuyên ngành đào tạo: Toán 
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC 
 Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy 
 Số năm có kinh nghiệm: 11 
 Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: 
 Khai thác sự chuyển đổi giữa các phương pháp để giải một số bài toán 
hình học không gian. 
 Một số biện pháp quản lý trong việc bảo quản, cải tạo trường sở. 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vai trò vô cùng quan trọng trong 
việc hình thành và phát triển nhân cách của người học sinh. Hoạt động giáo dục 
ngoài giờ lên lớp là cầu nối tạo ra mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội. 
Thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhà trường có điều kiện phát 
huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, mở ra khả năng thuận lợi để 
gắn học với hành, nhà trường với xã hội, giúp học sinh hình thành thái độ, rèn 
luyện hành vi, kĩ năng sống để trở thành người công dân có ích. 
 Mặc dù bản thân đã có rất nhiều cố gắng trong việc quản lý hoạt động giáo 
dục ngoài giờ lên lớp năm học 2012-2013 và đã đạt được một số kết quả nhất định, 
nhưng với mong muốn góp phần tìm kiếm những biện pháp tối ưu để quản lý hoạt 
động giáo dục ngoài giờ lên lớp, tôi đã làm sáng kiến kinh nghiệm với đề tài: “Một 
số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp”. 
II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
1. Cơ sở lý luận 
 a) Các khái niệm liên quan đến đề tài 
 - Biện pháp: Là cách làm, cách giải quyết một vấn đề cụ thể (theo Từ điển 
Tiếng Việt – NXB Đà Nẵng 1997). 
 - Quản lý: Theo Từ điển Tiếng Việt do Trung tâm từ điển ngôn ngữ Hà 
Nội xuất bản năm 1992, quản lý có nghĩa là: 
 + Trông coi và giữ gìn theo những yêu cầu nhất định. 
 + Tổ chức và điều khiển các hoạt động theo những yêu cầu nhất định. 
Theo Henry Fayol: Quản lý nghĩa là dự kiến, tổ chức, lãnh đạo, phối hợp và 
kiểm tra. 
Theo F.Taylor: Quản lý là biết được chính xác điều bạn muốn người khác 
làm, và sau đó hiểu được rằng họ đã hòan thành công việc một cách tốt nhất và rẻ 
nhất. 
Các tác giả Kast và Rosenweig thì cho rằng: Quản lý bao gồm việc điều hòa 
các nguồn tài nguyên về người và vật chất để đạt tới mục đích. 
Một cách khái quát: Quản lý là họat động, là tác động có định hướng, có chủ 
đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý trong một tổ chức nhằm làm cho tổ 
chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức. 
- Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp: 
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là những hoạt động được tổ chức ngoài 
giờ học của các môn học ở trên lớp. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là sự 
tiếp nối hoạt động dạy – học trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo 
nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành động của học sinh. 
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp do nhà trường tổ chức và quản lý với sự 
tham gia của các lực lượng xã hội. Nó được tiến hành tiếp nối hoặc xen kẽ hoạt 
động dạy – học trong nhà trường hoặc trong phạm vi cộng đồng. Hoạt động này 
diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình giáo dục, 
làm cho quá trình này được thực hiện ở mọi nơi, mọi lúc. 
 b) Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tại trường 
THPT Tam Hiệp năm học 2011-2012 
b.1. Xây dựng kế hoạch: 
Ngay từ đầu năm học, Hiệu trưởng phân công Phó hiệu trưởng phụ trách hoạt 
động giáo dục ngoài giờ lên lớp căn cứ theo kế hoạch chung để xây dựng kế hoạch 
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của toàn trường năm học 2011-2012. 
 Ưu điểm: 
Kế hoạch được xây dựng ngay từ đầu năm học nhờ vậy các bộ phận trong nhà 
trường căn cứ kế hoạch chủ động thực hiện. 
Các hoạt động được rải đều ra các tháng trong năm và mỗi tháng đều có 
những hoạt động đặc thù. Trong đó các hoạt động cao điểm tập trung nhiều vào 
những tháng có những ngày Lễ lớn như 20/10, 20/11, 22/12, 09/01, 03/02, 26/3, 
30/4, 19/5. 
Đầu mỗi tháng trường đều có kế hoạch dạy tiết giáo dục ngoài giờ lên lớp của 
tháng trong đó quy định rõ nội dung dạy từng khối và gợi ý thực hiện tại bảng 
công tác để giáo viên theo dõi, thực hiện. 
 Hạn chế: 
Kế hoạch cả năm học chưa thật cụ thể, chưa có phần dự trù kinh phí cho các 
hoạt động. 
Kế hoạch chưa khoa học: có những tháng nhiều bộ phận (nhà trường, đoàn 
trường, công đoàn) cùng tổ chức hoạt động dẫn đến giáo viên và học sinh phải 
tham gia nhiều, tốn thời gian công sức và kinh phí. Ví dụ tháng 11, nhà trường tổ 
chức hội giảng và các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp theo chương trình, đoàn 
thanh niên tổ chức thi đố vui để học, giải bóng đá, văn nghệ. Tháng 3 ngoài việc 
nhà trường tổ chức các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp, tư vấn mùa thi thì công 
đoàn tổ chức cho học sinh thi cắm hoa, làm thiệp, làm món tráng miệng và thầy cô 
thi nấu ăn; đoàn trường lại tổ chức ngày hội ẩm thực liên chi đoàn, rồi các em lại 
phải tham gia các hoạt động của Đoàn cấp trên 
Nhà trường cũng chưa có kế hoạch riêng phù hợp với học sinh khối 12 nhất là 
việc tổ chức giao lưu, thăm quan các trường Đại học, các xí nghiệp, nhà máy để 
giúp các em định hướng nghề nghiệp. 
Trong kế hoạch chưa có phần tổ bộ môn thực hiện chuyên đề giáo dục ngoài 
giờ lên lớp toàn trường cho học sinh. 
Kế hoạch chỉ mới dừng lại trong năm học (từ tháng 9 năm nay cho đến tháng 
5 năm sau) chưa lập kế hoạch cho các hoạt động hè. 
b.2. Tổ chức và chỉ đạo thực hiện: 
b.2. 1. Thành lập Ban chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp: 
Hiệu trưởng đã ra quyết định thành lập Ban chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài 
giờ lên lớp ngay từ đầu năm học. Thành phần Ban chỉ đạo đúng theo tinh thần 
thông tư số 32/TT của Bộ Giáo dục và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 
ngày 15/10/1988, gồm: phó hiệu trưởng là trưởng ban, bí thư Đoàn trường là phó 
ban, các thành viên: chủ tịch công đoàn, các tổ trưởng chuyên môn, các giáo viên 
chủ nhiệm, một số giáo viên có năng khiếu về văn nghệ, thể dục thể thao. 
Để giúp Ban chỉ đạo hoạt động đã thành lập các tiểu ban và có phân công 
nhiệm vụ cụ thể cho từng tiểu ban. 
 Ưu điểm: 
Việc thành lập Ban chỉ đạo và các tiểu ban ngay từ đầu năm học đã giúp cho 
các thành viên có trách nhiệm trong việc thực hiện các nhiệm vụ được phân công. 
 Hạn chế: 
Trong thành phần Ban chỉ đạo chưa có đại diện của Ban đại diện Cha Mẹ học 
sinh nên chưa phát huy được vai trò của cha mẹ học sinh trong tổ chức các hoạt 
động giáo dục. 
 b.2. 2. Tổ chức và chỉ đạo các lực lượng giáo dục bên trong nhà trường: 
 Với lực lượng giáo viên chủ nhiệm lớp: 
 Ưu điểm: 
Khi tiến hành phân công giáo viên làm chủ nhiệm, hiệu trưởng đã có sự cân 
nhắc, lựa chọn kĩ lưỡng nhất là đối với hai khối lớp 10 và 12. Chính vì vậy đa số 
giáo viên chủ nhiệm lớp thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục học sinh. Nhiều giáo viên 
chủ nhiệm rất nhiệt tình, năng nổ, quản lí lớp tốt và luôn đi đầu trong các hoạt 
động như: Thầy Trương Văn Sơn, Thầy Nguyễn Minh Thắng, Cô Trần Thị Liên 
Hương; cô Nguyễn Thị Linh Phương, Cô Trương Thị Thanh Trang. 
 Hạn chế: 
Công tác quản lý việc tổ chức các hoạt động GDNGLL của giáo viên chủ 
nhiệm chưa hiệu qủa, chủ yếu dựa vào tinh thần tự giác của mỗi giáo viên. 
Một số giáo viên chủ nhiệm còn thiếu kinh nghiệm, chưa có các kĩ năng cần 
thiết để tổ chức các hoạt động tập thể, không sát sao để đôn đốc các hoạt động của 
lớp nên lớp còn vi phạm nhiều, học yếu, không tham gia các hoạt động của trường. 
Giờ sinh hoạt chủ nhiệm ở các lớp thường nhàm chán và nặng nề chưa gây 
hứng thú đối với học sinh. 
 Đối với tập thể giáo viên trường, các tổ chuyên môn: 
 Ưu điểm: 
 Hiệu trưởng đã chỉ đạo, triển khai đến toàn thể giáo viên việc lồng ghép, 
tích hợp các nội dung giáo dục dân số, giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên; 
phòng chống ma tuý và các tệ nạn xã hội, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông 
vào bài dạy trên lớp của mình. 
 Hạn chế: 
 Nhiều giáo viên còn qua loa, chưa chú ý lồng ghép, tích hợp các nội dung 
giáo dục vào bài dạy. Việc thực hiện lồng ghép, tích hợp các nội dung giáo dục 
vào bài dạy mới chỉ dừng ở mức độ cá nhân giáo viên tự chuẩn bị, chưa được các 
tổ chuyên môn bàn bạc, thống nhất (đưa vào bài nào, với khối lượng kiến thức bao 
nhiêu, thời gian bao nhiều và bằng cách nào). 
 Hiệu trưởng chưa chỉ đạo các tổ bộ môn xây dựng kế hoạch tổ chức ngoại 
khoá phù hợp đặc thù bộ môn. 
 Phối hợp với Đoàn trường: 
 Ưu điểm: 
 Đoàn trường là lực lượng nòng cốt, là đòn bẩy cho các hoạt động giáo dục 
ngoài giờ lên lớp của nhà trường. Hiệu trưởng đã phối hợp tốt, tạo mọi điều kiện 
thuận lợi cho Đoàn trường hoạt động. Các kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo 
dục ngoài giờ lên lớp của Đoàn trường được hiệu trưởng đưa chung vào kế hoạch 
của trường. Hiệu trưởng tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, hỗ trợ 
kinh phí, nhân sự để Đoàn trường tổ chức tốt các hoạt động giúp học sinh được vui 
chơi, giải trí, rèn luyện kĩ năng sống. 
 Hạn chế: 
 Bí thư đoàn trường là giáo viên kiêm nhiệm, ngoài hoạt động đoàn còn phải 
tham gia giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ của một người giáo viên như các giáo 
viên khác nên không có thời gian đầu tư cho hoạt động đoàn để các hoạt động 
đoàn thực sự hấp dẫn, lôi cuốn học sinh tham gia. 
Chi đoàn giáo viên hoạt động còn hạn chế, đa số chỉ tập trung vào nội dung 
chuyên môn. Chưa làm tốt vai trò hạt nhân nòng cốt của mình trong các hoạt động 
ngoài giờ lên lớp của Đoàn trường. 
 Với Ban đại diện Cha Mẹ học sinh: 
 Ưu điểm: 
 Trong cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm học, hiệu trưởng đã chỉ đạo giáo 
viên ch