SKKN Nâng cao hiệu quả dạy và học môn Tiếng Anh bậc THCS bằng các thủ thuật dạy học mới

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC 
MÔN TIẾNG ANH BẬC THCS BẰNG 
CÁC THỦ THUẬT DẠY HỌC MỚI 
A. ĐẶT VẤN ĐỀ: 
 Việc đổi mới nội dung, chương trình và SGK là một nhu cầu tất yếu 
khách quan không những đối với ngành giáo dục mà còn phù hợp với sự phát 
triển của xã hội. 
 Cùng với các môn học khác, môn tiếng Anh ở bậc THCS cũng được đổi 
mới nội dung, chương trình và SGK. Việc đổi mới nội dung, chương trình, 
SGK đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy và học bộ môn này theo đặc thù 
riêng của nó. 
 Ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng là một trong những môn học 
khá khó đối với học sinh bậc THCS. Với đặc thù của địa phương, đặc biệt là 
các vùng nông thôn của huyện Lệ Thủy, môi trường để học, thực hành và vận 
dụng ngôn ngữ còn nhiều hạn chế, việc học tiếng Anh đối với học sinh bậc 
THCS lại càng khó hơn. Vậy làm sao để việc dạy và học tiếng Anh có hiệu quả 
tốt, đặc biệt là tạo ra sự say mê, hứng thú học tập của học sinh đối với môn 
tiếng Anh? Làm sao để trong mỗi bài học học sinh xác định đúng trọng tâm 
kiến thức, kỹ năng, say sưa, yêu thích môn học hơn? Để làm được điều đó, 
ngoài sự nỗ lực, cố gắng của học sinh, người giáo viên phải không ngừng học 
tập, vận dụng các phương pháp dạy học mới, sáng tạo và linh hoạt vào các bài 
dạy của mình; thực hiện tốt công tác tự bồi dưỡng thường xuyên; nghiên cứu, 
vận dụng phương pháp dạy học phù hợp với mọi đối tượng học sinh theo địa 
bàn mình đang giảng dạy. 
 Trong phạm vi một sáng kiến kinh nghiệm, tôi xin nêu ra một số thủ thuật 
dạy học mới nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học môn Tiếng Anh bậc THCS 
góp phần chung vào việc nâng cao chất lượng dạy học bộ môn tiếng Anh trong 
nhà trường. 
B. NỘI DUNG: 
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 
 Mục tiêu của việc dạy học môn tiếng Anh là nhằm hình thành và phát triển 
ở học sinh những kiến thức kĩ năng cơ bản về tiếng Anh và những phẩm chất 
trí tuệ cần thiết để tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động. 
 Để thực hiện đúng mục tiêu đào tạo, và từng bước nâng cao hiệu quả dạy 
học, việc đổi mới phương pháp là một vấn đề cấp bách và cần thiết. Phương 
pháp dạy học mới là lấy học sinh làm chủ thể của hoạt động học tập, học sinh 
có động cơ học tập đúng đắn, đóng vai trò tích cực chủ động trong quá trình 
học tập. Học sinh được tham gia đóng góp kinh nghiệm hiểu biết của cá nhân 
 mình trong quá trình học tập, học sinh được tham gia luyện tập thực hành giao 
tiếp có ý thức chủ định. Để làm tốt các hoạt động trên giáo viên phải biết tổ 
chức hoạt động học tập cho học sinh, tạo cơ hội cho học sinh luyện tập ngôn 
ngữ qua các hoạt động giao tiếp. 
 Nghị quyết Trung ương khoá VII của Đảng đã xác định phải “khuyến khích 
tự học” phải áp dụng những phương pháp giáo dục hiện đại để bồi dưỡng cho 
học sinh năng lực tư duy, sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề”. 
 Nghị quyết TW 2 khóa VIII tiếp tục khẳng định “Đổi mới phương pháp giáo 
dục đào tạo, khắc phục lối truyền đạt một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy 
sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và 
phương tiện dạy học hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời 
gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh ”. 
Định hướng chung của ngành giáo dục Lệ Thủy là tích cực hướng tới sự 
hoàn thiện về đổi mới phương pháp dạy học. Trong đó coi trọng đổi mới cách 
thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh. Việc sử dụng các thủ thuật dạy 
học mới trong quá trình dạy học môn tiếng Anh là nhằm tạo ra sự hấp dẫn, mới 
lạ, kích thích sự chú ý, say mê của học sinh đối với môn học này. Hơn nữa giúp 
học sinh dễ dàng lĩnh hội kiến thức và cảm nhận không nhàm chán, đơn điệu 
hay gò bó với bài học, giúp cho học sinh ghi nhớ và khắc sâu nội dung kiến 
thức. 
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 
1. Tình hình thực tế học sinh. 
Trường PT DTNT Lệ Thủy đơn vị trường học đặc thù, giảng dạy và nuôi 
dưỡng học sinh dân tộc Vân Kiều với bản chất thật thà, chịu khó trong sinh 
hoạt song lại có xuất phát điểm về trình độ thấp. Các em rất rụt rè, kỹ năng 
giao tiếp kém và hiếm khi thể hiện bản thân trong các hoạt động giao tiếp nói 
chung và trong hoạt động học tập môn tiếng Anh nói riêng. 
Với việc dạy học theo kiểu giao tiếp thuần tuý giữa thầy và trò: thầy hỏi - 
trò trả lời; thầy nêu vấn đề - trò tìm tòi và đưa ra ý kiến, quan điểm..., thì tiết 
học sẽ không tránh khỏi khô khan, học sinh sẽ dễ bị nhàm chán và hiệu quả 
mang lại từ tiết dạy sẽ thấp. 
Học sinh Vân Kiều rất có hứng thú với các hoạt động giao tiếp vừa có tính 
chất vui chơi, vừa học tập, "học mà chơi, chơi mà học". Vì vậy việc sử dụng 
các thủ thuật dạy học kết hợp với ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học 
là rất cần thiết và hữu ích. Việc chọn lựa và tổ chức thủ thuật dạy học mới phù 
hợp sẽ tạo ra môi trường học tập thuận lợi và cuốn hút được hầu hết học sinh 
vào các hoạt động giao tiếp giúp cho tiết dạy đạt hiệu quả cao. 
 2. Cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học 
Với sự quan tâm của Phòng GD&ĐT huyện, Sở GD&ĐT, ủy ban nhân dân 
tỉnh, trong những năm gần đây CSVC nói chung và ĐDDH nói riêng của 
trường Nôi Trú đã được tăng trưởng đáng kể. Song do sự thiếu thống nhất 
trong nhiều năm liền trước, nên cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học dành cho 
bộ môn tiếng Anh còn thiếu như: Thiết bị trang cấp không đồng bộ như đĩa 
nghe lại được trang bị với đài để nghe băng. Trang thiết bị chỉ được trang cấp 
một lần đã lâu năm, không được bổ sung, chưa có đủ bộ tranh chương trình 
tiếng Anh 7, phòng chức năng riêng giành cho bộ môn chưa có hoặc chưa đúng 
quy cách... vì vậy đã hạn chế rất lớn đến việc học tập và nâng cao hơn nữa chất 
lượng bộ môn tiếng Anh. 
3. Tình hình thực tế học sinh 
 Cùng với việc đổi mới PPDH, đổi mới trong cách soạn, giảng... kết hợp 
với các chuyên đề đổi mới PPDH sát, cụ thể, phù hợp với học sinh dân tộc Vân 
Kiều, song kết quả học tập bộ môn tiếng Anh vẫn còn thấp. Theo số liệu điều 
tra cuối năm học 2008-2009 của trường PT DTNT Lệ Thủy, chất lượng môn 
tiếng Anh 6, 7 thể hiện qua các chỉ số như sau: 
Lớp 
Sĩ 
số 
Kỹ năng nghe Kỹ năng nói Kỹ năng đọc Kỹ năng viết 
Nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng khá 
tốt 
Chưa 
nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng yếu 
Nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng khá 
tốt 
Chưa 
nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng yếu 
Nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng khá 
tốt 
Chưa 
nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng yếu 
Nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng khá 
tốt 
Chưa 
nắm 
được 
kiến 
thức, vận 
dụng yếu 
SL % SL % SL % SL % SL % SL % SL % SL % 
61 33 13 39,4 20 60,6 15 45,5 18 54,5 17 51,5 16 48,5 14 42,4 19 57,6 
62 34 14 41,2 20 58,8 16 47,1 18 52,9 18 52,9 16 47,1 15 44,1 19 55,9 
71 27 13 48,1 14 51,9 14 51,9 13 48,1 15 55,6 12 44,4 13 48,1 14 51,9 
72 23 10 43,5 13 56,5 11 47,8 12 52,2 13 56,5 10 43,5 11 47,8 12 52,2 
Cộng 117 50 42,7 67 57,3 56 47,9 61 52,1 63 53,8 54 46,2 53 45,3 64 54,7 
Qua bảng thống kê trên, chúng ta thấy học sinh khối 6, 7 còn hạn chế và 
lúng túng trong các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, nhiều học sinh chưa nắm vững 
kiến thức và vận dụng các kiến thức đã học vào các hoạt động giao tiếp còn 
yếu. 
Từ thực tế như trên và căn cứ vào đặc trưng của học sinh Vân Kiều, tôi luôn 
suy nghĩ, trăn trở và tìm tòi các biện pháp, thủ thuật để cuốn hút học sinh vào 
 các hoạt động của bộ môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn tiếng 
Anh. 
III. CÁC BIỆN PHÁP- THỦ THUẬT DẠY HỌC MỚI MÔN TIẾNG ANH 
1. Thủ thuật hoạt động: "Ring the gold bell'' ( Rung chuông vàng) 
a. Mục đích 
 Dùng để luyện tập, kiểm tra từ vựng, kiến thức ngôn ngữ. Sử dụng thủ 
thuật vào phần Warm up, While- hoặc Post- ở các tiết dạy kỹ năng. 
b. Chuẩn bị 
* Giáo viên: Chuẩn bị các từ, câu hỏi, định nghĩa, kiến thức ngôn ngữ... 
liên quan đến tiết dạy, thiết kế bài tập trên trình PowerPoint. 
* Học sinh: Chuẩn bị bút lông màu xanh, đen, bảng phụ kích thước 
30x40cm viết được bằng bút xạ, xốp lau bảng. 
c. Các bước thực hiện 
 1. Giáo viên chia lớp thành 2 hoặc 3 đội chơi (tốt hơn chia theo dãy bàn học 
sinh) 
 2. Giáo viên phổ biến luật chơi: Các đội chơi tiến hành trả lời trong 
phạm vi 10 câu hỏi bằng cách viết câu trả lời lên bảng phụ. Trong mỗi lượt câu 
hỏi em nào trả lời đúng thì được tiếp tục trả lời câu hỏi sau. Qua 10 câu hỏi, đội 
nào còn lại số người trả lời đúng nhiều hơn thi sẽ thắng cuộc và sẽ nhận được 
một món quà “vô giá”. Các em bị loại vẫn được tiếp tục chơi nhưng không 
được tín vào kết quả của đội chơi và không đưa bảng lên sau mỗi lượt câu hỏi. 
3. Giáo viên trình chiếu yêu cầu của bài tập lên màn hình 
 4. Chỉ định một học sinh đọc to nội dung bài tập được trình chiếu 
 5. Học sinh viết câu trả lời vào bảng phụ của các em 
 6. Giáo viên đưa ra đáp án đúng trên màn hình 
 7. Học sinh tự kiểm tra câu trả lời của mình 
 - Nếu câu trả lời đúng thì được tiếp tục cuộc chơi 
 - Nếu câu trả lời sai thì vẫn được tiếp tục chơi nhưng không được đưa 
bảng lên và không được tín vào kết quả cuối cùng của đội chơi. 
 8. Giáo viên kiểm tra, chọn ra đội thắng và trao thưởng quà “vô giá” cho 
đội thắng. Quà “vô giá” có thể là một bài hát tiếng Anh (liên quan đến nội dung 
bài học thì càng tốt) hoặc một tràng pháo tay... để khích lệ các em. 
* Ví dụ minh hoạ: 
Unit 9: Natural Disasters (Tiếng Anh 9) 
Lesson 3: Read 
* Mục đích: Ôn tập một số từ vựng liên quan đến kiến thức trọng tâm của 
bài. 
* Thời gian: 7 phút 
 * Chuẩn bị: - Giáo viên: chuẩn bị 5 hình ảnh trang 78, 79 SGK tiếng Anh 9 
(scan ảnh trong sách giáo khoa và trình chiếu lên màn hình) và 5 định nghĩa 
hoặc tác hại của 5 thảm hoạ thiên nhiên được thiết kế để trình chiếu trên 
PowerPoint: 
1. The funnel - shaped storms which pass over land below a thunderstorm. They 
can suck up anything that is in their path. What is it? 
2. The result of aburpt shift in the under water movement of the Earth. What is it? 
3. The big win reaches 120 kilometers per hour with heavy rain. What is it 
called? 
4. The mountain or hill with opening through g