SKKN Dạy phụ đạo học sinh yếu kém - Một giải pháp giảm tỷ lệ học sinh yếu, kém và bỏ học ở Trường THPT Võ Trường Toản

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
DẠY PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU KÉM - 
MỘT GIẢI PHÁP GIẢM TỶ LỆ HỌC SINH 
YẾU, KÉM VÀ BỎ HỌC Ở TRƯỜNG THPT 
VÕ TRƯỜNG TOẢN 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
Sự phát triển của Giáo Dục- Đào Tạo quyết định sự tiến bộ, phồn vinh 
của xã hội đúng như Nghị quyết TW 2 khóa VIII đã chỉ rõ: “Giáo dục- Đào tạo 
là quốc sách hàng đầu, là nhân tố phát triển kinh tế xã hội, là cơ sở để thực hiện 
công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước”. Vì thế, quản lý nhà trường là sự tác 
động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý làm cho nhà 
trường vận hành theo đường lối, quan điểm giáo dục của Đảng, thực hiện được 
mục tiêu kế hoạch đào tạo của nhà trường, mà tiêu điểm là quá trình dạy học- 
giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới 
về chất. 
Trách nhiệm của người quản lý nhà trường là bám sát vào tình hình thực 
tế của trường mình để vạch ra những biện pháp cụ thể, phù hợp nhằm không 
ngừng nâng cao chất lượng các mặt giáo dục, khắc phục những hạn chế, yếu 
kém trong công tác giáo dục, thực hiện cho được mục tiêu đề ra. 
Với trường THPT Võ Trường Toản, một trong những mục tiêu quan trọng 
hàng đầu là nâng cao kết quả học tập của học sinh, giảm tỷ lệ học sinh yếu kém 
trên tinh thần đánh giá đúng thực chất năng lực của các em. Trên thực tế, những 
khó khăn khách quan và chủ quan của trường đã góp phần làm cho số lượng học 
sinh yếu kém cao hơn hẳn so với một số trường trong khu vực và nhiều trường 
THPT của Tỉnh. Bên cạnh đó, việc áp dụng quy chế 40 và quyết định 51 sửa đổi 
trong việc đánh giá học lực của học sinh và quá trình thực hiện cuộc vận động 
hai không với 4 nội dung: Nói không với bệnh thành tích trong giáo dục và tiêu 
cực trong thi cử, nói không với vi phạm đạo đức nhà giáo và học sinh không đạt 
chuẩn lên lớp do Bộ Giáo Dục và Đào Tạo chỉ đạo đã đem lại sự đánh giá thực 
chất về chất lượng của học sinh. Theo đó, số lượng học sinh yếu kém có chiều 
hướng tăng cao so với nhiều năm trước đây. Đây là thực trạng chung mà chúng 
ta phải chấp nhận và cần tìm ra những giải pháp phù hợp để cải thiện nó trên 
tinh thần không chạy theo thành tích nhưng phải nâng cao chất lượng thực của 
hoạt động dạy học và giáo dục. Với suy nghĩ đó, trên cương vị một Phó hiệu 
trưởng phụ trách công tác chuyên môn của trường, từ năm học 2007- 2008 tôi 
đã tham mưu, đề xuất với Hiệu trưởng nhà trường và mạnh dạn thực hiện một số 
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh, góp phần khắc phục 
tình trạng học sinh bỏ học nhiều do học lực yếu kém và ở lại lớp quá cao ở 
trường THPT Võ Trường Toản. Sau ba năm thực hiện, chúng tôi đã cơ bản đạt 
được mục tiêu đề ra ban đầu. Chính vì thế, tôi mạnh dạn trình bày một vài kinh 
nghiệm đã áp dụng có hiệu quả trong việc giảm thiểu tình trạng học sinh bỏ học 
do học lực yếu kém, phải ở lại lớp qua đề tài Dạy phụ đạo cho học sinh – một 
giải pháp giảm tỷ lệ học sinh yếu, kém và bỏ học ở trường THPT Võ 
Trường Toản. 
II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
1. Cơ sở thực hiện đề tài 
Nhìn vào thực tế giáo dục của Nhà trường hiện nay, chúng tôi nhận thấy: 
Chương trình sách giáo khoa mới hiện nay hay nhưng rất khó với phần đông 
học sinh. Việc xếp loại học sinh theo Quy chế 40 và quyết định 51 sửa đổi chú 
trọng đến thực chất với những yêu cầu cao hơn. Vì vậy số học sinh bị xếp loại 
yếu, kém và học sinh phải ở lại lớp gia tăng. Theo đó, tỷ lệ học sinh bỏ học tăng 
theo và rất khó kéo giảm. Đó là mối bức xúc chung với những người làm quản 
lý. 
Thực trạng HS bỏ học của trường THPT Võ Trường Toản trong 02 năm 
học 2006- 2007 và 2007- 2008 phần nào được phản ánh qua bảng số liệu sau: 
 Năm học 2005-
2006 
Năm học 2006-
2007 
Ghi chú 
Số lượng Tỷ lệ 
(%) 
Số lượng Tỷ lệ 
(%) 
HL yếu 328 25 Giảm11,5% 
HL 
kém 
 8 0,6 Giảm 0,3% 
HS bỏ 
học 
Trong chiến lược giáo dục- đào tạo của mình, Sở Giáo dục & Đào tạo 
Đồng Nai đã đặt mục tiêu: giảm tỷ lệ học sinh bỏ học xuống dưới 2%. Đó cũng 
là mục tiêu chung của tất cả các trường trên địa bàn tỉnh, trong đó có trường 
THPT Võ trường Toản. Tuy nhiên đây là mục tiêu không dễ thực hiện vì phụ 
thuộc vào nhiều điều kiện như: Cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, sự ủng hộ của 
phụ huynh học sinh, sự nỗ lực của bản thân học sinh, 
Năm học 2010-2011, trường THPT Võ Trường Toản có 40 lớp (15 lớp 
10; 14 lớp 11; 11 lớp 12 ) với 1843 học sinh. Trường có 78 cán bộ- giáo viên- 
CNV, đội ngũ giáo viên của trường còn chưa đồng bộ: thiếu giáo viên Anh văn, 
Toán, Lý, Tin, Công nghệ. Cơ sở vật chất về cơ bản đáp ứng được việc dạy và 
học. Học sinh của trường thuộc 6 xã phía đông của huyện Cẩm Mỹ. Với những 
đặc điểm nổi bật đó, việc thực hiện các giải pháp của đề tài gặp những thuận lợi 
và khó khăn sau: 
Về thuận lợi: Trường nhận được sự quan tâm và chỉ đạo sâu sát của Sở 
GD-ĐT Đồng Nai, của Huyện uỷ – UBND Huyện Cẩm Mỹ, của các cấp chính 
quyền địa phương xung quanh trường . 
 Trường THPT Võ Trường Toản là trường công lập hạng I vừa tròn 5 năm 
hình thành và phát triển. 
Đội ngũ cán bộ, giáo viên đều đạt chuẩn và CNV của trường là một tập 
thể đoàn kết nhất trí, năng động, nhiệt tình, có sự lỗ lực phấn đấu trong giảng 
dạy và giáo dục học sinh. 
Trường được sự hỗ trợ tích cực, có hiệu quả của Hội CMHS, các ban, 
ngành, đoàn thể của địa phương. 
Học sinh của trường nhìn chung chăm ngoan, nhiều em có năng lực tốt 
trong học tập và có năng khiếu về văn nghệ- TDTT. 
Cho đến thời điểm này tại trường THPT Võ Trường Toản chưa có biểu 
hiện tệ nạn xã hội và ma túy xâm nhập vào trường học. 
Về khó khăn: 
Vì Nhà trường phải cho trường Tiểu học Xuân Tây mượn một số phòng 
học nên cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy học bị ảnh hưởng phần nào. Trường 
cũng còn thiếu phòng đa năng, sân bãi tập thể dục thể thao chưa được đầu tư 
đồng bộ  
Do địa bàn cư dân rộng, học sinh ở xa nhiều nên việc đi học của các em 
gặp rất nhiều khó khăn. Một số học sinh còn chưa chăm học. Kinh tế của số 
đông cha mẹ học sinh không ổn định cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc học 
của con em mình. 
2. Nguyên nhân dẫn đến số lượng học sinh yếu kém và bỏ học nhiều tại 
trường THPT Võ Trường Toản 
 Về phía giáo viên: 
Giáo viên nhà trường đạt chuẩn nhưng đa số mới ra trường nên kinh 
nghiệm giảng dạy chưa nhiều (70% giáo viên có tuổi nghề từ 3 năm trở xuống, 
20% giáo viên có tuổi nghề dưới 7 năm) 
 Một số giáo viên bộ môn cũng như giáo viên chủ nhiệm chưa nhiệt tình, 
thoái thác nhiệm vụ, chưa tích cực, tự giác học tập để nâng cao trình độ chuyên 
môn nghiệp vụ. 
 Về phiá học sinh: 
Học sinh đuợc tuyển vào lớp 10 của trường có chất lượng thấp, đa số học 
sinh có học lực trung bình (trong 03 năm vừa qua chúng tôi hầu như phải tuyển 
hết số học sinh đăng ký dự tuyển, do trên địa bàn chưa có trường dân lập nên áp 
lực và nhu cầu đi học của con em địa phương là rất lớn) . 
 Khả năng tự học của đa số các em kém, tính ỷ lại vào thầy cô và các giờ 
học trên lớp của nhiều học sinh còn nặng nề. 
Mặt khác, chương trình sách giáo khoa mới quá nặng so với năng lực thực 
của học sinh và các em phải học quá nhiều môn, ngoài ra còn phải đi học nhiều 
buổi, nhất là học sinh lớp 11. 
Tất cả những nguyên nhân đó làm cho việc tiếp thu kiến thức của học sinh 
không hiệu quả, chất lượng học tập không cao, không theo được chương trình. 
Các em dễ mang tâm lý chán học và bỏ học giữa chừng. 
3. Quy trình tổ chức dạy học phụ đạo cho học sinh yếu kém. 
3.1. Xây dựng kế hoạch dạy học phụ đạo và dạy tăng cường: 
 - Khi dự thảo kế hoạch năm học 2008- 2009, 2009- 2010 và 2010-2011, 
Hiệu trưởng nhà trường đã xây dựng kế hoạch và lịch học phụ đạo trong mối 
quan hệ với các mặt hoạt động khác của trường như: kế hoạch dạy - học, kế 
hoạch xây dựng cơ sở vật chất  kế hoạch này gồm các nội dung cơ bản như : 
 +) Tình hình nhà trường, địa phương 
 +) Mục tiêu của hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém 
 +) Các chỉ tiêu cụ thể về chất lượng, số lượng mà hoạt động phụ đạo học 
sinh yếu kém cần đạt được. 
 +) Xây dựng chương trình dạy phụ đạo 
 +) Quản lý việc dạy học phụ đạo,  
- Thông qua kế hoạch dạy học phụ đạo học sinh yếu kém trước Hội đồng 
sư phạm nhà trường để lấy ý kiến đóng góp của giáo viên. 
- Thông qua kế hoạch dạy phụ đạo học sinh yếu kém đến toàn thể phụ 
huynh học sinh toàn trường trong hội nghị phụ huynh học sinh đầu năm học để 
tạo sự đồng thuận và hợp tác tích cực giữa gia đình và nhà trường. 
- Sau khi đạt được sự đồng thuận của đội ngũ giáo viên và phụ huynh học 
sinh, kế hoạch này được đưa vào Nghị quyết của hội nghị cán bộ công chức năm 
học 2007- 2008. Những năm học tiếp theo, tùy theo tình hình cụ thể mà Kế 
hoạch được điều chỉnh, bổ sunbg cho phù hợp 
 3.2 Tổ chức dạy phụ đạo và dạy tăng cường cho học sinh yếu kém. 
 Việc dạy phụ đạo và dạy tăng cường cho học sinh yếu kém của trường 
THPT Võ Trường Toản được tiến hành theo các bược sau: 
- Bước 1: Tổ chức lớp học phụ đạo. 
 Ngay từ đầu năm học, căn cứ vào kết quả học tập của học sinh ở các năm 
trước hoặc thông qua điểm xét tuyển đầu vào lớp 10, Ban Giám hiệu nhà trường 
chỉ đạo cho bộ phận văn phòng thực hiện việc rà soát số lượng học sinh yếu kém 
của từng lớp, từng bộ môn. Sau đó, nhà trường căn cứ vào kết quả đó lập bảng 
đăng ký học phụ đạo gửi về các lớp cho các em đăng ký học phụ đạo và chúng 
tôi dựa trên số liệu thực tế đó mà mở các lớp ôn tập, phụ đạo. 
 Văn phòng tổng hợp danh sách đăng ký của các lớp rồi Ban lãnh đạo nhà 
trường thông qua giáo viên chủ nhiệm mời phụ huynh của các em thuộc diện 
phải học phụ đạo họp với Ban lãnh đạo nhà trường để triển khai cụ thể nội dung 
mà nhà trường cần tiến hành đối với các em học sinh. Đồng thời nhà trường nêu 
rõ yêu cầu hợp tác, giám sát, nhắc nhở, đôn đốc việc học của học sinh với các 
bậc phụ huynh nhằm thực hiện kế koạch này một cách hiệu quả (Nhà trường xin 
hết số điện thoại của phụ huynh những em học sinh yếu kém để tiện liên lạc khi 
cần). 
 - Bước 2: Chọn lựa giáo viên dạy phụ đạo 
 Sau khi đã tổ c