SKKN Phương pháp tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong giảng dạy môn Địa lý Lớp 7

Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 1 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG BUK 
TRƯỜNG THCS NGUYỄN CÔNG TRỨ 
 -----ھ ھ ھ----- 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
---&--- 
“ PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG 
GIẢNG DẠY MÔN ĐỊA LÝ LỚP 7” 
********** 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Hải Yến 
 Đơn vị công tác: Trường THCS Nguyễn Công Trứ 
 Năm học: 2010 – 2011 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 2 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
PHẦN I: MỞ ĐẦU 
 I.1: Lí do chọn đề tài: 
 Năm học 2010 – 2011 là năm học tiếp tục thực hiện cuộc vận động “ Học tập 
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Nói không với tiêu cực và bệnh thành 
tích trong giáo dục. Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo để 
học sinh noi theo. Xây dựng trường học thân thiện và học sinh tích cực. Đổi mới 
phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục, ứng dụng công nghệ thông tin. 
 Hiện nay, tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục đang được quan tâm. 
Thực hiện tích hợp trong dạy học sẽ mang lại nhiều lợi ích cho việc góp phần hình 
thành, phát triển năng lực hành động, năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. 
 Về bản chất, mỗi môn học là một lĩnh vực tri thức khoa học có tính liên ngành, 
bao gồm một hệ thống những kiến thức cơ bản và cần thiết được kết hợp lại trên cơ 
sở nhiều ngành khoa học và kỹ thuật hiện đại, người ta gọi đây là một hệ thống tri 
thức khoa học tích hợp ( kết hợp lại với nhau, hòa nhập vào nhau, lồng ghép vào 
nhau). 
 Dạy học tích hợp được hình thành trên cơ sở của những quan niệm tích cực về 
quá trình học tập và quá trình dạy học, thực hiện quan điểm tích hợp trong giáo dục 
sẽ góp phần phát triển tư duy tổng hợp, năng lực giải quyết vấn đề và làm cho việc 
học tập trở nên có ý nghĩa hơn với học sinh so với việc học tập và thực hiện các mặt 
giáo dục một cách riêng rẽ. Các sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội vốn không tồn tại 
một cách rời rạc, đơn lẻ, chúng là những thể tổng hợp hoàn chỉnh và có mối quan hệ 
chặt chẽ với nhau. 
 Các ngành khoa học đã tạo nên sức mạnh tổng hợp cho việc truyền thụ kiến thức 
của giáo viên và sự tiếp nhận kiến thức của học sinh một cách tự giác. Cũng chính do 
đặc điểm đó mà giáo dục bảo vệ môi trường được đưa vào nội dung giáo dục phổ 
thông chủ yếu bằng con đường tích hợp, tức là liên kết, lồng ghép với các môn học có 
sẵn trong chương trình giáo dục phổ thông một cách hợp lý, nhưng chủ yếu là môn 
Địa lý. 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 3 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
Môi trường là không gian sinh sống của con người và sinh vật, là nơi chứa 
đựng các nguồn tài nguyên cần thiết cho đời sống và sản xuất, bảo vệ môi trường 
hiện nay là một trong nhiều mối quan tâm mang tính toàn cầu, ở nước ta bảo vệ môi 
trường cũng là vấn đề được quan tâm sâu sắc. 
 Nhằm định hướng cho việc triển khai thực hiện nhiệm vụ. Bộ giáo dục và đào 
tạo xây dựng và đưa vào giảng dạy tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong các 
môn học, trong đó có môn Địa lý. 
 Đó là lý do vì sao tôi chọn đề tài: Một số phương pháp tích hợp giáo dục bảo vệ 
môi trường trong giảng dạy Địa lý 7. 
I.2: Mục đích nghiên cứu: 
 - Khi giảng dạy tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào bộ môn Địa lý giúp 
học sinh hiểu và nắm vững nội dung học tập hơn. 
 - Học sinh hiểu được mối quan hệ qua lại giữa các động lực môi trườngvà các 
nhân tố khác của chất lượng cuộc sống và những quyết định hợp lý. 
 - có những hiểu biết về những hành vi thuộc về lĩnh vực môi trường , nhằm cải 
thiện chất lượng cuộc sống của bàn than mình và gia đình, rộng hơn nữa là cộng 
đồng, quốc gia, quốc tế và thế giới. 
 - Hình thành cho học sinh niềm tin dựa trên cơ sở khoa học về khả năng của 
con người nói chung và của chính bản thân mình nói riêng trong việc điều khiển quá 
trình tái sản xuất con người. 
 - Hình thành cho học sinh ý thức tự giác, tự nguyện đề ra cho mình những 
quyết định đúng đắn, có ý thức trách nhiệm, có thái độ và hành động hợp lý về môi 
trường. 
- Tránh sự trùng lặp, chồng chéo giữa các môn học. Do đó, tích hợp sẽ giúp 
cho việc tiết kiệm được thời gian học tập và tránh sự nhàm chán trong học tập của 
học sinh. 
- Giúp học sinh phát triển tư duy, năng lực hành động, năng lực vận dụng kiến 
thức kỹ năng vào thực tế một cách có hiệu quả trên cơ sở hiểu bản chất của vấn đề. 
 - Làm cho nội dung học tập sinh động, hấp dẫn hơn. 
 - Giúp học sinh nhận thức thế giới một cách tổng thể và toàn diện hơn. 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 4 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
I.3: Thời gian và địa điểm. 
- Thời gian: Áp dụng trong năm học 2009 – 2010. từ tháng 9/2009 đến tháng 
5/2010. 
- Địa điểm: học sinh khối lớp 7 tai trường THCS Nguyễn Công Trứ 
I.4: Đóng góp mới về mặt lý luận và về mặt thực tiễn. 
I.4.1: Cơ sở lí luận: 
- Tích hợp trong dạy học Địa lý là sự vận dụng tổng hợp các kiến thức, kỹ năng 
của các phân môn của Địa lý tự nhiên và Địa lý kinh tế xã hội vào việc nghiên cứu 
tổng hợp về Địa lý các châu lục, một khu vực một quốc gia. Mặt khác tích hợp cũng 
còn là việc sử dụng các kiến thức, kỹ năng của các môn học khác có liên quan như 
nhau như: Lịch Sử, Sinh Học  vào dạy học Địa lý, giúp học sinh hiểu và nắm vững 
các nội dung học tập nhằm nâng cao chất lượng dạy học . 
- Làm cho học sinh thông hiểu và biết đánh giá đúng đắn tình hình môi trường 
hiện nay ở nước ta và trên thế giới, nhận thức rõ ràng mối quan hệ giữa môi trường 
với phát triển kinh tế - xã hội, ảnh hưởng của môi trường đối với chất lượng cuộc 
sống xã hội, gia đình hiện tại và tương lai. 
I.4.2: Cơ sở thực tiễn. 
Trong thực tế giảng dạy, giáo viên chỉ chú trọng việc cung cấp những kiến 
thức mới, những phần trọng tâm của bài học chứ chưa chú trọng lồng ghép những 
kiến thức phải tích hợp, bởi vì những kiến thức phải tích hợp chỉ là một đơn vị nhỏ 
trong một bài học. 
Giáo viên coi một Đơn vị kiến thức cần phải giảng dạy tích hợp là nằm trong 
bộ môn khác sẽ giảng dạy nhưng môn Địa lý rất phù hợp để tích hợp giáo dục bảo vệ 
môi trường ở trong và ngoài nhà trường, từ đó học sinh có thái độ tích cực tham gia 
vào bảo vệ môi trường. Vì vậy tôi chon đề tài này để ứng dụng vào giảng dạy ở 
trường THCS Nguyễn Công Trứ. 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 5 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
PHẦN II. NỘI DUNG 
II.1: CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 
II.1.1: Đặc điểm tình hình nhà trường. 
1.1a: Thuận lợi: 
Nhà trường luôn được sự quan tâm giúp đỡ của chính quyền địa phương, được 
sự cộng tác giúp đỡ của các ban ngành, trường luôn được sự chỉ đạo sát sao của 
Phòng giáo dục và đào tạo huyện Krông Buk. 
Cơ sở vật chất phục vụ cho việc giảng dạy tương đối đầy đủ, đội ngũ giáo viên 
có trình độ chuyên môn cao, có tâm huyết với nghề. 
Hầu hết học sinh là người dân tộc kinh, có khả năng nắm băt kiến thức nhanh, 
thuận lợi cho việc dạy và học của thầy và trò. 
 Các bậc phụ huynh rất quan tâm và kết phối hợp chặt chẽ với nhà trường để 
giáo dục học sinh. 
1.1b. Khó khăn: 
Còn một số ích học sinh có ý thức học tập chưa tốt, tiếm thu bài chậm. Một số 
gia đình chưa thực sự quan tâm đế việc học của con em mình. 
Khoảng cách từ nhà đến trường của đa số học sinh xa từ 5km trở lên,đường xá 
chưa thuận lợi. 
II.1.2: Khảo sat chất lượng môn Địa lý khối 7 đầu năm học. 
 Ngay từ đầu năm học tôi Đã tiến hành kiểm tra khảo sát việc nắm bắt kiến 
thức của học sinh, kết quả đạt được như sau: 
Tổng số 
học sinh 
Giỏi Khá TB Yếu Kém 
T.số % T.số % T.số % T.số % T.số % 
81 5 6.2 20 24.7 35 43.2 11 13.6 10 
12.3 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 6 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
II.2: CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU 
II.2.1: Kế hoạch xây dựng chuyên đề. 
 Tháng 9,10: + Điều tra cơ bản học sinh khối 7. 
 + Điều tra tình hình học tập bộ môn. 
 + Sưu tầm tài liệu. 
 Tháng 11,12: Áp dụng thực hiện chuyên đề. 
 Tháng 01: kiểm tra kết quả thực hiện chuyên đề, so sánh với kết quả khảo sát 
đầu năm. 
 Tháng 2,3,4: Tiếp tục thực hiện chuyên đề tại khối lớp 7. 
 Tháng 5: Kiểm tra kết quả thực hiện chuyên đề. Rút kinh nghiệm. 
II.2.2: Các biện pháp thực hiện: 
II.2.2a. Xây dựng kế hoạch. 
- Nghiên cứu cấu trúc chương trình: + Kỳ I: 36 tiết. 
 + Kỳ II: 34 tiết. 
- Nghiên cứu các nội dung, chương trình sách giáo khoa. 
* Chương trình áp dụng tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Địa lý 7 
Stt Tên bài Địa chỉ tích hợp 
1 Bài 1: Dân số - Mục 2: Dân số thế giới tăng nhanh 
trong thế kỷ XIX và XX. 
- Mục 3: Sự bùng nổ dân số 
2 Bài 3:Quần cư. Đô thị hóa. - Mục 2: Đô thị hóa . Các siêu đô thị 
3 Bài 6: Môi trường nhiệt đới - Mục 2: Các đặc điểm khác của môi 
trường 
4 Bài 8: Các hình thức canh tác 
trong nông nghiệp ở đới nóng. 
- Mục 1: Làn nương rẫy 
- Mục 2: Làm ruộng thâm canh lúa nước 
5 Bài 9:Hoạt động sản xuất nông 
nghiệp ở đới nóng. 
Mục 1: Đặc điểm sản xuất nông nghiệp 
Phương pháp tích hợp môi trường trong giảng dạy môn Địa lý lớp 7 
Giáo viên: nguyễn Thị Hải yến Trang 7 Trường THCS Nguyễn Công 
Trứ 
6 Bài 10: Dân số và sức ép dân số 
tới tài nguyên môi trường ở đới 
nóng. 
- Mục 1: Dân số 
- Mục 2: Sức ép của dân số tới tài 
nguyên môi trường 
7 Bài 11: Di dân và sự bùng nổ đô 
thị ở đới nóng 
- Mục 2: Đô thị hóa 
8 Bài 15: Hoạt động công nghiệp ở 
đới ôn hòa. 
- Mục 2: cảnh quan công nghiệp 
9 Bài 16: Đô thị hóa ở đới ôn hòa. - Mục 2: Các vấn đề của đô thị 
10 Bài 17: Ô nhiễm môi trường ở đới 
ôn hòa 
- Mục 1: Ô nhiễm không khí 
- Mục 2: Ô nhiễm nước 
11 Bài 18: thực hành - Bài tập 3 
12 Bài 20:Hoạt động kinh tế của con 
người ở hoang mạc 
- Mục 2: Hoang mạc đang ngày c