Sáng kiến kinh nghiệm Việc tổ chức dạy và học Tiếng Anh trong trường trung học cơ sơ

Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 1 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
Việc tổ chức dạy và học 
tiếng Anh trong trường 
trung học cơ sơ 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 2 
PHẦN I: 
PHẦN MỞ ĐẦU 
(Part 1: Beginning part) 
I. TÊN ĐỀ TÀI : 
“Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường trung học cơ sơ”. 
II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
Ngày nay khi bạn đọc bất kì một mẩu tin tuyển dụng nào, bạn có thể nhận thấy 
ràêng hầu hết chúng đều yêu cầu người tuyển dụng phải biết ngoại ngữ. Cùng với sự phát 
triển của nền kinh tế, sự hoà nhập với thế giới, nước ta đang đần chuyển mình để có thể bắt 
kịp với các nước phát triển khác. Vì vậy, giáo dục đang là nhiệm vụ trọng tâm được đặt lên 
hàng đầu trong đó có môn ngoại ngữ, một ngoại ngữ phổ biến được dạy ở nhiều nơi là tiếng 
Anh. 
Tiếng Anh là một ngôn ngữ quốc tế được nhiều quốc gia sử dụng và được dùng 
trong hầu hết các giao dịch quốc tế cả về chính trị lẫn thương mại. Biết và hiểu ngoại ngữ là 
điều kiện cần thiết để có thể giao tiếp và giao lưu về kinh tế, văn hoá . Việc giảng dạy 
ngoại ngữ, trong đó có tiếng Anh, rất đươcï chú trọng ngay từ cấp trung học cơ sở, với 
phương pháp giảng dạy mới đã tạo cho học sinh nhiều cơ hội để sử dụng tiếng Anh hơn. 
Nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản, các kỹ năng cơ bản Nghe – Nói – 
Đọc – Viết , giúp học sinh có hiểu biết khái quát về văn hoá các nước nói tiếng Anh 
chương trình tiếng Anh từ lớp 6 đến lớp 9 được xây dựng theo quan điểm các chủ điểm, 
trong đó các chủ điểm giao tiếp được coi là cơ sở lựa chọn của nội dung giao tiếp, các hoạt 
đông giao tiếp. Các chủ điểm này được lặp lại có mở rộng qua các năm học, có tính ứng 
dụng cao, phù hợp với đặc điểm, sở thích, lứa tuổi, nhu cầu, trình độ của học sinh. Vì vậy 
mà tôi chọn đề tài: 
“VIỆC TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC TIẾNG ANH TRONG TRƯỜNG TRUNG 
HỌC CƠ SỞ ". 
Qua đề tài này tôi muốn tìm hiểu các phương pháp giảng dạy các kỹ năng trong 
tiếng Anh theo chương trình mới có hiệu quả hay không và qua đó rút ra những kinh 
nghiệm cho bản thân sau này. 
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 
 Việc giảng dạy các kỹ năng Nghe – Nói – Đọc – Viết của giáo viên. 
 Việc học tập của học sinh. 
 Các điều kiện phục vụ giảng dạy và học tập tại trường. 
IV. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 3 
a) Về nguyên tắc : 
Thực hiện quy chế giáo dục đào tạo 
b) Về kiến thức: 
 Giúp tôi củng cố, nâng cao kiến thức liên quan đến lĩnh vực ngoại ngữ 
và nâng cao kĩ năng sử dụng tiếng Anh thông qua việc tìm hiểu các hoạt động thực tiễn 
giảng dạy ở trường Trung Học Cơ Sở. 
 Có nhận thức đúng đắn và thực tế về việc sử dụng tiếng Anh như một 
công cụ giao tiếp, giảng dạy tại trường Trung Học Cơ Sở. 
c) Về giáo dục: 
 Thông qua quá trình nghiên cứu tôi có thể phát hiện mặt mạnh, mặt yếu 
trong chuyên môn, được tiếp xúc thực tế với môi trường sư phạm nhằm tiếp thu những kinh 
nghiệm giảng dạy từ đồng nghiệp. 
V. PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
 Thu nhập thông tin, số liệu thông qua việc đọc tài liệu, nghe báo cáo của trường và 
của tổ tiếng Anh ở trường Trung học cơ sở Nguyễn Huệ. 
 Quan sát, dự giờ của tất cả giáo viên tổ tiếng Anh và tất cả các khối lớp. 
 Phát phiếu điều tra cho từng học sinh để tìm hiểu động cơ học tập của học sinh về bộ 
môn tiếng Anh. 
 Trò chuyện với thầy, cô giáo, các em học sinh và xin ý kiến đề xuất của giáo viên tổ 
tiếng Anh, cũng như của các em học sinh về bộ môn tiếng Anh. 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 4 
PHẦN II 
NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
I. KHÁI QUÁT VỀ MÔN TIẾNG ANH TRONG TRƯỜNG THCS 
 Tiếng Anh ngày nay trở nên quan trọng và phổ biến trong đời sống xã hội, được 
xem như là ngôn ngữ quốc tế được sử dụng trong tất cả các lĩnh vực. Trong quá trình hội 
nhập nền kinh tế thế giới của Việt Nam tất yếu phải có sự tham gia của việc giao tiếp bằng 
tiếng Anh, hiện tại Việt Nam đã là thành viên thứ 150 của tổ chức WTO do đó nhu cầu học 
tiếng Anh ngày càng tăng lên mạnh mẽ. Nhận thức được tầm quan trọng của tiếng Anh Bộ 
giáo dục đã đưa ra chương trình cải cách về giáo dục có nhiều thay đổi phù hợp và thích 
nghi với tình hình mới. 
 Bộ sách giáo khoa tiếng Anh ở bậc Trung học cơ sở được cải cách thật sự đã mang 
lại nhiều kết qủa khả quan. Với việc biên soạn sách theo quan diểm chủ điểm và chủ yếu đi 
theo chủ điểm giao tiếp đã tạo ra một chương trình học vừa sức tiếp thu cho học sinh, kích 
thích niềm đam mê, sự hứng thú, tính tự giác tích cực của học sinh. Bên cạnh đó nội dung 
trình bày thiết thực, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ vận dụng, tranh ảnh phong phú. Với nhều sự thay 
đổi về nội dung bài học cũng như hình thức trình bày bộ sách giáo khoa tiếng Anh trung 
học cơ sở bước đầu nhằm giúp học sinh làm quen và hình thành ở học sinh những kiến 
thức, kỹ năng cơ bản về tiếng Anh. Qua đó học sinh có thể sử dụng tiếng Anh như một 
công cụ đơn giản dưới các dạng Nghe – Nói – Đọc – Viết và có thể tìm hiểu những nét 
khái quát chung về văn hoá các nước nói tiếng Anh. 
 Môn tiếng Anh được phổ biến rộng rãi trên toàn quốc và luôn được sự quan tâm 
và đầu tư thích đáng nhằm đẩy mạnh sự phát triển của bộ môn này. Cũng như các tỉnh 
thành khác, Đăklăk tuy là một tỉnh miền núi nhưng luôn được sự quan tâm và đầu tư của 
nhà nước về sách giáo khoa, sách tham khảo, các trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và 
học. Bên cạnh đó hầu hết giáo viên tiếng ở THCS nói chung và ở Đăklăk nói riêng đều 
được trang bị kiến thức về môn giáo học pháp tiếng Anh và hiểu bài về nguyên lý dạy tiếng 
Anh và các nguyên tắc dạy tiếng Anh theo hướng giao tiếp. Tuy nhiên tình hình thực tếù 
đào tạo và bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh ở tỉnh Đăklăk cho thấy có những khó khăn và lí 
do nhất định khiến cho năng lực hiện thực hóa và vận dụng các nguyên tắc dạy tiếng Anh 
vẫn còn một khoảng cách không nhỏ với các chuẩn mực đề ra. Mặt khác, ở Đăklăk giáo 
viên và học sinh hầu như không có môi trường tiếng Anh giao tiếp ngoài lớp học, do vậy 
việc sử dụng tiếng Anh trong giảng dạy ngày càng trở nên thiết yếu. Ngoài ra chất lượng 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 5 
học sinh học môn tiếng Anh ở đây vẫn còn hạn chế vì thiếu các trang thiết bị và điều kiện 
để học tập. 
 Từ những khó khăn đó đòi hỏi sự nỗ lực từ hai phía người dạy và người học. Đối 
với giáo viên cần phải sử dụng các phương pháp thạt sự phù hợp với từng lớp, từng đối 
tượng học sinh nhằm giúp học sinh học môn tiếng Anh có hiệu quả hơn. 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 6 
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI: 
 A. HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY 
Việc dạy và học tiếng Anh trong nhà trường phổ thông đã có những thay đổi lớn về 
nội dung cũng như phương pháp giảng dạy để phù hợp với mục tiêu và yêu cầu đặt ra cho 
bộ môn này trong chương trình cải cách. Với quan điểm cơ bản nhất về phương pháp mới 
là làm sao phát huy được tính tích cực, chủ động của người đọc và tạo điều kiện tối ưu cho 
người học rèn luyện phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ vào mục đích giao tiếp chứ 
không phải cung cấp kiếùn thức ngôn ngữ thuần túy. Theo quan điểm này, các thủ thuật và 
hoạt động trên lớp học cũng đã được thay đổi và phát triển đa dạng. 
 Qua quá trình nghiên cứu, dự giờ, trao đổi với các giáo viên đứng lớp tôi nhận thấy 
rằng : chương trình tiếng Anh của khối 6 và khối 7 các kỹ năng Nghe – Nói – Đọc – Viết 
phải được phối hợp trong 1 bài học, trong chương trình cung cấp một cách sơ bộ những ngữ 
liệu cần thiết về mặt ngữ pháp, ngữ âm, ngữ điệu, từ vựng của tiếng Anh và tập trung rèn 
luyện 2 kỹ năng Nghe – Nói. Còn riêng với chương trình khối 8 và khối 9 các kỹ năng được 
dạy riêng từng phần, chương trình cung cấp thêm các ngữ liệu cần thiết về ngữ âm, ngữ 
pháp của tiếng Anh cơ bản, tiếp tục rèn luyện 2 kỹ năng Nghe – Nói, song, trọng tâm 
chuyển dần sang kỹ năng đọc hiểu và viết. 
Vì vậy, trong đề tài này tôi muốn đề cập đến các phương pháp dạy kỹ năng Nghe – 
Nói – Đọc – Viết trong chương trình tiếng Anh ở trường trung học cơ sở, chú trọng vào 
phương pháp dạy kỹ năng ở khối lớp 8. 
1. PHƯƠNG PHÁP DẠY KỸ NĂNG NGHE 
 Nghe và Đọc là hai kỹ năng tiếp thu (receptive skills) nhưng Nghe bao giờ cũng 
khó hơn Đọc vì ngôn bản tiếp thu là qua lời nói mà không thông qua cử chỉ, ký tự. Khi 
nghe người khác nói ta chỉ nghe được một lần, còn khi đọc ta có thể đọc đi đọc lại nhiều 
lần. 
 Ơû chương trình lớp 8 và lớp 9 kỹ năng nghe đã chuyển sang nghe hiểu, nghe nắm 
bắt thông tin và nghe hiểu thông tin đó nói về vấn đề gì. 
 Kỹ năng nghe là một trong những kỹ năng được chú trọng phát triển trong các 
phương pháp dạy ngoại ngữ mới. Một bài học nghe được chia thành 3 bước như sau : 
 Bước 1 : Hoạt động trước bài nghe ( Pre-listening ) : 
Giáo viên dẫn dắt học sinh đến nội dung bài nghe bằng nhiều cách như : 
 Đưa ra vài từ gợi ý và yêu cầu học sinh đoán về nội dung sắp nghe 
 Cho học sinh trả lời một số câu hỏi có liên quan đến bài nghe 
 Cho học sinh xem tranh có liên quan đến nội dung bài nghe 
Việc tổ chức dạy và học tiếng Anh trong trường THCS 
Nguyễn Như Hy. 2009-2010 7 
 . 
 Ơû bước này giáo viên làm rõ ngữ cảnh bài nghe, giới thiệu một số ngữ pháp chủ 
chốt và một số từ mới. 
 Bước 2 : Hoạt động trong khi nghe ( while-listening ) : 
Để giúp học sinh hiểu bài đọc giáo viên đưa ra các bài tập như : 
 Điền từ thích hợp vào chỗ trống 
 Sắp xếp các câu thành đoạn văn hoàn chỉnh 
 Hoàn thành bài hội thoại 
 Tìm câu trả lời phù hợp 
 Tìm hình vẽ phù hợp 
  
Tuỳ thuộc vào yêu cầu của bài nghe và trình độ của học sinh, giáo viên có thể cho 
nghe nhiều lần. 
 Bước 3 : Hoạt động sau bài nghe ( post-listening ) : 
Giáo viên có thể đưa ra một số bài tập để củng cố bài nghe : 
 Sắp xếp trật tự các câu văn thành đoạn 
 Điền từ thích hợp 
  
Sau đây là m