Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn tổ khối dự bị 1, 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
SINH HOẠT CHUYÊN MÔN TỔ KHỐI 
DỰ BỊ, 1, 2 
1 
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
SINH HOẠT CHUYÊN MÔN TỔ KHỐI DỰ BỊ, 1, 2 
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
 Từ năm 2009 đến nay, được sự tin tưởng của Ban Giám đốc Trung tâm, sự 
tín nhiệm của đồng nghiệp, ngoài nhiệm vụ của một giáo viên đứng lớp, tôi được 
phân công kiêm nhiệm tổ trưởng tổ khối Dự bị, 1, 2. 
 Ở hai năm đầu đảm nhận vai trò tổ trưởng khối, tôi nhận ra được những hạn 
chế, thiếu sót của bản thân khi thực thi chức năng nhiệm vụ như: trong việc điều 
hành tổ, tôi chưa phát huy hết vai trò của tổ trưởng; chưa tận dụng và khai thác 
triệt để sự hỗ trợ đắc lực của các thành viên trong tổ; chưa chủ động, mạnh dạn, 
linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động phong trào chuyên môn trong tổ 
khối;. Từ hạn chế trên, với quyết tâm xây dựng, đổi mới công tác tổ chức sinh 
hoạt tổ khối sao cho thật sự chất lượng và hiệu quả, tôi đã chọn đề tài “ Nâng cao 
chất lượng sinh hoạt tổ khối chuyên môn Dự bị, 1, 2” để chia sẻ với đồng nghiệp 
về những việc tôi đã thực hiện và đạt được hiệu quả trong năm học 2011- 2012 
nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại Trung tâm Nuôi dạy trẻ khuyết tật 
Đồng Nai. 
II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
1. Cơ sở lý luận 
 Hoạt động chuyên môn chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong nhà trường. 
Trong đó, tổ khối chuyên môn là tổ chức đảm nhận chức năng thực thi nhiệm vụ 
chuyên môn của nhà trường. Tổ khối chuyên môn tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh 
giá kết quả về giảng dạy và học tập, về phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, về 
nội dung chương trình, cải tiến phương pháp dạy học một cách sâu sát nhất nhằm 
nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. 
 Và một trong những nhân tố góp phần thúc đẩy hoạt động tổ chuyên môn là 
hình thức sinh hoạt chuyên môn. Làm thế nào để đổi mới quản lý, nâng cao chất 
lượng sinh hoạt tổ chuyên môn là việc làm thiết thực mà tổ khối Dự bị, 1, 2 tại 
Trung tâm đã thực hiện có hiệu quả trong thời gian qua. 
- Tổ khối Dự bị 1, 2 gồm có 3 khối lớp, trong đó: 
 + Khối lớp Dự bị được thực hiện theo chương trình Mầm non (lớp lá) có 
điều chỉnh, giảm tải kết hợp với chương trình Tìm hiểu môi trường xung quanh lớp 
Dự Bị (Đề tài cấp Bộ do bà Ngô Thị Mai Anh nguyên phó Giám đốc Trung tâm 
Giáo dục trẻ Khuyết tật Thuận An thực hiện). Trong chương trình học ở lớp Dự bị 
học sinh được trang bị kiến thức cơ bản, những kĩ năng học tập cần thiết để chuẩn 
bị bước vào lớp 1. 
 + Khối lớp 1 có ba trình độ tương ứng với ba chương trình học: lớp 1A 
thực hiện chương trình lớp 1 phổ thông- nội dung sách giáo khoa tập 1; lớp 1B 
thực hiện chương trình lớp 1 phổ thông- nội dung sách giáo khoa tập 2; lớp 1 
khiếm thị thực hiện chương trình phổ thông lớp 1 có điều chỉnh, giảm tải phù hợp 
theo khả năng của học sinh khiếm thị. 
 + Khối lớp 2 có hai trình độ, học sinh khiếm thính và học sinh khiếm thị 
đều học theo chương trình phổ thông lớp 2 nhưng chương trình được điều chỉnh 
phù hợp với trình độ và khả năng của đối tượng học sinh từng lớp. 
2 
 Từ đặc điểm tình hình trên, tổ chức sinh hoạt tổ khối sao cho phù hợp với 
thực tế mà đem lại hiệu quả là điều làm tôi băn khoăn và trăn trở. Để buổi sinh 
hoạt chuyên môn diễn ra trong không khí thoải mái, không áp lực và cũng không 
mất nhiều thời gian của giáo viên, nhưng vẫn đảm bảo nội dung và chất lượng tôi 
đã mạnh dạn thực hiện những nội dung chủ yếu như sau: 
2. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài 
 Trong thực tế có rất nhiều cách thức để tổ chức sinh hoạt tổ khối chuyên 
môn hiệu quả nhưng trong phạm vi bài viết này tôi chỉ tổ chức thực hiện hai nội 
dung chính sau đây: 
- Chuẩn bị cho buổi sinh hoạt chuyên môn: Linh động về thời gian tổ chức 
sinh hoạt; lựa chọn địa điểm sinh hoạt; xác định nội dung sinh hoạt; 
- Tổ chức, triển khai buổi sinh hoạt chuyên môn: Tiến hành nghiêm túc 
theo tiến trình chuyên đề Sinh hoạt tổ khối đã thống nhất trong chuyên môn toàn 
Trung tâm; bàn bạc, trao đổi sâu vào trọng tâm. 
Và trong quá trình tổ chức thực hiện hai nội dung trên, tôi tập trung đi sâu 
vào những việc trọng tâm như sau: 
- Theo dõi, góp ý, xây dựng công tác chủ nhiệm lớp, chấm chữa bài. 
- Dự giờ đối chiếu lịch báo giảng, kết hợp kiểm tra giáo án nhằm đánh giá 
việc thực hiện nội dung chương trình trên lớp. 
- Theo dõi, sắp xếp thời gian, tạo điều kiện để các giáo viên dự giờ học hỏi 
kinh nghiệm, thực hiện việc dạy thay, dạy bù một cách nghiêm túc. 
- Theo dõi, nhắc nhở việc thực hiện kế hoạch giáo dục cho học sinh cần 
quan tâm; kế hoạch phụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh khá giỏi. 
- Khuyến khích động viên, tạo cơ hội, điều kiện để các thành viên trong tổ 
được phát huy năng lực của bản thân. 
2.1 Chuẩn bị cho buổi sinh hoạt: 
 Là giáo viên, chúng ta đều hiểu rằng: để tiết dạy đạt hiệu quả cao, việc 
chuẩn bị bài là công việc vô cùng quan trọng; vì có chuẩn bị kĩ thì chúng ta mới tổ 
chức thực hiện tiết dạy tốt được. Và tôi đã vận dụng điều này vào hoạt động sinh 
hoạt tổ của mình. 
a) Thời gian: 
 Theo khoản 3, điều 18, Điều lệ trường Tiểu học, tổ chức sinh hoạt tổ khối 
định kì hai tuần một lần và sinh hoạt đột xuất khi có việc cần. Thực hiện nghiêm 
túc theo quy định, tôi đã linh hoạt sắp xếp thời gian sinh hoạt định kì vào chiều thứ 
sáu tuần thứ hai, tuần thứ tư trong tháng và những buổi sinh hoạt đột suất vào giờ 
ra chơi (khoảng 8 giờ 55 phút đến 9 giờ 15 phút) hoặc vào cuối giờ của buổi học 
(10 giờ 40 phút). 
 Ví dụ: 
 Trong tháng 4 vừa qua, Trung tâm tổ chức rất nhiều hoạt động: thanh tra sư 
phạm, chuyên đề, đón đoàn giáo sinh thực tập, tổ chức ngày Người Khuyết tật Việt 
Nam, ... Để đảm bảo cho việc củng cố, cập nhật kịp thời về nề nếp cũng như chất 
lượng giảng dạy của giáo viên, tôi đã khuyến khích, động viên các thành viên trong 
tổ họp sau khi kết thúc giờ học (10g 40 phút đến 12 giờ, ngày 6/4/2012). Khoảng 
thời này không dài, nên tôi đã lựa chọn nội dung triển khai, thảo luận vừa phải để 
3 
đạt hiệu quả, chẳng hạn như: rút kinh nghiệm về giáo dục đạo đức, rèn nề nếp cho 
học sinh, bàn bạc thống nhất về giảm tải, điều chỉnh nội dung dạy học cho tuần 
tới. 
b) Địa điểm tổ chức sinh hoạt: 
 Sau khi gợi ý, bàn bạc và thống nhất cùng các thành viên trong tổ. Tôi đã tổ 
chức cuộc họp tại các phòng học vì những lí do sau: Tạo cơ hội cho các giáo viên 
học hỏi, rút kinh nghiệm lẫn nhau trong việc chấm, chữa bài của HS (đa số học 
sinh để tập vở tại lớp). Nắm được khả năng của học sinh trong lớp bạn qua điểm 
số, cách trình bày vở, Từ đó gợi ý, chia sẻ kinh nghiệm giáo dục cho đối tượng 
học sinh lớp bạn. Ngoài ra, giáo viên còn có thể dự trù hướng giáo dục phù hợp 
cho đối tượng học sinh nếu năm sau phụ trách học sinh lớp bạn. Bên cạnh đó, có 
thể góp ý xây dựng về cách bày trí lớp học sao cho khoa học gọn gàng, ngăn nắp. 
 Theo dõi, góp ý, xây dựng công tác chủ nhiệm lớp, chấm chữa bài học sinh. 
Đây là công việc của tổ trưởng, nhưng nếu trong buổi sinh hoạt mà tổ trưởng nhận 
xét, góp ý, đánh giá, rút kinh nghiệm, tất cả mọi vấn đề, thì các thành viên trong 
tổ sẽ thụ động, mệt mỏi (vì phải lắng nghe từ một phía) và như thế buổi sinh hoạt 
trở thành một buổi thuyết giảng, độc thoại đơn điệu,  Mặt khác, tạo điều kiện 
cho các thành viên trong tổ tự nhận ra những ưu điểm và hạn chế của mình để trao 
đổi, chia sẻ vấn đề sẽ mang tính chất khách quan hơn, tích cực hơn. 
c) Nội dung sinh hoạt: 
 Xác định nội dung sinh hoạt tổ khối phải bám sát theo kế hoạch của chuyên 
môn toàn Trung tâm kết hợp với kế hoạch tổ khối; sắp xếp các nội dung theo thời 
gian thực hiện từ gần đến xa; kết hợp sự hỗ trợ của các thành viên trong tổ, tạo cơ 
hội, điều kiện cho các thành viên được phát huy năng lực của mình. 
 Ví dụ: 
- Thông báo với các thành viên trong tổ xem trước và chuẩn bị nội dung 
dạy học cần điều chỉnh, giảm tải để thống nhất trong tổ. 
- Phân công giáo viên chuẩn bị nội dung báo cáo chuyên đề. 
- Chọn lựa nội dung nào cần triển khai kĩ, nội dung nào cần thảo luận. 
 + Nội dung cần triển khai kĩ: Với phong trào thi “Viết chữ đẹp” cần triển 
khai kĩ về việc chọn đối tượng học sinh tham gia thi, thời gian thi, địa điểm thi, 
giải thưởng đạt được; phong trào “Rèn chữ, giữ vở” thì khác với phong trào thi 
“Viết chữ đẹp” học sinh tham gia một bài viết chữ đẹp kết hợp kiểm tra tập vở của 
học sinh vào cuối học kì I và cuối học kì II, như vậy đối tượng học sinh được chọn 
tham gia phong trào “Rèn chữ, giữ vở” phải có tập vở được trình bày sạch đẹp 
trong suốt năm học 
 + Nội dung cần thảo luận: Điều chỉnh, giảm tải nội dung dạy học; rút 
kinh nghiệm dự giờ; cách giáo dục đạo đức, rèn nề nếp cho HS 
2.2 Tổ chức, triển khai buổi sinh hoạt chuyên môn 
a) Thực hiện nghiêm túc theo chuyên đề sinh hoạt tổ khối 
 Sau công việc chuẩn bị cho buổi sinh hoạt, tôi đã thực hiện theo tiến trình 
của chuyên đề Sinh hoạt tổ khối chuyên môn vào đầu năm học do Phó Giám đốc 
chuyên môn triển khai. Để tổ chức tốt nề nếp sinh hoạt chuyên môn tổ khối, ở mỗi 
phần tôi đều tạo tình huống hoặc câu hỏi mở để các thành viên trong tổ đóng góp ý 
4 
kiến, xây dựng. Và tôi chỉ là người chốt lại vấn đề, khi vấn đề đó được giải quyết 
theo hướng đúng đắn và có tính thống nhất. 
 Ví dụ: 
 Phần đánh giá hoạt động vừa qua (buổi họp lúc 14 giờ, ngày 14/10/2011). 
 Trao đổi về vấn đề ổn định chỗ ngồi học sinh trong lớp cho phù hợp: Trong 
một lớp học của học sinh khiếm thính, để phát huy được tính chủ động tích cực của 
học sinh thì vị trí chỗ ngồi của các em đóng vai trò không nhỏ. Trước đây, học sinh 
các lớp ngồi theo hình chữ u (do bàn chữ nhật nên không thể ngồi theo hình vòng 
cung). Trong quá trình dạy học, giáo viên nhận thấy sẽ ảnh hưởng đến tật mắt cho 
các em về lâu dài, nên chủ động thay đổi. Vì thế bàn học sinh ở các lớp đều kê 
khác nhau. Vấn đề được tôi đưa ra bàn bạc, thảo luận. Và sau cùng, tôi thống nhất 
cùng các thành viên trong tổ: khi giảng bài, tập trung học sinh ngồi trên ghế nhựa