SKKN Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch học tập bộ môn - hiệu quả của việc lập kế hoạch trong học tập bộ môn Ngữ Văn ở Trường PTTH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
HƯỚNG DẪN HỌC SINH LẬP KẾ 
HOẠCH HỌC TẬP BỘ MÔN - HIỆU QUẢ 
CỦA VIỆC LẬP KẾ HOẠCH TRONG 
HỌC TẬP BỘ MÔN NGỮ VĂN Ở 
TRƯỜNG PTTH 
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC 
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN : 
1. Họ và tên : Nguyễn Thị Mỹ Phương 
2. Ngày tháng năm sinh : 15 tháng 07 năm 1971 
3. Nam, nữ : Nữ 
4. Địa chỉ : 
Tổ 1A, Khu phố 4, Thị trấn Trảng Bom, Huyện Trảng Bom, Tỉnh Đồng Nai 
5. Điện thoại : 0983890862 
6. Email : myphuongdtnt71@gmail.com 
7. Chức vụ : Tổ trưởng chuyên môn 
8. Đơn vị công tác : Trường PT Dân tộc Nội trú Tỉnh 
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO : 
- Trình độ chuyên môn cao nhất : Cử nhân 
- Năm nhận bằng : 1994 
- Chuyên ngành đào tạo : Ngữ Văn 
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC : 
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm : Giảng dạy Ngữ Văn 
- Số năm kinh nghiệm : 18 năm 
- Các sáng kiến đã có trong 5 năm gần đây ( đã được công nhận danh hiệu 
Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở ) : 
+ Hiệu quả của ngoại khóa đối với việc nâng cao chất lượng dạy và học Văn 
+ Một số giải pháp hữu ích nhằm tạo hứng thú trong học tập môn Ngữ Văn 
cho Học sinh. 
PHẦN I : MỞ ĐẦU 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : 
Những năm gần đây, chúng ta hay nói về việc lập kế hoạch cho nhiều công 
việc, nhiều lĩnh vực trong đời sống. Đó có thể là một kế hoạch nhỏ như kế 
hoạch tham quan, du lịch, kế hoạch nghỉ hè, học hè, dạy hè hay lớn hơn là 
kế hoạch tài chính gia đình, kế hoạch công tác trong một năm, một tháng, kế 
hoạch kinh doanh của một bộ phận  và gần đây nhất, ngành giáo dục tỉnh 
nhà đã triển khai việc lập kế hoạch đến từng giáo viên : giáo viên bộ môn phải 
có kế hoạch giảng dạy cá nhân, giáo viên chủ nhiệm có kế hoạch chủ nhiệm 
tháng, kế hoạch tiết sinh hoạt chủ nhiệm , Tổ chuyên môn có kế hoạch kiểm 
tra nội bộ, kế hoạch hoạt động chuyên môn của từng tháng, năm học  Đó là 
xu thế làm việc trong một công ty, một tổ chức và một xã hội phát triển, văn 
minh. Sự thành công trong bất cứ hoạt động nào cũng đều bắt đầu từ việc phải 
có kế hoạch, các hoạt động phải nằm trong kế hoạch. Chúng ta không thể “tới 
đâu hay tới đó” hay “gặp gì làm nấy” một cách tùy hứng. 
Nhìn lại những thành công trong giáo dục và phát triển kinh tế của các 
quốc gia lân cận như Nhật Bản, Singapo ta không lấy gì ngạc nhiên khi 
trong trường phổ thông, hầu hết học sinh đều được và đều biết cách sắp xếp 
cho mình một kế hoạch học tập phù hợp với năng lực bản thân, với điều kiện 
kinh tế gia đình, với mục đích cần đạt trong tương lai. 
Chúng ta cũng nghe nhiều đến việc các sinh viên nước ngoài khi bước chân 
vào môi trường đại học đều phải có kế hoạch học tập cho mình trong 4 năm 
gắn bó với giảng đường. Ở một số sinh viên Việt Nam, việc lập kế hoạch học 
tập là xa lạ nhưng không phải là không có. Đã có những sinh viên thành công 
xuất sắc chương trình học tập của mình nhờ biết xác định mục tiêu và thiết kế 
được kế hoạch học tập phù hợp. Vì vậy, các em không chỉ hoàn thành tốt 
chương trình học theo quy định của nhà trường mà còn có thể hoàn thành các 
bộ môn khác ngoài yêu cầu như : học vi tính, học anh văn, học các lớp giáo 
dục kỹ năng sống, tham gia công tác xã hội và các hoạt động khác  
Ở trường phổ thông của chúng ta, học sinh hầu như chưa hề nghe nói đến 
việc lập kế hoạch học tập. Các em thậm chí còn nghe các giáo viên than thở : 
lập kế hoạch là việc làm nhiêu khê theo yêu cầu của “cấp trên”, rằng việc lập 
kế hoạch là “cho có”, đối phó và hoàn toàn mang tính thủ tục, hành chính. Và 
vì vậy, chưa nói đến việc yêu cầu học sinh lập kế hoạch học tập, bản thân giáo 
viên cũng chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc lập kế hoạch giảng dạy. 
Trăn trở với vấn đề này, năm học 2011 – 2012, sau khi được nhà trường 
phổ biến và tập huấn cách lập kế hoạch cho các công việc được phân công, 
bản thân tôi nhận thấy việc lập kế hoạch cho công tác của mình là vô cùng cần 
thiết và quan trọng. Tôi nghĩ đến việc trước khi lập kế hoạch giảng dạy cho cá 
nhân, giữa GV và HS lớp mình phụ trách cần có sự thảo luận, cả hai bên cùng 
thiết kế kế hoạch dạy – học làm sao cho có sự đối xứng, nhịp nhàng trong quá 
trình làm việc với nhau trên cơ sở quy định chung của ngành, của Sở, tổ 
chuyên môn và bộ môn do mình phụ trách. 
Với suy nghĩ đó, tôi tiến hành hướng dẫn HS hai lớp được phân công giảng 
dạy lập kế hoạch học tập bộ môn theo quy định phân phối chương trình chung 
và theo từng đặc điểm cá nhân HS, lớp học và đặc biệt theo định hướng tương 
lai của HS ( HS thi vào khối nào, trường nào  ). Qua một năm học, nhận 
thấy việc hướng dẫn HS lập kế hoạch học tập của bộ môn có những kết quả vô 
cùng thú vị và hiệu quả không ngờ, tôi mạnh dạn chọn hoạt động này làm đề 
tài Sáng kiến kinh nghiệm để mong có cơ hội trao đổi với các đồng nghiệp, 
các thầy cô có nhiều kinh nghiệm để phục vụ tốt hơn quá trình dạy – học Văn 
đang ngày càng xuống cấp trong tình hình hiện nay. 
 Với đề tài : 
“HƯỚNG DẪN HỌC SINH LẬP KẾ HOẠCH HỌC TẬP BỘ MÔN – 
 HIỆU QUẢ CỦA VIỆC LẬP KẾ HOẠCH TRONG HỌC TẬP 
BỘ MÔN NGỮ VĂN Ở TRƯỜNG PTTH.” 
Tôi không có tham vọng sẽ đưa hoạt động này vào các trường bạn, nhưng 
riêng trường Dân tộc Nội trú, với đặc thù môi trường, đặc thù về đối tượng 
học sinh thì việc hướng dẫn học sinh lập kế hoạch học tập bộ môn là vô cùng 
cần thiết và hiệu quả. Qua đó, chúng ta sẽ rèn luyện cho các em các kỹ năng 
sống cần thiết và biết định hướng việc học tập, xác định mục tiêu học tập để 
rồi mai này, khi vào đời, các em khỏi ngỡ ngàng và trong con đường học tập 
phía trước, các em biết tạo cơ hội học tập cho bản thân và sẽ có nhiều đóng 
góp cho xã hội, cho bản làng. 
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU : 
Đáp ứng nhu cầu chung của xã hội và thực tiễn giáo dục nước nhà là phải 
đào tạo cho được những thế hệ HS thành những con người phát triển hoàn 
thiện về tri thức và kỹ năng. 
Và vấn đề đặt ra cho chúng ta : khi mỗi giáo viên phải lên kế hoạch giảng 
dạy của từng năm, từng tháng, thậm chí từng tuần mà kế hoạch đó không phù 
hợp với cách học, tiến độ học và kế hoạch học của các đối tượng HS thì liệu 
kế hoạch chúng ta đưa ra có hiệu quả và khả năng thực hiện đến đâu ? 
 Chính vì vậy, việc lập kế hoạch giảng dạy của GV trong một năm, một 
tháng, ngoài cơ sở là những quy định chung về phân phối chương trình thì kế 
hoạch đó cần có sự phù hợp với nhà trường, với đặc điểm cá nhân GV và trên 
hết là phù hợp với thái độ, hứng thú và cả mục tiêu học tập của HS. Hướng 
dẫn HS lập kế hoạch học tập bộ môn, ngoài mục đích làm cho các em chủ 
động với việc học tập và phấn đấu đạt được mục đích học tập của bản thân, kế 
hoạch học tập của các em còn là một trong những cơ sở quan trọng để GV 
định hướng kế hoạch giảng dạy của mình. 
III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU : 
Đối tượng và phạm vi mà chuyên đề hướng đến là HS hai lớp được phân 
công phụ trách ( 12A1 và 12A2 ). 
Là HS cuối cấp, các em cần có thái độ học tập đúng đắn và phải biết cách 
sắp xếp thời gian, phân định nội dung cần học tập và mục tiêu đạt được trong 
năm học. 
Việc lập kế hoạch của HS chỉ dừng lại ở bộ môn Văn. 
Kế hoạch của các em không đòi hỏi theo quy định chung và mang tính lý 
thuyết mà cần cụ thể và quan trọng là phải xác định được thời gian, mục tiêu 
và phương pháp thực hiện. 
IV. PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN : 
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về ý nghĩa và mục đích của việc lập kế hoạch 
học tập bộ môn, cần xác định cho HS đây là một thao tác quan trọng và rất 
thú vị cho việc học tập bộ môn nói riêng và việc học tập nói chung. Giúp 
HS hiểu rõ đây là xu thế chung và là kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. 
- Cùng HS thảo luận, vận dụng cách lập kế hoạch ( đã được học trong 
chương trình Ngữ Văn 10 ) một cách hợp lý và đầy đủ. 
- Giới thiệu phân phối chương trình theo quy định của Ngành, của bộ môn. 
- Giới thiệu yêu cầu về nội dung của các kỳ thi Tốt nghiệp, Đại học và Học 
sinh giỏi để HS định hướng học tập và xác định mục tiêu cần đạt. 
- HS lên kế hoạch, thực hiện theo kế hoạch và có sự đánh giá việc thực hiện 
từng nội dung, thời gian nhất định 
- GV lên kế hoạch phù hợp với yêu cầu chung, yêu cầu Tổ chuyên môn và 
kế hoạch học tập của HS. 
- Hoàn thiện các bước lập kế hoạch và cùng nhau thực hiện, điều chỉnh cho 
phù hợp. 
- Hướng dẫn HS đánh giá các hoạt động để rút kinh nghiệm và điều chỉnh 
kịp thời. 
- Theo dõi, giúp đỡ, động viên HS thực hiện kế hoạch 
PHẦN II : TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
CHƯƠNG I : CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI 
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN : 
Bất cứ ai cũng có 168 giờ mỗi tuần, nhưng có người sử dụng quỹ thời gian đó 
có hiệu quả hơn những người khác. Vì sao họ lại thành công trong việc sử dụng 
quỹ thời gian trong khi chúng ta không làm được như vậy ? Đó là điều mà người 
GV chúng ta cần phải làm cho HS của mình hiểu và suy nghĩ. 
Người ta nói rằng, mỗi thành công của con người thường đến hai lần, một là 
khi bạn lên kế hoạch, hai là sau khi bạn hoàn thành nó. Khi bắt đầu lên kế hoạch, 
xác định mục tiêu, bạn đã có niềm vui của người chiến thắng, đó là “nền tảng”, là 
“cái đà nhảy” hữu ích cho ý chí và những quyết tâm của bạn trong tương lai. 
Học tập đối với HS là cuộc sống, là tương lai. Vì vậy, thời gian học tập là vô 
cùng quý giá, không thể lãng phí được. Do đó, ngay từ hôm nay, cần cho các em 
hiểu rằng chính bản thân các em phải tự tạo và phát triển nơi mình một kỹ năng 
học tập có hiệu quả, và lập kế hoạch học tập là điều cần thiết. 
Không có kế hoạch thì không làm chủ được thời gian, nhất là khi mà mục tiêu 
cần đạt được của HS lớp 12 là vô cùng lớn lao, quan trọng : tốt nghiệp và đại học. 
Kế hoạch học tập được ví như là chiếc phao cứu hộ. Mỗi người, tùy vào nhu cầu, 
năng lực sẽ tạo cho mình một kế hoạch học tập riêng. 
Kế hoạch học tập không chỉ là một phương pháp khoa học phục vụ cho việc 
tiến đến mục tiêu đã xác định, nó còn là niềm tin, là động lực thôi thúc ta hành 
động. Nếu có một kế hoạch hoàn chỉnh, ta có thể tối đa hóa hiệu quả học tập, 
công việc của mình. Đây cũng được coi như một trong những kỹ năng quản lý 
thời gian, quản lý bản thân quan trọng nhất. Nhữn